A. Upprunauppskot
B. 1. višgerš
C. Oršaskifti viš 1. višgerš
D. Nevndarskjųl
E. Įlit
F. 2. višgerš
G. Oršaskifti viš 2. višgerš
H. 3. višgerš (Oršaskiftiš riggar ikki)
 

Įr 2004, 8. oktober, legši Hans Pauli Strųm, landsstżrismašur, vegna landsstżriš fram soljóšandi  

Lógarinnar endamįl og ųki

Endamįl

§ 1. Endamįliš viš hesi lóg er at tryggja, at bųrn, sum liva undir višurskiftum, iš kunnu skaša teirra heilsu og menning, fįa neyšuga hjįlp og umsorgan ķ ręttari tķš, og at hjįlpa teimum viš at fįa ein tryggan uppvųkstur.
Stk. 2. Myndugleikarnir skulu leggja dent į at finna loysnir, sum eru best fyri barniš.

Fevnt av lógini

§ 2. Lógin fevnir um bųrn ķ aldrinum frį 0 til fylta 18. įriš.
Stk. 2. Ķ serligum fųrum kunnu fyriskipanir, iš eru settar ķ verk, innan barniš hevur fylt 18 įr, halda įfram, til viškomandi fyllir 21 įr, um viškomandi samtykkir. Um fyriskipanin ikki rķnur viš viškomandi, og taš tķ ikki tęnir nųkrum endamįli, at viškomandi er fevndur av hesi lóg, kann fyriskipanin ikki halda įfram.
Stk. 3. Somuleišis fevnir lógin ķ teimum ķ § 14 nevndu fųrum um ófųdda barniš.

§ 3. Lógin er galdandi fyri bųrn, iš eru stųdd ķ Fųroyum.

Umsiting av barnaverndarmįlum

Barnaverndarnevndir

§ 4. Kommunurnar skulu seta barnaverndarnevndir. Smįar kommunur skulu samstarva viš ašrar kommunur um val av barnaverndarnevndum. Fyri hvųrja barna-verndarnevnd skulu vera minst 1.500 ķbśgvar. Barnaverndarnevndir verša valdar av kommunustżrunum.
Stk. 2. Ķ eini barnaverndarnevnd skulu vera 3 ella 5 limir og harumframt 3 ella 5 varalimir. Formašurin og meirilutin ķ nevndini skulu hava viškomandi fųrleika ella śtbśgving. Harumframt skulu limirnir lśka treytirnar til val til bż- ella bygdarįš, vera samvitskusamir og įlķtandi borgarar, iš hava reina revsivįttan og góšan kunnleika til bųrn.
Stk. 3. Barnaverndarnevndin veršur vald eftir kommunuval fyri valskeišiš, sum kommunustżriš situr. Barnaverndarnevndin velur sjįlv formann og nęstformann. Kommunustżrislimir og lųgtingslimir kunnu ikki taka sęti ķ barnaverndarnevnd.
Stk. 4. Kommunustżriš kann lata stżrinum ķ sķnum kommunufelagsskapi heimildina at velja eina felags barnaverndarnevnd, sum er galdandi fyri meira enn eina kommunu.
Stk. 5. Samstarvsųkini sambęrt stk. 1 skulu vera landfrųšiliga samanhangandi. Tį iš serlig landfrųšilig atlit tala fyri tķ, kann landsstżrismašurin ķ kommunumįlum loyva, at eitt samstarvsųki er minni enn 1.500 ķbśgvar, tó ikki minni enn 1.000 ķbśgvar.
Stk. 6. Landsstżrismašurin góškennir kommunal samstųrv sambęrt stk. 1.
Stk. 7. Tęr kommunur, iš samstarva um at seta felags barnaverndarnevnd, verša eisini at samstarva um barnaverndarumsiting sambęrt § 5 og fķgging sambęrt § 68.
Stk. 8. Fyri luttųku į fundum ķ barnaverndarnevndum fįa limir og varalimir samsżning sambęrt reglunum ķ kommunustżrislógini.
Stk. 9. Landsstżrismašurin kann, ķ samrįš viš kommunurnar, įseta nęrri reglur um kommunalt samstarv višvķkjandi barna-verndarnevndum.

Barnaverndarumsitingin

§ 5. Kommunustżriš skal syrgja fyri, at fak-fólk, viš ķ minsta lagi mišallangari śtbśgving innan heilsu-, almanna- ella skślaverk, verša sett at umsita barnaverndarmįl. Harumframt skulu fakfólkini vera samvitskusamir og įlķtandi borgarar, iš hava reina revsivįttan og góšan kunnleika til bųrn.
Stk. 2. Um fakfólkini sambęrt stk. 1 eru ógegnig ķ einum mįli, skal kommunustżriš syrgja fyri, at annaš egnaš fakfólk veršur sett at loysa mįliš.
Stk. 3. Um fakfólkini sambęrt stk. 1 ikki hava kunnleika til fyrisitingarrętt, skipar Barnaverndarstovan fyri, at fakfólkini fįa eftirśtbśgving ķ fyrisitingarrętti, undir hesum mįlsvišgerš sambęrt fyrisitingarlógini og hesi lóg, sbr. § 13, stk. 2.
Stk. 4. Barnaverndarumsitingin skal hava fastar, vęl lżstar upp- og afturlatingartķšir, og taš skal vera mųguligt at fįa fatur į barnaverndarformanninum ella einum, sum hann hevur latiš hesa uppgįvu til, um tųrvur er į hjįlp uttan fyri arbeišstķš.
Stk. 5. Tęr kommunur, iš samstarva um at seta felags barnaverndarumsiting, verša eisini at samstarva um barnaverndarnevnd sambęrt § 4 og fķgging sambęrt § 68.
Stk. 6. Landsstżrismašurin kann, ķ samrįš viš kommunurnar, įseta nęrri reglur um kommunalt samstarv um barnaverndar-umsiting.

Felagsheitiš: Barnaverndartęnastan

§ 6. Felagsheitiš fyri kommunalu myndug-leikarnar į ųkinum: Barnaverndarnevndir og barnaverndarumsitingar, veršur ķ hesi lóg: Barnaverndartęnastan.

§ 7. Barnaverndarnevndin tekur avgerš eftir tilmęli frį barnaverndarumsitingini ķ kommununi, sum višger mįliš sambęrt kapitli 7 ķ hesi lóg.
Stk. 2. Barnaverndarnevndin kann avgera, at ķ įvķsum mįlum tekur barnaverndarumsitingin avgerš vegna barnaverndarnevndina.

§ 8. Barnaverndartęnastan hevur įbyrgd av, eftir frįbošan ella av sķnum eintingum, at gįa eftir bųrnum ķ kommununi, sum liva undir višurskiftum, iš kunnu skaša teirra heilsu og menning, og av at seta fyriskipanir ķ verk, sum į besta hįtt kunnu loysa trupulleikarnar.
Stk. 2. Barnaverndartęnastan skal ķ stųrstan mun stremba eftir at fįa samstarv ķ lag viš tann ella tey, iš hava foreldramyndugleikan, um at seta fyribyrgjandi fyriskipanir ķ verk. Um taš ikki veršur mett at vera rįšiligt at halda įfram viš fyribyrgjandi fyriskipanum ķ samstarvi viš foreldrini, skal barnaverndartęnastan taka stig til, at ašrar fyriskipanir uttan samtykki frį tķ ella teimum, iš hava foreldramyndugleikan, verša settar ķ verk.

§ 9. Barnaverndarnevndin tekur avgerš ķ mįlum, har samtykki er fingiš frį tķ ella teimum, iš hava foreldramyndugleikan, og einum barni, iš hevur fylt 15 įr, tó undantikiš ķ mįlum višvķkjandi umsorganaryvirtųku og samverurętti, sbr. §§ 19, 22, 23 og 24 og višvķkjandi § 15, stk. 4.
Stk. 2. Harumframt tekur Barnaverndar-nevndin avgerš ķ mįlum sambęrt § 15, stk. 2, § 17, stk. 1, § 18, stk. 1, § 20, stk.1 og § 21, stk. 2 uttan samtykki frį tķ ella teimum, iš hava foreldramyndugleikan.

Tvųrfakligt samstarv

§ 10. Barnaverndartęnastan skal samstarva viš ašrar kommunur og myndugleikar, tį iš barnaverndartęnastan metir hetta vera eina hjįlp til at loysa uppgįvur sambęrt hesi lóg.
Stk. 2. Barnaverndartęnastan skal skipa fyri tvųrfakligum samstarvi ķmillum teir fak-bólkar, sum starvast viš bųrnum ķ kommununi, undir hesum sosialrįšgevar, heilsusystrar, lęknar, lęrarar, sįlarfrųšingar og nįmsfrųšingar. Fakbólkarnir hava skyldu til at luttaka ķ hesum samstarvi.
Stk. 3. Um fleiri kommunur samstarva um felags barnaverndartęnastu, skal felags barnaverndartęnastan skipa fyri tvųrfakligum samstarvi ķmillum teir fakbólkar, sum starvast viš bųrnum ķ teimum kommunum, iš eru viš ķ samstarvinum.

Hųvušsbarnaverndarnevndin

§ 11. Landsstżrismašurin setur eina Hųvušsbarnaverndarnevnd til at taka avgerš ķ mįlum, har samtykki ikki er fingiš frį tķ ella teimum, iš hava foreldramyndugleikan, og einum barni, iš hevur fylt 15 įr, tó undantikiš § 15, stk. 2, § 17, stk. 1, § 18, stk. 1 og § 20, stk. 1.
Stk. 2. Harumframt tekur Hųvušsbarna-verndarnevndin avgerš ķ mįlum višvķkjandi rętti til ókeypis umbošan, sbr. § 57, stk. 3, ķ ųllum mįlum višvķkjandi umsorganaryvirtųku og samverurętti, sbr. §§ 19, 22, 23 og 24, ķ mįlum um familjuvišgerš og dagstovnatilboš į stovnum hjį landinum, sbr. § 15, stk. 4
Stk. 3. Barnaverndarnevndin leggur mįl fyri Hųvušsbarnaverndarnevndina eftir manna-gongdini ķ kapitli 8.
Stk. 4. Fųroya Kęrustovnur er skrivstova hjį Hųvušsbarnaverndarnevndini.

§ 12. Ķ Hųvušsbarnaverndarnevndini skulu vera 3 limir: Ein royndur lųgfrųšingur, iš er formašur ķ nevndini, ein sįlarfrųšingur og ein barnasakkųnur.
Stk. 2. Harumframt velur landsstżrismašurin 3 varalimir, sum skulu vera: Ein royndur lųgfrųšingur, ein sįlarfrųšingur og ein barnasakkųnur.
Stk. 3. Limir og varalimir verša valdir fyri 4 įr ķ senn. Kommunustżrislimir, lųgtingslimir og limir ella starvsfólk ķ barnaverndar-tęnastum kunnu ikki taka sęti ķ Hųvušsbarnaverndarnevndini.
Stk. 4. Ķ teimum fųrum, har ein limur og varalimur hansara eru ógegnigir, skal formašurin ķ nevndini taka avgerš um, at ein annar persónur, viš sama fųrleika sum viškomandi limur ella varalimur, tekur sęti ķ Hųvušsbarnaverndarnevndini ķ einum įvķsum mįli.
Stk. 5. Nevndarlimirnir fįa lųn ella samsżning, sum landsstżrismašurin įsetur.

Barnaverndarstovan

§ 13. Barnaverndarstovan er ein deild į Almannastovuni.
Stk. 2. Uppgįvan hjį Barnaverndarstovuni er m.a. at:

1. arbeiša fyri at styrkja og samskipa barnaverndarųkiš ķ landinum,
2. virka sum rįšgevi hjį landsstżris-manninum višvķkjandi stevnumišum į barnaverndarųkinum,
3. vegleiša og rįšgeva barnaverndartęnastunum ķ almennum spurningum višvķkjandi višgerš av barna-verndarmįlum,
4. veita barnaverndartęnastunum undir-vķsing višvķkjandi uppgįvum teirra sambęrt hesi lóg,
5. umsita samdųgurstovnar v.m. og veita teimum rįšgeving og vegleišing sambęrt kapitli 6 ķ hesi lóg,
6. skipa og umsita fosturforeldraskipanina sambęrt kapitli 5 ķ hesi lóg,
7. syrgja fyri gransking og menning į ųkinum,
8. savna saman og umsita hagtųl į ųkinum.

Stk. 3. Landsstżrismašurin kann leggja ašrar uppgįvur til Barnaverndarstovuna.

§ 14. Starvsfólk innan almanna-, heilsu- og skślaverk og onnur, sum ķ starvi sķnum hava viš bųrn at gera og sum ķ hesum sambandi fįa kunnleika til višurskifti, sum krevja, at komiš veršur uppķ eftir hesi lóg, hava skyldu til navngivin at boša barnaverndartęnastuni frį hesum. Frįbošanarskyldan sambęrt hesum stykki veršur sett fram um įsetingarnar ķ ųšrum lógum um tagnarskyldu ķ viškomandi yrkjum.
Stk. 2. Tann, iš fęr kunnleika til, at foreldur ella annar uppalari t.d. misrųkir, meinslar, misnżtir ella handfer barn soleišis, at įlvarsamur vandi er fyri tess sįlarligu ella likamligu heilsu ella bśning, hevur skyldu at boša avvaršandi barnaverndartęnastu frį hesum. Frįbošarin kann vera ónavngivin.
Stk. 3. Frįbošast skal eisini višvķkjandi kvinnum, iš eru viš barn, tį iš mett veršur, at tųrvur er į stušli sambęrt hesi lóg, t.d. vegna įlvarsama rśsevnismisnżtslu, sįlarsjśku ella sįlartrupulleikar.
Stk. 4. Barnaverndartęnastan skal sum skjótast, og seinast innan eina viku, ganga ķgjųgnum innkomnar frįbošanir og meta um, hvųrt kanningar skulu setast ķ verk sambęrt hesi lóg, sķ §§ 45 og 49.

Fyriskipanir

Fyribyrgjandi fyriskipanir

§ 15. Um kanningin sambęrt § 45 vķsir, at neyšugt er at seta fyriskipanir ķ verk fyri barniš sambęrt hesi lóg, skal barnaverndarnevndin viš samtykki frį og ķ samstarvi viš tann ella tey, iš hava foreldramyndugleikan, seta fyriskipanir ķ verk, undir hesum:

1. veita sįlarfrųšiliga ella ašra hóskandi hjįlp til barniš og/ella familjuna,
2. veita familjuvišgerš ella lķknandi stušul,
3. veita stušul ķ heiminum,
4. veita heilt ella partvķst ansingarplįss į dagstovni, ķ dagrųkt ella lķknandi fyri bųrn, tį iš taš av sosialum, nįmsfrųšiligum og fķggjarligum orsųkum veršur mett at vera neyšugt, men tį iš fķggjarligt frķplįss ikki kann veitast,
5. hjįlpa viš at finna hóskandi śtbśgvingar-plįss, arbeišsplįss ella lķknandi til barniš,
6. menna frķtķšarvirksemiš hjį barninum,
7. geva tilboš um umlęttingarskipan hjį góškendum fosturforeldrum,
8. stušla foreldrum at fįa og fullfųra višgerš vegna sjśku, rśsevnismisnżtslu ella ašrar persónligar trupulleikar,
9. tilnevna ein fastan persón, iš barniš altķš kann seta seg ķ samband viš viš sķnum trupulleikum,
10. veita persónligan rįšgeva til barniš,
11. veita barninum tryggleika į tann hįtt, at barniš kann venda sęr til barnaverndar-tęnastuna viš sķnum trupulleikum, uttan at hetta veršur frįbošaš foreldrunum.

Stk. 2. Barnaverndarnevndin kann um neyšugt seta fyriskipanir eftir stk. 1, nr. 1, 4, 5, 6, 9 og 10 ķ verk, hóast foreldur/foreldramyndugleiki ikki loyva tķ, um taš mį metast at vera av munandi tżdningi fyri barnsins serliga tųrv į stušli, og tį iš endamįliš viš fyriskipanini veršur mett at kunna rųkkast uttan samtykki frį tķ ella teimum, iš hava foreldramyndugleikan. Um barniš hevur fylt 15 įr, skal samtykki ķ hesum fųri tó fįast frį barninum, įšrenn nųkur fyriskipan veršur sett ķ verk.
Stk. 3. Umframt at kommunan heldur śtreišslurnar, iš standast av stk. 1, sbr. § 68, kann barnaverndarnevndin veita fķggjarligan stušul til śtreišslur, iš fylgja av fyriskipanum eftir stk. 1, nr. 1-8, tį iš foreldrini ikki sjįlvi megna śtreišslurnar.
Stk. 4. Mįl višvķkjandi familjuvišgerš į stovnum hjį landinum og višvķkjandi tilboši į dagstovni fyri bųrn, iš eru fevnd av hesi lóg og sum ikki kunnu integrerast į kommunalan dagstovn, skulu leggjast fyri Hųvušsbarnaverndarnevndina.

Uppfylgjan av mįlinum

§ 16. Barnaverndarnevndin skal hava eftirlit viš, hvussu barniš og foreldrini hava taš, eftir at ein fyriskipan er sett ķ verk.
Stk. 2. Barnaverndarnevndin skal viš jųvnum millumbilum meta um, hvųrt ein fyriskipan virkar eftir ętlan, og um, hvųrt neyšugt er at seta nżggjar fyriskipanir ķ verk. Um so er, skal barnaverndarnevndin taka stig til, at nżggjar fyriskipanir verša settar ķ verk.
Stk. 3. Barnaverndarnevndin kann seta heimiš undir umsjón viš at seta eftirlitsverja ķ heimiš.
Stk. 4. Landsstżrismašurin kann įseta nęrri reglur um heimildir og skyldur hjį eftirlits-verjum.

Brįšfeingis avgeršir

§ 17. Er vandi fyri, at eitt barn veršur munandi skatt av at verša verandi ķ heiminum, kann formašurin ķ eini barnaverndarnevnd, ella tį iš honum berst frį, nęstformašurin, uttan samtykki frį tķ ella teimum, iš hava foreldramyndugleikan, avgera at taka barniš śr heiminum uttan ręttarśrskurš.
Stk. 2. Avgeršin skal skjótast til ber, og innan 2 yrkadagar, leggjast fyri Hųvušsbarna-verndarnevndina til góškenningar.
Stk. 3. Ķ teimum fųrum, har eitt barn er uttan umsorgan, skal barnaverndarnevndin seta ķ verk neyšugar fyriskipanir.
Stk. 4. Avgeršin sambęrt stk. 1 og 2 um at taka barniš brįšfeingis śr heiminum kann ikki standa viš ķ meira enn trķggjar mįnašir.

Lęknakanning og višgerš

§ 18. Ķ teimum fųrum, har orsųk er at halda, at eitt barn hevur eina lķvshóttandi ella įlvarsama sjśku ella skaša, er śti fyri blóšskemd ella haršskapi, og um tann ella tey, iš hava foreldramyndugleikan, ikki syrgja fyri, at barniš kemur til kanningar ella višgerš, kann formašurin ķ eini barnaverndarnevnd, ella tį iš honum berst frį, nęstformašurin, uttan ręttarśrskurš, avgera, at barniš skal til hóskandi višgerš ella kanning.
Stk. 2. Avgeršir sambęrt stk. 1 skulu skjótast til ber, og innan 2 yrkadagar, leggjast fyri Hųvušsbarnaverndarnevndina til góškenningar.

Yvirtųka av umsorganini fyri barni

§ 19. Hųvušsbarnaverndarnevndin kann taka avgerš um umsorganaryvirtųku ķ hesum fųrum:

1. tį iš įlvarsom vanrųkt er ķ mun til dagligu umsorganina fyri barninum,
2. um barniš er fyri haršskapi ella ųšrum įlvarsomum įgangi,
3. um lķkt er til, at barnsins heilsa ella menning er ķ įlvarsomum vanda vegna foreldranna vantandi umsorgan,
4. um barniš hevur misnżtslutrupulleikar, brotsligan atburš ella ašrar įlvarsamar sosialar trupulleikar, ella
5. um barniš hevur ašrar atferšar- ella tillagingartrupulleikar.

Stk. 2. Yvirtųka av umsorganini fyri einum barni sambęrt stk. 1 skal bert nżtast, um mett veršur, at umsorganaryvirtųka er neyšug og best fyri barniš, og tį iš fyribyrgjandi fyriskipanirnar sambęrt hesi lóg ikki verša mettar at skapa eitt nųktandi śrslit fyri barniš.
Stk. 3. Barnaverndarnevndin hevur uppfylgjanina av mįlinum um hendi sambęrt § 16.

Forboš višvķkjandi flyting av barni, tį iš taš er sett heiman

§ 20. Er eitt barn sett heiman viš samtykki frį tķ ella teimum, iš hava foreldramyndugleikan, kann barnaverndarnevndin avgera, at barniš ķ upp til 3 mįnašir ikki skal flytast/setast heimaftur.
Stk. 2. Ein slķk avgerš kann einans takast, um eingin rķmilig orsųk er fyri, at barniš skal flytast, ella um flytingin kann vera barninum at skaša.
Stk. 3. Avgeršir sambęrt stk. 1 skulu skjótast til ber, og innan 2 yrkadagar, leggjast fyri Hųvušsbarnaverndarnevndina til góškenningar.
Stk. 4. Barnaverndarnevndin hevur uppfylgjanina av mįlinum um hendi sambęrt § 16.

Umsorganarįbyrgd

§ 21. Barnaverndarnevndin yvirtekur um-sorganarįbyrgdina av barninum, tį iš taš veršur sett heiman.
Stk. 2. Barnaverndarnevndin kann lata umsorganarįbyrgdina upp ķ hendurnar į fosturforeldrunum ella stovninum, har barniš bżr.

Samveruręttur og duldur bśstašur

§ 22. Barn og foreldur hava sambęrt hesi lóg samverurętt.
Stk. 2. Hųvušsbarnaverndarnevndin tekur stųšu til, hvussu samvera skal skipast ķ mįlum višvķkjandi yvirtųku av umsorgan.
Stk. 3. Ein avtala ella avgerš um samveru sambęrt myndugleikalógini er galdandi, um Hųvušsbarnaverndarnevndin ikki avger annaš.
Stk. 4. Tį iš taš er neyšugt fyri heilsu og menning hjį barninum, kann Hųvušsbarna-verndarnevndin seta treyt um, at umboš fyri barnaverndartęnastuna skal vera hjįstatt undir samveru ķmillum barn og foreldur.
Stk. 5. Hųvušsbarnaverndarnevndin kann nokta foreldrunum samverurętt, um taš veršur mett at vera best fyri barniš.
Stk. 6. Hųvušsbarnaverndarnevndin kann ķ serligum fųrum nokta foreldrunum at vita, hvar barniš bżr.
Stk. 7. Hųvušsbarnaverndarnevndin kann geva ųšrum enn foreldrunum loyvi til samveru viš barniš.

Varandi yvirtųka av umsorganini

§ 23. Hųvušsbarnaverndarnevndin kann taka avgerš um at taka umsorganina varandi frį foreldrunum, um:

1. taš mį metast at vera sannlķkt, at foreldrini varandi ikki eru fųr fyri at geva barninum nųktandi umsorgan, eitt nś vegna rśsevnismisnżtslu ella sįlarlig brek,
2. eitt barn veršur įlvarsliga misrųkt, misnżtt kynsliga ella er fyri įlvarsligum sįlarligum ella likamligum įgangi ella eyšmżking ķ heiminum.

Stk. 2. Umsorganin kann bert verša tikin varandi frį foreldrunum, um taš ikki er mųguligt at seta ašrar og lagaligari fyriskipanir ķ verk, ella um slķkar fyriskipanir hava veriš royndar, men ikki giviš śrslit.

Avgerš um umsorganaryvirtųku veršur broytt ella sett śr gildi

§ 24. Višvķkjandi fyriskipanum um umsorganaryvirtųku sambęrt § 19 skal barnaverndarnevndin viš jųvnum millum-bilum meta um, hvųrt umstųšurnar hjį tķ ella teimum, iš hava foreldramyndugleikan eru broyttar soleišis, at barniš aftur kann fįa nųktandi umsorgan ķ heiminum, ella um stųšan framvegis er soleišis, at barniš eigur at verša verandi uttan fyri heimiš. Barnaverndar-nevndin leggur eftirmetingina fyri Hųvušsbarnaverndarnevndina eftir manna-gongdini ķ kapitli 8.
Stk. 2. Metir Hųvušsbarnaverndarnevndin, at umstųšurnar eru broyttar, soleišis at barniš aftur kann fįa nųktandi umsorgan ķ heiminum, skal Hųvušsbarnaverndarnevndin seta avgeršina um umsorganaryvirtųku sambęrt § 19 śr gildi. Er stųšan framvegis soleišis, at barniš eigur at verša verandi uttan fyri heimiš, tekur Hųvušsbarnaverndarnevndin avgerš um, at fyriskipanin skal halda įfram.
Stk. 3. Tann ella tey, iš hava foreldramyndugleikan, kunnu krevja, at eitt mįl um varandi yvirtųku av umsorganini fyri einum barni sambęrt § 23 skal višgerast av Hųvušsbarnaverndarnevndini av nżggjum, um umstųšur teirra eru munandi broyttar. Barnaverndarnevndin leggur ķ hesum fųrum mįliš av nżggjum fyri Hųvušsbarnaverndar-nevndina eftir mannagongdini ķ kapitli 8. Hųvušsbarnaverndarnevndin kann tó nokta fyri, at mįliš veršur višgjųrt av nżggjum, um mįliš teir seinastu 12 mįnaširnar hevur veriš višgjųrt av hesi nevnd.
Stk. 4. Ķ sambandi viš nżggja avgerš um umsorganaryvirtųku, kann mįliš um samverurętt sambęrt § 22 eisini verša endurskošaš.
Stk. 5. Įšrenn nżggja avgerš višvķkjandi umsorganaryvirtųku skulu fosturforeldrini verša hoyrd.
Stk. 6. Barniš kann ikki setast heim aftur, um mett veršur, at taš eftir eini heildarmeting kann verša atvoldin til įlvarsamar trupulleikar fyri barniš, um taš veršur flutt.

§ 25. Landsstżrismašurin stovnsetur eina fosturforeldraskipan fyri alt landiš. Fosturforeldraskipanin er ein partur av virkseminum į Barnaverndarstovuni.
Stk. 2. Ķ serligum fųrum, tį iš talan er um sera trupul bųrn, iš ikki kunnu fįa nųktandi fosturheim ķ Fųroyum, kann Barnaverndar-stovan loyva, at bųrn verša sett ķ fosturheim uttanlands.

§ 26. Eitt fosturheim sambęrt hesi lóg er at skilja, tį iš eitt barn veršur sett heiman ķ eitt annaš heim, har fosturforeldur hava umsorgan fyri tķ ķ styttri ella longri tķšarskeiš. Talan kann m.a. vera um umlętting, brįšfeingis fosturheim, og fosturheim, har bųrn verša sett fyribils ella varandi til fosturs.
Stk. 2. Eitt barn kann setast til fosturs, tį iš:

1. foreldrini samtykkja ķ, at barniš veršur sett ķ fosturheim,
2. barniš ongan verja hevur,
3. barniš fyribils er undir barnaverndar-nevndarinnar umsorgan uttan foreldranna samtykki.

§ 27. Fosturforeldraskipanin góškennir fosturforeldur.
Stk. 2. Įšrenn fosturforeldur verša góškend, skal tryggjast, at fosturforeldrini hava:

1. reina revsivįttan,
2. lęknavįttan um heilsustųšu teirra,
3. góšar bśstašarumstųšur,
4. fķggjarlig višurskifti, sum eru ķ lagi, og
5. at tey hava neyšug umsorganarevni og foreldrafųrleika og mųguligar royndir sum góšir uppalarar.

Stk. 3. Tį iš fosturforeldur eru góškend, veršur ein avtala gjųrd ķmillum Fostur-foreldraskipanina og fosturforeldrini um, at tey m.a. skulu vera tųk at taka ķmóti einum barni, tį iš tųrvur er į tķ.
Stk. 4. Fosturforeldur til taš einstaka barniš skulu veljast eftir tųrvinum hjį barninum.
Stk. 5. Taš įliggur Fosturforeldraskipanini at stušla og fyrireika fosturforeldrini, įšrenn barniš veršur latiš teimum, og um tųrvur er į tķ geva teimum stušul, undirvķsing og vegleišing, ķmešan barniš er til fosturs og ķ serligum fųrum eftir, at barniš er fariš śr fosturheiminum.
Stk. 6. Fyribyrgjandi fyriskipanir sambęrt § 15 kunnu setast ķ verk fyri barniš og fosturforeldrini, ķmešan barniš er ķ fostur-heiminum.

