A. Upprunauppskot
B. 1. višgerš
C. Oršaskifti viš 1. višgerš
D. Įlit
E. 2. višgerš (Einki oršaskifti)

Įr 2005, 10. mars, legši Jóannes Eidesgaard, lųgmašur, vegna landsstżriš fram soljóšandi  

Uppskot

til

samtyktar

Lųgtingiš góškennir noršurlendskan sįttmįla um almannatrygd frį 18. august 2003.

Višmerkingar

Danmark hevur heitt į Fųroyar um at taka stųšu til, um danska stašfestingin av omanfyri nevnda sįttmįla eisini skal fevna um Fųroyar.

Sįttmįlin um almannatrygd frį 1992 hevur tryggjaš noršbśgvum, sum feršast ella arbeiša ķ ųšrum noršurlondum, somu trygd og ręttindi sum landsins egnu borgarar. Sįttmįlin fevnir um alla lóggįvu ķ noršurlondum višvķkjandi dagpeningi vegna sjśku, fųšing ella ęttleišing og veitingum, orsakaš av avlamni, elli ella deyša. Harumframt fevnir sįttmįlin um veitingar, orsakaš av arbeišsskaša og arbeišsloysi.

Nżggi noršurlendski sįttmįlin um almannatrygd varš undirritašur į noršurlendskum rįšharrafundi innan almanna- og heilsuųkiš ķ Karlskrona ķ Svųrķki ķ august 2003 og skuldi góškennast av teimum noršurlendsku lóggevandi tingunum ķ Danmark, Noreg, Svųrķki, Finnlandi og Ķslandi, įšrenn hann varš settur ķ gildi. Tį nżggi sįttmįlin veršur settur ķ gildi, fer galdandi sįttmįli um almannatrygd śr gildi.

Ein tżšandi broyting ķ nżggja sįttmįlanum er, at fųroyskir sjómenn, sum arbeiša ķ ųšrum noršurlandi, nś fįa tryggari umstųšur. Ķ galdandi sįttmįla er meginreglan tann, at sjómenn koma undir lóggįvuna ķ heimlandinum, men seinastu įrini hevur sišvenjan veriš, at sjómenn verša fevndir av lóggįvuni ķ tķ landinum, har teir arbeiša. Henda sišvenja veršur nś stašfest ķ sįttmįlanum.

Virkisųkiš ķ nżggja sįttmįlanum veršur, ķ mun til sįttmįlan frį 1992, vķškaš viš familjuveitingum. Taš merkir t.d., at barnagjald til einsamallar uppihaldarar veršur fevnt av nżggja sįttmįlanum. Barnagjald til einsamallar uppihaldarar er ikki fevnt av galdandi sįttmįla um almannatrygd. Harumframt verša eisini įvķsar veitingar til brekaš bųrn fevnd av nżggja sįttmįlanum. Taš vil siga, meirśtreišslur til at ansa eftir brekašum barni ķ heiminum og lųnarendurgjald fyri at vera heima hjį brekašum barni. Hendan broyting kann hava viš sęr įvķsar eykaśtreišslur fyri Fųroyar, men harafturķmóti hevur broytingin eisini viš sęr, at fųroyingar, iš leita sęr til onnur noršurlond at arbeiša, fįa rętt til hesar familjuveitingar sambęrt nżggja sįttmįlanum. Taš fer at veita eina tryggari og betri stųšu fyri fųroyingar, iš arbeiša ķ ųšrum noršurlondum.

Sįttmįlin varš sendur Lųgmansskrivstovuni 3. mars 2004. Sįttmįlin varš sendur til ummęlis hjį Almanna- og heilsumįlarįšnum 24. mars 2004, sum męlir til, at sįttmįlin veršur settur ķ gildi ķ Fųroyum, tó soleišis, at fyrivarni veršur tikiš fyri trišjalandsborgarum. Taš vil siga sama fyrivarni, sum Danmark hevur tikiš. Um Lųgtingiš samtykkir sįttmįlan veršur hetta fyrivarni frįbošaš sįttmįlapųrtunum.

Almanna- og heilsumįlarįšiš ger vart viš, at um sįttmįlin ikki veršur settur ķ gildi ķ Fųroyum, hevur hetta viš sęr, at fųroysku almennu myndugleikarnir skulu umsita gamla sįttmįlan, mešan ųll hini noršurlondini hava ein nżggjan sįttmįla at halda seg til.

Neyšugt veršur ikki at gera lógarbroytingar ķ fųroyskari lóggįvu ķ sambandi viš, at nżggi sįttmįlin um almannatrygd veršur settur ķ gildi ķ Fųroyum.

Vęntandi standast smįvegis fķggjarligar avleišingar viš gildissetan av nżggja sįttmįlanum ķ Fųroyum, nevniliga viš taš, at virkisųkiš veršur vķškaš til eisini at fevna um familjuveitingar. Tó veršur trupult at siga, hvųrjar fķggjarligar avleišingar verša ķ krónum og oyrum.

Hjįlųgd skjųl:

• Nordisk Konvention om social sikring

Hesir tingmenn višmęla, sambęrt § 54, stk. 2 ķ tingskipanini, at mįliš kann leggjast fram og fįa višgerš:

1. višgerš 18. mars 2005. Mįliš beint ķ uttanlandsnevndina, sum tann 6. aprķl 2005 legši fram soljóšandi

Įlit 

Landsstżriš hevur lagt mįliš fram tann 10. mars 2005, og eftir 1. višgerš tann 18. mars 2005 er taš beint uttanlandsnevndini.

Nevndin hevur višgjųrt mįliš į fundi tann 6. aprķl 2005.

Nevndin hevur roynt at śtvega sęr EŲS-forordning nr. 1408/71 af 14. juni 1971 om anvendelse af de sociale sikringsordninger på arbejdstagere og deres familiemedlemmer, der flytter inden for Fęllesskabet, viš ųllum teimum broytingunum, iš eru gjųrdar til hesa fyriskipan. Hetta tķ at nevnda fyriskipan liggur til grund fyri noršurlendska sįttmįlanum um almannatrygd. Nżggjasta danska og enska samanskrivingin av fyriskipanini hevur tó ikki tęr seinastu tvęr broytingarnar viš. Fult dagfųrdar samanskrivingar eru at finna į http://europa.eu.int/eur-lex į ųršum mįlum, og eisini į donskum og enskum, so skjótt hesar umsetingar eru lidnar, og verša broytingar skrivašar inn, so hvųrt.

Ein samd nevnd tekur undir viš mįlinum og męlir Lųgtinginum til at samtykkja uppskotiš.

2. višgerš 20. aprķl 2005. Uppskot til samtyktar samtykt 29-1-0. Mįliš avgreitt.