104 Uppskot til samtyktar um broyting ķ lųgtingslóg um arbeišsloysistrygging og arbeišsįvķsing
A. Upprunauppskot
B. 1. višgerš
C. Oršaskifti viš 1. višgerš
D. Įlit
E. 2. višgerš
F. Oršaskifti viš 2. višgerš
Įr 2006, 3. mars, legši Kįri P. Hųjgaard, lųgtingsmašur, vegna Sjįlvstżrisflokkin fram soljóšandi
til
samtyktar
Heitt veršur į landstżrismannin ķ vinnumįlum um fyrst ķ komandi tingsetu at leggja fram uppskot um broyting ķ lųgtingslóg nr. 113 frį 13. juni 1997 um arbeišsloysistrygging og arbeišsįvķsing, soleišis at fiskimenn kunnu fįa śtgjald frį ALS, tį skip teirra liggur óvirkiš, ella fiskimenn į annan hįtt eru avskornir frį inntųku viš skipinum.
Višmerkingar
Leingi hevur veriš ķ umbśnaš at dagfųra lógina um
ALS, men enn er einki hent. Serliga hevur strķš stašiš um stųšuna hjį sjófólki.
Lógin hóskar best til umstųšurnar hjį fólki į landi, ikki til stųšuna hjį
teimum, sum eru knżttir at einum skipi.
Fyri at fįa śtgjald śr ALS-skipanini skal fiskimašur verša endaliga uppsagdur og farin av skipinum.
Arbeišsbólkur hevur arbeitt viš at finna fram til eina skipan, so at fiskimenn fįa ein rķmiligan rętt ķ ALS, tį teir eru arbeišsleysir. Serliga er hetta aktuelt, tį teirra skip liggur ķ longri tķš enn vanligt, til dųmis tį tey eru til umvęlingar o.t. Hóast stżriš fyri ALS hevur heimild til at gera eina slķka skipan, hevur taš įsett og hildiš fast um, at fyri at koma inn ķ skipanina, skal fiskimašur vera endaliga uppsagdur og skal vera farin av skipinum med alla. Hetta eru somu reglur, sum eru galdandi fyri t.d. starvsmenn, men įsannast mį, at setanarumstųšurnar hjį fųroyskum lųntakarum eru sera ymiskar. Summir eru fastlųntir, teir hava vanliga arbeiši frį mįnadag til frķggjadag og hava fasta lųn. Alternativiš er, at hesir ikki hava arbeiši og tķ einki tilknżti til nakran arbeišsgevara. Verandi reglur ķ lógini eru grundašar į hesa stųšu. Mótsett er taš hjį fiskimonnum. Hóast ikki uppsagdir, so eru teirra starvsvišurskifti óviss. Teir eru tryggjašir lųn fyri teir dagar, teir eru ķ vinnu, men teirra skip kann liggja ķ longri ella styttri tķš, og hava teir tį ikki nakaš arbeiši ella inntųku. Mest vanliga orsųkin fyri hesum eru umvęlingar, sum ofta taka longri tķš enn vanligt. Ein onnur orsųk kann vera tvųrrandi lųnandi veišimųguleikar. Tį eru fiskimenn ķ somu stųšu sum onnur arbeišsleys.
Talan er helst um eina įvķsa avbjóšing, at orša reglurnar, so tęr bęši kunnu tryggja fiskimenn og heimila ALS at meta um og stešga mųguligum missbrśki. Eitt er tó greitt, verandi stųša viš, at sjófólk gjalda inn til skipanina, og stóru trupuleikarnir viš at fįa pening śtgoldnan śr skipanini, kann ikki halda fram.
1. višgerš 15. mars 2006. Mįliš beint ķ vinnunevndina, sum tann 6. aprķl 2006 legši fram soljóšandi
Sjįlvstżrisflokkurin hevur lagt mįliš fram tann 3. mars 2006, og eftir 1. višgerš tann 15. mars 2006 er taš beint vinnunevndini.
Nevndin hevur višgjųrt mįliš į fundum tann 27. og 30. mars og 6. aprķl 2006.
Undir višgeršini hevur nevndin havt fund viš landsstżrismannin ķ vinnumįlum og viš umboš fyri ALS og Fųroya Fiskimannafelag.
Ķ uppskotinum veršur męlt til broyting ķ ALS-lógini soleišis, at fiskimenn kunnu fįa śtgjald frį Als, tį skip teirra liggur óvirkiš, ella fiskimenn į annan hįtt eru avskornir frį inntųku viš skipinum.
Er orsųkin til, at skipiš liggur óvirkiš, at taš hevur veriš fyri tryggingarskaša, er inntųkan hjį fiskimonnunum tryggjaš viš kravdari trygging.
Fyri at fįa śtgoldiš stušul frį ALS, eru treytirnar m.a., at ein er arbeišsleysur og tųkur į arbeišsmarknašinum. Sum prógv fyri arbeišsloysinum krevur ALS uppsųgn frį seinasta arbeišsgevara, og sum prógv fyri at ein er tųkur, krevur ALS m.a., at viškomandi vįttar at vera til reišar at įtaka sęr eitthvųrt fulltķšar starv ķ Fųroyum.
Kemur ein fiskimašur til ALS viš eini uppsųgn frį sķnum seinasta arbeišsgevara, og er fiskimašurin til reišar at įtaka sęr eitt annaš starv, sum ALS įvķsir honum, so hevur fiskimašurin sama rętt sum ųll onnur til śtgjald frį ALS. Taš er ein misskiljing, tį sagt veršur, at ALS setir krav um, at fiskimašurin ķ hįlvt įr ikki kann fara viš sama skipiš.
Nevndarvišgeršin hevur vķst, at kunningin um ręttindini hjį fiskimonnum ikki hevur veriš nóg góš og at nóg nógv heldur ikki veršur gjųrt fyri at finna loysnir innanfyri karmarnar av verandi skipan. M.a. tį skip fara til stųrri yvirhįlingar, sum strekkja seg yvir longri tķš. Veršur fiskimašurin tį uppsagdur, hevur hann sama rętt sum ųll onnur til śtgjald frį ALS.
Samsvarandi hesum setir nevndin fram soljóšandi
b r o y t i n g a r u p p s k o t
Samtyktin veršur oršaš soleišis:
"Heitt veršur į landsstżrismannin ķ vinnumįlum um at virka fyri, at funnin veršur ein loysn upp į trupulleikarnar hjį fiskimonnum at fįa śtgjald frį ALS, tį skip teirra liggur óvirkiš."
og samstundis verša oršini ķ heitinum į lųgtingsmįlinum "um broyting ķ lųgtingslóg" strikaš.
Ein samd nevnd tekur undir viš mįlinum og męlir Lųgtinginum til at samtykkja uppskotiš viš nevndu broytingum.
2. višgerš 28. aprķl 2006. Broytingaruppskot frį samdari vinnunevnd til uppskotiš til samtyktar og heitiš į mįlinum samtykt 27-0-0. Mįliš avgreitt.