100-7 Fyrispurningur til Anfinn Kallsberg, løgmann, viðvíkjandi brævi, sum Løgmansskrivstovan hevur sent til Sameindu Tjóðir
Ár 2000, fríggjadagin 25. august, boðaði formaðurin frá omanfyri nevnda fyrispurningi frá tingmonnunum Jóannes Eidesgaard og Edmund Joensen, sum var soljóðandi:
Fyrispurningur
Viðmerkingar
Sambært heimasíðu landsstýrisins umsitur løgmaður stýrisskipanina,
uttanlandsmál og kommunumál. Tá hetta mál uttan nakran sum helst iva snýr seg um
uttanlandsmál, verður hesin spurningur settur løgmanni sum ábyrgdahavandi av økinum.
23. august bar Útvarpið tey tíðindi, at Løgmansskrivstovan 26. juli 2000 hevði sent høvuðsskrivstovuni hjá Sameindu Tjóðum í New York eitt bræv, sum snúði seg um samráðingarnar, sum eru millum Føroyar og Danmark um at skipa Føroyar sum eitt land við fullveldi. Brævið var ókent ikki bara fyri Føroya fólki, men eisini fyri Løgtinginum og fyri uttanlandsnevndini.
Longu 24. august 2000 kunnar stjórnin 21-manna nevndina á Christiansborg um hetta brævið til ST og um brævið frá Niels Helveg Petersen til løgmans, dagfest 23. august 2000.
Tríggjar dagar eftir, at brævið er sent, heldur løgmaður árligu røðu sína á ólavsøku, uttan at hetta verður nevnt við einum orði. Orðaskiftið um løgmasrøðuna vardi í samfullar tríggjar dagar, men heldur ikki tá kom fram, at landsstýrið hevði sett seg í samband við ST.
Í brævinum verður m.a. sagt, at danska stjórnin ikki hevur víst veruligan vilja til at samráðast. Hetta má kallast at vera ein verulig politisk viðmerking, men tó hevur løgmaður ikki undirskrivað brævið.
Vanliga mannagongdin í sambandi við uttanlandsmál, sum jú er felagsmál, er ikki heldur fylgd, sum eisini brævið frá uttanríkismálaráðharranum til løgmans tann 23. august ber boð um.
Tað hevur sjálvsagt áhuga fyri bæði spyrjararnar og fyri alt Føroya fólk at fáa at vita, um landsstýrið hevur sett eg í samband við aðrar altjóðar stovnar í samband við fullveldissamráðingarnar.
Á løgtingsfundi 25. august 2000 varð samtykt uttan atkvøðugreisðlu, at fyrispuringurin skal svarast.
Á tingfundi 21. september 2000 svaraði Anfinn Kallsberg, løgmaður, fyrispurninginum soleiðis:
Svar
Til spurning 1:
Sum partur av samráðingunum við donsku stjórnina hevur spurningurin um luttøku av
altjóða eygleiðara verið nevndur fleiri ferðir, fyrstu ferð 21. mars 2000. Undir
seinasta samráðingarfundi tann 15. juni 2000 varð boðað frá, at landsstýrið fór
at kanna møguleikan fyri at fáa ein 3. part upp í samráðingarnar.
Sum ein partur av fyrireikingunum til komandi samráðingar hevur landsstýrismaðurin í sjálvsstýrismálum Høgni Hoydal tikið stig til at kanna mannagongdina fyri, tá ST luttekur sum 3. partur í samráðingum.
Til spurning 2:
Løgmaður og Helena Dam á Neystabø vóru kunnað um skrivið til ST av Høgna
Hoydal tann 26. juli 2000. Tað varð frá løgmanni lagt eina við, at brævið skuldi
vera á embætismanna stigi, og skuldi vera ein tøkniligur fyrispurningur um mannagongdir
fyri ST luttøku í samráðingum.
Til spurning 3:
Tá brævið til ST er ein fyrispurningur um mannagongdir og tískil er eitt reint
fyrisitingarligt mál, metir løgmaður ikki, at málið kemur undir ásetingarnar í
grein 54 í Stýrisskipan Føroya.
Hinvegin er uttanlandsnevndin kunnað um, at landsstýrið ætlar at kanna mannagongdir fyri, tá 3. partur kemur upp í samráðingar av hesum slag.
Til spurning 4:
Víst verður til svar til spurning 1. og 2.
Tá fyrispurningar og spurningar um mannagongdir verða fyrireikaðir av umsitingini, er brævið undirskrivað av rætta viðkomandi, nevniliga einum embætismanni.
Til spurning 5:
Uttanlandsmál eru felagsmál sambært grein 5 í heimastýrislógini. Grein 8 í somu
lóg ger nærri reglur fyri luttøku Føroya í altjóða viðurskiftum.
Tey seinnu árini er føroysk luttøka í altjóða høpi vorðin alt meira sjónlig og sjálvstøðug. Mong dømi eru um beinleiðis brævaskifti millum landsstýrið og útlendskar stjórnir ella millumtjóða felagsskapir. Harumframt hava samráðingarfundir verið við ongari danskari luttøku.
Til spurning 6:
Her er ikki talan um nakra andsøgn, tí í brævinum verður ikki heitt á Sameindu
tjóðir um at leggja upp í samráðingarnar. Talan er einans um ein fyrispurning av
tøkniligum slagi viðvíkjandi upplýsingum um mannagongdir, tá ið Sameindu tjóðir
og/ella stovnar tess luttaka sum triði partur í altjóða samráðingum.
Til spurning 7:
Landsstýrið hevur ikki sett seg í samband við aðrar altjóða felagsskapir hesum
máli viðvíkjandi. Landsstýrið hevur tó til fánýtis um donsku stjórnina roynt at
sett seg í samband við NATO í sambandi við kanningar viðvíkjandi framtíðar
trygdarpolitikki Føroya og umhugsar at venda sær til altjóða búskaparstovn um meting
av føroyskum sjálvberandi búskapi.
Málið avgreitt.