Avtala viš fosturforeldur

§ 28. Tį iš eitt barn veršur sett ķ fosturheim, skal skrivlig avtala gerast ķmillum fostur-foreldur og Fosturforeldraskipanina. Avtalan skal gerast ķ samrįš viš avvaršandi barnaverndarnevnd.
Stk. 2. Ķ avtaluni skulu m.a. hesi višurskifti vera įsett:

1. hvųr hevur umsorganina fyri barninum, og hvat hetta fevnir um, sbr. § 26, stk. 2.
2. hvussu leingi ętlanin er, at barniš veršur ķ fosturheiminum.
3. samsżning til fosturforeldur, gjald fyri uppihald og ašrar śtreišslur, sum standast av barninum.
4. samveruręttur hjį foreldrunum og ųšrum persónum.
5. stušul, vegleišing og undirvķsing frį Fosturforeldraskipanini til fosturforeldur.

Stk. 3. Įšrenn ein avtala um at seta eitt barn varandi til fosturs veršur gjųrd, skulu fosturforeldrini hava umsorgan fyri barninum ķ eitt įr sum royndartķš og vķst seg at vera skikkaš til at uppala barniš.
Stk. 4. Fosturforeldraskipanin tilevnar standardavtalur at nżta til avtalur sambęrt stk. 1.

Samsżning til fosturforeldur

§ 29. Įšrenn eitt barn veršur sett ķ fosturheim, įsetur Fosturforeldraskipanin samsżningina til fosturforeldrini sambęrt galdandi reglum.
Stk. 2. Fosturforeldraskipanin rindar fosturforeldrunum samsżning, tį iš tey hava tikiš eitt barn til fosturs.
Stk. 3. Harumframt rindar Fosturfor-eldraskipanin uppihaldsśtreišslur og ašrar śtreišslur višvķkjandi barninum.
Stk. 4. Landsstżrismašurin įsetur nęrri reglur um samsżning til fosturforeldur, gjald fyri uppihald og ašrar śtreišslur višvķkjandi barninum.

Órųkt

§ 30. Um barnaverndartęnastan fęr kunnleika til, at fosturforeldur ikki rųkja sķnar uppalingarskyldur, skal hon alt fyri eitt kunna Fosturforeldraskipanina um mįliš.
Stk. 2. Fęr Fosturforeldraskipanin av sķnum eintingum ella frį barnaverndartęnastu kunnleika til, at fosturforeldur ikki rųkja sķnar uppalingarskyldur, skal skipanin alt fyri eitt taka stig til at taka barniš śr fosturheiminum og seta taš ķ nżtt fosturheim.
Stk. 3. Tį iš fosturforeldur ikki rųkja sķnar uppalingarskyldur, skal Fosturforeldraskipanin taka góškenning teirra sum fosturforeldur aftur.

Endurskošan av avtaluni

§ 31. Um eitt av fosturforeldrunum doyr ella flytur śr heiminum, um fosturforeldrini skifta bśstaš, ella umstųšurnar hjį teimum į annan hįtt broytast munandi, skulu bęši ella annaš av fosturforeldrunum so skjótt sum gjųrligt kunna Fosturforeldraskipanina.
Stk. 2. Fosturforeldraskipanin kann endurskoša avtaluna viš fosturforeldrini, um taš veršur mett neyšugt.

Skrį yvir fosturheim

§ 32. Fosturforeldraskipanin ger og rųkir eina skrį yvir fosturforeldur og yvir bųrn ķ fosturheimum.

§ 33. Landsstżrismašurin stovnsetur og Barnaverndarstovan rekur samdųgursstovnar og ašrar samdųgursfyriskipanir, viš tilknżttum sertęnastum, fyri bųrn, iš eru fevnd av hesi lóg.
Stk. 2. Landsstżrismašurin stovnsetur og Barnaverndarstovan rekur dagstovnar fyri bųrn, iš eru fevnd av hesi lóg og sum ikki kunnu integrerast į kommunalum dagstovni.
Stk. 3. Ķ serligum fųrum, tį iš talan er um sera trupul bųrn, iš ikki kunnu fįa nųktandi stovnsplįss ķ Fųroyum, kann Barnaverndar-stovan loyva, at bųrn verša sett į stovn uttanlands.
Stk. 4. Landsstżrismašurin kann loyva ųšrum at stovnseta og reka stovnar sambęrt stk. 1 og stk. 2. Ķ hesum fųrum skulu serlig atlit takast til, at tilbošiš veršur nųktandi, og avtala skal gerast um treytir fyri stovnsetan, innihaldi ķ tilbošnum, ręttindi hjį bųrnum į stovninum, eftirlit v.m. Barnaverndarnevndin į stašnum, har stovnurin skal liggja, skal hoyrast, įšrenn loyvi til stovnsetan veršur giviš.
Stk. 5. Fyri stovnsetan av stovni skal góškenning fįast til vega frį neyšugum myndugleikum sambęrt ašrari lóggįvu.
Stk. 6. Til tess at tryggja, at stovnar, iš eru stovnsettir sambęrt hesi lóg, veita įbyrgdarfullar tęnastur, kann landsstżrismašurin įseta nęrri reglur um virksemiš į stovnum.

§ 34. Landsstżrismašurin kann seta ķ verk royndarskipanir višvķkjandi stovnum til bųrn, iš eru fevnd av hesi lóg.
Stk. 2. Landsstżrismašurin kann įseta nęrri reglur um royndarskipanir sambęrt stk. 1.

Inn- og śtskriving

§ 35. Tį iš avgjųrt er, at eitt barn skal į ein samdųgursstovn, įliggur taš Barnaverndar-stovuni at seta barniš į rętta samdųgursstovn. Hetta veršur gjųrt ķ samrįš viš avvaršandi barnaverndartęnastu og leišaran av samdųgursstovninum.
Stk. 2. Barniš kann ikki śtskrivast įšrenn įsettu tķšina uttan góškenning frį Barnaverndarstovuni.

Afturhaldan į stovni grundaš ķ egnum samtykki

§ 36. Eitt barn viš įlvarsomum atferšar-trupulleikum kann verša sett į hóskandi višgeršarstovn viš samtykki frį tķ ella teimum, iš hava foreldramyndugleikan, og, um barniš hevur fylt 15 įr, viš samtykki frį barninum.
Stk. 2. Leišarin į samdųgursstovninum kann taka avgerš um, at barniš kann afturhaldast į stovninum ķ upp til trķggjar vikur, roknaš frį innflytingini.
Stk. 3. Tį iš barniš veršur innskrivaš į stovn at fįa višgerš ella upplęring ķ minst trķggjar mįnašir, kann leišarin į samdųgurs-stovninum taka avgerš um, at barniš kann afturhaldast ķ upp til trķggjar vikur, eftir at samtykkiš greitt og tżšiliga er afturtikiš.
Stk. 4. Um barniš rżmir, men veršur tikiš aftur til stovnin innan trķggjar vikur, kann afturhaldsfreistin roknast av nżggjum til at byrja frį tķ lųtu, iš barniš kom aftur į stovnin.
Stk. 5. Samtykkiš skal vera skrivligt og vera stovnsleišaranum ķ hendi, įšrenn barniš flytur inn į stovnin. Įšrenn samtykkiš veršur giviš, skal tann, iš samtykkir, vera kunnašur um mųguligar treytir viš samtykkinum.

Setan og afturhald į stovni uttan egiš samtykki

§ 37. Hųvušsbarnaverndarnevndin kann taka avgerš um, at eitt barn, sum hevur vķst įlvarsamar atferšartrupulleikar, viš t.d. įlvarsomum ella afturvendandi brotsverki ella viš framhaldandi misnżtslu av rśsevnum, veršur sett į stovn til eygleišingar, kanningar og višgerš ķ upp til 4 vikur, uttan samtykki frį tķ ella teimum, iš hava foreldramyndugleikan, ella frį barninum.
Stk. 2. Um barniš hevur tųrv į longri višgerš, og samtykki frį tķ ella teimum, iš hava foreldramyndugleikan, ella frį barninum, ikki er til skjals, kann Hųvušsbarnaverndar-nevndin taka avgerš um, at barniš skal įvķsast til ein višgeršar- ella upplęringarstovn ķ upp til 12 mįnašir. Ķ serligum fųrum kann uppihaldiš leingjast viš 12 mįnašum.

Ręttindi undir bśsitan į stovni

§ 38. Stovnar skulu rekast soleišis, at bųrnini sum hųvušsregla hava sjįlvsavgeršarrętt ķ persónligum spurningum, og hava ta samveru viš onnur, sum tey ynskja.
Stk. 2. Įsetingarnar ķ stykki 1 eru ikki galdandi ķ hesum fųrum:

1. um hetta sęš ķ mun til barnsins aldur og bśning ikki veršur mett at vera rįšiligt,
2. um hetta skašar endamįliš viš stovnsuppihaldinum, ella
3. um hetta er ķ ósamsvari viš stovnsins įbyrgd av tryggleika og trivnaši.

Stk. 3. Tį iš eitt barn er sett heiman sambęrt §§ 36 ella 37, kann leišarin į stovninum nokta barninum at sleppa śt.
Stk. 4. Stovnurin kann rinda barninum eina įvķsa upphędd til lummapening, sum landsstżrismašurin įsetur.

§ 39. Undir stovnsuppihaldinum er ikki loyvt:

1. at revsa bųrn likamliga,
2. at lęsa bųrn inni ķ einrśmi ella fremja lķknandi tvingsilsfyriskipanir, undantikiš ķ serligum fųrum uttan ręttarśrskurš, tį iš hetta er neyšugt fyri at avrśsa barniš ella į annan hįtt fyri at forša barninum at taka rśsevnir, ella
3. at kanna bręvaskifti barnsins, undantikiš ķ serligum fųrum, um taš hevur til enda-mįls:

1. at forša barninum at taka rśsevni,
2. at forša rśsevnum ella vandamiklum lutum at koma inn į stovnin, ella
3. at forša fyri ųšrum brotsligum atburši, tį iš illgruni er til tess.

Stk. 2. Leišarin į stovninum tekur avgerš um undantak sambęrt stk. 1, nr. 2 og 3.
Stk. 3. Landsstżrismašurin įsetur nęrri reglur um nįgreining av undantųkunum ķ stk. 1, nr. 2 og 3.

Eftirlit viš stovnum

§ 40. Landsstżrismašurin hevur eftirlit viš, at omanfyrinevndu stovnar verša riknir ķ samsvari viš hesa lóg.
Stk. 2. Somuleišis hevur landsstżrismašurin eftirlit viš virkseminum į stovninum og viš, at ųll krųv til trygd og heilsuvišurskifti verša fylgd.
Stk. 3. Barnaverndarstovan hevur fakliga eftirlitiš viš omanfyrinevndu stovnum.
Stk. 4. Um mett veršur, at ein stovnur veršur rikin į skilaleysan hįtt, kann landsstżris-mašurin krevja, at stovnurin loysir trupulleikarnar, ella taka avgerš um at stešga virkseminum į stovninum.

§ 41. Fyrisitingarlógin, lųgtingslóg um innlit ķ fyrisitingina og lųgtingslóg um višgerš av persónsupplżsingum eru galdandi viš teimum serligu įsetingunum, sum eru ķ hesum lógum.

Barnaverndarnevndarfundir

§ 42. Geršabók veršur fųrd yvir fundir hjį barnaverndarnevndum.
Stk. 2. Upplżsast skal:

1. hvųr var til stašar į fundinum,
2. hvųrji mįl hava veriš fyri,
3. um navn og aldur į teimum bųrnum, hvųrs mįl hava veriš višgjųrd,
4. um skjųl, sum eru framlųgd į fundinum og um frįgreišingar, sum eru givnar į fundinum, og
5. um tey rįš, sum eru givin į fundinum.

Stk. 3. Geršabókin skal undirskrivast av teimum barnaverndarnevndarlimum, iš vóru til stašar į fundinum.
Stk. 4. Undan fundinum skal tann, iš setur fundin, minna fundarluttakararnar į tagnar-skyldu teirra sambęrt § 51 og fylgjur av broti į tagnarskylduna sambęrt revsilógini.

Vištųkufųri

§ 43. Fyri at barnaverndarnevndin kann taka avgerš um at seta ķ verk fyriskipanir sambęrt hesi lóg, skal minst helvtin av limunum, undir hesum formašurin, vera til stašar. Um ósemja er ķ nevndini um, hvųrt eitt mįl skal leggjast fyri Hųvušsbarnaverndarnevndina, tekur formašurin avgerš.
Stk. 2. Um barnaverndarnevndin ikki er saman, kann formašurin ķ barnaverndar-nevndini seta ķ verk fyribils fyriskipanir, iš ikki kunnu śtsetast, av tķ at vandi er fyri barnsins vęlferš. Slķkar avgeršir verša skjótast gjųrligt lagdar fyri barnaverndar-nevndina til góškenningar.

Ręttindi hjį bųrnum

§ 44. Eitt barn skal kunnast og hoyrast, um tess menning og bśning loyvir tķ, og um taš veršur mett at vera til frama fyri barniš.
Stk. 2. Hevur barniš fylt 12 įr, skal taš altķš verša hoyrt, įšrenn ein avgerš veršur tikin.
Stk. 3. Dentur skal leggjast į barnsins ummęli.
Stk. 4. Hevur barniš fylt 15 įr, skal taš vera partur ķ mįlinum viš teimum ręttindum, sum har tilhoyra.

Kanning av mįlinum

§ 45. Um rķmilig orsųk er til at halda, at eitt barn hevur tųrv į, at fyriskipan veršur sett ķ verk sambęrt hesi lóg, skal barnaverndar-umsitingin skjótast til ber kanna mįliš, sbr. § 49.
Stk. 2. Frįgreišing skal fįast til vega frį teimum myndugleikum og ųšrum, iš verša mett at kunna geva tżšandi frįgreišingar ķ mįlinum.
Stk. 3. Myndugleikarnir og onnur sambęrt stk. 2 hava skyldu til at geva frįgreišing ķ mįlinum, sbr. § 74, stk. 1.
Stk. 4. Kanningin skal fremjast soleišis, at hon minst mųguligt skašar nakran av-varšandi, og skal ikki gerast meiri vķšfevnd enn neyšugt.
Stk. 5. Įšrenn ein frįgreišing veršur fingin til vega frį einum persóni, skal viškomandi upplżsast um tagnarskylduna sambęrt § 51 og avleišingar av broti sambęrt revsilógini.
Stk. 6. Foreldrini ella tey, sum barniš bżr hjį, kunnu ķ serligum fųrum ikki seta seg upp ķmóti, at ein kanning veršur framd viš vitjan ķ heiminum. Foreldrini ella tey, sum barniš bżr hjį, hava skyldu at gera sķtt til, at kanningin veršur so nįgreinilig og eftirfarandi sum gjųrligt.
Stk. 7. Barnaverndarumsitingin kann krevja at fįa samtalu viš barniš ķ einrśmi, um mųguligt saman viš serkųnum fólki. Barniš eigur ķ hesum fųrum at hava hjįsitara.
Stk. 8. Ųll skjųl ķ mįlinum skulu skrįsetast og varšveitast į einum tryggum staši.
Stk. 9. Tį iš kanning er lišug, ger barnaverndarumsitingin eitt tilmęli, sum veršur lagt fyri barnaverndarnevndina, jb. tó § 7, stk. 2.

Innheintan av upplżsingum

§ 46. Upplżsingar um mįliš skulu ķ stųrst mųguligan mun innheintast ķ samstarvi viš tann, iš mįliš snżr seg um, ella soleišis at viškomandi veršur kunnašur um innheintanina.
Stk. 2. Starvsfólk innan taš almenna og onnur, sum ķ starvi sķnum hava kunnleika til mįl, iš verša višgjųrd sambęrt hesi lóg, hava skyldu at lata upplżsingar, sum višvķkja mįlinum, til barnaverndarumsitingina, um barnaverndar-umsitingin krevur taš.

Ętlan

§ 47. Įšrenn fyriskipanir verša settar ķ verk, skal barnaverndarumsitingin gera eina skrivliga ętlan fyri barniš, sum veršur lųgd fyri barnaverndarnevndina til stųšutakan, jb. tó § 7, stk. 2.
Stk. 2. Ein meting mį gerast av, hvųr fyriskipan er tann besta fyri barniš, og śt-greinast mį, hvųr ętlanin er viš fyriskipanini.
Stk. 3. Tį iš ein fyriskipan veršur sett ķ verk, skal barnaverndarumsitingin gera eina tķšaravmarkaša ętlan fyri fyriskipanina, sum veršur lųgd fyri barnaverndarnevndina, jb. tó § 7, stk. 2.

Samtykki

§ 48. Eitt samtykki sambęrt kapitli 4 skal vera skrivligt og fįast til vega frį tķ ella teimum, iš hava foreldramyndugleikan, og einum barni, iš hevur fylt 15 įr, įšrenn ein fyriskipan sambęrt kapitli 4 veršur sett ķ verk.
Stk. 2. Įšrenn tann ella tey, iš hava foreldramyndugleikan, og eitt barn, iš hevur fylt 15 įr, geva samtykki, skal barnaverndar-tęnastan kunna um mįliš og mųguligar avleišingar av einum samtykki.

Tķšarfreistir

§ 49. Ein kanning eftir § 45 skal gerast sum skjótast og ķ seinasta lagi innan trķggjar mįnašir eftir, at ein frįbošan er innkomin, ella at barnaverndarnevnd av sķnum eintingum hevur tikiš eitt mįl upp til kanningar.
Stk. 2. Ķ serstųkum fųrum kann tķšarfreistin višvķkjandi eini kanning vera seks mįnašir.
Stk. 3. Avgerš ķ einum mįli veršur tikin ķ seinasta lagi tvęr vikur eftir, at ein kanning sambęrt § 45 er gjųrd.
Stk. 4. Avgeršin hjį barnaverndarnevndini skal setast ķ verk skjótast gjųrligt, og helst innan seks vikur frį tķ degi, avgerš er tikin.

Samstarv viš lųgregluna

§ 50. Barnaverndarnevndin kann, tį iš taš veršur mett at verša neyšugt, bišja um hjįlp frį lųgregluni at fremja kanningar og avgeršir tiknar sambęrt hesi lóg.
Stk. 2. Sleppur lųgreglan eini įkęru ķmóti barninum viš teirri grundgeving, at ein barnaverndarnevnd yvirtekur mįliš sambęrt hesi lóg, ella at śtinning av dųmdari revsing viš somu grundgeving veršur śtsett, ella at revsingin veršur eftirgivin, skal mįliš beinanvegin leggjast fyri barnaverndar-nevndina.

Tagnarskylda

§ 51. Ųll, sum śtinna tęnastu ella arbeiši fyri eina fyrisiting ella stovn eftir hesi lóg ella eru limir ķ eini barnaverndarnevnd, Hųvušsbarna-verndarnevndini ella kęrunevndum, hava tagnarskyldu sambęrt kapitli 8 ķ fyrisitingarlógini um tagnarskyldu v.m.
Stk. 2. Tey, iš eru viš til, ella į annan hįtt eru vitandi um kanning sambęrt § 45, hava somuleišis tagnarskyldu og skulu viš stųrsta varsemi bera so ķ bandi, at óviškomandi ikki fįa upplżsingar um kanningina ella upp-lżsingar, iš koma fram ķ sambandi viš kanningina.
Stk. 3. Taš er tó ikki brot į tagnarskylduna, tį iš viškomandi, sum hevur upplżsingar, hevur skyldu at geva teir vķšari sambęrt hesi lóg, ella tį iš viškomandi lógliga rųkir greiš almenn įhugamįl ella lógliga virkar fyri at verja barnsins tųrv.
Stk. 4. Tagnarskyldan stendur viš, hóast viškomandi fer śr starvi.

§ 52. Ķ mįlum sambęrt § 11 leggur barnaverndarnevndin mįliš fyri Hųvušs-barnaverndarnevndina til avgeršar.
Stk. 2. Įšrenn mįliš veršur lagt fyri Hųvušsbarnaverndarnevndina, fyrireikar barnaverndarumsitingin mįliš og leggur tilmęli fyri barnaverndarnevndina.

Ķ tilmęlinum skal vera:

1. frįgreišing um mįliš,
2. upplżsingar frį kanningini sambęrt § 45,
3. innheintaš skjųl sambęrt § 46,
4. ętlan fyri barniš sambęrt § 47,
5. um samtykki finst, innheintaš samtykki sambęrt § 48,
6. ašrar upplżsingar um veruligu umstųšurnar ķ mįlinum,
7. tilmęli um, hvųr fyriskipan skal setast ķ verk, og
8. grundgeving fyri, hvķ mett veršur, at ein įvķs fyriskipan er tann rętta ķ hesum fųrinum.

Stk. 3. Barnaverndarnevndin tekur ikki avgerš ķ sjįlvum mįlinum, men tekur avgerš um, at mįliš skal leggjast fyri Hųvušsbarna-verndarnevndina til avgeršar.
Stk. 4. Tį iš mįliš veršur sent til Hųvušsbarnaverndarnevndina, skal tilmęli sambęrt stk. 2, viš ųllum skjųlum og upplżsingum, vera hjįlagt, og upplżsast skal, hvųrjir persónar skulu geva frįgreišing fyri Hųvušsbarnaverndarnevndini.
Stk. 5. Barnaverndarnevndin hevur rętt til at vera umbošaš, tį iš eitt mįl veršur lagt fyri Hųvušsbarnaverndarnevndina.
Stk. 6. Skrivstovan hjį Hųvušsbarnaverndar-nevndini ansar eftir, at mįliš er nóg vęl upplżst, įšrenn taš veršur lagt fyri Hųvušsbarnaverndarnevndina.

Ógegni

§ 53. Reglurnar ķ kapitli 2 ķ Fyrisitingarlógini um ógegni galda fyri limir og varalimir ķ Hųvušsbarnaverndarnevndini.

Partar ķ mįlinum

§ 54. Partar ķ einum mįli, iš veršur lagt fyri Hųvušsbarnaverndarnevndina, eru tann ella tey, iš hava foreldramyndugleikan, bųrn, iš hava fylt 15 įr, og barnaverndarnevnd.
Stk. 2. Fosturforeldrini eru partur ķ mįlum, tį iš avgerš veršur tikin sambęrt § 20, stk. 1.
Stk. 3. Foreldrini eru partar ķ mįlum sambęrt § 22, stk. 2-6, og tey, iš eru fevnd av § 22, stk. 7, eru partar ķ mįlum, iš višvķkja hesi grein.

Samrįšingarfundur

§ 55. Fundur viš partarnar, har greitt veršur frį mįlinum viš mųguligum skjalatilfari og vitnisfųrslu, skal haldast so skjótt sum gjųrligt, helst tvęr vikur eftir, at Hųvušsbarnaverndarnevndin hevur móttikiš mįliš.
Stk. 2. Formašurin ķ Hųvušsbarna-verndarnevndini kann avgera, at mįliš veršur avgjųrt uttan ein samrįšingarfund, um part-arnir eru samdir um taš.
Stk. 3. Partarnir skulu kallast inn til fund, sum nevnt ķ stk. 1, og hava mųguleika fyri at siga sķna hugsan.
Stk. 4. Mįliš kann fremjast, sjįlvt um ein av pųrtunum ikki mųtir į fundinum.

Avgerš

§ 56. Hųvušsbarnaverndarnevndin eigur at taka avgerš ķ mįlinum so skjótt, sum til ber, helst innan 4 vikur eftir, at samrįšingarfundur sambęrt § 55 hevur veriš.

Rętt til ókeypis umbošan

§ 57. Foreldur og bųrn, iš eru partar ķ mįlinum, hava rętt til ókeypis umbošan ķ mįlum, tį iš samtykki ikki er fingiš til vega frį tķ ella teimum, iš hava foreldra-myndugleikan, ella einum barni, iš hevur fylt 15 įr. Hava hesi foreldur og bųrn ikki fingiš umbošan, kann ein advokatur verša tilnevndur til at taka sęr av mįlinum.
Stk. 2. Advokaturin skal beinanvegin kunnast um tilmęli viš hjįlųgdum skjųlum frį barnaverndarnevndini, og fįa eina freist fyri skrivligari framlųgu, umframt framlųgu av skjųlum og upplżsingum um, hvųrji vitni ętlanin er at fųra fram.
Stk. 3. Um Hųvušsbarnaverndarnevndin metir, at taš gagnar mįlinum, kann nevndin avgera, at foreldur og bųrn, iš eru partar ķ mįlinum, fįa ókeypis umbošan ķ mįlum višvķkjandi umsorganaryvirtųku, har sam-tykki er fingiš frį tķ ella teimum, iš hava foreldramyndugleikan.
Stk. 4. Višvķkjandi samsżning og endurgjaldi fyri śtreišslur til advokat, eru somu reglur galdandi sum ķ fųrum, har frķ ręttarfųrsla er jįttaš, javnber kapittul 31 ķ "lov for Fęrųerne om rettens pleje".
Stk. 5. Hųvušsbarnaverndarnevndin kann tilnevna ein talsmann fyri barniš ķ mįlum, sum verša višgjųrd ķ nevndini.

Mįl, iš višvķkja fleiri kommunum

Tann ella tey, iš hava foreldramyndugleikan, flyta, eftir at fyriskipan er sett ķ verk

§ 58. Um tann ella tey, iš hava foreldramyndugleikan, flyta til ašra kommunu ella ųki uttan fyri myndugleikaųkiš hjį eini barnaverndarnevnd, hevur tann barna-verndarnevndin, har tann ella tey, iš hava foreldramyndugleikan, bśgva, įbyrgd av og heimild til at fylgja viš ķ fyriskipanini, til endamįliš er rokkiš.
Stk. 2. Avtala kann tó gerast ķmillum avvaršandi barnaverndarnevndir um, at tann barnaverndarnevndin, iš hevur sett eina fyriskipan ķ verk ella hevur įbyrgd av at fylgja eini fyriskipan upp, framvegis hevur įbyrgd og heimild sambęrt hesi lóg at fylgja fyriskipanini upp, til endmįliš er rokkiš.
Stk. 3. Tį iš tann ella tey, iš hava foreldramyndugleikan, flyta til ašra kommunu ella ųki, skal tann barnaverndarnevndin, iš hevur sett eina fyriskipan ķ verk, beinanvegin kunna ta barnaverndarnevndina, iš flutt veršur til, um mįliš og senda nevndini allar upplżsingar ķ mįlinum.

Tann ella tey, iš hava foreldramyndugleikan, og barn bśgva ķ ymiskum kommunum

§ 59. Um tey, iš hava foreldramyndugleikan, bśgva ķ tveimum ymiskum kommunum ella kommunalum samstųrvum, veršur avgerš um fyriskipan tikin av tķ barnaverndarnevnd, har tann, sum ķ veruleikanum fremur foreldramyndugleikan, bżr.

§ 60. Um barniš ikki bżr saman viš tķ ella teimum, iš hava foreldramyndugleikan, kann barnaverndarnevndin, har barniš bżr, taka avgerš um fyribils fyriskipan.
Stk. 2. Um sambandiš ķmillum tann ella tey, iš hava foreldramyndugleikan, og barniš mį metast at vera slitiš, skal barnaverndarnevndin ķ tķ kommununi ella kommunala samstarvinum, har barniš bżr, taka avgerš um endaliga fyriskipan. Samstundis skal barnaverndarnevndin boša barnaverndarnevndini ķ tķ kommununi ella kommunala samstarvinum, har tann ella tey, iš hava foreldramyndugleikan, bśgva, og tķ ella teimum, iš hava foreldramyndugleikan, frį avgeršini og grundarlagnum undir avgeršini.
Stk. 3. Avtala kann tó gerast ķmillum avvaršandi barnaverndarnevndir um, at barnaverndarnevndin, har tann ella tey, iš hava foreldramyndugleikan, bśgva, yvirtekur mįliš.
Stk. 4. Um barnaverndarnevndin ikki kann fįa upplżsingar um, hvar tann ella tey, iš hava foreldramyndugleikan, bśgva, veršur avgerš um endaliga fyriskipan tikin av tķ barnaverndarnevndini, har barniš bżr.

