100-11 Fyrispurningur til Bjųrn Kalsų, landsstżrismann, višvķkjandi kunngeršum um fiskiskap eftir havtasku og svartkalva viš gųrnum į fųroysku landleišini 

Oršaskifti

Įr 2005, hósdagin 8. september, bošaši formašurin frį omanfyri nevnda fyrispurningi frį Tórbjųrn Jacobsen, lųgtingsmanni, sum var soljóšandi:

Fyrispurningur  

1.      Hvųr er orsųkin til broytingina ķ tķšarskeišnum, sum lżst veršur ķ Kunngeršablašnum frį 17. september 2004 (§ 1, stk. 2) ķ mun til įsetingina, sum varš lżst ķ Kunngeršablašnum frį 28. mai 2003 (§ 1, stk. 2), har eitt fiskifar undir 80 tons, eftir umsókn, kann fįa loyvi at reka beinleišis veišu eftir havtasku viš gųrnum ķ ein mįnaš longri, enn lżst ķ fyrru kunngeršini ?
 

2.      Er broytingin gjųrd samsvarandi lķvfrųšiligum tilmęlum ?
 

3.      Er nųkur umsókn jįttaš sambęrt seinru kunngeršini. Um so er, hvųrjum fiskifari er hon tį jįttaš, ķ hvųrji sżslu er fiskifariš skrįsett, og hvųr er eigari av viškomandi fiskifari ?
 

4.      Hvųrji loyvir hevur viškomandi fiskifar, umframt loyviš, iš veršur latiš sambęrt kunngeršini frį 17. september 2004 (§ 1, stk. 2) ?
 

5.      Ķ hvųrjum bólki, sambęrt lógini um vinnuligan fiskiskap, er viškomandi fiskifar bólkaš, og hvussu nógvar fiskidagar fer taš at fįa śtlutaš eftir broytingarnar, sum vóru endaliga samtyktar į tingi hin 18. august 2005 ?
 

6.      Heldur landsstżrismašurin ikki, at hendan kunngjųrda rśmkanin ķ veišidųgum hjį einum fiskifari į fųroysku landleišunum stendur ķ andsųgn til hansara egnu ętlan annars - at minka um veišitrżstiš į somu leišum ?
 

7.      Er hugsandi, at taš eru onnur įhugamįl, enn lķvfrųšiligar tilrįšingar, iš hava fingiš landsstżrismannin til at gera eina so įlvarsliga broyting ķ fiskidagatalinum hjį einum fiskifari į fųroysku landleišunum ?
 

8.      Skula onnur fiskifųr viš serloyvi rokna viš, at kunngeršir ķ framtķšini verša broyttar soleišis, at eisini tey fįa frammķhjįręttindini, har rśmkaš veršur um veišitķšina viš einum mįnaši, sum t.d. ķ hesum fųrinum ?
 

9.      Ber taš landsstżrismanninum til, at gera greiniliga greiši į, hvųr oršing ķ § 9, stk. 1 og 2 ķ lųgtingslóg nr. 28 frį 10. mars 1994 um vinnuligan fiskiskap, viš seinri broytingum, er grundarlagiš undir omanfyrinevndu tilsiping ķ kunngerš frį 17. september 2004 ?
 

10.  Hvussu nógvar umsóknir eru komnar Fiskimįlarįšnum ķ hendi, sambęrt § 1, stk. 2 ķ hesi somu kunngerš, og hvųr er orsųkin til, at bara eitt fiskifar skal fįa lut ķ hesum serręttindum, iš fevna um 240 dagar ķ veišitķš ?

 

Višmerkingar

Orsakaš av stórum įhuga ķ vinnuni um hesi višurskifti, sum kunngeršin er fyri, veršur hesin skrivligi fyrispurningurin settur landsstżrismanninum ķ fiskivinnumįlum.

 

Taš eru nś nųkur įr sķšani, at garnafiskiskapurin eftir havtasku og svartkalva byrjaši. Hann hevur veriš regulerašur ķ kunngeršum, gjųrdar sambęrt lųgtingslóg nr. 28, um vinnuligan fiskiskap, frį 10. mars 1994, viš seinni broytingum.

 

Menn hava serliga lagt til merkis tķ einu broytingina, sum kom stutt eftir, at Bjųrn Kalsų var tilnevndur landsstżrismašur ķ fiskivinnumįlum.

 

Frammanundan tķ varš hesin fiskiskapur regulerašur sambęrt kunngerš, sum landsstżrismašurin ķ fiskivinnumįlum, Jacob Vestergaard, skrivaši undir 28. mai 2003.

 

Sambęrt kunngeršini er landsstżrismanninum heimilaš, eftir umsókn, at loyva fżra skipum at reka beinleišis veišu eftir havtasku og svartkalva viš gųrnum į įvķsum leišum, sum eru tilskilašar og įsettar ķ kunngeršini. Hartil er heimild at loyva trimum skipum at reka beinleišis veišu eftir svartkalva viš gųrnum og harumframt einum skipi at reka beinleišis veišu eftir havtasku viš gųrnum ķ einum fiskiįri į nęrri tilskilašum leišum.