Flutt veršur, įšrenn fyriskipan er sett ķ verk

§ 61. Um eingin fyriskipan er sett ķ verk, tį iš ein familja viš bųrnum undir 18 įr flytur śr eini kommunu, og barnaverndarnevndin ķ tķ kommununi, har flutt veršur frį, metir, at eitt ella fleiri av bųrnunum hava tųrv į stušli, skal barnaverndarnevndin ķ kommununi, har familjan flytur til, verša kunnaš um višurskiftini.
Stk. 2. Um talan er um kommunalt samstarv sambęrt hesi lóg, skal felags barnaverndar-nevndin ķ sama mun sum ķ stk. 1 kunna felags barnaverndarnevndina, har flutt veršur til, um višurskiftini hjį familjuni.
Stk. 3. Um taš tęnir mįlinum, skal barnaverndarnevndin senda tęr upplżsingar, sum hon hevur um barniš, viš, tį iš kunnaš veršur sambęrt hesi grein.

§ 62. Um ein familja viš bųrnum undir 18 įr, iš bżr ķ Fųroyum, flytur uttanlands, skal barnaverndarnevndin kunna rętta myndug-leika uttanlands um, hvųr fyriskipan er sett ķ verk fyri barniš. Um eingin fyriskipan er sett ķ verk, men barnaverndarnevndin metir, at tųrvur er į stušli, skal barnaverndarnevndin kunna um višurskiftini hjį familjuni.
Stk. 2. Um taš tęnir mįlinum, skal barnaverndarnevndin senda tęr upplżsingar, sum hon hevur um barniš viš, tį iš kunnaš veršur sambęrt hesi grein.

Ósemja

§ 63. Um ósemja er um, hvųr barnaverndarnevnd skal taka avgerš ķ mįl-inum, tekur Barnaverndarstovan avgerš um, hvųr barnaverndarnevnd eigur mįliš.

Kęrumųguleiki

Fųroya ręttur og landsrętturin

§ 64. Avgeršir, tiknar av Hųvušsbarna-verndarnevndini, kunnu innan 8 vikur eftir, at partarnir hava fingiš frįbošan um avgeršina, leggjast fyri Fųroya rętt. Rętturin kann vķkja frį hesi freist, um serlig orsųk er til taš.
Stk. 2. Fųroya ręttur vķškast viš einum dómara, iš er sakkųnur innan barnavernd og einum dómara, iš er sakkųnur innan sįlarfrųši.
Stk. 3. Mįlini verša višgjųrd eftir reglunum um borgarlig mįl sambęrt ręttargangslógini, undir hesum kapittul 43 a um roynd av fyrisitingarligari fręlsistųku. Rętturin kann taka avgerš um, at ręttarfundirnir verša afturlatnir.
Stk. 4. Avgerš tikin av Fųroya rętti, kann innan 8 vikur eftir, at partarnir hava fingiš frįbošan um avgeršina, leggjast fyri landsręttin. Slķk kęra byrjar viš įheitan til Fųroya rętt. Landsrętturin višger mįlini eftir teimum reglum, iš eru galdandi fyri landsręttarinnar višgerš av barnaverndar-mįlum ķ hinum pųrtunum av rķkinum.
Stk. 5. Partar ķ einum mįli, iš veršur lagt fyri Fųroya rętt ella landsręttin, eru tann ella tey, iš hava foreldramyndugleikan, bųrn, iš hava fylt 15 įr, og barnaverndarnevnd og fostur-foreldrini ķ mįlum sambęrt § 20, stk. 1.
Stk. 6. Avgeršir, tiknar av Hųvušsbarna-verndarnevndini, kunnu ikki kęrast til annan fyrisitingarligan myndugleika og verša ikki freistašar, um tęr verša lagdar fyri Fųroya rętt. Avgeršir, tiknar av Fųroya rętti, verša ikki freistašar, um tęr verša lagdar fyri landsręttin.
Stk. 7. Avgerš, tikin av landsręttinum, kann ikki leggjast fyri hęgstarętt.

Kęrunevndin ķ almannamįlum

§ 65. Tęr avgeršir, iš § 64 ikki fevnir um, men sum eru tiknar av myndugleikum sambęrt hesi lóg, kunnu innan 4 vikur eftir, at kęrarin hevur fingiš frįbošan um avgeršina, kęrast til Kęrunevndina ķ almannamįlum. Kęrunevndin kann vķkja frį hesi freist, um serlig orsųk er til taš.
Stk. 2. Avgeršir, tiknar av myndugleikum sambęrt hesi lóg, verša ikki freistašar, um tęr verša lagdar fyri Kęrunevndina.
Stk. 3. Avgeršir, tiknar av Kęrunevndini ķ almannamįlum, kunnu ikki kęrast til annan fyrisitingarligan myndugleika og verša ikki freistašar, um tęr verša lagdar fyri ręttin.

Kęruręttur

§ 66. Tann ella tey, iš hava foreldramyndugleikan, bųrn, iš hava fylt 15 įr og avvaršandi barnaverndarnevnd, hava rętt til at kęra avgeršir, tiknar sambęrt hesi lóg, sķ tó § 64.
Stk. 2. Fosturforeldrini hava rętt til at kęra avgeršir, tiknar sambęrt § 20, stk. 1, § 27, § 29, stk. 1 og 31, stk. 1.

§ 67. Landsstżrismašurin hevur eftirlit viš, um kommunurnar og Barnaverndarstovan fylgja įsetingunum ķ hesi lóg og teimum reglum, iš eru įsettar viš heimild ķ lógini.
Stk. 2. Hevur ein kommuna viš fęrri enn 1.500 ķbśgvum ikki skipaš seg ķ kommunalt samstarv sambęrt hesi lóg, tį iš lógin kemur ķ gildi, kann landsstżrismašurin įleggja kommununi at fara ķ eitt kommunalt samstarv.

§ 68. Kommunurnar hava įbyrgd av at halda tęr śtreišslur, iš standast av hesi lóg, tó undantikiš śtreišslur, iš standast av § 69.
Stk. 2. Tęr kommunur, iš samstarva um at seta felags barnaverndarnevnd sambęrt § 4 og felags barnaverndarumsiting sambęrt § 5, verša eisini at bżta tęr śtreišslur, iš standast av hesi lóg, sķnįmillum. Hesar kommunurnar bżta śtreišslurnar, svarandi til fólkatališ ķ kommunala samstarvinum.
Stk. 3. Landsstżrismašurin kann, ķ samrįš viš kommunurnar, įseta nęrri reglur um kommunalt samstarv um fķgging av barnaverndarųkinum.

§ 69. Landiš heldur śtreišslurnar fyri rakstur av Barnaverndarstovuni, stovnsetan og rakstur av Hųvušsbarnaverndarnevndini og Fostur-foreldraskipanini, undir hesum fyri fosturfor-eldrasamsżning, skeiš til fosturforeldur og ašrar śtreišslur til fosturforeldur, fyri stovn-setan og rakstur av samdųgursstovnum, undir hesum familjuvišgerš į samdųgursstovnum, fyri stovnsetan og rakstur av dagstovnum hjį landinum, sambęrt § 33, stk. 2, fyri stovnsplįss uttanlands, sambęrt § 33, stk. 3 og harumframt fyri śtreišslur ķ sambandi viš ókeypis umbošan, sambęrt § 57.

§ 70. Barnaverndarstovan kann avgera, at tann, iš hevur uppihaldsskyldu mótvegis einum barni, sum veršur sett heiman, skal gjalda eitt uppalingarķskoyti ķ tķšini, barniš er sett śr heiminum.
Stk. 2. Barnaverndarstovan kann bert krevja uppalingarķskoyti, um taš veršur mett at vera rķmiligt, sęš ķ mun til fķggjarligu stųšuna hjį tķ ella teimum, iš hava foreldramyndugleikan, ella, um foreldrini liva saman, foreldranna fķggjarligu stųšu.
Stk. 3. Uppalingarķskoytiš veršur inngoldiš til Barnaverndarstovuna. Partin av ķskoytinum, sum ikki er viš til at rinda fyri śtreišslur, iš standast av, at barniš er sett heiman, eigur barniš sjįlvt.
Stk. 4. Landsstżrismašurin įsetur nęrri reglur um uppalingarķskoyti, undir hesum um stųddina į ķskoytinum ķ mun til inntųkuna hjį foreldrunum, um umsiting og mųguliga innkrevjing av uppalingarķskoytinum.

§ 71. Barnaverndarstovan kann avgera, at eitt barn, sum hevur fylt 15 įr, skal gjalda eitt uppalingarķskoyti, ķmešan taš er sett heiman.
Stk. 2. Barnaverndarstovan kann bert krevja uppalingarķskoyti, um barniš hevur vunniš sęr peningin viš egnum virksemi, og taš veršur mett at vera rķmiligt at krevja uppalingarķskoyti. Taš er tó ikki mųguligt at krevja, at uppalingarķskoytiš veršur goldiš av fķggjarogn ella fķggjarognaravkasti barnsins.
Stk. 3. Uppalingarķskoytiš veršur inngoldiš til Barnaverndarstovuna.
Stk. 4. Landsstżrismašurin įsetur nęrri reglur um uppalingarķskoyti hjį bųrnum, undir hesum um umsiting og mųguliga innkrevjing av uppalingarķskoytinum.

Revsing

§ 72. Tann, sum fer soleišis viš egnum barni, fosturbarni ella barni, sum honum er latiš upp ķ hendur sambęrt hesi lóg, at stórur vandi er fyri tess sįlarligu ella likamligu heilsu ella bśning, veršur revsašur eftir § 213 ķ revsilógini.

§ 73. Tann, sum veršur varugur viš, men ikki bošar barnaverndartęnastu frį, at foreldur ella annar uppalari misrųkir, meinslar, misnżtir ella ašramįta fer so viš barni, at stórur vandi er fyri tess sįlarligu ella likamligu heilsu ella bśning, veršur revsašur viš bót ella hefti upp til trķggjar mįnašir.

§ 74. Tann, sum foršar fyri, at fyriskipan ella kanning eftir hesi lóg veršur sett ķ verk ella śtint, ikki gevur upplżsingar ella gevur viškomandi barnaverndartęnastu, Hųvušs-barnaverndarnevndini ella almennum myndugleika rangar ella villeišandi upplżsingar um višurskifti, sum lógin umrųšir, veršur revsašur viš bót og, um talan er um grovt brot, viš hefti ķ upp til trķggjar mįnašir.
Stk. 2. Į sama hįtt veršur tann revsašur, sum brżtur forboš frį Hųvušsbarna-verndarnevndini um at vitja barn, sum Hųvušsbarnaverndarnevndin hevur sett heiman.

§ 75. Tann, sum eggjar ella hjįlpir einum barni, sum er sett heiman sambęrt hesi lóg, at rżma ella krógvar taš rżmda barniš, veršur revsašur viš hefti ella fongsli ķ upp til tvey įr ella undir linnandi umstųšum viš bót.
Stk. 2. Į sama hįtt veršur tann revsašur, sum eggjar einum barni til at fremja brotsverk ella til at misnżta rśsevni.

§ 76. Tann, sum ķ strķš viš hesa lóg setur barn ella tekur ķmóti barni til fosturs ella tekur eitt barn śr fosturheimi, veršur revsašur viš bót.

§ 77. Hendan lóg kemur ķ gildi 1. januar 2006.
Stk. 2. Samstundis fer śr gildi lov for Fęrųerne om bųrneforsorg, sbr. "Lov-bekendtgųrelse nr. 104 af 2. marts 1988 om bųrneforsorg", sum seinast broytt viš ll. nr. 18 frį 12.03.02.
Stk. 3. Hóast įsetingina ķ stk. 1, kemur § 4, stk. 1 til og viš stk. 6 og stk. 8, og § 80, stk. 1, 2 og 3, fyrsta punktum, ķ hesi lóg ķ gildi dagin eftir, at lógin er kunngjųrd. Kommunurnar halda śtreišslurnar av hesi grein, frį tķ at hon kemur ķ gildi. Samstundis fer śr gildi § 1, stk. 1, fyrsta punktum og § 1, stk. 2 ķ lov for Fęrųerne om bųrneforsorg, sbr. "Lovbekendtgųrelse nr. 104 af 2 marts 1988 om bųrneforsorg", sum seinast broytt viš ll.nr. 18 frį 12.03.02.

§ 78. Kunngeršir og ašrar reglur, sum eru settar ķ gildi sambęrt "Lovbekendtgųrelse nr. 104 af 2. marts 1988 om bųrneforsorg", sum seinast broytt viš ll. nr. 18 frį 12.03.02, verša verandi ķ gildi, til tęr verša settar śr gildi ella verša avloystar av reglum, givnum viš heimild ķ hesi lóg.

§ 79. Landsstżrismašurin kann, eftir avtalu viš onnur lond, įseta nęrri reglur um visitasjón, gjald og endurgjald umframt reglur um vitjanir v.m., tį iš fųroysku sosialu myndugleikarnir senda bųrn ella ung til onnur lond fyri at fįa tilboš sambęrt hesi lóg. Samsvarandi kunnu reglur įsetast eftir avtalu, tį iš sosialu myndugleikarnir ķ ųšrum londum senda bųrn ella ung til Fųroyar.

§ 80. Tį iš barnaverndarnevndir eru settar sambęrt reglunum ķ hesi lóg, verša tęr barnaverndarnevndir, iš eru settar sambęrt "Lov for Fęrųerne om bųrneforsorg, sbr. Lovbekendtgųrelse nr. 104 af 2. marts 1988 om bųrneforsorg", sum seinast broytt viš ll. nr. 18 frį 12.03.02, tiknar av.
Stk. 2. Tęr virkandi barnaverndarnevndirnar skulu, ķ sambandi viš avtųku av nevndunum, handa barnaverndarnevndini allar upplżsingar og alt tilfar, iš tęr hava ķ barnaforsorgarmįlum. Harumframt skulu tęr virkandi barnaverndarnevndirnar kunna barnaverndarnevndina um virkin mįl, įšrenn tęr fara frį.

§ 81. Tęr fyriskipanir, iš eru settar ķ verk sambęrt "Lov for Fęrųerne om bųrneforsorg, sbr. Lovbekendtgųrelse nr. 104 af 2. marts 1988 om bųrneforsorg", sum seinast broytt viš ll. nr. 18 frį 12.03.02, verša verandi ķ gildi.
Stk. 2. Hesar fyriskipanirnar verša frameftir višgjųrdar ķ samsvari viš hesa lóg.
Stk. 3. Fyriskipanir viš at seta bųrn til fosturs verša umskipašar soleišis, at tęr lśka krųvini sambęrt hesi lóg.

§ 82. Tórshavnar- og Klaksvķkar kommunur umsita stušulsfólkaskipanirnar fyri brekaš bųrn undir skślaaldur og jįtta stušlar til hesi, til landsstżrismašurin hevur sett eina slķka skipan į stovn.
Stk. 2. Tórshavnar kommuna umsitur fosturforeldraskipanina fyri Tórshavnar kommunu, til landsstżrismašurin hevur sett eina fosturforeldraskipan į stovn.
Stk. 3. Landiš ber śtreišslurnar til Stušulsfólkaskipan til brekaš bųrn, frį tķ at henda lóg kemur ķ gildi. Śtreišslurnar til Fosturforeldraskipan verša bornar sambęrt reglunum ķ hesi lóg, frį tķ at henda lóg kemur ķ gildi.

§ 83. Landsstżrismašurin kann įseta nęrri reglur um ašrar skiftisreglur.

§ 84. Henda lųgtingslóg skal endurskošast 5 įr eftir, at lógin er sett ķ gildi. Hetta fyri at meta um, hvųrt lógin virkar eftir ętlan, ella um broytingar skulu gerast ķ skipanini.

1. Almennar višmerkingar

Galdandi barnaforsorgarlóg: "Lb. nr. 104 af 02.03.1988 for Fęrųerne om bųrneforsorg", varš sett ķ gildi fyri Fųroyar ķ oktober 1960. Upprunin til hesa lóg var barnaforsorgarparturin av donsku lógini: "lov af 20. maj 1933 om offentlig forsorg". Smįvegis broytingar eru sķšani fleiri feršir gjųrdar ķ lógini. Lógin varš gjųrd viš uppruna ķ donsku barnaforsorgarlógini, sum varš avtikin ķ aprķl 1976, tį "bistandsloven" kom ķ gildi ķ Danmark.

Samfelagiš er nógv broytt, sķšan galdandi lóg kom ķ gildi. Barnaverndarmįlini eru ųkt nógv ķ tali og eru voršin meira įlvarsom og trupul at loysa. Taš hevur vķst seg, at verandi skipan er ikki nųktandi til at loysa teir trupulleikar, sum koma ķ.

Neyšugt er viš einari nżggjari barnaverndarskipan, iš lżkur tey krųv, sum samfelagiš setur ķ dag.

Endamįl og ręttartrygdin
Endamįliš viš hesum lógaruppskoti er at tryggja bųrnum, iš liva undir višurskiftum, sum kunnu skaša teirra heilsu og menning, neyšuga hjįlp ķ ręttari tķš. Stórur dentur er lagdur į at betra um og tryggja ręttartrygdina hjį bųrnum og foreldrum.

Taš finst ikki nųkur eintżdd lųgfrųšilig allżsing av fyribrigdinum "ręttartrygd". "Ręttartrygd" veršur vanliga nżtt ķ tķ tżdningi, at tann einstaki borgarin hevur ein įvķsan rętt til fręlsi og vernd, og at myndugleikarnir skulu tryggja borgaranum hesi grundleggjandi ręttindi.

Ķ altjóša hųpi eru ręttindi hjį familjuni til privatlķv og vernd móti ólógligum og tilvildarligum avgeršum stašfestar ķ Europeiska mannaręttindasįttmįlanum og ST-sįttmįlanum um ręttindi barnanna. Ķ rķkisręttinum er ręttartrygdin fyrst og fremst tryggjaš ķ grundlógini, ręttargangslógini og fyrisitingarlógini.

Ręttartrygdin hjį foreldrum og bųrnum ķ hesum lógaruppskoti liggur ķ:

• at neyvar reglur eru įsettar um mįlsvišgerš ķ lógaruppskotinum,
• at hollar kanningar verša gjųrdar, og at mįliš veršur lżst til fulnar, įšrenn avgerš veršur tikin,
• at foreldur og bųrn verša hoyrd, įšrenn ein fyriskipan veršur sett ķ verk,
• at foreldrini verša kunnaš um sķni ręttindi sambęrt lógum og reglum,
• at foreldrini geva samtykki til, at ein fyriskipan veršur sett ķ verk,
• at grundgiviš veršur skrivliga fyri tiltakinum mótvegis foreldrunum,
• at treytir fyri eini fyriskipan eru greitt oršašar, soleišis at foreldrini ķ stųrst mųguligan mun vita, hvat tey kunnu vęnta sęr,
• at avgerš ķ einum mįli veršur tikin innan rķmiliga tķš, soleišis at foreldur og bųrn ikki skulu bķša óneyšuga leingi eftir avgeršini,
• at limir ķ barnaverndarnevndum og starvsfólk ķ barnaverndarumsitingum skulu vera gegnig, tį iš tey taka avgerš ķ einum mįli,
• at tagnarskyldan veršur hildin,
• at mųguleiki er fyri at kęra,
• at foreldur og bųrn yvir 15 įr fįa rętt til ókeypis hjįlp frį sakfųrara ķ mįlum višvķkjandi tvingsli og umsorganaryvirtųku, og
• at foreldrini hava rętt til samveru viš barniš, uttan ķ serligum lógarįsettum fųrum.

Viš hesum višurskiftum ķ huga metir landsstżrismašurin, at ręttartrygdin hjį foreldrum og bųrnum veršur munandi betraš viš lógaruppskotinum.

Tey, iš lógin fevnir um
Lógaruppskotiš leggur upp til, at įvķsar broytingar verša gjųrdar ķ mun til, hvųnn lógin fevnir um. Męlt veršur til, at lógin veršur at galda fyri bųrn ķmillum 0-18 įr, og at ein fyriskipan, iš er sett ķ verk, įšrenn barniš hevur fylt 18 įr, eigur at kunna verša longd, til barniš fyllir 21 įr. Ķ dag kunnu slķkar fyriskipanir bert leingjast, til barniš fyllir 20 įr. Lógin fevnir bert um bųrn viš sosialum trupulleikum, ella bųrn, iš liva undir višurskiftum, iš skaša teirra heilsu og menning. Brekaš bųrn verša fevnd av hesi lóg į jųvnum fųti viš onnur bųrn. Taš vil siga, at tey eru fevnd av lógini, tį iš tey liva undir višurskiftum, iš skaša teirra heilsu og menning. Lógin fevnir ikki um vanliga trivnašin hjį bųrnum ķ kommununi, taš vil siga, at lógin til dųmis ikki fevnir um at byggja eitt spęliplįss til ųll bųrn ķ kommununi. Fķggjarligt frķplįss veršur ikki fevnt av hesi lóg, men av lųgtingslóg um dagstovnar og dagrųkt.

Barnaverndarųkiš: Landsuppgįva ella kommunal uppgįva
Fleiri uppskot hava veriš um, hvųrt barnaverndarųkiš skal vera ein landsuppgįva, ella um ųkiš skal leggjast śt til kommunurnar at umsita. Landsstżrismenn hava saman viš fakfólkum į ųkinum hildiš, at barnaverndarųkiš skuldi vera ein landsuppgįva, Kommunusamskipan Fųroya hevur hildiš fast viš, at barnaverndarųkiš skal leggjast śt ķ 7-9 kommunal ųki at umsita, mešan Fųroya Kommunufelag hevur fųrt fram, at barnaverndarųkiš skuldi leggjast śt til allar 48 kommunurnar at umsita.

Bakgrund
Eitt lógaruppskot um barnavernd varš lagt til hoyringar ķ tingsetuni 2001, har skotiš varš upp, at barnaverndarųkiš skuldi vera ein landsuppgįva burturav, tó soleišis, at barnaverndarųkiš varš skipaš ķ ųkjum kring landiš. Lógaruppskotiš varš tilevnaš viš grundarlagi ķ "Frįgreišingini um barnaforsorg, 2000". Men av tķ at ósemja stóšst um, hvųrt barnaverndarųkiš skuldi vera ein landsuppgįva ella ein kommunal uppgįva, varš avgjųrt ikki at leggja uppskotiš ķ Lųgtingiš ķ tingsetuni 2001.

Sķšani varš ein arbeišsbólkur settur viš umbošum frį Almanna- og heilsumįlastżrinum, Kommunudeildini į Lųgmansskrivstovuni, Fķggjarmįlastżrinum, Kommunusamskipan Fųroya og Kommunufelagnum. Uppgįvan hjį arbeišsbólkinum var at finna eina semju um, hvųrt barnaverndarųkiš skuldi vera ein landsuppgįva ella ein kommunal uppgįva.

Kommunusamskipan Fųroya tók ķ hųvušsheitum undir viš fakliga innihaldinum ķ lógaruppskotinum frį tingsetuni 2001, men var av teirri hugsan, at barnaverndarųkiš skuldi vera kommunalt, taš vil siga, at kommunurnar skuldu gjalda og valda, og at barnaverndarųkiš skuldi skipast ķ 7-9 ųkir samsvarandi kommunuįlitinum.

Fųroya Kommunufelag var av teirri hugsan, at verandi skipan skuldi halda įfram viš įvķsum dagfųringum, tó soleišis, at barnaverndarųkiš skuldi gerast kommunal uppgįva burturav, soleišis at tęr 48 kommunurnar skuldu umsita og fķggja ųkiš.

Taš eydnašist ikki at fįa semju um, hvųrt barnaverndarųkiš skuldi vera landsuppgįva ella kommunal uppgįva. Av tķ at semja ikki fekst um mįliš, tók tįverandi landsstżrismašur avgerš um, at barnaverndarųkiš skuldi leggjast śt til tęr 48 kommunurnar at umsita, tó soleišis, at kommunurnar skulu hava mųguleika fyri at samstarva um felags barnaverndarnevnd, umsiting og fķgging. Av tķ at vald og gjald skulu fylgjast, skulu kommunurnar gjalda meginpartin av kostnašinum av ųkinum. Lógaruppskotiš varš lagt fyri Lųgtingiš ķ tingsetuni 2003, men datt burtur, tį iš nżval varš śtskrivaš 20. januar 2004.

Broytingar eftir vališ 2004
Eftir vališ varš lógaruppskotiš tikiš upp aftur til stųšutakan. Landsstżrismašurin fųrdi beinan vegin fram, at hann ynskti at royna at finna eina breiša semju ķ samstarvi viš kommunufelųgini. Hann ynskti at finna eina loysn, sum allir partar kundu góštaka. Landsstżrismašurin hevur į fundum viš Kommunusamskipan Fųroya og Fųroya Kommunufelag umrųtt lógaruppskotiš og er komin fram til loysnina, sum liggur ķ hesum lógaruppskoti. Taš ber ikki til hjį ųllum pųrtum at fįa ųll sķni ynski uppfylt, men vónandi veršur hetta ein loysn, sum allir partar kunnu góštaka.

Sambęrt hesum lógaruppskotinum veršur skotiš upp, at landiš skal hava įbyrgdina av fyriskipanum, iš verša settar ķ verk fyri bųrn uttan fyri heimiš og ķ hųvušsheitum teimum fyriskipanum, iš verša settar ķ verk viš tvingsli. Taš vil siga, at landiš skal hava įbyrgdina av samdųgursstovnum, fosturforeldraskipan, Hųvušsbarnaverndarnevndini og Barnaverndarstovuni v.m. Tį iš landiš hevur įbyrgdina av hesum ųkjum, heldur landsstżrismašurin, at landiš skal rinda fyri hesar skipanir. Soleišis hanga vald og gjald saman višvķkjandi hesum uppgįvum.

Kommunurnar skulu ķ hųvušsheitum hava įbyrgdina av teimum fyriskipanum, iš verša settar ķ verk ķ heiminum hjį barninum viš samtykki frį foreldramyndugleikanum. Hetta kann vera at veita sįlarfrųšiliga hjįlp til barniš ella foreldrini, veita stušul ķ heimiš, veita heilt ella partvķst ansingarplįss til barniš, stušla foreldrunum at fullfųra višgerš vegna sjśku, rśsevnistrupulleikar ella annaš og at hjįlpa foreldrum og bųrnum ķ heiminum, soleišis at barniš kann verša verandi ķ heiminum. Harumframt skal barnaverndarumsitingin ķ kommununum fyrireika mįl um umsorganaryvirtųku til at leggja fyri Hųvušsbarnaverndarnevndina og hava uppfylgjanina um hendi av hesum mįlum, eftir at avgerš er tikin ķ Hųvušsbarnaverndarnevndini. Eftir upplżsingum frį sosialu umsitingini ķ Tórshavn er hetta umleiš 92% av ųllum barnaverndararbeiši ķ dag. Av tķ at kommunurnar taka avgerš ķ hesum mįlum, metir landsstżrismašurin taš vera ręttast, at kommunurnar halda śtreišslurnar av hesum fyriskipanum.

Taš vil siga, at sambęrt hesum lógaruppskoti veršur ein partur av barnaverndarųkinum lagdur śt til kommunurnar at umsita og rinda, mešan ein partur veršur hjį landinum at umsita og rinda.

Landsstżrismašurin metir taš vera neyšugt at hava hetta bżtiš av fleiri orsųkum. Ķ fyrsta lagi tķ, at landsstżrismašurin metir, at avgeršir višvķkjandi tvingsli og umsorganaryvirtųku eru so stór inntriv ķ ręttartrygdina hjį bęši foreldrum og bųrnum, at ein fakliga samansett landsnevnd eigur at taka avgerš ķ mįlunum, soleišis at spurningurin um ógegni veršur so lķtil sum gjųrligt. Ķ ųšrum lagi av teirri orsųk, at taš er mest hóskandi, at landiš stovnsetur og rekur samdųgursstovnar fyri alt landiš, soleišis at ųll bųrn ķ Fųroyum kunnu fįa sama tilboš frį skipanini. Ķ trišja lagi tķ, at taš er ov dżrt hjį kommununum at halda śtreišslurnar av samdųgursstovnum og fosturforeldraskipan. Hesar śtreišslurnar kunnu broytast nógv frį įri til įrs, og tķ er taš trupult hjį kommununum at leggja uppfyri hesum śtreišslum ķ teirra fķggjarętlan. Tann óhepna stųša kann koma ķ, at ein lķtil kommuna ķ einum įri hevur fleiri bųrn, sum skulu setast til fosturs, og nęstu nógvu įrini ikki hevur hesa śtreišslu.

Umrųtt hevur veriš at įseta brśkaragjald fyri uppihald į samdųgursstovnum og ķ fosturfamiljum. Taš vil siga, at kommunurnar skulu rinda eitt brśkaragjald fyri at seta eitt barn į stovn ella til fosturs. Hetta fyri at geva kommununum įbyrgd ķ mun til fyriskipanina. Kommunufelųgini hava mótmęlt hesum. Landsstżrismašurin hevur tķ slept hesum kravinum, men av tķ at Hųvušsbarnaverndarnevndin tekur avgerš um, hvųrt eitt barn skal setast į stovn ella til fosturs, ella um barniš ikki skal hava tilboš uttan fyri heimiš, metir landsstżrismašurin, at hetta skuldi veriš trygd fyri, at vald og gjald hanga saman.

Barnaverndarųki
Landsstżrismašurin er av teirri įskošan, at barnaverndarųkiš er ov trupult og viškvęmt at leggja śt til tęr heilt smįu kommunurnar at umsita. Ųkiš skal skipast ķ stųrri eindir, soleišis at taš so langt sum gjųrligt kann sleppast undan ógegni ķ barnaverndarnevndunum, og soleišis at ręttartrygdin hjį bųrnum veršur tryggjaš į ein nųktandi hįtt. Tó vil landsstżrismašurin ikki taka avgerš um, hvųrjar kommunur skulu samstarva į barnaverndarųkinum. Hesa avgerš taka kommunurnar sjįlvar. Hetta av teirri orsųk, at taš er landsstżrismašurin ķ kommunumįlum, iš hevur įbyrgdina av, hvussu tey ymisku ųkini skulu skipast, og av tķ at semja ikki er ķ kommununum um, hvųrji ųki talan skal verša um.

Ķ hesum sambandi kann višmerkjast, at landsstżrismašurin ķ kommunumįlum hevur havt uppskot frammi um, hvųrjar kommunur eiga at leggja saman ķ kommunuįlitinum og ķ § 2 ķ lógaruppskoti um sjįlvbodnar kommunusamanleggingar, lųgtingsmįl nr. 88/2000.

Tķ veršur ķ lógaruppskotinum skotiš upp, at bert ųki viš meiri enn 1.500 ķbśgvum kunnu umsita barnaverndarųkiš. Taš vil siga, at tęr smįu kommunurnar mugu samstarva viš stųrri kommunur um barnaverndarmįl, men at tęr kunnu velja, hvųrjar kommunur tęr samstarva viš. Tó skulu ųkini vera landafrųšiliga samanhangandi.

Hetta er sama meginregla, iš veršur nżtt ķ galdandi forsorgarlóg og barnaforsorgarlóg, tį iš įsett veršur, at įvķsar avgeršir kunnu takast av kommunustżrinum ella sosialu nevnd ķ kommununi, tį iš talan er um kommunur viš meiri enn 2.000 ķbśgvum, jb. § 33, stk. 2 ķ forsorgarlógini og § 22, stk. 4 ķ barnaforsorgarlógini.

Ętlanin er eisini, at ein kommuna skal rinda eitt įvķst gjald, sum er ķ samsvari viš fólkatališ ķ kommununi, til kommunala samstarviš. Hetta metir landsstżrismašurin vera eitt ręttvķst bżti av śtreišslunum til skipanina. Smįar kommunur, iš ikki hava stóran tųrv į skipanini, rinda lķtiš til skipanina, ķmešan stórar kommunur hinvegin rinda nógv til skipanina.

Tęr kommunur, iš samstarva um felags barnaverndarnevnd, skulu eisini samstarva um at seta felags barnaverndarumsiting og skulu hava felags fķgging av ųkinum.

Barnaverndarnevndir
Frįfarna samgonga hevši ętlanir um, at barnaverndarnevndirnar ķ kommununum skuldu avtakast, og at barnaverndarumsitingar ķ stašin skuldu setast til at taka avgerš ķ barnaverndarmįlum.

Landsstżrismašurin hevur avgjųrt at broyta įsetingarnar višvķkjandi barnaverndarnevndum, soleišis at taš ķ lógaruppskotinum nś veršur įsett, at barnaverndarnevndir skulu setast ķ kommununum.

Krųvini til limir ķ barnaverndarnevndum verša eisini broytt, soleišis at formašurin og meirilutin ķ nevndini skulu hava viškomandi fųrleika og śtbśgving. Harumframt skulu limirnir lśka treytirnar til val til bż- og bygdarįš, vera samvitskufullir og įlķtandi borgarar, iš hava reina revsivįttan og góšan kunnleika til bųrn.

Til tess at forša fyri, at avgeršir hjį barnaverndarnevndum ikki verša įvirkašar av politiskum liti, veršur įsett, at kommunustżrislimir og lųgtingslimir ikki kunnu taka sęti ķ barnaverndarnevndum.

Barnaverndarumsitingar
Landsstżrismašurin er samdur viš frįfarandi samgongu ķ, at neyšugt er, at kommunurnar seta barnaverndarumsitingar til at umsita barnaverndarmįl, og neyvar mįlsvišgeršarreglur verša įsettar, soleišis at greiš, lógarfest krųv eru til umsitingina. Taš er neyšugt fyri at verja ręttartrygdina hjį bųrnum og foreldrum, at mįl sambęrt hesi lóg verša nįgreiniliga višgjųrd av fakfólki, įšrenn avgerš veršur tikin. Taš krevur nógva arbeišsorku og fakligt innlit at višgera barnaverndarmįl. Barnaverndarumsitingin skal syrgja fyri, at mįliš veršur rętt višgjųrt sambęrt reglunum ķ barnaverndarlógini og fyrisitingarlógini, og at mįliš er so vęl upplżst sum gjųrligt, įšrenn avgerš veršur tikin ķ mįlinum. Eisini skal barnaverndarumsitingin gįa eftir, at lķkskapsmeginreglan veršur hildin.

Landsstżrismašurin er av teirri fatan, at ein tann stųrsti trupulleikin hjį barnaverndarnevndunum hevur veriš, at tęr ikki hava fakfólk afturat sęr til at fyrireika og višgera mįl, soleišis at tey eru klįr at leggja fyri nevndina.

Sambęrt lógaruppskotinum skulu kommunurnar seta fakfólk at umsita barnaverndarmįl. Ķ barnaverndarumsitingini skulu starvast fólk viš mišallangari śtbśgving innan heilsu-, almanna- ella skślaųkiš. Hevur starvsfólkiš ikki śtbśgving ķ fyrisitingarrętti, skal viškomandi fįa eina eftirśtbśgving ķ fyrsitingarrętti og umsiting sambęrt barnaverndarlógini.

Myndugleikabżtiš millum barnaverndarnevndina og barnaverndarumsitingina veršur soleišis, at barnaverndarumsitingin skal fyrireika mįliš og leggja tilmęli ķ mįlinum til barnaverndarnevndina til stųšutakan. Barnaverndarnevndin tekur sķšani avgerš viš vanligum meiriluta. Taš veršur eisini mųguligt hjį barnaverndarnevndini at avhenda avgeršarmyndugleikan ķ įvķsum mįlum til barnaverndarumsitingina.

Kommunurnar kunnu lśka hesa treyt ķ lóggįvuni viš at seta eitt starvsfólk til at umsita almannamįl ķ kommununi ella ķ kommunala samstarvinum. Taš eru longu fleiri kommunur ķ Fųroyum, sum hava umsiting av almannamįlum.

Felagsheitiš: Barnaverndartęnastan
Heitiš "barnaverndartęnastan" er valt fyri at hava eitt felagsheiti fyri barnaverndarnevnd og barnaverndarumsiting og fyri at leggja įheršslu į, at barnaverndarlógin fyrst og fremst snżr seg um at veita eina tęnastu til bųrn og foreldur, iš hava taš trupult sosialt. Ella nęrri, at veita hesum bųrnum og foreldrum hjįlp soleišis, at tey kunnu fįa betri liviumstųšur.

Tvųrfakligt samstarv
Fyri at betra um samstarviš millum teir ymisku fakbólkarnar, iš hava viš bųrn at gera, veršur skotiš upp, at tvųrfakligt samstarv ķ barnaverndarmįlum veršur sett į stovn millum eitt nś sosialar myndugleikar, lęknar, heilsusystrar, sįlarfrųšingar, nįmsfrųšingar, lęrarar og viškomandi stovnar.

Ķ Danmark, Noregi og Ķslandi hava tey įsannaš taš tżdningarmikla ķ at hava eitt gott samstarv millum teir stovnar og tey fakfólk, iš arbeiša viš bųrnum og ungum viš serligum tųrvi. Tvųrfakligt samstarv er įsett viš lóg ķ hesum londum. Royndirnar vķsa, at eitt gott samstarv tryggjar stušul til barniš so tķšliga sum gjųrligt, soleišis at barniš kann hjįlpast į rętta leiš, įšrenn ov seint er.

Hųvušsbarnaverndarnevndin
Landsstżrismašurin tekur eisini undir viš uppskotinum hjį frįfarandi samgongu um at skipa eina Hųvušsbarnaverndarnevnd, iš skal vera ein nevnd fyri alt landiš, sett saman av einum royndum lųgfrųšingi, einum sįlarfrųšingi og einum barnasakkųnum, sum tekur avgerš ķ hesum mįlum.

Hųvušsbarnaverndarnevndin skal taka avgerš ķ mįlum, har samtykki ikki er fingiš frį tķ ella teimum, iš hava foreldramyndugleikan ķ mįlum višvķkjandi umsorganaryvirtųku og įvķsum ųšrum mįlum. Hetta eru sera įlvarslig mįl, iš trķva inn ķ grundleggjandi ręttindi hjį foreldrum og bųrnum. Fyri at verja ręttartrygdina hjį bųrnum og foreldrum best mųguligt, er neyšugt at hava ein serligan fakkunnleika, sum er samansettur av lųgfrųšingi og barnasakkųnum fakfólki, til at višgera hesi mįl, og at mannagongdin ķ slķkum mįlum er so trygg sum gjųrligt. Serligar reglur verša įsettar višvķkjandi mįlsvišgerš av mįlum, iš verša lųgd fyri Hųvušsbarnaverndarnevndina.

Av tķ at landiš eftir ętlan skal rinda śtreišslurnar av samdųgursstovnum og fosturforeldraskipan osfr., er taš eisini neyšugt at hava eina landsnevnd, sum landsstżrismašurin velur. Landsnevndin skal taka stųšu til, hvųrji bųrn skulu hava rętt til at verša sett til fosturs ella į samdųgursstovn. Į henda hįtt veršur samband ķmillum myndugleikan, sum rindar skipanina, og myndugleikan, sum tekur avgerš.

Landsstżrismašurin skipar fyri, at Hųvušsbarnaverndarnevndin fęr neyšuga skrivarahjįlp. Ķ hesari uppgįvu liggur at fyrireika mįliš soleišis, at taš er klįrt at leggja fyri Hųvušsbarnaverndarnevndina. Fyrst skal skrivarahjįlpin fįa til vega alt tilfariš frį barnaverndarnevndini. Um skrivarahjįlpin metir, at upplżsingar vanta ķ mįlinum, skal hon bišja avvaršandi barnaverndarnevnd um at fįa hesar upplżsingar til vega. Tį iš mįliš er nųktandi upplżst, skal skrivarahjįlpin gera taš endaliga tilmęli til Hųvušsbarnaverndarnevndina, soleišis at nevndin kann taka stųšu ķ mįlinum.

Fųroya Kęrustovnur skal virka sum skrivstova hjį Hųvušsbarnaverndarnevndini.

Ętlanin var at leggja avgeršarmyndugleikan ķ mįlum, har samtykki ikki er fingiš til vega frį tķ ella teimum, iš hava foreldramyndugleikan, til dómsvaldiš. Men avgjųrt er at bķša viš at taka stųšu til, hvųrt hesar avgeršir skulu liggja hjį dómsvaldinum, til dómsvaldiš er yvirtikiš sum fųroyskt mįlsųki.

Ķ stašin veršur ķ hesum lógaruppskoti vent aftur til upprunauppskotiš ķ "Frįgreišing um barnaforsorg, 2000" um at seta eina Hųvušsbarnaverndarnevnd fyri alt landiš til at višgera mįl, har samtykki ikki er fingiš frį tķ ella teimum, iš hava foreldramyndugleikan.

Barnaverndarstovan
Frįfarna samgonga skeyt upp, at ein Barnaverndarstova skuldi stovnsetast ķ sambandi viš, at nżggj barnaverndarlóg varš sett ķ gildi. Landsstżrismašurin tók undir viš hesum uppskoti, men av tķ at nógvar atfinningar eru komnar ķ mun til at stovnseta ein nżggjan stovn, hevur landsstżrismašurin avgjųrt, at Barnaverndarstovan ikki skal vera ein sjįlvstųšugur stovnur, men skal verša ein deild į Almannastovuni.

Barnaverndarstovan skal hava til hųvušsuppgįvu at geva kommunalu barnaverndartęnastunum holla vegleišing og rįšgeving ķ barnaverndarmįlum. Deildin skal geva barnaverndartęnastum vegleišing og rįšgeving og skal ikki višgera einstųk persónsmįl. Barnaverndarstovan skal virka sum eitt feršališ, iš skal feršast śt į bygdirnar fyri at vegleiša kommunurnar ķ at umsita ųkiš. Deildin er eisini ein lišur ķ at styrkja um ręttartrygdina hjį bųrnum og foreldrum viš at stušla kommununum ķ at byggja upp eina so dygdargóša mįlsvišgerš ķ barnaverndarmįlum sum gjųrligt.

Henda loysn hevur sķna fyrimynd frį ķslendsku skipanini. Ķ Ķslandi veršur barnaverndarųkiš eisini umsitiš ķ kommununum, men fyri at kommunurnar skulu fįa nųktandi vegleišing og rįšgeving til at umsita hetta trupla mįlsųkiš, er Barnaverndarstovan sett į stovn. Munurin er bert, at ķ Ķslandi er Barnaverndarstovan ein sjįlvstųšugur stovnur, iš hoyrir beinleišis undir almannamįlarįšharran, mešan Barnaverndarstovan eftir hesum lógaruppskoti er ein deild undir Almannastovuni.

Deildin skal virka fyri at samskipa og styrkja barnaverndarųkiš ķ landinum. Ķ hesi uppgįvu liggur at kalla inn allar barnaverndarumsitingarnar ķ landinum til regluligar fundir, har mįlsvišgeršin ķ barnaverndarmįlum veršur umrųdd. Hetta fyri at tryggja, at mįlsvišgeršin veršur eins kring landiš, og at ųkiš veršur vęl samskipaš.

Uppgįvan hjį Barnaverndarstovuni veršur eisini at skipa og reka fosturforeldraskipanina (sķ nišanfyri).

Harumframt skal Barnaverndarstovan savna saman og umsita hagtųl į ųkinum og skipa fyri gransking og menning į ųkinum. Hetta fyri at vit ķ Fųroyum kunnu fįa skil į, hvussu vit į besta hįtt verja og menna bųrnini ķ okkara samfelag.

Landsstżrismašurin kann eisini leggja fleiri uppgįvur į barnaųkinum til Barnaverndarstovuna.

Fosturforeldraskipan
Ein trupulleiki viš galdandi barnaforsorgarlóg er, at reglur ikki eru įsettar višvķkjandi einari fosturforeldraskipan. Tųrvur er į at fįa skipaš višurskifti višvķkjandi fosturforeldrunum, bęši višvķkjandi vegleišing og eftirliti viš fosturforeldrum og višvķkjandi samsżning til fosturforeldur. Tųrvurin į at seta bųrn til fosturs ķ styttri ella longri tķš veksur alsamt.

Bęši ķ "Frįgreišingini um barnaforsorg" frį 2000 og ķ įlitinum: "Ein lżsing av stušulsfólkaųkinum – og eitt tilmęli um eina ašra skipan" frį 2001, veršur męlt til at seta ķ verk eina fosturforeldraskipan ķ Fųroyum.

Tórshavnar kommuna hevur skipaš eina fosturforeldraskipan fyri hųvušsstašarųkiš. Trupulleikin viš hesum er, at skipanin ikki er galdandi fyri allar Fųroyar.

Ķ Danmark er taš eitt privat fosturforeldrafelag, iš umsitur fosturforeldraskipanina. Hetta hevur vķst seg at vera ein sera kostnašarmikil loysn. Hvųrja ferš ein kommunalur myndugleiki skal finna fosturforeldur til eitt barn, mį myndugleikin venda sęr til taš privata fosturforeldrafelagiš. Fosturforeldrafelagiš krevur eina hųga rįšgevingarlųn fyri at finna tey rųttu fosturforeldrini og krevur hųga samsżning til fosturforeldrini.

Ķ Ķslandi er trupulleikin viš fosturforeldrum loystur viš, at ķslendingar hava skipaš eina sentrala fosturforeldraskipan, sum landiš umsitur. Mett veršur, at ein skipan sum hendan er betri fyri Fųroyar, av tķ at nįgreiniligar reglur verša settar ķ lóggįvu um, hvussu skipanin skal virka, soleišis at bųrnini verša tryggjaš į besta hįtt. Taš er neyšugt at tryggja, at skipanin rųkkur bųrnum og fosturforeldrum kring alt landiš, og ein tķlķk skipan veršur ikki so kostnašarmikil ķ rakstri sum ein privat skipan.

Ķ hesum lógaruppskoti veršur męlt til, at ein landsumfevnandi fosturforeldraskipan veršur sett į stovn. Fosturforeldraskipanin skal samskipa arbeišiš višvķkjandi fosturforeldrum ķ Fųroyum og veršur ein partur av Barnaverndarstovuni.

Męlt veršur til, at Fosturforeldraskipanin veršur sett į stovn ķ neyvum samstarvi viš Tórshavnar kommunu, sum hevur royndirnar viš at skipa fosturforeldraskipan ķ Fųroyum.

Stovnar
Ķ hesum lógaruppskoti veršur męlt til, at samdųgursstovnar framvegis verša ein landsuppgįva, sum landsstżrismašurin hevur įbyrgdina av at stovnseta. Harumframt verša ašrar reglur įsettar, so sum reglur um ręttindi hjį bųrnum, mešan tey eru į samdųgursstovni. Taš veršur eisini mųguligt hjį landsstżrismanninum at seta ķ verk royndarskipanir.

Ķ Danmark og Noregi verša samdųgursstovnar riknir av amtinum įvikavist fylkinum, mešan teir ķ Ķslandi verša riknir av landinum. Hetta veršur gjųrt, tķ tųrvur er ikki į einum samdųgursstovni ķ hvųrjari kommunu. Mett veršur ķ hesum londum, at taš er betri, at taš er ein stųrri eind, so sum amtiš ella landiš, iš samskipar og hevur įbyrgdina av ųkinum. Av tķ at Fųroyar ikki eru stųrri enn ein lķtil kommuna ķ Danmark, veršur mett, at landiš skal umsita samdųgursstovnar.

Sambęrt hesum lógaruppskotinum skal landsstżrismašurin eisini stovnseta dagstovnar fyri bųrn, iš eru fevnd av hesi lóg og sum ikki kunnu integrerast į kommunalum dagstovni. Bųrn viš sosialum trupulleikum kunnu ķ flestum fųrum integrerast į dagstovni, men tį iš hetta ikki er mųguligt, metir landsstżrismašurin, at hetta er ein landsuppgįva, iš landiš skal umsita og rinda.

Landsstżrismašurin kann sambęrt hesum lógaruppskotinum loyva ųšrum, sum t.d. privatum ella felųgum, at stovnseta og reka samdųgursstovnar v.m. Ķ hesum fųrum krevst, at serlig atlit verša tikin til, at tilbošiš veršur nųktandi fyri barniš. Ein avtala skal gerast millum landsstżrismannin og tann ella tey, iš sųkja um at stovnseta ein stovn. Ķ avtaluni skal verša įsett, hvat tilbošiš skal innihalda, hvųrjar treytir stovnurin skal halda fyri at varšveita loyvi til at hava stovnin, hvųrji ręttindi bųrn skulu hava į stovninum, hvat eftirlitiš hjį landinum skal innibera o.s.fr. Barnaverndarnevndin ķ ųkinum, har stovnurin skal halda til, skal verša hoyrd, įšrenn stovnurin veršur settur į stovn.

Eftirlit landsstżrismansins
Landsstżrismašurin skal hava eftirlitiš sambęrt lógini. Mett veršur, at taš er neyšugt, at Barnaverndarstovan hevur rįšgevingina um hendi, mešan landsstżrismašurin hevur eftirlitiš um hendi, soleišis at eftirlit og rįšgeving verša umsitin į hvųr sķnum staši.

Kęrumyndugleiki
Skotiš veršur upp, at taš ikki veršur ein kęrunevnd ķ mįlum višvķkjandi tvingsli, men at hesi mįl kunnu leggjast beinleišis fyri Fųroya rętt, eftir at avgerš er tikin av Hųvušsbarnaverndarnevndini.

Skotiš veršur harumframt upp, at Kęrunevndin ķ almannamįlum skal vera kęrumyndugleiki ķ mįlum, har samtykki er fingiš til vega frį tķ ella teimum, iš hava foreldramyndugleikan.

Fķgging av barnaverndarųkinum
Sambęrt galdandi barnaforsorgarlóg eru taš barnaverndarnevndirnar ķ kommununum, iš taka avgerš ķ barnaverndarmįlum, mešan landiš rindar śtreišslurnar. Eitt endamįl viš lógaruppskotinum um barnavernd er at fįa eitt greitt bżti av barnaverndarśtreišslunum millum land og kommunu.

Landsstżrismašurin hevur tķ avgjųrt, at kommunurnar skulu bera śtreišslurnar av fyribyrgjandi partinum av barnaverndarųkinum, mešan landiš skal bera śtreišslurnar av fyriskipanum uttan fyri heimiš, taš vil siga ķ hųvušsheitum śtreišslurnar av Barnaverndarstovuni, Hųvušsbarnaverndarnevndini, Fosturforeldraskipanini, eisini fosturforeldrasamsżning, stovnsetan og rakstur av samdųgursstovnum og harumframt śtreišslur ķ sambandi viš ókeypis umbošan. Į henda hįtt veršur uppgįvu- og śtreišslubżti ķmillum land og kommunu greitt. Tann, iš valdar į einum ųki, heldur eisini śtreišslurnar, sum standast av ųkinum.

Tķšarfreistir fyri at seta lógaruppskotiš ķ gildi
Kommunufelųgini hava ynskt eina rķmiliga freist til at fyrireika seg til tęr nżggju uppgįvurnar, iš verša įlagdar teimum sambęrt lógini.

Landsstżrismašurin er saman viš kommunufelųgunum komin fram til, at ein rķmilig tķšarfreist at seta lógaruppskotiš ķ gildi er tann 1. januar 2006.

Kommunufelųgini hava tó ynskt, at reglurnar um, at kommunurnar skulu seta felags barnaverndarnevndir, skulu setast ķ gildi so skjótt sum gjųrligt. Hetta av tķ, at kommunurnar skulu velja nżggjar barnaverndarnevndir eftir kommunustżrisvališ ķ heyst, og tį hevši veriš gott at havt mųguleikan at sett felags barnaverndarnevndir. Landsstżrismašurin hevur tikiš undir viš hesum og įsett ķ lógaruppskotinum, at reglurnar um setan av felags barnaverndarnevndum verša settar ķ gildi dagin eftir, at lógin er kunngjųrd. Vónandi veršur hetta 1. januar 2005.

Samanumtikiš
Landsstżrismašurin metir, at taš sambęrt hesum lógaruppskoti veršur bųtt nógv um stųšuna hjį tķ einstaka barninum.

Taš, at krav veršur sett um, at ein umsiting skal višgera barnaverndarmįl, og at ein Barnaverndarstova veršur į Almannastovuni, sum skal rįšgeva og vegleiša barnaverndartęnastum ķ kommununum, hevur viš sęr betri ręttartrygd fyri bųrn viš sosialum trupulleikum og fer at loysa tann trupulleika, iš er į ųkinum ķ dag, viš taš at avgeršir verša tiknar į einum ófakligum grundarlagi.

Taš, at ein fosturforeldraskipan veršur sett į stovn, hevur viš sęr betur skipaš višurskifti hjį fosturforeldrum og hjį bųrnum, iš verša sett til fosturs.

Taš, at ein Hųvušsbarnaverndarnevnd, og ikki barnaverndarnevndir ķ kommununum, skal taka stųšu ķ mįlum višvķkjandi tvingsli og umsorganaryvirtųku, hevur eisini viš sęr stųrri ręttartrygd hjį bęši foreldrum og bųrnum.

Įsetingarnar um tvųrfakligt samstarv fara at įvirka stigiš į barnaverndarųkinum į ein positivan hįtt.

Taš, at neyvar mįlsvišgeršarreglur eru įsettar fyri mįlsvišgeršina hjį barnaverndartęnastum og Hųvušsbarnaverndarnevndini, hevur viš sęr betri ręttartrygd fyri bęši foreldur og bųrn.

Taš, at kommunur ķ ųkjum viš 1.500 ķbśgvum skulu samstarva um felags barnaverndarnevnd og samstarva um śtreišslur og umsiting av fyribyrgjandi partinum av barnaverndarųkinum, fer at bųta um trupulleikan viš ógegni ķ barnaverndarnevndum og fer sum heild at bųta um višurskiftini į barnaverndarųkinum.

Fķggjarligar avleišingar

Sambęrt hesum lógaruppskoti¹ veršur stórur partur av barnaverndarųkinum ein kommunal uppgįva. Hetta broytir verandi skipan, tį talan er um fķgging av ųkinum. Hetta av tķ at taš ķ dag er landskassin, iš rindar śtreišslurnar į barnaverndarųkinum, mešan taš sambęrt hesum lógaruppskoti verša bęši land og kommunur, iš skulu rinda śtreišslurnar į ųkinum.

Śtreišslurnar til barnavernd hava veriš stųšugt vaksandi, frį ķ 1997 at vera góšar 28 mió kr. til ķ 2002 at vera slakar 43 mió kr. Ringt er at siga nakaš um, hvķ vųksturin er so stórur. Roknaš veršur viš, at eisini ķ framtķšini veršur ein - um enn minni - vųkstur ķ śtreišslunum.

Barnaverndarnevndir, barnaverndarnevndarumsiting/nżggjar kommunalar barnaverndartęnastur
Hetta lógaruppskot hevur viš sęr, at kommunurnar skulu seta barnaverndarnevndir fyri ķ minsta lagi 1.500 ķbśgvar. Śt frį hesum veršur roknaš viš ķ mesta lagi 11 barnaverndarnevndum. Roknaš veršur viš, at nevndirnar hava 5 limir hvųr og ein fund um mįnašin, men at fundirnir ķ flestum fųrum taka undir 3 tķmar. Roknaš veršur tó viš, at stųrri ųkir hava longri fundir. Tį iš satsirnir uppį fundarsamsżning frį Lųnardeildini fyri 1. oktober 2004 verša nżttir til samsżning til vanligu barnaverndarlimirnar, og tį ein fųst samsżning veršur nżtt ķ Tórshavnar kommunu til formenn, verša samlašu śtreišslurnar į 924 tkr. Ķroknaš er eisini eitt vaktargjald um vķkuna į 550 kr. til tann ķ barnaverndarnevndini, sum hevur vakt. Hetta er tann samsżning fyri vaktir, sum veršur nżtt ķ Tórshavnar kommunu. Harumframt verša śtreišslur til flutningsendurgjald settar til 1.000 kr. til hvųnn nevndarlim og gevur hetta 55 tkr. Tilsamans veršur roknaš viš eini kommunalari śtreišslu til barnaverndarnevndararbeiši į 979 tkr. Hetta tališ kann tó gerast stųrri ella minni, alt eftir um fleiri barnaverndarnevndir verša settar og/ella tališ av barnaverndarnevndarlimum minkar. Til samanbering kann upplżsast, at ķ 2003 eru śtgoldnar 2,9 mió kr. ķ endurgjaldi av samsżning ķ sambandi viš barnaverndararbeišiš. Śtreišslurnar frameftir til barnaverndarnevndararbeišiš verša mettar nógv lęgri, enn tęr eru ķ dag, tķ ętlanin er, at umsitingin skal upplżsa og mįlsvišgera mįlini fyri barnaverndarnevndini, og at nevndarlimirnir tķ ikki hava somu arbeišsbyršu, sum nógvir limir hava ķ dag. Her er ikki mett um śtreišslur til hųli og rakstur av barnaverndarnevndunum. Hetta er ein kommunal uppgįva, sum ikki veršur mett at hava stórvegis śtreišslur viš sęr, tķ vęntast kann, at stórur partur av virkseminum kann fara fram ķ hųlum, sum kommunurnar eiga.