 

Soleišis veršur frįbošaš ķ § 1, stk. 1 ķ kunngeršini, sum Jacob Vestergaard skrivaši undir 28. mai 2003, og oršaljóšiš ķ hesum partinum er neyvt taš sama ķ kunngeršini, sum Bjųrn Kalsų skrivaši undir 17. september 2004. Tį iš hendan fiskiveišan er loyvd alt įriš, og hesi skipini ikki eru undir įsetingini um fiskidagar annars, fęr ongin rśmkan veriš ķ veišitķšini hjį hesum skipum. Nśverandi landsstżrismašur ķ fiskivinnumįlum hevur heldur ikki įsett nakra minking ķ veišitrżstinum fyri hesa veišu, soleišis sum hann annars ętlaši taš, fyri veišiflotan, sum er regulerašur viš fiskidųgum. Samanuntikiš, ongin broyting ķ veišimynstrinum hjį garnaflotanum į ytri leišum.

 

Hųvušsbroytingin er at finna ķ kunngeršini § 1, stk. 2. Ķ kunngeršini, sum Jacob Vestergaard skrivaši undir 28. mai 2003, stendur soleišis skrivaš: “Eftir umsókn veršur loyvt einum fiskifari undir 80 tons at reka beinleišis veišu eftir havtasku viš gųrnum frį 1. aprķl til 31. oktober, bįšir dagar ķroknašir”. Ķ kunngeršini, sum Bjųrn Kalsų skrivaši undir 17. september 2004, stendur soleišis skrivaš: “Eftir umsókn veršur loyvt einum fiskifari undir 80 tons at reka beinleišis veišu eftir havtasku viš gųrnum frį 1. mars til 31. oktober, bįšir dagar ķroknašir.”

 

Veišitķšin veršur harviš longd śr 7 upp ķ 8 mįnašir fyri hetta eina skipiš, iš fęr loyviš at veiša -  samsvarandi hesi kunngerš.

 

Ķ śtgangsstųšinum veit ongin, hvųr ella um nakar hevur fingiš hetta eina loyviš, sum rįs er slóšaš fyri ķ kunngeršini, men er loyviš latiš, hevši taš veriš ręttast, um landsstżrismašurin eisini greišir frį, hvųrji loyvi viškomandi fiskifar annars hevur, umframt hesi serręttindi, og um fiskifariš er undir fiskidagaskipanini, samstundis sum taš hevur hųviš at royna sambęrt serloyvinum, latiš sambęrt hesi kunngeršini.

 

Taš er falliš onkrum fyri bróstiš, at landsstżrismašurin, sum annars hevur havt ein rķmiliga greišan politikk, hvat iš veišitrżstinum višvķkur, m.a. tį iš hann į ólavsųku męlti til at skerja fiskidagatališ viš 2%, ķ kunngerš ųkir so massivt um veišitrżstiš ašrar vegir, sum m.a. ķ hesum fųrinum, har  dagatališ hjį einum fiskifari viš serloyvi veršur ųkt śr 210 upp ķ 240 dagar. Ella viš umleiš 15 %“um. Ķ fyrstu atlųgu kann andsųgn tykjast vera ķ hesum.

 

Hinvegin er taš valla nakar, sum ivast ķ, at landsstżrismašurin hevur sķnar serliga góšu grundir fyri at ųkja um veišitrżstiš, sum hetta eina fiskifariš kann fremja į fųroysku landleišunum, somikiš prinsippiellur hann annars hevur veriš, tį iš taš ręšur um at tįlma veišitrżstiš į fųroysku landleišunum og į Fųroya Banka yvirhųvur, og spurningurin veršur bara settur, fyri at Bjųrn Kalsų skal fįa hųviš, at leggja fram argumentini fyri hesi avgerš hansara, og at siga okkum, hvųrjir fyrimunirnir vera hjį ųllum pųrtum, sum varša av hesum ųkta trżsti. Kann vera, at landsstżrismašurin eisini sigur okkum, hvķ ašrir aktųrar ķ fųroyskari fiskiveišu ikki kunna fįa lut ķ hesum mųguligu fyrimunum, heldur enn bara hetta eina fiskifariš, sum nevnt er ķ kunngeršini, hann skrivaši undir hin 17. september 2004.

Į tingfundi 15. september 2005 varš samtykt uttan atkvųšugreišslu, at fyrispurningurin skal svarast.

Į tingfundi 4. november 2005 svaraši Bjųrn Kalsų, landsstżrismašur, fyrispurninginum soleišis

Svar:

 

Til spurning 1.

Orsųkin til, at garnafiskiskapurin eftir svartkalva og havtasku varš višgjųrdar į heysti 2003, var, at tey stųrru garnaskipini hųvdu havt stórar trupulleikar viš at halda seg til galdandi hjįveišireglur.

 

Ķ hesum sambandi varš eisini umhugsaš at broyta kunngeršina, so at taš minna fiskifariš kundi royna alt įriš į innaru leišunum.