Sambęrt uppskotinum skulu kommunurnar seta fakfólk at umsita barnaverndarmįl. Viš stųši ķ starvsfólkaorku til ųkiš ķ Tórshavnar og Klaksvķkar kommunum hevur Almanna- og heilsumįlarįšiš ķ teimum fķggjarligu metingunum roknaš viš umleiš einum fakfólki fyri hvųrji 775 bųrn². Hin 31.12.2003 vóru 14.796 bųrn ķ Fųroyum undir 19 įr. Viš stųši ķ ųkjunum veršur roknaš viš, at umleiš 19 fulltķšarstųrv skulu setast. Kostnašur til lųnir veršur umleiš 5,5 mió kr. ķ 2004-tųlum³, um neyšugt er at seta 19 fulltķšarstųrv. Trupult er at meta um tališ av starvsfólki til hesa uppgįvu, tķ tųrvurin hjį hinum kommununum kann vera heilt ųšrvķsi. Spurningurin er, um tęr smęrru kommunurnar hava sama tųrv sum tęr stóru, og hinvegin hava vit bert tęr bįšar stóru kommunurnar at meta okkum eftir. Harumframt verša śtreišslur til hųli, rakstur og stovnan, sum ikki eru mettar um her. Ķ dag veršur mett, at śtreišslurnar til kommunalar umsitingar eru umleiš 2,4 mió kr. ķ 2004-tųlum. Hesi tųl eru grundaš į upplżsingar frį Tórshavnar, Klaksvķkar og Runavķkar kommunum.

Tilsamans veršur barnaverndartęnastan ķ kommununum mett at kosta umleiš 6,5 mió kr. uttan rakstur, hųli og stovnan. Henda upphędd fevnir um lųn til kommunala umsitingarųkiš, umframt um fundarpening til barnaverndarlimir. Taš skal tó gerast vart viš, at hesar śtreišslur eru treytašar av, hvussu kommunurnar skipa seg. Samstarva kommunurnar meira um barnaverndartęnastuna enn lagt er upp fyri her, kann vęntast ein rationaliseringsvinningur. Kann barnaverndartęnastan nżta hųli, hentleikar og skrivaravirksemi frį verandi eindum ķ kommununi, kunnu śtreišslurnar til rakstur haldast į einum lęgri stigi.

Hųvušsbarnaverndarnevnd
Ein hųvušsbarnaverdarnevnd veršur sett at taka avgerš ķ mįlum, sum višvķkja tvingsli og umsorganaryvirtųku. Sambęrt tųlum frį Tórshavnar kommunu vķsti taš seg, at umleiš 7-8 % av barnaverndarmįlunum eru mįl višvķkjandi tvingsli ella umsorganaryvirtųku. Ķ aprķl 2000 var samlaša tališ av barnaverndarmįlum ķ kommununi 430, harav 30 mįl višvķkjandi umsorganaryvirtųku, og ķ oktober 2001 var tališ 553, harav 45 mįl višvķkjandi umsorganaryvirtųku. Tó veršur mett, at umleiš 15 av mįlunum ķ 2001 vóru nżggj mįl. Um roknaš veršur viš, at Tórshavnar kommuna stendur fyri umleiš helvtini av mįlunum ķ landinum, mį roknast viš umleiš 30 nżggjum mįlum fyri alt landiš. Tey mįlini vera mett at verša krevjandi fyri nevndina. Hini mįlini eru uppfylgjan og ikki so krevjandi sum tey nżggju mįlini. Harumframt skal Hųvušsbarnaverndarnevndin taka stųšu til familjuvišgerš og ókeypis umbošan. Hesar avgeršir verša ikki mettar at vera krevjandi. Til Hųvušsbarnaverndarnevndina veršur roknaš viš trimum limum. Mett veršur, at teir skulu fįa eina fasta mįnašarliga samsżning og hava fund viš tveimum vikum ķmillum, tó ikki ķ feriu- og hųgtķš. Hetta veršur ein śtreišsla fyri landiš į umleiš 96 tkr. um įriš.

Fųroya Kęrustovnur skal višgera mįl, iš verša lųgd fyri Hųvušsbarnaverndarnevndina. Til hetta veršur roknaš viš einum lųgfrųšingi og 3/4 skrivstovufólki umframt rakstri. Roknaš veršur viš eini śtreišslu upp į umleiš 635 tkr., umframt 50 tkr. ķ stovningarśtreišslum.

Barnaverndarstova og Fosturforeldraskipanin
Skotiš veršur upp, at ein barnaverndarstova veršur sett į stovn sum ein deild undir Almannastovuni, iš skal veita fakliga hjįlp, vegleišing og rįšgeving til barnaverndartęnasturnar ķ kommununum. Deildin skal tryggja eina betri samskipan av ųkinum, ręttartrygd og eins mįlsvišgerš av barnaverndarmįlum ķ kommununum. Landiš rindar śtreišslurnar av Barnaverndarstovuni.

Barnaverndarstovan skal umsita Fosturforeldraskipanina. Fosturforeldraskipanin skal bęši fevna um uppgįvuna at umsita fosturforeldur og um uppgįvuna at skipa fyri skeišum og vegleišing til fosturforeldrini. Śtreišslur til skeiš til fosturforeldrini og til at rųkja skipanina eru lagdar sum ein partur av rakstrinum hjį Barnaverndarstovuni. Roknaš veršur viš, at kostnašurin er um 152 tkr. um įriš.

Mett veršur, at Barnaverndarstovan og Fosturforeldraskipanin fara at hava tųrv į 4½ starvsfólkum so sum lųgfrųšingi, samfelagsfrųšingi, sosialrįšgeva, sįlarfrųšingi umframt skrivstovufólki. Taš er ringt at meta um starvsfólkaorkuna, tķ uppgįvurnar verša ųšrvķsi, enn tęr eru dag. Hetta veršur tó mett sum eitt realistiskt uppskot at byrja viš. Uppskotiš um, hvųrja śtbśgving starvsfólkini skulu hava, er ikki bindandi. Almannastovan kann sjįlv taka avgerš um, hvųrji starvsfólk skulu arbeiša į Barnaverndarstovuni. Starvsfólkini eru bert sett upp her fyri at vķsa į, hvussu nógv Barnaverndarstovan įleiš fer at kosta. Barnaverndarstovan veršur mett at kosta įleiš 2,3 mió kr. um įriš ķ 2004-tųlum, umframt 500 tkr. ķ stovningarkostnaši.

Ķ metingunum av rakstrinum er stųšiš tikiš ķ rakstrinum av Almannastovuni, tó undantikiš leigu, sum er roknaš fyri seg og śt frį, at Barnaverndarstovan veršur ķ hųvušsstašarųkinum.

Tį iš Barnaverndarstovan veršur sett į stovn, veršur ikki neyšugt at hava starvsfólk į Almannastovuni at taka sęr av hesum ųkinum. Ein partur av śtreišslunum av Barnaverndarstovuni veršur fķggjašur viš sparingum į Almannastovuni į tęr śtreišslurnar, tey hava havt.

Męlt veršur til, at leišarin į Barnaverndarstovuni veršur settur 1. september 2005, og tķ veršur roknaš viš, at eitt hųli skal finnast, og at rakstur eisini veršur frį 1. september 2005. Harumframt veršur mett, at stovningarśtreišslurnar verša allar nżttar ķ 2005. Roknaš veršur viš eini śtreišslu ķ 2005 į 236 tkr.⁴, umframt 500 tkr. ķ stovningarśtreišslum.

Lųgfrųšilig hjįlp til foreldur, bųrn og barnaverndartęnastur
Foreldrini hava rętt til ókeypis sakfųrara til at umboša seg ķ mįlum, iš verša lųgd fyri Hųvušsbarnaverndarnevndina. Ilt er at meta um, hvussu stór śtreišslan veršur til lųgfrųšiliga hjįlp. Sambęrt upplżsingum frį advokati, nżtir ein advokatur umleiš 6 tķmar ķ mišal til eitt tvingsilsmįl sambęrt barnaverndarlógini ķ dag. Minsti takstur hjį einum advokati er įleiš 1.000 kr. Um mett veršur, at taš sambęrt hesi lóg verša 30 nżggj tvingsils- og umsorganaryvirtųkumįl um įriš, veršur śtreišslan av hesum įleiš 180 tkr. um įriš.

Sambęrt galdandi barnaverndarlóg § 2 skal ein lųgfrųšingur rįšgeva barnaverndarnevndunum ķ mįlum višvķkjandi tvingsli. Ķ 2003 var henda śtreišsla 111 tkr.

Sambęrt hesum lógaruppskoti veršur taš ikki eitt krav, at ein lųgfrųšingur skal rįšgeva barnaverndartęnastunum ķ barnaverndarmįlum, men eitt tilboš. Av tķ at lųgfrųšingur veršur settur į Barnaverndarstovuna til at rįšgeva og vegleiša ķ barnaverndarmįlum, veršur mett, at tųrvurin į lųgfrųšiligari hjįlp uttanķfrį kann sparast burtur.

Eftirlit landsstżrismansins
Landsstżrismašurin hevur eftirlit viš, at įsetingarnar ķ lógini verša fylgdar. Landsstżrismašurin metir, at uppgįvan krevur eitt starvsfólk afturat ķ Almanna- og heilsumįlarįšnum. Roknaš veršur viš einum kostnaši į įleiš 393 tkr.

Kęrumyndugleiki
Sambęrt uppskotinum veršur Kęrunevndin ķ almannamįlum kęrumyndugleiki ķ kęrumįlum frį barnaverndartęnastunum. Sambęrt § 1 ķ Ll. nr. 47 frį 23. mars 1993 um Kęrunevnd ķ almannamįlum skal kęrunevndin vera kęrumyndugleiki ķ mįlum eftir § 7, stk. 5 ķ barnaverndarlógini. Mett veršur ikki, at uppgįvan hjį Kęrunevndini ķ almannamįlum veršur stórvegis broytt sambęrt hesum lógaruppskoti, og mett veršur tķ ikki, at eykaśtreišslur verša ķ sambandi viš kęrumyndugleikan.

Fęrųernes Nęvn for Bųrneforsorg
Sambęrt lógaruppskotinum veršur Fęrųernes Nęvn for Bųrneforsorg avtikiš, og ķ stašin kunnu kęrumįl višvķkjandi tvingsli og umsorganaryvirtųku leggjast fyri ręttin, tį iš Hųvušsbarnaverndarnevndin hevur tikiš avgerš. Hetta hevur viš sęr, at śtreišslan til Fęrųernes Nęvn for Bųrneforsorg fellur burtur. Fęrųernes Nęvn for Bųrneforsorg tekur umleiš 10 tkr. fyri hvųrt mįl. Taš valdast sostatt, hvussu nógv mįl verša lųgd fyri nevndina hvųrt įr, hvussu stór śtreišslan av nevndini er, men um mett veršur, at taš ķ mišal hava veriš višgjųrd 5 mįl um įriš, hevur śtreišslan til nevndina veriš 50 tkr. įrliga.

Taš veršur ongin eykaśtreišsla fyri landskassan at leggja tvingsils- og umsorganaryvirtųkumįl fyri ręttin⁵.

Samanumtikiš um umsiting sambęrt lógaruppskotinum
Um umsitingina kann ķ stuttum sigast, at umsitingin ķ kommununum veršur mett at hękka viš umleiš 4,1 mió kr., mešan śtreišslurnar til umsitingina fyri landiš verša mettar at lękka viš umleiš 0,4 mió kr. Hetta tķ landiš sleppur at gjalda endurgjald til barnaverndarnevndir fyri nevndarfundir o.a., sum ķ 2003 var 2,9 mió kr. Vart skal tó gerast viš, at ķ partinum hjį landinum eru ikki ķroknašar 500 tkr. til at seta į stovn Barnaverndarstovuna og 50 tkr. til at stovna umsitingina hjį hųvušsbarnaverndarnevndini į Kęrustovninum. Ķ partinum hjį kommununum eru śtreišslur til rakstur, hųli v.m. ikki ķroknašar. Ein nęrri śtgreining er ķ talvuni nišanfyri:

Talva 1: Broyting ķ umsiting (tkr. 2004-tųl)

Sum greitt frį ašrastašni, er taš tó trupult at siga, um śtreišslurnar til ta kommunalu umsitingina eru ov hųgt settar. Tķ mugu metingarnar takast viš stųrsta fyrivarni.

Tiltųk / fyriskipanir
Almannastovan hevur tey seinastu tvey įrini gjųrt eina śtgreining av, hvat śtreišslurnar į barnaforsorgarųkinum eru nżttar til. Ķ talvuni verša śtreišslur til "tilnevnda lųgfrųšingin" og "endurgjald til samsżning av barnaverndarnevndirlimum" ikki tiknar viš. Sķ talvuna nišanfyri:

Tavla 2: Barnaforsorgarśtreišslur ķ 2002 og 2003 (tkr.)

Sum sęst į talvuni er stórur munur į tųlunum millum įrini. Taš er tķ trupult at meta um, hvussu śtreišslurnar verša ķ framtķšini.

Fyribyrgjandi tiltųk, sum verša sett ķ verk sambęrt hesi lóg, verša goldin av kommununum. Landiš rindar fyri tey tiltųk, sum verša sett ķ verk viš umsorganaryvirtųku. Familjuvišgerš į barnaheimi veršur eisini goldin av landinum, sjįlvt um taš eisini kann vera eitt fyribyrgjandi tiltak. Į sama hįtt kann forsturforeldraskipanin eisini nżtast til umlętting. Tį rinda kommunurnar.

Śtreišslur, bżttar sundur į kommunubólkar
Stórur munur er ķmillum, hvussu stórar barnaverndarśtreišslurnar⁷ fella til tęr einstųku kommunurnar. Almannastovan hevur ikki kunna śtgreinaš allar śtreišslurnar į kommunur. Hetta ger, at ein uppgerš yvir śtreišslurnar ķ 2003 į kommunubólkar ikki er 100% rųtt, men mett veršur, at taš kann geva eina mynd av, įleiš hvussu stórur partur av śtreišslunum fellur ķ kommunubólkarnar⁸. Almanna- og heilsumįlarįšiš hevur bżtt kommunurnar upp ķ 7 kommunubólkar. Śtreišslurnar eru bżttar upp ķ talvu 3⁹:

Talva 3: Samlašar śtreišslur ķ 2003 bżttar sundur į kommunubólkar:

Bżtiš ķ śtreišslunum ķ 2003 višvķkjandi teimum tiltųkum, sum kommunurnar frameftir sjįlvar seta ķ verk, ķ mun til bżtiš av ķbśgvaratalinum, veršur vķst ķ talvu 4 nišanfyri. Hetta er millum annaš stušlar, frķplass og hjįlp frį sįlarfrųšingi, umframt ašrar fyribyrgjandi fyriskipanir. Tilsamans svarar hetta til įleiš 33% av śtreišslunum ķ 2003, ella įleiš 12,8 mió kr. innan ųkiš til barnavernd¹⁰.

Talva 4: Śtreišslur ķ 2003 til fyribyrgjandi tiltųk bżttar sundur į kommunubólkar:

Talva 5 inniheldur restina av śtreišslunum fyri 2003. Har er talan um śtreišslur til umsorganaryvirtųku og višgerš, sum landiš eftir uppskotinum setur ķ verk og fķggjar: Fosturforeldrasamsżning, stovnsgjald/feršaśtreišslur, lummapeningur/vistarhald, Rókin, Bśstovnur fyri ung og Barnaheimiš¹¹. Tilsamans er hetta umleiš 67% av śtreišslunum ķ 2003 ella umleiš 26,1 mió kr. innan ųkiš til barnavernd¹².

Talva 5: Śtreišslur ķ 2003 til umsorganaryvirtųku o.a. bżttar sundur į kommunubólkar

Talvurnar 3-5 verša sum so ikki nżttar fyri at lżsa fķggjarligu avleišingarnar. Hinvegin vķsa talvurnar, at śtreišslurnar fella sera ymiskt. Bert tęr minstu og tann stųrsta kommunan "eiga" stųrri part av śtreišslunum enn tęr hųvdu įtt, um lutfalliš skuldi svara til ķbśgvara/barnatal. Hetta veršur uppaftur greišari, tį iš hugt veršur at śtreišslunum višvķkjandi umsorganaryvirtųku. Har "eigur" Tórshavnar kommuna knappar 2/3 av śtreišslunum, mešan ķbśgvara/barnatališ svarar til įleiš 2/5.

Samlašar śtreišslur
Ķ talvu 6 er gjųrd ein stutt lżsing av teimum mettu fķggjarligu avleišingunum.

Talva 6: Śtreišslur um įriš ķ dag og eftir lógaruppskotinum (tkr.)

Samanumtikiš kann sigast, at barnaverndarumsitingin veršur dżrari sambęrt hesum lógaruppskoti. Hetta av tķ at eitt av endamįlunum viš lógaruppskotinum er at styrkja um taš fakliga ķ mįlsvišgeršini av barnaverndarmįlum. Fyriskipanirnar sambęrt lógaruppskotinum verša įleiš tęr somu sum ķ dag, men taš ber ikki til at siga, um kommunurnar seta fleiri ella fęrri fyriskipanir ķ verk. So grundarlag er ikki fyri at meta um, hvųrt kostnašurin av fyriskipanunum veršur stųrri, enn hann er ķ dag.

Styrkin viš fakfólki skuldi gjųrt, at stųrri mųguleiki veršur fyri at seta rętta fyriskipan inn mótvegis barninum og so tķšliga sum gjųrligt, so fyriskipanin ikki gerst so ógvuslig. Hinvegin kann taš, at fleiri fakfólk verša sett į ųkinum, eisini hava viš sęr, at fleiri tiltųk verša sett ķ verk, tķ tey sķggja ein tųrv, sum ikki hevur veriš kendur fyrr.

Fyrivarni mį takast fyri metingum av fķggjarligum avleišingum ķ hesum lógaruppskoti, av tķ at taš er torfųrt at meta um, hvussu kommunurnar skipa teirra part av barnaverndarųkinum frameftir. Eisini skal vķsast į, at kontustrongurin hjį Almannastovuni ikki er gjųrdur til at kunna veita įvķsar upplżsingar, sum Almanna- og heilsumįlarįšiš millum annaš hevur bišiš um ķ sambandi viš lógaruppskotiš. Almannastovan hevur vķst į, at Almannastovan ikki hevur fulla vissu fyri, at bśstašurin hjį familjunum, sum er skrįsettur ķ EDV-skipanini į Almannastovuni, er fult įlķtandi. Višvķkjandi śtrokningum av lųnum er upprunastųšiš tikiš ķ lųnartalvunum, sum eru galdandi frį 1.10.2003 og 1.10.2004. Višvķkjandi lųn til fakfólk viš mišallangari śtbśgving innan heilsu-, almanna- ella śtbśgvingarverk er roknaš viš lųn, sum svarar til lųn hjį sosialrįšgevum. Višvķkjandi Rókini, Bśstovninum fyri ung og Barnaheiminum er jįttanin fyri 2004 nżtt.

Śtreišslur ķ 2005
Ķ 2005 verša reglurnar um barnaverndarnevndir settar ķ gildi, og hetta merkir, at kommunurnar skulu seta barnaverndarnevndir. Samstundis yvirtaka kommunurnar hesar śtreišslur, og landiš sparir įleiš 2,9 mió kr. Kommunurnar verša mettar at fįa eina śtreišslu į knappa 1 mió kr. til hetta um įriš, men roknaš veršur viš, at śtreišslurnar gerast stųrri, tķ umsitingarnar, sum skulu višgera mįlini, ikki eru settar. Tķ veršur roknaš viš eini śtreišslu upp į 1,5 mió kr. til barnaverndarnevndir ķ 2005. Harumframt veršur barnaverndarstova sett į stovn umleiš 1. september 2005 og umsiting til hųvušsbarnaverndarnevnd sķšst ķ 2005. Harumframt veršur męlt til at eftirlitsfulltrśin veršur settur 1. september 2005 at gera kunngeršir og fyrireikandi arbeiši. Tķ skal roknast viš fylgjandi śtreišslum ķ 2005 (2004-tųl):

Tavla 7: Śtreišslur ķ 2005

Skattligi parturin
Ķ sambandi viš, at partur av barnaverndarųkinum veršur lagdur śt til kommunurnar, er ętlanin, at landsskatturin skal lękkast, og at kommunurnar kunnu seta skattaprosentiš upp ķ mun til tęr śtreišslur, iš verša lagdar śt til kommunurnar at fķggja. Landsstżrismašurin ķ fķggjarmįlum arbeišir viš at tilevna lógaruppskot um broyting ķ lųgtingslóg nr. 87 frį 1. september 1983 um įseting av skatti viš seinni broytingum. Mišaš veršur ķmóti, at hetta lógaruppskot skal leggjast fyri Lųgtingiš um somu tķš, sum lógaruppskot um barnavernd.

Umsitingarligar avleišingar

Sum nevnt omanfyri hevur hetta uppskot viš sęr, at fyribyrgjandi parturin av barnaverndarmįlum frameftir veršur ein kommunal uppgįva. Hetta hevur ta umsitingarligu avleišing, at kommunurnar skulu hava umsitingina av hesum mįlum um hendi. Kommunurnar skulu ķ hesum sambandi seta starvsfólk til at umsita barnaverndarmįl. Landsmyndugleikarnir bera so ķ bandi, at ein Hųvušsbarnaverndarnevnd og ein barnaverndarstova verša settar į stovn. Barnaverndarstovan veršur ein deild į Almannastovuni. Į Barnaverndarstovuni skulu fleiri starvsfólk setast ķ starv. Fųroya Kęrustovnur veršur skrivstova hjį Hųvušsbarnaverndarnevndini. Til hetta skulu tey hava eyka starvsfólkaorku, sķ nęrmari undir fķggjarligum avleišingum. Umframt hetta veršur ein fosturforeldraskipan sett į stovn, sum veršur ein partur av Barnaverndarstovuni. "Fęrųernes Nęvn for Bųrneforsorg" veršur nišurlagt. Kęrunevndin ķ almannamįlum hevur umleiš tęr somu uppgįvurnar eftir hesi lóg sum eftir galdandi barnaverndarlóg. Stųrri dentur mį leggjast į eftirlitiš hjį landsstżrismanninum. Śtreišslurnar ķ hesum sambandi eru lżstar omanfyri.

Avleišingar fyri vinnuna, umhvųrviš og fyri serstųk ųki ķ landinum

Hetta lógaruppskot fęr ikki serligar avleišingar fyri vinnuna ella fyri umhvųrviš. Uppskotiš fęr heldur ikki serligar fķggjarligar, umsitingarligar ella umhvųrvisligar avleišingar fyri serstųk ųki ķ landinum.

Sosialar avleišingar og avleišingar fyri įvķsar samfelagsbólkar/felagsskapir

Mett veršur, at lógaruppskotiš vil betra um sosialu višurskiftini hjį bęši bųrnum og foreldrum, iš hava sosialar trupulleikar. Harumframt betrar lógin eisini um višurskiftini hjį fosturforeldrum.

Avleišingar ķ mun til altjóša sįttmįlar

Nógvar av įsetingunum višvķkjandi bųrnum viš serligum tųrvi ķ ST-Barnaręttindasįttmįlanum frį 1989 eru stašfestar ķ hesum lógaruppskoti, sķ nęrri undir serligum višmerkingum. Viš hesum fęr ST-Barnaręttindasįttmįlin vęntandi stųrri įvirkan ķ Fųroyum, og sostatt verša višurskiftini hjį bųrnum ķ Fųroyum betraš.

Yvirlit yvir avleišingar

Ummęli

Lógaruppskotiš hevur veriš til hoyringar hjį: Ųllum barnaverndarnevndunum, Almannastovuni, Kommunusamskipan Fųroya, Fųroya Kommunufelag, landsstżrismanninum ķ kommunumįlum, Kommunulęknafelagnum, Lęknafelagnum, Sosialrįšgevarafelagnum, Pedagogfelagnum, Sjśkrasystrafelagnum, Heilsusystrunum, Lęrarafelagnum, Meginfelag teirra brekašu, Rįšnum fyri Brekaš, Barnabata, Felagnum fyri sįlarfrųšingar, Fęrųernes Nęvn for Bųrneforsorg, Barnaheiminum, Rókini, Fosturforeldrafelagnum, Foreldrafelagnum, Fśtanum/Lųgregluni, Lųgfrųšinginum hjį barnaverndarnevndunum, Sernįmsdeplinum, Lógardeildini og Innanrķkisdeildini į Lųgmansskrivstovuni, Rķkisumbošnum, Kęrustovninum, Heimarųktini, Gjaldsstovuni, Fķggjarmįlarįšnum, Mentamįlarįšnum, Eystara landsrętti og danska Justitsministeriet.

Višmerkingar frį teimum, iš hava sent inn ummęli, eru hjįlagdar lógaruppskotinum.

3. Serligar višmerkingar

Til § 1. Ymsar meiningar eru um, hvųrt endamįlsoršingar skulu įsetast ķ lógum ella ikki. Hildiš veršur, at hetta er ein politiskur spurningur, sum ikki hevur stórvegis lųgfrųšiliga įvirkan į lógina.

Ķ hesum fųrinum veršur tó mett, at endamįlsoršingin ger lógaruppskotiš greišari og lęttari atkomandi fyri einstaka borgaran og fyri tey starvsfólk, iš skulu arbeiša viš lógini. Samstundis avmarkar greinin eisini lógarinnar mįlbólk.

Męlt veršur til, at lógin bert skal fevna um bųrn, iš liva undir umstųšum, iš skaša teirra heilsu og menning. Lógin fevnir sostatt ikki um trivnašin hjį bųrnum yvirhųvur og fevnir heldur ikki um brekaš bųrn. Um brekaš bųrn liva undir umstųšum, iš skaša teirra heilsu og menning, eru tey sjįlvsagt fevnd av hesi lóg.

Lógaruppskotiš fevnir heldur ikki um frķplįss til bųrn, sum standast av fķggjarligum orsųkum, men bert um frķplįss, iš standast av sosialum orsųkum sbr. § 15, stk. 1, nr. 4 nišanfyri. Fķggjarlig frķplįss verša fevnd av lųgtingslóg um dagstovnar og dagrųkt.

Galdandi barnaforsorgarlóg įsetur, at lógin fevnir um trupulleikarnar hjį ųllum bųrnum, og at barnaverndarnevndin eisini skal hava almenna umsjón viš bųrnum og korum teirra ķ kommununi.

Henda oršing hevur veriš tulkaš soleišis, at barnaverndarnevndirnar eisini skulu taka sęr av trivnašinum hjį bųrnum yvirhųvur, t.d. syrgja fyri at spęliplįss eru til taks ķ bygdini, at vatniš er reint, og at umstųšurnar yvirhųvur hjį bųrnum at vaksa upp eru ķ lagi ķ kommununi.

Mett veršur ikki, at tann almenni trivnašurin hjį bųrnum hoyrir heima ķ eini barnaverndarlóg. Barnaverndarumsitingin eigur at fįa mųguleika fyri at samla sķnar tankar um tey bųrn ķ samfelagnum, sum hava tųrv į tķ. Tķ veršur ķ lógaruppskotinum skrivaš, at lógin bert fevnir um taš "einstaka barniš". Her veršur havt ķ huga, at lógin ikki fevnir um avgeršir og geršir, iš įvirka bųrn generelt, men bert fevnir um bųrn, iš persónliga hava taš ringt. Sama uppbżti ķ sambandi viš, hvųnn lógin fevnir um, veršur gjųrt ķ Danmark, Noregi og Ķslandi.

Tulkingin av nśverandi lóg hevur eisini fyrr havt viš sęr, at trupulleikar višvķkjandi brekašum bųrnum hava veriš loystir eftir barnaforsorgarlógini. Tųrvurin hjį bųrnum viš breki og bųrnum, iš av ymiskum orsųkum liva undir vįnaligum umstųšum, er ymiskur. Brekaš bųrn hava tųrv į stušlum, hjįlpitólum, stovnum, og ųšrum fyriskipanum, sum lętta um teirra brek, mešan bųrn viš serligum tųrvi hava tųrv į umsorgan og ųšrum, sum kann betra teirra umstųšur at vaksa upp ķ. Bųrn, iš eru fųdd brekaš, liva vanliga viš sķnum breki alt lķviš og hava tųrv į ymiskum fyriskipanum alt lķviš, og ikki bert frį tķ tey eru 0-18 įr, sum įsett ķ barnaverndarlógini. Mett veršur tķ, at brekaš bųrn skulu verša fevnd av hesi lóg į jųvnum fųti viš onnur bųrn. Taš vil siga, at tey eru fevnd av lógini, tį iš tey liva undir višurskiftum, iš skaša teirra heilsu og menning.

Taš eru dųmi um, at ein trupulleiki viš einum barni bęši kann standast av likamligum breki og samstundis av teimum umstųšum, sum barniš livir undir. Slķkir trupulleikar kunnu ķ royndum loysast viš, at avvaršandi myndugleikar, taš vil siga, at barnaverndarnevndin, iš tekur sęr av barnaverndarmįlum, og sosiala umsitingin, iš tekur sęr av forsorgarmįlum v.m., samstarva um at loysa trupulleikan.

Til stk. 2. Taš er sera tżdningarmikiš, at allir myndugleikar, iš eru fevndir av hesi lóg, ķ višgerš av mįlum ella ķ śtinning av fyriskipanum sambęrt lógini leggja dent į at finna fyriskipanir, sum eru best fyri barniš.

Hetta er įsett ķ art. 3 ķ ST-barnaręttindasįttmįlanum og eigur at verša fataš sum ein hornasteinur ķ ųllum arbeiši sambęrt hesi lóg. Bųrn hava serligan tųrv į at verša vard av almennum myndugleikum, av tķ at tey hvųrki sįlarliga ella likamliga eru bśgvin til at verja seg sjįlvi. Bųrn hava rętt til at vaksa upp ķ einum tryggum umhvųrvi, soleišis at tey į bestan hįtt mennast til at fįa sjįlvsįlit og lķvsgleši. Tķ mį taš vera eitt av hųvušsendamįlunum ķ hesi lóg, at myndugleikarnir fyrst og fremst verja barniš og finna fyriskipanir, sum eru til barnsins besta. Įhugin hjį foreldrunum ella ųšrum, sum varša av barninum, eigur at koma ķ ašru rųš.

Til § 2. Męlt veršur til at varšveita galdandi įseting um, at barnaverndarlógin fevnir um bųrn, frį tķ tey eru fųdd, til tey fylla 18 įr. Hetta samsvarar viš "Lov nr. 277 frį 30. juni 1922 om umyndighed og vęrgemaal", viš seinni broytingum, har taš er įsett, at ein gerst myndugur, tį iš ein fyllir 18 įr.

Ķ hesi lóg veršur oršiš "bųrn" ella "barn" nżtt til bęši bųrn og ung ķmillum 0 og 21 įr. Hetta veršur gjųrt fyri ikki at hava ymisk orš til mongu oršalżsingarnar fyri aldursbólkarnar ķmillum 0 til 21 įr. Oršiš "bųrn" fevnir sostatt um bęši pinkubųrn, smįbųrn, bųrn, ung og ķ serligum fųrum um vaksin.

Ķ serligum fųrum kann taš tó verša neyšugt at leingja eina fyriskipan, iš er sett ķ verk sambęrt barnaverndarlógini. Sambęrt galdandi barnaforsorgarlóg kann ein fyriskipan, iš er sett ķ verk, innan viškomandi hevur fylt 18 įr, ķ serligum fųrum leingjast, til persónurin hevur fylt 20 įr. Um viškomandi hevur havt tųrv į einum tilboši, eftir at hann hevur fylt 20 įr, hevur trupulleikin veriš loystur į tann hįtt, at hann hevur fingiš framhaldandi hjįlp eftir forsorgarlógini.

Taš veršur tó ikki mųguligt at leingja tilbošiš, um barnaverndarmyndugleikarnir meta, at tann fyriskipan, iš er sett ķ verk, įšrenn tann ungi fylti 18 įr, ikki rķnur viš persónin, og at taš tķ ikki longur tęnir nųkrum endamįli, at viškomandi er undir barnaverndini. Hetta kann til dųmis vera, tį ein ungur fleiri feršir hevur gjųrt seg sekan ķ įlvarsomum lógarbrotum og ikki tekur ķmóti nųkrum slagi av uppaling. Mųguleiki er ķ hesum fųrum at geva tķ unga tilboš sambęrt forsorgarlógini. Hetta er ein lķknandi regla, iš er įsett ķ § 36 ķ galdandi barnaforsorgarlóg.

Barnaverndarmyndugleikarnir kunnu sambęrt hesum stykki taka avgerš um at stešga einari fyriskipan, tį iš tann ungi fyllir 18 įr. Hava barnaverndarmyndugleikarnir tikiš avgerš um, at ein fyriskipan skal halda įfram, eftir at tann ungi er fyltur 18 įr, og taš sķšani vķsir seg, at fyriskipanin ikki rķnir viš viškomandi, er taš eisini mųguligt hjį barnaverndarmyndugleikunum at taka mįliš upp aftur til nżggja stųšutakan og stešga fyriskipanini, įšrenn viškomandi fyllir 21 įr.

Ķ londunum kring okkum er aldursmarkiš fyri ķ serligum fųrum at koma undir barnaverndarlógina hęgri. Ķ Danmark er aldursmarkiš 21 įr, ķ Noregi er aldursmarkiš 23 įr, og ķ Ķslandi kann tilbošiš leingjast, um tųrvur er į tķ.

Mett veršur ikki, at taš er rįšiligt, at mųguleiki er fyri, at eitt tilboš sambęrt barnaverndarlógini kann halda fram ķ óavmarkaša tķš. Men taš kann vera til frama fyri barniš, at tilbošiš veršur longt ķ eitt įvķst tķšarskeiš, hetta fyri at tryggja framhald ķ fyriskipanini, sum er sett ķ verk. Eitt mark eigur tó at verša sett fyri, hvussu leingi ein fyriskipan kann halda įfram.

Męlt veršur til, at galdandi aldursmark til ķ serligum fųrum at leingja eina fyriskipan, iš er sett ķ verk, veršur hękkaš til 21 įr. Um persónurin tį enn hevur tųrv į einum tilboši frį tķ almenna, kann viškomandi fįa eitt nżtt tilboš viš heimild ķ forsorgarlógini.

Um ein persónur, tį iš hann er 18 ella ķ serligum fųrum 21 įr, fer frį at vera undir barnaverndarlógini til at vera undir forsorgarlógini, skulu barnaverndarmyndugleikarnir kunna Barnaverndarstovuna, Heimarųktina og Serforsorgina um, hvųrji tilboš tann ungi hevur fingiš frį barnaverndarnevndini, og hvųrjum tann ungi hevur tųrv į ķ lųtuni, soleišis at tilbošiš, um neyšugt, kann halda fram eftir forsorgarlógini.

Męlt veršur til, at lógin eisini veršur galdandi fyri ófųdda barniš, sķ § 14 um frįbošanarskylduna. Frįbošanarskyldan veršur viš hesum vķškaš til ófųdda barniš, um mamman hevur įlvarsligar rśsevnistrupulleikar, mešan hon er viš barn.

Endamįliš viš hesum er, at mamman kemur ķ višgerš, ķmešan hon er viš barn, og at barniš kann fįa hjįlp frį barnaverndarmyndugleikunum beinanvegin, taš er fųtt.

Til § 3. Sambęrt hesi grein veršur įsett, at lógin er galdandi fyri bųrn, iš eru stųdd ķ Fųroyum. Taš vil siga, at lógin eisini er galdandi fyri bųrn, sum ikki eru fųroyingar, og sum fyri eitt tķšarbil eru stųdd ķ Fųroyum. Hetta kunnu vera feršafólk, flóttafólk ella onnur.

Įsetingin foršar ikki fyri, at barnaverndarnevndir taka avgerš um at seta eitt barn, iš er statt ķ Fųroyum, til fosturs ella į samdųgursstovn uttanlands, um hetta veršur mett at vera best fyri barniš. Treytin er bert, at barniš er statt ķ Fųroyum, tį iš avgeršin veršur tikin.

Kapittul 2: Umsiting av barnaverndarmįlum 

Til § 4. Sambęrt hesi grein skulu kommunurnar seta barnaverndarnevndir. Harumframt skulu smįar kommunur samstarva viš ašrar kommunur um val av barnaverndarnevndum, og fyri hvųrja barnaverndarnevnd skulu vera minst 1.500 ķbśgvar.

Ķ barnaverndarnevndini skulu vera 3 ella 5 limir, hetta fyri at tryggja, at ein meiriluti kann vera ķ nevndini til at taka avgeršir, tį iš nevndin er ósamd um eina avgerš. Kommunustżriš setur barnaverndarnevndina sambęrt § 3 ķ lųgtingslóg nr. 87 frį 17. mai 2000 um kommunustżri.

Krav veršur sett um, at formašurin og meirilutin ķ eini barnaverndarnevnd skal hava viškomandi fųrleika ella śtbśgving. Męlt veršur til, at ķ teimum stųrru kommununum, har taš eru nóg nógv fakfólk, eiga hesi at manna barnaverndarnevndina, mešan taš ķ teimum smęrru kommununum, har mųguleiki ikki er fyri at seta fakfólk ķ nevndina, kunnu vera fólk viš viškomandi fųrleika, iš manna barnaverndarnevndina.

Fyri at tryggja fakliga stųšiš ķ barnaverndarnevndini veršur męlt til, at fólk, iš hava eina mišallanga śtbśgving innan heilsu-, almanna- ella skślaverk, so sum lęrari, sjśkrarųktarfrųšingur, fysioterapeutur, ergoterapeutur, sosialrįšgevi, nįmsfrųšingur, ķ stųrst mųguligan mun skulu manna barnaverndarnevndirnar. Limir ķ barnaverndarnevndum kunnu tó eisini vera sįlarfrųšingur, lękni o.a.

Barnaverndarnevndin veršur vald eftir kommunuval fyri valskeišiš, kommunustżriš situr. Limir og varalimir ķ barnaverndarnevndum skulu lśka treytirnar til val til bż- ella bygdarįš, sambęrt lųgtingslóg nr. 44 frį 19. juni 1972 um val til allar fųroyskar kommunur, sum seinast broytt viš lųgtingslóg nr. 110 frį 6. oktober 2000.

Fyri at gera skipanina so lišiliga sum gjųrligt, kunnu kommunustżri leggja heimildir sķnar at seta felags barnaverndarnevndir til teirra kommunufelagsskap. Taš kunnu vera ųll kommunustżrini ķ einum samstarvsųki ella einstųk kommunustżri, iš leggja sķna heimild til kommunufelagsskapin. Kommunufelagsskapurin setur sķšani eina felags barnaverndarnevnd fyri samstarvsųkiš eftir reglunum ķ hesi lóg.

Taš veršur įsett, at barnaverndarsamstarvsųkini skulu vera landafrųšiliga samanhangandi. Hetta veršur gjųrt fyri at tryggja, at taš eru eindir, iš natśrliga kunnu samstarva og tryggja borgarunum nųktandi tęnastu, iš samstarva um barnaverndarmįl. Tį iš serlig landafrųšilig atlit tala fyri tķ, kann landsstżrismašurin loyva, at eitt samstarvsųki er minni enn 1.500 ķbśgvar, tó ikki minni enn 1.000 ķbśgvar. Her veršur serliga hugsaš um, at Sandoyggin skal hava mųguleika fyri at velja eina felags barnaverndarnevnd.

Barnaverndarlimir og -varalimir fįa samsżning fyri luttųku į barnaverndarfundum sambęrt § 9, stk. 2 ķ lųgtingslóg nr. 87 frį 17. mai 2000 um kommunustżri (kommunustżrislógin), viš seinni broytingum og sambęrt § 9, jb. § 2 ķ kunngerš nr. 160 frį 21. desember 2001 um samsżning v.m. sambęrt kommunustżrislógini.

Fyri feršaśtreišslur innanoyggja og uttanlands ķ sambandi viš barnaverndararbeiši, t.d. tį iš persónur frį barnaverndarnevndini luttekur ķ skeišsvirksemi, veršur endurgjald veitt fyri feršaśtreišslur, sambęrt galdandi semju um feršing millum Tęnastumannafelag Landsins og Fķggjarmįlarįšiš.

Av tķ at greišar reglur eru įsettar um virksemiš hjį barnaverndarnevndum og -umsiting ķ lógini, veršur ikki mett, at taš er neyšugt at įseta serligar reglur um virksemiš hjį barnaverndarnevndum ķ kunngerš. Taš vil siga, at galdandi kunngerš um virksemi barnaverndarinnar ķ kunngerš nr. 50 frį 25. mars 1993 um barnaforsorg, veršur ikki sett ķ gildi aftur viš heimild ķ hesi lóg.

Sķ annars undir teimum almennu višmerkingunum um grundarlagiš undir nżggju barnaverndarskipanini.

Landsstżrismašurin hevur heimild til at įseta nęrri reglur um kommunala samstarviš višvķkjandi felags barnaverndarnevndum, felags barnaverndarumsiting og fķgging av barnaverndarųkinum. Hetta arbeišiš skal gerast ķ samrįš viš kommunurnar. "Ķ samrįš viš kommunurnar" merkir ķ hesi lóg, at kommunurnar verša spurdar til rįšs ķ sambandi viš tilevnan av kunngeršini ella ųšrum reglum, men at landsstżrismašurin tekur endaliga avgerš um, hvussu kunngeršin skal verša.

Višvķkjandi kommunalum samstarvi um barnaverndarnevndir er ętlanin at įseta, hvussu barnaverndarnevndirnar skulu mannast. Hetta kann til dųmis vera ķ mun til fólkatališ ella barnatališ ķ einum kommunalum samstarvi. Taš er eisini mųguligt at kanna, hvussu kommunurnar ętla at manna felags barnaverndarnevndirnar og um kommunurnar ķ einum samstarvi eru samdar um, at barnaverndarnevndirnar skulu mannast į ein įvķsan hįtt, kann hetta verša įsett ķ kunngeršini. Eru kommunurnar ķ einum kommunalum samstarvi ikki samdar um, hvussu felags barnaverndarnevndin skal mannast, er mųguligt at įseta ķtųkiliga, hvussu barnaverndarnevndin skal mannast, til dųmis at barnaverndarnevndin ķ Vįgum skal mannast viš einum limi śr hvųrjari bygd, og at barnaverndarnevndin ķ ųšrum ųki veršur mannaš ųšrvķsi.

Mett veršur, at besta loysnin er, um tęr kommunur, iš samstarva, kunnu semjast um, hvussu barnaverndarnevndirnar skulu mannast. Tķ veršur mett, at taš er ręttast at įseta hesar reglur ķ kunngerš ķ samrįš viš kommunurnar. Veršur hetta įsett ķ lógini, veršur skipanin ósmidlig og trupul at broyta, um okkurt óvęntaš hendur, so sum at įvķsar kommunur ķ samstarvinum leggja saman.

Ętlanin er ķ hesum fųrinum at seta ein arbeišsbólk viš umbošum frį Almanna- og heilsumįlarįšnum, Innlendismįlarįšnum, Fųroya Kommunufelag og Kommunusamskipan Fųroya at tilevna eitt uppskot til kunngerš, sum landsstżrismašurin tekur endaliga stųšu til. Tį iš uppskotiš til kunngerš er endaligt frį landsstżrismansins sķšu, veršur taš sent til allar partar til hoyringar eftir vanligari mannagongd.

Til § 5. Sambęrt hesi grein veršur įsett, at kommunustżrini skulu seta fakfólk til at umsita barnaverndarmįl. Hetta kann gerast viš, at kommunustżriš setur eina sosiala umsiting, men hetta kann eisini gerast viš, at ein kommuna keypir sęr tęnastu frį einari kommunu, iš hevur sosiala umsiting, til at loysa barnaverndarmįl.

Um fakfólk, iš kommunustżri hevur sett at loysa mįl sambęrt hesi lóg, eru ógegnig sambęrt Ll. nr. 132 frį 10.06.1993 um fyrisitingarlóg, skal kommunustżriš syrgja fyri, at annaš fakfólk veršur sett til at loysa uppgįvuna. Ķ smįum kommunum kann taš vera ein trupulleiki, at ųll fakfólk ķ bygdini eru ógegnig ķ einum mįli. Kommunan kann tį loysa trupulleikan viš at fįa samstarv ķ lag um umsiting av barnaverndarųkinum viš ašrar kommunur ķ ųkinum.

Fyri at mįlsvišgeršin ķ barnaverndarumsitingunum skal vera nųktandi, og fyri at ręttartrygdin hjį bųrnum og foreldrum skal vera tryggjaš į besta hįtt, er neyšugt, at starvsfólkini ķ barnaverndarumsitingunum hava góšan fųrleika til at loysa tey mįl, sum koma fyri. Taš er tķ neyšugt at tey, iš skulu starvast ķ barnaverndarumsitingini, hava ķ minsta lagi mišallanga śtbśgving innan heilsu-, almanna- ella skślaverk. Um persónurin ikki hevur kunnleika til fyrisitingarrętt, er neyšugt, at persónurin fęr eftirśtbśgving ķ hesum fyri at loysa tęr uppgįvur, iš standast av hesi lóg. Eisini veršur neyšugt at geva barnaverndarumsitingini frįlęru ķ handfaring av persónsupplżsingum sambęrt persónsupplżsingarlógini.

Sosialrįšgevar kunnu sigast at vera vęl egnašir til hetta starv, av tķ at teir ķ teirra śtbśgving fįa hollan kunnleika til sosiallóggįvuna, til mįlsvišgerš sambęrt fyrisitingarlóg og lóg um alment innlit, og harumframt fįa teir eisini serligan kunnleika til, hvussu ein skal fara viš fólkum, iš hava sosialar trupulleikar. Men ašrir starvsbólkar kunnu eisini vera vęl egnašir til at starvast viš barnaverndarmįlum. Hetta kunnu vera heilsustarvsfólk, so sum sįlarfrųšingar, sjśkrarųktarfrųšingar, fysioterapeutar, ergoterapeutar og onnur so sum nįmsfrųšingar ella lęrarar. Neyšugt er, at hesi starvsfólk fįa eina eftirśtbśgving ķ fyrisitingarrętti, undir hesum mįlsvišgerš sambęrt fyrisitingarlógini og hesi lóg, įšrenn tey verša sett ķ starv. Mųguligt er eisini at seta fólk viš akademiskari śtbśgving, so sum lųgfrųšingar ella fólk viš samfelagsfrųšiligari kandidatśtbśgving.

Upp- og afturlatingartķširnar hjį barnaverndarumsitingini skulu vera vęl lżstar. Allar kommunur ella kommunal samstųrv skulu hava hųli til barnaverndarumsitingina og upplżsa sķnar borgarar um, hvųr umsitur barnaverndarmįl, og hvar umsitingin er, soleišis at fólk altķš vita, hvųnn tey skulu seta seg ķ samband viš višvķkjandi frįbošanum um barnaverndarmįl. Taš skal altķš vera mųguligt at fįa fatur į formanninum ķ barnaverndarnevndini ella ųšrum, sum hann hevur lagt hesa uppgįvu til, t.d. eigur at verša kravt, at ein telefon altķš er tųk, t.d. ein fartelefon, soleišis at bųrn, foreldur, avvaršandi, myndugleikar og onnur kunnu seta seg ķ samband viš barnaverndarumsitingina, tį iš tųrvur er į tķ. Fasta telefonnummariš hjį barnaverndarumsitingini skal eisini vera vęl lżst.

Mųguleiki er eisini hjį kommununum at samstarva um eina felags umsiting til at višgera barnaverndarmįl.

Landsstżrismašurin hevur heimild til at įseta nęrri reglur um kommunala samstarviš višvķkjandi felags barnaverndarnevndum, felags barnaverndarumsiting og fķgging av barnaverndarųkinum. Hetta arbeišiš skal gerast ķ samrįš viš kommunurnar. "Ķ samrįš viš kommunurnar" merkir ķ hesi lóg, at kommunurnar verša spurdar til rįšs ķ sambandi viš tilevnan av kunngeršini ella ųšrum reglum, men at landsstżrismašurin tekur endaliga avgerš um, hvussu kunngeršin skal verša.

Landsstżrismašurin ętlar at seta ein arbeišsbólk, iš beinanvegin skal fara ķ holt viš at tilevna kunngerš ella kunngeršir į hesum ųki, sķ nęrmari undir višmerkingunum til § 4.

Višvķkjandi felags umsiting er til dųmis ętlanin at įseta, hvar felags umsitingin ķ teimum ymisku kommunalu samstųrvunum skal liggja. Mett veršur, at taš er ręttast at įseta hesar reglur ķ kunngerš, av tķ at skipanin veršur ov ósmidlig og trupul at broyta, um taš veršur įsett ķ lógaruppskotinum.

Til § 6. Felagsheitiš fyri barnaverndarnevnd og -umsiting veršur: Barnaverndartęnastan.

Til § 7. Barnaverndarnevndin tekur avgerš eftir tilmęli frį barnaverndarumsitingini. Barnaverndarnevndin skal sostatt ikki fara inn ķ mįlsvišgerš av einum mįli, so sum at fįa til vega upplżsingar ķ mįlinum, fara į heimavitjanir ella annaš. Hetta skal barnaverndarumsitingin gera. Barnaverndarnevndin skal bert mųta į fundum og taka avgerš eftir tilmęli frį barnaverndarumsitingini.

Barnaverndarumsitingin višger mįliš sambęrt reglunum ķ kapitli 7 ķ hesi lóg og leggur tilmęli fyri barnaverndarnevndina til stųšutakan. Um barnaverndarnevndin ikki er samd viš barnaverndarumsitingini, er taš barnaverndarnevndin, iš tekur endaliga stųšu ķ mįlinum.

Barnaverndarnevndin kann avgera, at ķ įvķsum mįlum tekur barnaverndarumsitingin avgerš vegna barnaverndarnevndina. Taš vil siga, at barnaverndarnevndin hevur heimild til at avhenda partar av uppgįvum sķnum til barnaverndarumsitingina. Barnaverndarnevndin avger sjįlv, hvųrjar fyriskipanir verša lagdar śt til barnaverndarumsitingina at taka avgerš ķ. Hetta kunnu vera avgeršir um at seta summar fyriskipanir ķ verk, iš hava skund, ella fyriskipanir, iš ikki hava viš sęr stórar broytingar fyri foreldur og bųrn, t.d. at jįtta at senda barniš til sįlarfrųšing viš samtykki frį tķ ella teimum, iš hava foreldramyndugleikan.

Til § 8. Greinin įsetur, hvųrjar uppgįvur og įbyrgd barnaverndartęnastan (ella barnaverndarnevndin og -umsitingin) hevur. Taš er neyšugt, at barnaverndartęnastan fylgir vęl viš ķ teimum višurskiftum, sum bųrn og ung ķ ųkinum liva undir, soleišis at barnaverndartęnastan so skjótt sum gjųrligt kann koma upp ķ og hjįlpa bųrnum, sum eru śti fyri vansorgan og hava atferšartrupulleikar sambęrt hesi lóg. Jś fyrr barnaverndartęnastan kemur upp ķ eitt mįl, jś minni veršur barniš skatt.

Viš "vansorgan" veršur hugsaš um, at barniš livir undir umstųšum, iš kunnu skaša tess heilsu og menning. Hetta kann vera bęši viš og uttan foreldranna vilja. Barniš kann vera śti fyri vansorgan, av tķ at foreldrini misrųkja sķnar skyldur sum foreldur, men barniš kann eisini vera śti fyri vansorgan, um foreldrini eru voršin sjśk, og ikki hava orku til at taka sęr nųktandi av bųrnunum. Oršiš vansorgan fevnir eisini um fųri, har trivnašurin hjį barninum er hóttur, uttan at taš tó er talan um beinleišis vansorgan. Herviš skal ikki skiljast trivnašurin hjį bųrnum sum heild ķ kommununi.

Um barnaverndartęnastan metir, at eingin trupulleiki er, ella at trupulleikin veršur best loystur viš, at eingin fyriskipan veršur sett ķ verk, hevur frįbošarin tó ikki krav um, at fyriskipan skal setast ķ verk.

Barnaverndartęnastan skal ķ ųllum sķnum arbeiši meta um, um gerandisdagurin hjį bųrnunum ķ teirra heimliga umhvųrvi er nųktandi.

Taš er uppgįvan hjį barnaverndartęnastuni at meta um, hvųrt ein fyriskipan er neyšug og at seta fyriskipanir ķ verk, iš standa ķ mun til tann skašan, iš tęnastan bųtir um. Taš vil siga, at um barniš bert hevur tųrv į sįlarfrųšiligari hjįlp ķ eitt stutt tķšarskeiš, skal barnaverndartęnastan ikki seta fyriskipan ķ verk um at taka barniš śr heiminum.

Sambęrt hesi lóg veršur samtykki kravt frį tķ ella teimum, iš hava foreldramyndugleikan. Tį iš foreldrini eru gift, ella tann, iš hevur foreldramyndugleikan, er giftur aftur, ella foreldrini hava felags foreldramyndugleika, krevst samtykki frį bįšum upprunaforeldrunum. Tį iš bert ein persónur hevur foreldramyndugleikan, er taš ķ flestu fųrum mamman at barninum, iš skal geva samtykki. Um barniš ikki hevur foreldur, krevst samtykki frį tķ, iš hevur foreldramyndugleikan yvir barninum vegna foreldrini, t.d. ein verji. Reglan um, at taš eru tann ella tey, iš hava foreldramyndugleikan, iš geva samtykki sambęrt hesi lóg, er eisini galdandi sambęrt donsku lógarįsetingunum um barnavernd.

Barnaverndartęnastan skal ķ stųrstan mun stremba eftir at fįa samstarv ķ lag viš foreldrini um at seta fyribyrgjandi fyriskipanir ķ verk ķ heiminum, įšrenn fariš veršur undir tvingsilsinntriv. Hetta av tķ at kanningar vķsa, at taš ķ flestu fųrum er best fyri barniš at verša verandi ķ heiminum. Fyriskipanin skal standa ķ mun til tann trupulleikan, iš mišaš veršur ķmóti at loysa. Men um taš ikki veršur mett at vera rįšiligt at halda įfram viš fyribyrgjandi fyriskipanum ķ samstarvi viš foreldrini, skal barnaverndartęnastan taka stig til, at ašrar fyriskipanir uttan samtykki frį tķ ella teimum, iš hava foreldramyndugleikan, verša settar ķ verk. Barnaverndartęnastan ger eina meting ķ hvųrjum einstųkum fųri, um hon metir taš vera rįšiligt, at barniš skal verša verandi ķ heiminum. Grundarlagiš undir metingini er, hvat veršur mett at vera best fyri barniš.

Sambęrt art. 27 ķ ST-barnaręttindasįttmįlanum skulu limalondini višurkenna, at ųll bųrn hava rętt til lķvskor, sum eru hóskandi fyri teirra likamligu, sįlarligu, sišaligu og sosialu menning. Myndugleikarnir ķ limalondunum skulu hjįlpa foreldrum og ųšrum, sum varša av barninum, at geva bųrnum hesi ręttindi, og skulu um neyšugt veita foreldrunum fķggjarliga hjįlp og stušul, serstakliga višvķkjandi fųši, klęšum og innivist.

ST-barnaręttindasįttmįlin įsetur eisini ķ art. 19 og partvķst ķ art. 39, at limalondini skulu įseta nųktandi reglur fyri at verja bųrn ķmóti ųllum slųgum av likamligum ella sįlarligum haršskapi, skaša, misrųkt ella misnżtslu, undir hesum kynsligari misnżtslu. Slķkar reglur skulu innihalda virknar mįlsvišgeršarreglur og stovnsetan av neyšugum fyriskipanum til at hjįlpa barninum og teimum, iš varša av barninum. Harumframt skulu reglur įsetast um fyribyrging, innliving, frįbošanarskyldu, įvķsing, kanning, višgerš og uppfylgjan av mįlum og um neyšugt ręttarvišgerš. Allar fyriskipanir višvķkjandi barninum skulu śtinnast ķ einum umhvųrvi, sum gevur barninum góša heilsu, sjįlvsvirši og sjįlvsįlit.

Mett veršur, at hesi krųv ķ ST-barnaręttindasįttmįlanum eru stašfest ķ hesum lógaruppskoti.

Taš er sera tżdningarmikiš, at barnaverndartęnastan ķ višgerš av mįlum sambęrt hesi lóg leggur dent į at finna fyriskipanir, iš tęna barninum. Hetta er įsett ķ art. 3 ķ ST-barnaręttindasįttmįlanum og eigur at vera grundarsteinurin ķ ųllum arbeiši sambęrt hesi lóg. Atlitiš til barniš eigur tķ at ganga fram um atlitiš til tann ella tey, iš hava foreldramyndugleikan ķ hesi lóg.

Til § 9. Greinin įsetur, hvųrji mįl barnaverndarnevndin skal taka avgerš ķ. Avgeršin veršur tikin eftir tilmęli frį barnaverndarumsitingini, jb. § 7, stk. 1.