 

Umsitingarliga vóršu hesar broytingarnar višgjųrdar ķ uppriti frį oktober 2003. Tįverandi landsstżrismašur tók undir viš hesum ķ november 2003, tó so, at tķšarskeišiš fyri taš minna fiskifariš varš įsett at vera fyri 1. mars til 31. oktober.

 

Til spurning 2.

Fiskirannsóknarstovan gjųrdi onki serstakt tilmęli ķ sambandi viš hesa broytingina av garnakunngeršini.

 

Įšur hevši Fiskirannsóknarstovan tó mett, at slķkur fiskiskapur eftir havtasku kann fara fram alt įriš.

 

Til spurning 3.

Loyviš at reka beinleišis veišu eftir havtasku smb. § 1, stk. 2 ķ kunngerš um fiskiskap eftir havtasku og svartkalva viš gųrnum į fųroysku landleišini er latiš m/s Gudrun, KG 243, XPVY hjį Sp/f Gudrun ķ Klaksvķk. Nevndi bįtur hevur havt hetta loyviš sķšani heimildin kom ķ kunngeršina ķ 2001 (Kunngerš nr.80 frį 10.05.2001). Įšrenn taš hevši hann sķšani 1994 royndarfiskaš viš havtaskugųrnum į landgrunninum ķ samstarvi viš Fiskirannsóknarstovuna.

 

Til spurning 4 og 5.

Umframt loyviš smb. § 1, stk. 2 ķ garnakunngeršini, hevur m/b Gudrun, KG 243, XPVY, fiskiloyvi ķ bólki 4B, śtróšrarbįtar stųrri enn 40 tons. Ķ fiskiloyvinum fyri fiskiįriš 2005/2006 hevur m/b Gudrun 28,5 fiskidagar į innaru fiskidagaleiš.

 

Til spurning 6.

Ķ sambandi viš skipan av fiskiskapinum į fųroysku landleišunum, eigur ein at skilja millum fiskidagaskipanina og ymiskar serskipanir.

 

Tį landsstżrismašurin hevur śttalaš seg um veišitrżst, hevur taš fyrst og fremst veriš ķ sambandi viš fiskidagaskipanina, sum er ętlaš fiskiskapinum eftir toski, hżsu, upsa og kongafiski.

 

Serskipanirnar sum garnaveiša eftir svartkalva og havtasku, gulllaksaveiša, skeljaveiša og hummaraveiša eru uttan fyri fiskidagaskipanina, tķ royndin er vend ķmóti ųšrum fiskaslųgum enn teimum, sum fiskidagaskipanin skal taka hędd fyri.

 

Taš eina fiskifariš fekk viš broytingini rśmari ręsur til garnafiskiskap, men tó ikki so rśmar, sum Fiskirannsóknarstovan framman undan hevši mett verša grundarlag fyri, sķ svar 1 og 2.

 

Til spurning 7.

Nei.

 

Avgeršin um at broyta tķšarskeišiš fyri fiskifariš undir 80 tons varš tikin av tįverandi landsstżrismanni ķ fiskivinnumįlum ķ november 2003. Avgeršin fekk undirtųku ķ Fiskivinnurįšnum.

 

Tį mįliš varš tikiš upp aftur į vįri 2004, snśši višgeršin seg um hjįveišireglurnar fyri tey stųrru garnaskipini. Spurningurin um broytt tķšarskeiš fyri fiskifariš undir 80 tons varš ikki višgjųrdur ķ hesum sambandi.

 

Til spurning 8.

Ongar ķtųkiligar ętlanir eru um at broyta kunngeršir og/ella skipanir, sum rśmka um veišitķšina hjį fiskifųrum į fųroysku landleišunum.

 

Til spurning 9.

Garnakunngeršin hevur heimild ķ § 9, stk. 1 og 2 ķ lųgtingslóg nr. 28 frį 10. mars 1994 um vinnuligan fiskiskap viš seinni broytingum. Ķ hesum fųri skal verša vķst į § 9, stk. 2, har landsstżrismanninum er heimilaš viš kunngerš at įseta reglur um, hvussu fiskiskapurin skal fara fram, fiskireišskap og nżtslu hansara og veišihęttir.

 

Til spurning 10.

Ein broyting ķ garnakunngeršini, sum varš lżst ķ mai 2001 var at loyva einum minni fiskifari at royna eftir havtaksu į innaru leišunum. Umframt umsóknina frį m/s Gudrun, hevur Fiskimįlarįšiš sķšani tį fingiš 14 umsóknir til henda fiskiskap. Hesar umsóknir eru allar sżttar, tķ kunngeršin bert heimilar at geva einum fiskifari undir 80 tons loyvi at fiska eftir havtasku viš gųrnum į innaru leišunum.

 

Fiskirannsóknarstovan hevur męlt frį at lata fleiri loyvir til garnaveiši eftir havtasku į innaru leišunum. Fiskirannsóknarstovan ger kanningar um havtasku. Įšrenn śrslit eru tųk frį kanningunum, veršur męlt frį at gera broytingar ķ verandi skipan.

 

Undir hesum umstųšum eru ongar ętlanir at broyta garnakunngeršina.

 

Mįliš avgreitt.