Ķ hųvušsheitum tekur barnaverndarnevndin avgerš ķ mįlum, har samtykki er fingiš frį tķ ella teimum, iš hava foreldramyndugleikan, og bųrnum, iš hava fylt 15 įr. Taš vil siga, at avgerširnar verša tiknar ķ samstarvi viš tann ella tey, iš hava foreldramyndugleikan, og bųrn, iš hava fylt 15 įr.

Nęrri śtgreinaš tekur barnaverndarnevndin avgerš ķ mįlum, sum višvķkja fyribyrgjandi fyriskipanum, sbr. § 15. Taš vil siga, tį talan er um at:

1. veita sįlarfrųšiliga ella ašra hóskandi hjįlp til barniš og/ella familjuna,
2. veita familjuvišgerš ella lķknandi stušul,
3. veita stušul ķ heiminum,
4. veita ansingarplįss į dagstovni, ķ dagrųkt ella lķknandi fyri bųrn, tó undantikiš ķ teimum ķ § 15, stk. 4 nevndu fųrum,
5. hjįlpa viš at finna hóskandi śtbśgvingarplįss, arbeišsplįss ella lķknandi til barniš,
6. menna frķtķšarvirksemiš hjį barninum,
7. geva tilboš um umlęttingarskipan hjį fosturforeldrum į góškendum uppihaldsstaši ella į samdųgursstovni,
8. stušla foreldrum at fįa og fullfųra višgerš vegna sjśku, rśsevnismisnżtslu ella ašrar persónligar trupulleikar,
9. tilnevna ein fastan persón, iš barniš altķš kann seta seg ķ samband viš višvķkjandi sķnum trupulleikum,
10. śtvega persónligan rįšgeva til barniš,
11. veita barninum tryggleika į tann hįtt, at barniš kann venda sęr til barnaverndartęnastuna viš sķnum trupulleikum, uttan at hetta veršur frįbošaš foreldrunum,
12. sambęrt § 15, stk. 2 at veita fyriskipanir eftir § 15, stk. 1, nr. 1, 4, 5, 6, 9 og 10, hóast foreldur/foreldramyndugleiki ikki loyva tķ, um taš mį metast at vera av munandi tżdningi fyri barnsins serliga tųrv į stušli, og tį iš endamįliš viš fyriskipanini veršur mett at kunna rųkkast uttan samtykki frį tķ ella teimum, iš hava foreldramyndugleikan,
13. sambęrt § 15, stk. 3 at veita fķggjarligan stušul til śtreišslur, iš standast av fyriskipanum eftir stk. 1, nr. 1-8, tį iš foreldrini ikki sjįlvi megna śtreišslurnar.

Sķ annars višmerkingarnar til § 15.

Harumframt tekur barnaverndarnevndin avgerš:

• um brįšfeingis avgeršir, sbr. § 17, stk. 1,
• um lęknakanning og višgerš, sbr. § 18, stk. 1,
• um forboš višvķkjandi flyting av barni, tį iš taš er sett heiman, sbr. § 20, stk. 1,
• um umsorganarįbyrgd, sbr. § 21, stk. 2.

Višmerkjast skal, at stųrsta arbeišiš innan barnaverndarųkiš liggur ķ § 15 ķ hesi lóg. Sambęrt upplżsingum frį barnaverndarumsitingum liggur umleiš 92 % av ųllum barnaverndararbeiši ķ fyribyrgjandi fyriskipanum.

Til § 10. Barnaverndartęnastan, taš vil siga bęši barnaverndarnevnd og -umsiting, skal samstarva viš ašrar kommunur og myndugleikar, um hetta kann hugsast at betra um mįlsvišgeršina og umstųšurnar hjį bųrnum, iš henda lógin fevnir um.

Taš vil siga, at barnaverndartęnastan m.a. skal samstarva viš kommunur, skślar, dagstovnar, heilsusystrar, kommunulęknar, sįlarfrųšingar og sjśkrahśs. Harumframt skulu barnaverndartęnasturnar samstarva viš ašrar almennar myndugleikar og umsitingar, tį iš hetta veršur hildiš at betra um umstųšurnar hjį bųrnum, iš lógin fevnir um.

Einki er įsett um tvųrfakligt samstarv ķ galdandi barnaforsorgarlóg, men męlt veršur til, at slķkar reglur verša įsettar ķ hesi lóg.

Oršingin ķ hesi grein hevur uppruna ķ § 37a ķ donsku lógini "om social service". Endamįliš viš samstarvinum millum fakbólkar, iš starvast viš bųrnum, er at tryggja bųrnum og ungum viš serligum tųrvi ręttan stušul ręttstundis. Samstarviš skal eisini tryggja, at samband veršur fingiš ķ lag millum barniš og lękna, sosialrįšgeva, lęrara, nįmsfrųšing, sįlarfrųšing ella annan serkunnleika.

Barnaverndartęnasturnar eiga at virka fyri, at kommunurnar og ašrir myndugleikar samstarva betur višvķkjandi barnaverndarmįlum, og somuleišis at barnaverndartęnasturnar sjįlvar samstarva sķnįmillum. Barnaverndarstovan kann eisini arbeiša fyri einum slķkum samstarvi ķmillum barnaverndartęnasturnar.

Mett veršur, at taš er neyšugt at įseta, at fakbólkarnir hava skyldu til at luttaka ķ hesum samstarvi, hetta fyri at samstarviš skal kunna virka nųktandi til fyrimunar fyri taš einstaka barniš.

Av tķ at tey starvsfólk, iš luttaka ķ samstarvinum, gera hetta sum partur av sķnum vanliga arbeiši, hava hesi ikki rętt til fundarsamsżning fyri fundir ķ tvųrfakliga samstarvinum.

Višvķkjandi tagnarskyldu veršur vķst til § 51, stk. 3, har taš er įsett, at taš ikki er brot į tagnarskylduna, tį iš viškomandi, sum hevur upplżsingarnar, hevur skyldu at geva teir vķšari sambęrt hesi lóg, ella tį iš viškomandi lógliga rųkir greiš almenn įhugamįl ella lógliga tekur stig til at verja barnsins besta tųrv. Henda greinin fevnir um tvųrfakliga samstarviš.

Til § 11. Sambęrt hesi grein veršur įsett, hvųrjar avgeršir Hųvušsbarnaverndarnevndin skal taka.

Nęrri śtgreinaš tekur Hųvušsbarnaverndarnevndin avgerš ķ mįlum:

• um familjuvišgerš og dagstovnatilboš į stovnum hjį landinum, sbr. § 15, stk. 4,
• um brįšfeingis avgerš, sbr. § 17, stk. 2,
• um lęknakanning uttan samtykki frį tķ ella teimum, iš hava foreldramyndugleikan, sbr. § 18, stk. 2,
• um yvirtųku av umsorganini fyri einum barni, sbr. § 19,
• um forboš višvķkjandi flyting av barni, tį iš taš er sett heiman, sbr. § 20, stk. 3,
• um samverurętt, sbr. § 22,
• um varandi umsorganaryvirtųku, sbr. § 23,
• um setan śr gildi av avgerš um umsorganaryvirtųku, sbr. § 24,
• um setan og afturhald į stovni uttan egiš samtykki, sbr. § 37,
• um rętt til ókeypis umbošan, sbr. § 57, stk. 3.

Avgeršir, tiknar av Hųvušsbarnaverndarnevndini, eru endaligar, sķ § 64, stk. 2, og kunnu ikki kęrast til annan fyrisitingarligan myndugleika. Taš vil siga, at um partarnir ynskja at leggja mįliš fyri ein hęgri myndugleika, mugu teir leggja mįliš fyri ręttin.

Sķ nęrri um Hųvušsbarnaverndarnevndina nišanfyri undir § 12.

Til § 12. Fyri at ręttartrygdin hjį bųrnum og foreldrum skal vera tryggjaš, veršur mett, at taš er neyšugt, at ein Hųvušsbarnaverndarnevnd, samansett av fakfólki, og sum er fyri alt landiš, tekur avgerš ķ mįlum, har samtykki ikki er fingiš frį tķ ella teimum, iš hava foreldramyndugleikan. Hetta eru sera įlvarslig mįl, sum trķva inn ķ grundleggjandi ręttindi hjį foreldrum og bųrnum. Neyšugt er tķ at hava ein fakkunnleika, iš sęr mįliš viš nżggjum eygum og sostatt skuldi havt mųguleika fyri at tikiš eina meira objektiva stųšu ķ mįlinum, enn barnaverndartęnastan, iš kann hava višgjųrt mįliš leingi.

Skotiš veršur upp, at landsstżrismašurin skal seta eina Hųvušsbarnaverndarnevnd, sum skal vera samansett av 3 limum: Einum royndum lųgfrųšingi, einum sįlarfrųšingi og einum barnasakkųnum. Varalimir verša valdir samsvarandi.

Mett veršur, at taš er neyšugt, at ein royndur lųgfrųšingur er formašur ķ Hųvušsbarnaverndarnevndini. Viš "ein royndur lųgfrųšingur" veršur hugsaš um ein sakfųrara ella ein lųgfrųšing viš drśgvum royndum innan fyrisitingina ella annaš lųgfrųšiligt starv. Neyšugt er at viškomandi hevur kunnleika til og innlit ķ at loysa lķknandi mįl sum barnaverndarmįl.

Mett veršur, at sįlarfrųšingar eru best egnašir til at višgera mįl, iš verša lųgd fyri Hųvušsbarnaverndarnevndina. Hetta av tķ, at bųrn, iš verša višgjųrd sambęrt hesi lóg, oftast hava trupulleikar av sįlarligum slagi, sum stava frį teirra uppvųkstri.

Viš oršingini: "ein barnasakkųnur" veršur hugsaš um ašrar starvsbólkar enn sįlarfrųšingar.

Sum viškomandi starvsbólkur kunnu sosialrįšgevar og heilsusystrar nevnast. Sosialrįšgevar hava serkunnleika til mįlsvišgerš av truplum mįlum, so sum barnaverndarmįlum. Heilsusystrar koma inn til barniš ķ heiminum frį tķ, at taš er nżfųtt, og eru tķ fųrar fyri sera tķšliga at sķggja, um okkurt er įfatt viš barninum.

Lęrarar og nįmsfrųšingar hava eisini góšan fųrleika til at višgera barnaverndarmįl. Nįmsfrųšingar fylgja bųrnunum dagliga, frį tķ tey koma į dagstovn ella ķ dagrųkt til skślaaldur. Lęrarar fylgja bųrnunum dagliga ķ skślanum frį 7 įra aldri og eru tķ, helst ķ samstarvi viš ašrar lęrarar į skślanum, fųrir fyri at sķggja, um barniš er misrųkt likamliga ella sįlarliga. Taš er eisini mųguligt, at ein lękni veršur limur ķ Hųvušsbarnaverndarnevndini, og skal hesin helst vera barnalękni.

Hesin limurin skal hava serkunnleika til bųrn. Viš hesum veršur millum annaš hugsaš um fólk, iš arbeiša viš bųrnum dagliga, so sum nįmsfrųšingar ķ vųggustovum og barnagųršum, sjśkrarųktarfrųšingar į barnadeildum į sjśkrahśsunum, fysioterapeutar og ergoterapeutar v.m.

Taš kann koma fyri, at bęši ein limur og varalimur hansara eru ógegnigir ķ einum įvķsum mįli. Her veršur serliga hugsaš um tann limin, iš er sįlarfrųšingur. Ķ hesum fųrum veršur įsett, at formašurin ķ Hųvušsbarnaverndarnevndini skal taka avgerš um, at ein persónur viš sama fųrleika sum limurin/varalimurin tekur sęti ķ nevndini. Hetta fyri at varšveita ta fakligu samansetingina ķ nevndini.

Um bert ein limur er ógegnigur, er vanlig mannagongd, at varalimur hansara tekur sęti ķ nevndini. Ķ hesum fųrum nżtist formanninum ikki at tilnevna annan persón.

Hųvušsbarnaverndarnevndin situr ķ 4 įr.

Avgeršir, tiknar av Hųvušsbarnaverndarnevndini, eru endaligar og kunnu ikki kęrast til annan fyrisitingarligan myndugleika. Taš vil siga, at um partarnir ynskja at leggja mįliš fyri ein hęgri myndugleika, mugu teir leggja mįliš fyri Fųroya rętt. Sķšani hava partarnir eisini mųguleika fyri at leggja mįliš fyri landsręttin.

Nevndarlimirnir fįa lųn ella samsżning, sum landsstżrismašurin įsetur. Eftir vanligari mannagongd skal hendan lųn ella samsżning góškennast av lųnardeildini ķ Fķggjarmįlarįšnum.

Landsstżrismašurin skipar eisini fyri, at Hųvušsbarnaverndarnevndin fęr neyšuga skrivarahjįlp. Ķ hesari uppgįvu liggur at fyrireika mįliš soleišis, at taš er klįrt at leggja fyri Hųvušsbarnaverndarnevndina. Fyrst skal skrivarahjįlpin fįa til vega alt tilfariš frį barnaverndarnevndini. Um skrivarahjįlpin metir, at upplżsingar vanta ķ mįlinum, skal hon bišja avvaršandi barnaverndarnevnd um at fįa hesar upplżsingar til vega. Tį iš mįliš er nųktandi upplżst, skal skrivarahjįlpin gera taš endaliga tilmęli til Hųvušsbarnaverndarnevndina, soleišis at nevndin kann taka stųšu ķ mįlinum.

Fųroya Kęrustovnur veršur skrivstova hjį Hųvušsbarnaverndarnevndini. Hetta av tķ, at višgeršin av mįlum ķ Hųvušsbarnaverndarnevndini minnir um višgerš av kęrumįlum og av tķ at Fųroya Kęrustovnur hevur serkunnleika ķ at upplżsa og višgera slķk mįl.

Til § 13. Barnaverndarstovan er ein deild į Almannastovuni. Nś stórur partur av barnaverndarųkinum, iš er eitt sera viškvęmt og trupult ųki at umsita, veršur kommunal uppgįva, bęši tį talan er um umsiting og um fķgging, veršur mett, at taš er neyšugt at hava eina deild, iš skal hava sum hųvušsuppgįvu at geva kommunalu barnaverndartęnastunum holla vegleišing og rįšgeving ķ barnaverndarmįlum. Ķ hesum arbeišinum skal Barnaverndarstovan feršast śt til tęr ymisku kommunurnar og veita vegleišing og rįšgeving į stašnum. Deildin skal geva barnaverndartęnastunum generella vegleišing og rįšgeving og skal sostatt ikki višgera einstųk persónsmįl.

Deildin er eisini ein lišur ķ at styrkja um ręttartrygdina hjį bųrnum og foreldrum viš at stušla kommununum ķ at byggja upp eina so dygdargóša mįlsvišgerš ķ barnaverndarmįlum sum gjųrligt.

Deildin skal virka fyri at samskipa og styrkja barnaverndarųkiš ķ landinum. Ķ hesi uppgįvu liggur at innkalla allar barnaverndarumsitingarnar ķ landinum til regluligar fundir, har mįlsvišgeršin ķ barnavernarmįlum veršur umrųdd. Hetta fyri at tryggja, at mįlsvišgeršin veršur eins kring landiš, og at ųkiš veršur vęl samskipaš.

Barnaverndarstovan skal ikki fara inn ķ mįlsvišgeršina av einstųkum mįlum. Barnaverndartęnastan ķ kommununi skal taka avgerš ķ mįlunum, men kann fįa rįš og vegleišing frį Barnaverndarstovuni.

Ętlanin er ikki, at Barnaverndarstovan skal vera eftirlitsmyndugleiki į ųkinum. Barnaverndarstovan skal rįšgeva og vegleiša, umframt hava fakliga/nįmsfrųšiliga rįšgeving og eftirlit viš stovnum, mešan landsstżrismašurin skal hava eftirlit į ųkinum. Barnaverndarstovan skal tó hava nįmsfrųšiliga eftirlitiš viš samdųgursstovnum.

Barnaverndarstovan skal harumframt virka sum rįšgevi hjį landsstżrismanninum ķ almannamįlum višvķkjandi stevnumišum į barnaverndarųkinum.

Barnaverndarstovan skal umsita samdųgurstovnar og fosturforeldraskipan. Herundir skal Barnaverndarstovan hava fakliga eftirlitiš viš samdųgurstovnum.

Barnaverndarstovan skal eisini skipa fyri hagtųlum į barnaverndarųkinum og skipa fyri gransking į barnaverndarųkinum.

Greinin er ikki śttųmandi, taš vil siga, at landsstżrismašurin kann įleggja ašrar uppgįvur til Barnaverndarstovuna, um hetta veršur mett at gera barnaverndartęnastuna meira munadygga og sostatt betra um višurskiftini hjį bųrnum og foreldrum ķ landinum.

Neyšugt er ikki at įseta nżggjar uppgįvur til Barnaverndarstovuna ķ kunngerš. Taš er einki formligt krav um heimild ķ kunngerš, til tess at landsstżrismašurin kann broyta virksemiš į einum stovni, iš liggur beinleišis undir honum.

Sķ annars undir almennu višmerkingunum um Barnaverndarstovuna.

Til § 14. Viš starvsfólk innan almanna-, heilsu- og skślaverk veršur serliga hugsaš um kommunulęknar, heilsusystrar, skślastjórar, lęrarar, nįmsfrųšingar į dagstovnum og dagrųktum v.m., dagstovnaleišarar, dagrųktir, prestar, sįlarfrųšingar, tannlęknar, starvsfólk į sjśkrahśsunum: sjśkrarųktarfrųšingar, lęknar, ljósmųšur, fysioterapeutar, ergoterapeutar og sosialrįšgevar. Eisini veršur hugsaš um starvsfólk uttan śtbśgving innan almanna-, heilsu- og skślaverk, sum hava viš bųrn at gera ķ teirra starvi. Viš "onnur" veršur hugsaš um ašrar starvsbólkar, sum kunnu hava viš bųrn at gera ķ teirra starvi, t.d. privat, iš veita sosiala tęnastu ella rįšgeving ķ atferšartrupulleikum, uppaling og umstųšum hjį bųrnum.

Felagsheitiš "barnaverndartęnastan" veršur nżtt, av tķ at taš skal vera mųguligt at frįboša til bęši barnaverndarnevnd og barnaverndarumsiting.

Mett veršur, at tey starvsfólk, iš frįboša til barnaverndartęnastuna, eiga at upplżsa navn og starv. Įbyrgdin at frįboša sum fakfólk, eigur at hoyra viš til starviš, sum persónarnir hava, og kann taš eisini hava eina įvķsa tyngd ķ mįlinum, at fakfólk hava frįbošaš. Vanlig fólk, so sum familja, vinir, grannar og onnur, eiga at kunna vera ónavngivin, tį tey frįboša til barnaverndartęnastuna.

Eftir stk. 2 hava ųll skyldu til at frįboša til barnaverndartęnastuna. Her veršur hugsaš um ųll, sum umframt tey omanfyrinevndu starvsfólkini hava viš eitt barn at gera. Hetta kunnu vera familja, vinir, grannar ella onnur. Frįbošast skal, um viškomandi persónur fęr kunnleika til, at foreldur ella annar uppalari lokkar, skammfer ella vanrųkir barn soleišis, at įlvarsamur vandi er fyri tess sįlarligu ella likamligu heilsu ella bśning.

Viš misrųkir veršur hugsaš um, at barniš er śti fyri vansorgan og veršur misrųkt soleišis, at tess heilsa og menning er ķ vanda.

Viš meinslar veršur hugsaš um, at barniš er śti fyri likamligum ella sįlarligum haršskapi.

Viš misnżtir veršur hugsaš um, at barniš er śti fyri blóšskemd ella ųšrum kynsligum įgangi.

Av tķ at įvķst samanfall kann verša ķmillum omanfyrinevndu hugtųk ķ einum ķtųkiligum mįli, og fyri at byrgja fyri, at eitt mįl dettur nišur ķmillum allżsingarnar, er "t.d." sett frammanfyri oršiš: "hugsaš".

Starvsfólk innan taš almenna skulu frįboša til barnaverndartęnastuna, įšrenn barniš er fųtt, um tey meta, at tųrvur er į stušli eftir hesi lóg. Taš vil siga, at myndugleikarnir sambęrt hesum lógaruppskoti longu kunnu hava eina ętlan viš ófųdda barninum, og seta fyriskipanir ķ verk beinanvegin, barniš er fųtt. Um ein frįbošan ikki kemur fyrr enn eftir, at barniš er fųtt, kann vandi vera fyri, at fyriskipanin veršur sett ķ verk ov seint. Hetta skapar fyritreytir fyri at kunna seta inn ķ góšari tķš fyri bęši mammuna og barniš, soleišis at barniš fęr ein mųguleika at fįa eina góša byrjan ķ lķvinum.

Tųrvur kann vera į, at komiš veršur uppķ eitt mįl sambęrt hesi lóg, um mamman, mešan hon er viš barn, t.d. hevur įlvarsligar rśsevnistrupulleikar, soleišis at hon mį ķ višgerš. Talan mį vera um eina misnżtslu av antin rśsdrekka ella ųšrum rśsandi evnum, og um, at misnżtslan veršur mett sum sera įlvarsom į tann hįtt, at hon veršur mett at skaša fostriš.

Mųguleiki veršur sostatt fyri at hjįlpa kvinnum, iš eru viš barn, viš teirra rśsevnistrupulleikum, og harviš minka um vandan fyri, at bųrn verša fųdd viš skaša vegna rśsevnismisnżtslu hjį mammuni.

Tųrvur kann eisini vera į stušli ķ ųšrum fųrum, sum t.d. tį iš kvinnan hevur įlvarsligar sįlarligar, likamligar ella sosialar trupulleikar og tķ ikki er fųr fyri at syrgja fyri barninum.

Stykki 3 ķ hesi grein hevur uppruna ķ § 35, stk. 3 ķ donsku lógini: "lov om social service".

Umframt starvsfólk innan taš almenna, hevur ein og hvųr skyldu til at frįboša til barnaverndartęnastuna, um ein fęr kunnleika til, at foreldur ella annar uppalari skammfer ella vanrųkir barn į slķkan hįtt, at įlvarsamur vandi er fyri tess sįlarligu ella likamligu heilsu ella bśning.

Sum nakaš nżtt veršur ķ stk. 4 męlt til, at tķšarfreistir verša settar višvķkjandi frįbošanarskylduni. Barnaverndartęnastan skal sum skjótast, og seinast innan eina viku, kanna innkomnar frįbošanir og meta um, hvųrt kanningar skulu setast ķ verk sambęrt lógini. Hetta fyri at tryggja, at sett veršur inn so tķšliga sum gjųrligt fyri barniš.

Tann, sum frįbošar til barnaverndartęnastuna, veršur ikki neyšturviliga partur ķ mįlinum og kann ikki seta seg upp ķmóti ella kęra um tey stig, sum barnaverndarnevndin velur at taka fyri viškomandi familju.

Ein frįbošan sambęrt hesi grein hevur ikki viš sęr, at barnaverndarnevndin hevur skyldu til at seta fyriskipanir ķ verk. Barnaverndarnevndin hevur skyldu til at kanna og upplżsa mįliš, men um komiš veršur fram til, at einki grundarlag er fyri at seta fyriskipanir ķ verk, skal barnaverndarnevndin ikki gera taš.

Um barnaverndarnevndin avger ikki at gera meira viš eina frįbošan, eigur barnaverndarnevndin tó at kunna tann, iš frįbošaš er um, um frįbošanina, soleišis at viškomandi er vitandi um hetta. Um frįbošarin hevur ynskt at vera ónavngivin, skal barnaverndarnevndin ikki upplżsa, hvųr hevur frįbošaš.

Til § 15. Greinin įsetur, at barnaverndarnevndin ķ samstarvi viš foreldrini kann seta fyriskipanir ķ verk, um kanningin sambęrt § 45 vķsir, at hetta er neyšugt. Taš er sostatt ikki einhvųr tųrvur, sum hevur viš sęr stušul sambęrt hesi grein. Taš skal vera įvķst, at fyriskipanin er neyšug fyri serliga tųrvin hjį barninum.

Fyriskipanin veršur sett ķ verk "fyri" barniš, taš vil siga, at barniš fęr tilboš um eina fyriskipan frį barnaverndarnevndini.

Fyriskipanin mį vera ķ javnvįg og ķ samsvari viš tųrvin hjį barninum, taš vil siga, at barnaverndarnevndin mį ikki seta eina ov ógvusliga fyriskipan ķ verk fyri at bųta um ein lķtlan trupulleika, og hin vegin heldur ikki seta eina ov lķtiš gevandi fyriskipan ķ verk fyri at bųta um ein stóran trupulleika.

Barnaverndarnevndin kann ķ ivamįlum sųkja sęr rįš og vegleišing hjį Barnaverndarstovuni.

Endamįliš viš teimum fyribyrgjandi fyriskipanunum er at gera taš mųguligt hjį barninum at verša verandi ķ heiminum, so leingi sum taš ber til. Sambęrt art. 9 ķ ST-barnaręttindasįttmįlanum frį 1989 hevur barniš rętt til ein uppvųkstur ķ kęrleika, sįtti og semju saman viš familjuni. Barniš skal ikki skiljast frį foreldrunum uttan tess egna vilja, undantikiš ķ teimum fųrum, myndugleikarnir meta, at taš er best fyri barniš at verša sett heiman. Hetta kann koma upp į tal, tį iš barniš er misrųkt ella er śti fyri haršskapi.

Um barnaverndarnevndin, eftir at kanning er gjųrd sambęrt § 45, metir, at taš er best fyri barniš at verša tikiš śr heiminum, skal barnaverndarnevndin beinanvegin leggja mįliš fyri Hųvušsbarnaverndarnevndina og ikki drżggja mįliš viš at seta fyribyrgjandi fyriskipanir ķ verk.

Tęr avgeršir, sum barnaverndarnevndin tekur, eru sjįlvbodnar ella uttan tvingsil av tķ ella teimum, iš hava foreldramyndugleikan, ella barninum, sķ tó stykki 2. Samtykki skal fįast frį tķ ella teimum, iš hava foreldramyndugleikan, įšrenn avgerš veršur tikin um fyriskipan. Um foreldrini hava felags foreldramyndugleika, skal samtykki fįast frį bįšum foreldrum, hóast tey ikki bśgva saman.

Mett veršur, at best er, at foreldrini verša tikin viš upp į rįš, tį iš avgerš skal takast um, hvųr fyriskipan er tann besta fyri tann serliga tųrvin hjį barninum. Barniš veršur mest įvirkaš av foreldrunum. Um foreldrini tķ samstarva viš barnaverndarnevndina um fyriskipanina, verša kunnaš um tey stig, iš verša tikin, og eru samd višvķkjandi tķ fyriskipanini, iš veršur sett ķ verk, įvirka tey eisini barniš til at dįma fyriskipanina. Taš er tķ bestur mųguleiki fyri, at fyriskipanin eydnast, um foreldrini samstarva viš barnaverndarnevndina.

Dentur er lagdur į at orša fyriskipanirnar ķ stykki 1 soleišis, at tęr kunnu tulkast vķtt. Hetta er gjųrt fyri ikki at forša barnaverndarnevndini ķ at veita hjįlp, tį iš taš veršur mett at vera neyšugt fyri familjuna ella barniš.

Ķ stykki 1 er ein uppreksan av teimum fyriskipanum, sum barnaverndarnevndin kann veita, tį iš omanfyrinevndu krųv eru lokin. Tęr einstųku fyriskipanirnar ķ greinini hava hvųr sķtt endamįl, men eru samstundis so smidligar, at tęr ķ summum fųrum umskarast. Ętlanin viš at śtgreina fyriskipanirnar ķ greinini er at gera tęr meira sjónligar fyri barnaverndarnevnd, foreldrum og bųrnum.

Fyriskipanirnar kunnu veitast hvųr sęr ella saman; rašfylgjan av fyriskipanunum er ikki ętlaš sum ein rašfesting av gongdini ķ mįlsvišgeršini.

Til 1) Barnaverndarnevndin kann veita ókeypis sįlarfrųšiliga hjįlp ella ašra hóskandi hjįlp til bęši barniš og familjuna. Hjįlp kann tó bert latast familjuni, um mett veršur, at fyriskipanin betrar um livikorini hjį bųrnunum ķ familjuni. Talan kann millum annaš vera um rįšgeving ķ sambandi viš samlķvstrupulleikar, atferšartrupulleikar, sįlarligar trupulleikar ella brotsverk.

Viš "ašra hóskandi hjįlp" veršur hugsaš um ašra hjįlp enn hjįlp hjį sįlarfrųšingi. Hetta kann vera višgerš hjį persóni, iš hevur serliga śtbśgving at lekja trupulleikan, iš barniš ella foreldrini hava, eitt nś innan višgerš av rśsdrekkamisnżtarum. Taš er ein fyrimunur, at viškomandi fakpersónur hevur eina góškenda śtbśgving, men hetta er ikki eitt krav. Um barnaverndarnevndin metir, at taš er best fyri barniš at fįa višgerš frį einum persóni, iš ikki hevur góškenda śtbśgving, eigur barnaverndarnevndin at seta barniš ķ višgerš hjį hesum persóni. Nógvar nżggjar śtbśgvingar stinga seg upp, sum kunnu vera til stóra hjįlp hjį bųrnum og foreldrum viš serligum tųrvi. Mett veršur tó, at landsstżrismašurin eigur at įseta nęrri reglur um hetta ķ kunngerš.

Barnaverndarnevndin skal saman viš foreldrunum og barninum, um taš er bśgviš til tess, įseta endamįliš viš višgeršini. Tį iš višgeršin er farin ķ gongd, skal barnaverndarnevndin viš jųvnum millumbilum kanna, um barniš og/ella familjan fįa taš burtur śr višgeršini, sum var ętlaš. Um višgeršin ikki gongur sum ętlaš, skal barnaverndarnevndin umhugsa at seta ašra fyriskipan ķ verk.

Taš mį fyrst og fremst verša kravt, at barniš og/ella familjan eru eggjaš til at fara ķ višgerš. Annars kann ikki vęntast, at višgeršin gevur góš śrslit.

Avgerš um at veita barninum rįšgeving, m.a. sįlarfrųšiliga hjįlp, kann takast uttan samtykki frį tķ ella teimum, iš hava foreldramyndugleikan. Tį iš taš ķ stykki 2 veršur stašfest, at barnaverndarnevndin hevur heimild til at veita sįlarfrųšiliga ella ašra hóskandi hjįlp uttan samtykki frį tķ ella teimum, iš hava foreldramyndugleikan, veršur hugsaš um, at hóast foreldrini ikki geva samtykki til, at barniš skal ķ višgerš, kann barniš sjįlvt ynskja at koma ķ višgerš. Mett veršur ķ hesum fųrum, at barniš skal hava rętt til tilboš um višgerš, hóast foreldrini nokta. Um barniš er eggjaš til at fara ķ višgerš, kann gott śrslit koma burtur śr višgeršini.

Til 2) Barnaverndarnevndin kann veita familjuvišgerš til familjuna heima ella į stovni, undir hesum eisini į samdųgursstovni. Kanningar vķsa, at um trupulleikar eru viš einum barni, stava trupulleikarnir oftast frį, at familjan ikki virkar, sum hon skal. Tó er taš ķ flestum fųrum best fyri barniš at verša hjį foreldrunum. Endamįliš viš at veita familjuvišgerš er at loysa trupulleikarnar ķ familjuni, t.d. samlķvstrupulleikar, soleišis at barniš kann fįa taš betri heima.

"Familja" skal ķ hesi grein fyrst og fremst skiljast sum foreldur og systkin at barninum, iš bśgva ķ einum felags heimi. Hugtakiš fevnir eisini um foreldur og systkin, iš ikki bśgva saman viš barninum. Um onnur familja bżr saman viš barninum, t.d. ommur, abbar ella systkin at foreldrunum, er hendan familja eisini fevnd av hugtakinum "familja" sambęrt hesi lóg. Hugtakiš kann eisini ķ serligum fųrum fevna um ašra familju, sum ikki bżr saman viš barninum, men sum vitjar ķ heiminum. Treytin fyri, at hjįlp veršur veitt til slķkar persónar sambęrt hesi lóg, er, at trupulleikin višvķkjandi barninum stavar frį hesum persóni, og at mett veršur, at trupulleikin kann loysast, um persónurin kemur ķ višgerš.

Sum partur av familjuvišgeršini kann barnaverndarnevndin bjóša foreldrunum lķknandi stušul, t.d. undirvķsing frį nįmsfrųšingum, lęrarum, sįlarfrųšingum ella ųšrum um, hvussu tey skulu uppala sķni bųrn.

Greinin gevur eisini heimild til at geva "familjum" (sķ greining omanfyri) saman viš barninum tilboš um samdųgursuppihald uttan fyri heimiš. Endamįliš viš hesum er at geva eitt tilboš, sum kann hjįlpa familjuni sum heild, og samstundis hetta inntriviš minni enn at taka barniš śr heiminum.

Barnaverndarnevndin kann eisini veita familjuni višgerš, tį iš barniš er sett heiman, um taš veršur mett at hava tżdning fyri barniš, t.d. um familjan viš familjuvišgerš kann betra sķnar liviumstųšur soleišis, at barniš kann koma heim aftur at bśgva.

Sambęrt stykki 2 ķ hesi grein er taš ikki loyvt hjį barnaverndarnevndini at seta fyriskipanir viš familjuvišgerš ķ verk uttan samtykki frį tķ ella teimum, iš hava foreldramyndugleikan. Orsųkin til hetta er, at taš neyvan kemur nakaš burturśr at senda foreldrini ķ familjuvišgerš ķmóti teirra vilja. Hetta mį vera teirra egna val.

Til 3) Barnaverndarnevndin kann veita stušul ķ heiminum viš tķ endamįli at fįa dagliga umhvųrviš hjį barninum at virka betur. Hetta kann vera praktiskur, nįmsfrųšiligur ella annar stušul ķ heiminum alt eftir tųrvinum hjį tķ einstųku familjuni.

Talan kann t.d. vera um at hjįlpa familjuni viš at skipa sķn gerandisdag, at syrgja fyri at bųrnini koma ķ skśla, til ķtrótt ella lķknandi, at stušla foreldrunum ķ at seta mųrk fyri bųrnunum, at eggja foreldrunum til at gera ķtriv saman viš bųrnunum og stušla familjuni at samskifta viš teirra dagliga umhvųrvi.

Stušulin kann veitast ķ sera ymiskum tķšarbilum frį fįum mįnašum upp til fleiri įr, og veitan av einum stušulsfólki til familjuna kann skifta frį fleiri tķmum dagliga til eina vitjan 1-2 tķmar eina ferš um vikuna ella 14. hvųnn dag. Hetta veldst um, hvat barnaverndarnevndin metir at vera neyšugt fyri ta einstųku familjuna.

Eisini ķmešan barniš er sett heiman, kann taš vera neyšugt at veita familjuni stušul, soleišis at samanhangur er ķ višgeršini, og barniš hevur betri mųguleikar fyri at virka, tį iš taš kemur aftur til foreldrini.

Sambęrt stykki 2 ķ hesi grein er ikki heimild hjį barnaverndarnevndini at seta stušul ķ heimiš, um foreldrini ikki loyva tķ. Hetta śt frį teirri meting, at taš ikki skal vera loyvt at noyša stušul ķ heimiš. Um foreldrini ikki vilja hava stušul ķ heiminum, er vandi fyri, at tey fara at kenna seg sperd og bangin ķ heiminum, og hetta kann so aftur raka barniš, heldur enn taš kann vęntast at fara at gagna barninum.

Til 4) Tķšum kann taš loysa ein stóran part av trupulleikanum hjį barninum, um taš fęr plįss į dagstovni, ķ dagrųkt ella lķknandi, og į tann hįtt fęr mųguleika fyri at spęla viš onnur bųrn og veršur hjįlpt į veg av nįmsfrųšingum og hjįlparfólki į stovninum/rųktini.

Talan er um eitt sokallaš "sosialt frķplįss". Reglan ķ § 5 ķ kunngerš nr. 6 frį 25.01.1995 um gjaldsreglur fyri dagstovnar og dagrųkt, sum broytt viš K. nr. 84 frį 07.10.1999 er endurgivin ķ § 15, stk. 1 nr. 4) ķ hesum lógaruppskoti.

Tį iš tosaš veršur um frķplįss, veršur hugsaš um fķggjarligt frķplįss og sosialt frķplįss, sbr. kunngerš nr. 6 frį 25.01.1995 um gjaldsreglur fyri dagstovnar og dagrųkt, sum broytt viš K. nr. 84 frį 07.10.1999.

Fķggjarligt frķplįss veršur veitt foreldrum, sum hava eina lįga inntųku, til at gjalda dagstovna- ella dagrųktarplįss, mešan sosialt frķplįss veršur veitt, tį iš uppihald į dagstovni/dagrųkt veršur mett at vera serliga neyšugt av sosialum og nįmsfrųšiligum orsųkum, og foreldrini samstundis ikki eru fųr fyri at gjalda fyri plįss į dagstovni ella dagrųkt. Śtreišslurnar til fķggjarligt frķplįss vóru viš Ll. nr. 21 frį 2. mars 2001 lagdar śt til kommunurnar at rinda.

Mett veršur, at fķggjarligt frķplįss frameftir ikki eigur at vera fevnt av hesi lóg, men ķstašin av Ll. nr. 67 frį 10.05.2000 um dagstovnar og dagrųkt. Fķggjarligt frķplįss er meira tengt at rakstrinum av dagstovnum og dagrųktum. Lķtil mįlsvišgerš stendst av hesum frķplįssum, av tķ at ein meting bert skal gerast višvķkjandi inntųkuni hjį foreldrunum. Ųšrvķsi er tó viš sosialum frķplįssum, sum krevja nįgreiniliga mįlsvišgerš av fakfólki.

Mett veršur, at sosialt frķplįss eigur at vera fevnt av hesi lóg, av tķ at talan er um eina fyriskipan, sum barnaverndarnevndin kann seta ķ verk, tį iš mett veršur, at barniš, vegna sosialar trupulleikar, hevur tųrv į at vera ķmillum onnur bųrn dagliga, og at barniš ikki veršur nóg vęl stimbraš ķ heiminum.

Tvęr treytir mugu vera loknar, įšrenn sosialt frķplįss kann verša veitt:

1. Ķ fyrsta lagi skal talan vera um ein sosialan trupulleika. Taš kann antin vera barniš sjįlvt, sum hevur ein sosialan trupulleika ella foreldrini ella onkur ķ familjuni, sum hava ein sosialan trupulleika, iš įvirka barnsins heilsu og menning.
2. Ķ ųšrum lagi skulu foreldrini ikki hava rįš til at rinda fyri plįss į dagstovni ella dagrųkt sjįlvi.

Um barnaverndarnevndin ķ samstarvi viš foreldrini avger at seta eitt barn į dagstovn ella ķ dagrųkt vegna sosialar trupulleikar, skal barnaverndarnevndin kunna starvsfólkiš į stovninum/rųktini um, hvųrjar trupulleikar barniš hevur, og hvųrji fyrilit starvsfólkini skulu taka fyri hesum barninum, soleišis at uppihaldiš į stovninum/rųktini kann hjįlpa barninum į bestan hįtt. Starvsfólkiš į stovninum hevur tagnarskyldu višvķkjandi teimum upplżsingum, sum barnaverndarnevndin gevur teimum.

Barnaverndarnevndin skal framhaldandi kunna stovnin/rųktina um gongdina ķ mįlinum.

Til 5) Fyri at hjįlpa bųrnum undir 18 įr at fįa eitt sjįlvstųšugt lķv, er taš tżdningarmikiš, at barnaverndarnevndin hjįlpir bųrnum at finna hóskandi śtbśgvingarplįss, arbeišsplįss ella lķknandi. Barniš kann tó ikki fara ķ arbeiši, fyrr enn taš er 14 įr. Barnaverndarnevndin skal bert royna at finna arbeišsplįss, um taš veršur mett at vera best fyri barniš.

Barnaverndarnevndin kann finna bųrnum undir 14 įr lęttari hjįlpararbeiši ķ mesta lagi 2 tķmar um dagin, um hetta veršur mett at vera best fyri barniš. Hetta kann t.d. vera starvsvenjing av ymiskum slagi.

Viš "śtbśgvingarplįss" veršur hugsaš um ųll slųg av śtbśgving, bęši į lęrustovni og lęruplįss. Mųguleiki er eisini at senda bųrn į eftirskśla.

Ķ serligum fųrum kunnu fyriskipanir, iš eru settar ķ verk, įšrenn tann ungi hevur fylt 18 įr, halda įfram, til viškomandi fyllir 21 įr, sķ § 2, stk. 2.

Barnaverndarnevndin mį verja bųrn og ung ķmóti at verša misnżtt fķggjarliga, og verja tey ķmóti at śtinna arbeiši, sum kann vera sįlarliga ella likamliga tyngjandi fyri tey, įvirka śtbśgvingina hjį teimum ov nógv, ella vera skašandi fyri barnsins heilsu ella likamligu, sįlarligu, andaligu, moralsku ella sosialu menning. Hetta er įsett ķ ST-barnaręttindasįttmįlanum grein 32 og stašfest ķ §§ 48, 49 og 50 ķ lųgtingslóg nr. 70 frį 11. mai 2000 um arbeišsumhvųrvi.

Til 6) Barnaverndarnevndin kann menna um frķtķšarvirksemi hjį barninum, viš at eggja barninum til ymisk frķtķšarķtriv og veita fķggjarligan stušul til, at barniš kann luttaka ķ frķtķšarķtrivum. Havast skal ķ huga, at treytin fyri stušli er, at fyriskipanin er neyšug fyri barniš, sambęrt hesi lóg.

Taš er tżdningarmikiš fyri bųrn og ung ķ frķtķšini at ķška ķtrótt ella onnur ķtriv, sum hava teirra įhuga. Taš at vera saman viš ųšrum bųrnum um eitt felags ķtriv, kann loysa nógvar sįlarligar og sosialar trupulleikar, og menna barniš til eitt sunnari og sterkari vaksiš menniskja.

Barniš skal takast viš uppį rįš, tį iš avgerš veršur tikin.

Til 7) Barnaverndarnevndin kann geva foreldrum tilboš um umlętting, t.d. kann barniš verša ansaš av fosturforeldrum viš jųvnum millumbilum ķ avmarkaš tķšarskeiš, ella verša sent til umlęttingar į samdųgursstovni ella į góškendum uppihaldsstaši ķ avmarkaš tķšarskeiš.

Męlt veršur til ķ stųrstan mun at nżta fosturforeldur til umlęttingarfamiljur, av tķ at barniš į hendan hįtt hevur stųrstan mųguleika fyri at kenna seg trygt og fata fosturforeldrini sum eina eyka familju.

Hendan fyriskipan skal ikki blandast saman viš reglunum um at seta bųrn heiman, ella at taka bųrnini frį foreldrunum. Talan er bert um at veita foreldrunum umlętting ķ styttri tķšarskeiš, soleišis at tey kunnu fįa nżggja orku til at taka sęr av barninum.

Tķšarskeišiš kann vara ķ 1 til 2 dagar ķ senn, til dųmis vikuskiftisumlętting, og upp til 2-3 vikurs umlętting ķ senn, til dųmis frķtķšarumlętting. Umlęttingarskipanin kann vara ķ longri tķš, mųguliga allan uppvųksturin hjį barninum.

Endamįliš viš einari umlęttingarskipan er at veita foreldrum, sum vanliga hava eitt gott samband viš barniš, umlętting, men sum ikki hava orku til at ansa barninum alla tķšina. T.d. kann talan vera um foreldur, sum ikki hava mųguleika fyri at fįa bųrn sķni ansaš hjį ommum og abbum ella ašrari familju; ella stakar mammur, iš tųrva umlętting av og į fyri at megna dagligu uppgįvuna sum foreldur.

Endamįliš kann eisini vera at stušla foreldrunum ķ uppalingini av barninum.

Til 8) Um trupulleikin hjį einari familju er, at eitt av foreldrunum ella bęši tvey hava trupulleikar vegna rśsevnismisnżtslu, sjśku ella ašrar persónligar trupulleikar, kann barnaverndarnevndin eggja foreldrunum til at fara ķ višgerš, um mett veršur, at hetta kann hjįlpa barninum ella forša fyri, at barniš kemur at liva undir umstųšum, iš kunnu skaša tess heilsu og menning. Barnaverndarnevndin skal į bestan hįtt hjįlpa foreldrunum viš at fįa višgeršina ķ lag.

Barnaverndarnevndin kann veita fķggjarligan stušul til višgeršina, um višgeršin veršur mett at vera neyšug sambęrt hesi lóg.

Ętlanin er, at hendan fyriskipan skal gevast sum ein partur av einari samlašari fyriskipan. Taš, at foreldrini fara ķ višgerš, kann loysa trupulleikan, men taš kann henda, at trupulleikin kemur aftur, ella at ašrir trupulleikar stinga seg upp, eftir at foreldrini hava veriš ķ višgerš. Barnaverndarnevndin skal tķ fylgja mįlinum upp, eftir at foreldrini hava veriš ķ višgerš. Um višgeršin ikki hevur hjįlpt, mį barnaverndarnevndin taka avgerš um at seta ašra fyriskipan ķ verk.

Til 9) Barnaverndarnevndin kann tilnevna ein fastan persón, iš barniš altķš kann seta seg ķ samband viš višvķkjandi sķnum trupulleikum.

Taš kann vera til stóra hjįlp fyri barniš at hava ein vaksnan persón uttan fyri heimiš, sum taš altķš kann seta seg ķ samband viš, um barniš ikki hevur mųguleika fyri at fįa hendan tųrv nųktašan heima.

Viš oršingini "fastur persónur" veršur hugsaš um ein persón, sum kann vera til taks 24 tķmar um samdųgriš. Uppgįvan hjį tķ fasta persóninum er at vera til taks, tį iš barniš hevur tųrv į einum vaksnum at tosa viš, at troysta taš og so framvegis. Persónurin skal kunna hjįlpa barninum, so leingi barniš hevur tųrv į tķ. Fyriskipanin kann tó ikki leingjast longri, enn til tann ungi er 21 įr, sķ omanfyri § 2, stk. 2.

Uppgįvan hjį einum fųstum persóni er sostatt ųšrvķsi enn uppgįvan hjį einum persónligum rįšgeva, sķ nišanfyri. Fasti persónurin hevur tętt og persónligt samband viš barniš. Tķ er taš av stórum tżdningi, at barnaverndarnevndin finnur persónin ķ barnins nęrumhvųrvi, taš vil siga ein nįmsfrųšing, lęrara, ein ķtróttarvenjara ella ein annan vaksnan persón, sum barniš kennir, hevur įlit į og kennir seg tryggan at tosa viš. Ein persónur ķ nęstu familju viš barniš kann eisini setast sum fastur kontaktpersónur.

Til 10) Barnaverndarnevndin kann veita persónligan rįšgeva til barniš.

Viš "persónligum rįšgeva" veršur hugsaš um ein persón, sum kann hjįlpa barninum viš praktiskum tingum. Persónligi rįšgevin kann t.d. rįšgeva og vegleiša barniš višvķkjandi arbeiši, śtbśgving, frķtķš ella lųgfrųšiligari rįšgeving. Talan kann eisini vera um, at barninum bert tųrvar at koma ķ samband viš rųttu myndugleikarnar ella fólk fyri at fįa ta rųttu byrjanina ķ lķvinum.

Taš er serliga aftanį, at ein fyriskipan sambęrt hesi grein er stešgaš, at tųrvur veršur į einum persónligum rįšgeva fyri at hjįlpa barninum framhaldandi at klįra seg sjįlvt. Fyriskipanin kann tó ikki vara longri, enn til barniš fyllir 21 įr, sķ § 2, stk. 2.

Barnaverndarnevndin kann tó eisini veita barninum ein persónligan rįšgeva, sum fyrsta fyriskipan sambęrt hesi lóg, um mett veršur, at hetta kann hjįlpa barninum į bestan hįtt.

Til 11) Bųrn hava rętt til at venda sęr ónavngivin til barnaverndarnevndina viš trupulleikum. Barnaverndarnevndin skal ķ hesum fųrum ikki boša foreldrunum frį, at bųrnini hava vent sęr til barnaverndarnevndina. Hesar samrųšur ella upplżsingar verša ikki skrįsettar av barnaverndarnevndini. Talan kann vera um at hava eina barnatelefon, iš bųrn viš trupulleikum altķš kunnu ringja til.

Til stk. 2.) Barnaverndarnevndin skal sum hųvušsregla royna at samstarva sum longst viš foreldrini višvķkjandi teimum fyribyrgjandi fyriskipanum sambęrt hesi grein.

Men um tann ella tey, iš hava foreldramyndugleikan ikki samtykkja, kann barnaverndarnevndin tó seta fyriskipanir eftir stk. 1, nr. 1, 4, 5, 6, 9 og 10 ķ verk, um taš mį metast at vera av munandi tżdningi fyri barnsins serliga tųrv į stušli, og tį iš endamįliš viš fyriskipanini veršur mett at kunna rųkkast uttan samtykki frį tķ ella teimum, iš hava foreldramyndugleikan.

Treytin fyri, at fyriskipanin skal eydnast, mį vera, at barniš sjįlvt er sinnaš at fara ķ višgerš, hóast foreldrini ikki geva samtykki til tess. Um tann ungi er 15 įr, skal samtykki fįast til vega frį honum, įšrenn fyriskipan veršur sett ķ verk, og um barniš er undir 15 įr, skal taš takast viš upp į rįš, ķ tann mun taš er gjųrligt. Sķ eisini § 46 um ręttindini hjį bųrnum undir mįlsvišgeršini.

Tęr fyribyrgjandi fyriskipanir, sum barnaverndarnevndin kann seta ķ verk uttan samtykki frį tķ ella teimum, iš hava foreldramyndugleikan, eru:
at veita sįlarfrųšiliga ella ašra hóskandi hjįlp til barniš ella familjuna,
at veita ansingarplįss į dagstovni, ķ dagrųkt ella lķknandi fyri bųrn,
at hjįlpa viš at finna hóskandi śtbśgvingarplįss, arbeišsplįss ella lķknandi til barniš,
at menna frķtķšarvirksemi hjį barninum,
at tilnevna ein fastan persón, iš barniš altķš kann seta seg ķ samband viš višvķkjandi sķnum trupulleikum,
at śtvega persónligan rįšgeva til barniš.

Hesar fyriskipanir verša ikki mettar at vera inntriv ķ foreldramyndugleikan, ķ mun til hvat gagn, fyriskipanirnar kunnu geva barninum. Barniš veršur verandi ķ heiminum, men fęr ymiska hjįlp til at menna seg burtur śr teimum sosialu trupulleikum, sum taš hevur. Talan er ikki um, at foreldrini skulu setast ķ višgerš, men at barniš av frķum vilja fęr hjįlp til at klįra seg betur, ķmešan taš bżr heima.

Mett veršur, at barnaverndarnevndin hevur stųrri mųguleika fyri at śtinna hesar fyriskipanir į nųktandi hįtt fyri barniš, av tķ at barnaverndarnevndin er tęttari barnsins nęrumhvųrvi. Mett veršur eisini, at barnaverndarnevndin į henda hįtt fęr betri mųguleika til at savna sķnar tankar um tey įlvarsligu mįlini, har bųrnini verša tikin heiman viš ella uttan samtykki frį tķ ella teimum, iš hava foreldramyndugleikan.

Barnaverndarnevndin hevur tó ikki heimild til at noyša eina avgerš ķgjųgnum, um tann ella tey, iš hava foreldramyndugleikan, framvegis seta seg upp ķmóti avgeršini; taš vil siga taka barniš viš tvingsli śr heiminum og senda taš til višgerš ella annaš.

Til stk. 3. Kommunan hevur įbyrgd av at halda tęr śtreišslur, iš standast av hesi lóg, sbr. § 68. Kommunan hevur tķskil įbyrgd av at halda śtreišslur til allar fyriskipanir sambęrt stk. 1 ķ hesi grein. Hetta stykkiš gevur heimild til, at barnaverndarnevndin veitir fķggjarligan stušul til śtreišslur, sum familjan fęr, sum fylgja av teimum fyriskipanum, iš verša settar ķ verk sambęrt hesi grein. T.d. kann fķggjarligur stušul latast til at endurrinda mista arbeišsinntųku hjį foreldrunum, um tey fara ķ familjuvišgerš, ella um foreldrini ikki hava rįš til at rinda fyri flutning til bśstašin hjį t.d. einum sįlarfrųšingi. Ivi skal tó ikki vera um, at taš almenna heldur śtreišslur til allar fyriskipanir sambęrt hesi grein.

Stykkiš svarar til § 22, stk. 2 ķ galdandi barnaforsorgarlóg.

Taš er bert, tį iš barnaverndarnevndin metir, at foreldrini ikki eru fųr fyri sjįlvi at rinda śtreišsluna, at barnaverndarnevndin kann veita fķggjarligan stušul sambęrt hesum stykki. Taš avgerandi fyri metingina er, um ein rķmilig fķggjarętlan hjį familjuni ikki javnvigar, um fyriskipanin veršur sett ķ verk. Um bśskapurin hjį familjuni er sera trongur, kann hjįlp eisini veitast til minni śtreišslur.

Tį iš heimild er fyri at rinda śtreišslur, iš standast av fyriskipanum sambęrt barnaverndarlógini, sum t.d. at heimild er at veita dagpening sambęrt dagpeningalógini, veršur stušul ikki veittur sambęrt hesi grein.

Til stk. 4. Mįl um familjuvišgerš į stovnum hjį landinum skulu leggjast fyri Hųvušsbarnaverndarnevndina, av tķ at taš er landiš, iš rindar hesa višgerš. Ķ lųtuni er taš bert Fųroya Barnaheim, iš veitir tilboš um familjuvišgerš.

Er tųrvur į at veita einum barni tilboš į einum dagstovni hjį landinum, av tķ at barniš ikki kann integrerast į einum kommunalum dagstovni, skal mįliš leggjast fyri Hųvušsbarnaverndarnevndina. Hetta av tķ at samanhangur skal vera ķmillum vald og gjald. Landiš stovnsetur, rekur og rindar fyriskipanina, og skal tķ eisini taka avgerš um, hvųr kann koma inn į dagstovnin.

Hųvušsreglan er, at eitt barn sambęrt dagstovnalógini skal fįa tilboš um dagstovnaplįss frį kommununi, har barniš bżr. Heimildin ķ hesi lóg er ein undantaksregla, sum bert skal nżtast, tį iš taš ikki er mųguligt at integrera eitt barn į ein kommunalan dagstovn. Įšrenn loyvi veršur giviš til, at eitt barn veršur sett į ein dagstovn hjį landinum, skal Hųvušsbarnaverndarnevndin tryggja, at barniš ikki kann integrerast į kommunalan dagstovn. Sķšani śtvegar Barnaverndarstovan plįss į dagstovni.

Taš er eingin dagstovnur av slķkum slagi ķ Fųroyum ķ lųtuni. Fyribils veršur tķ ikki mųguligt hjį Hųvušsbarnaverndarnevndini at nżta hesa heimild. Ein slķkur stovnur kann stovnsetast, tį iš tųrvur er į tķ, og tį iš landsstżrismašurin fęr jįttan til slķkan stovn į fķggjarlógini.

Til § 16. Taš er sera tżdningarmikiš at gera eina ętlan višvķkjandi fyriskipanini, men taš er eins tżdningarmikiš at hava eftirlit viš, um ętlanin virkar sum ętlaš. Bert į hendan hįtt er mųguleiki fyri at broyta eina fyriskipan, sum ikki virkar eftir ętlan. Mett veršur, at stųša eigur at verša tikin til eina fyriskipan viš jųvnum millumbilum, mųguliga 3. hvųnn mįnaš ella 6. hvųnn mįnaš, alt eftir hvųrja fyriskipan, talan er um.

Mett veršur, at taš er neyšugt at įseta reglur um bęši ętlan og eftirlit viš fyriskipanini, soleišis at sami framferšarhįttur veršur nżttur kring alt landiš til frama fyri bęši foreldur og bųrn. Fyriskipanirnar kunnu setast ķ verk fyri bęši foreldrini, sjįlvt um tey ikki bęši hava foreldramyndugleika yvir barninum. Hetta kann verša neyšugt, um barniš er nógv saman viš bįšum foreldrunum, og tį iš taš veršur mett at vera best fyri barniš, at fyriskipan veršur sett ķ verk fyri tann av foreldrunum, sum ikki hevur foreldramyndugleikan.

Mųguleiki er fyri at seta fyriskipan ķ verk fyri foreldur og bųrn. Taš kann verša neyšugt at seta fyriskipanir ķ verk fyri foreldur, ķmešan barniš er sett heiman, tį iš ętlanin er, at barniš skal heimaftur til foreldrini.

Tį iš įsett veršur, at landsstżrismašurin kann įseta nęrri reglur um heimildir og skyldur hjį eftirlitsverjum, veršur hugsaš um tęr reglur, sum eru įsettar viš heimild ķ § 23 ķ galdandi barnaforsorgarlóg, nevniliga ķ "kunngerš nr. 65 frį 01.04.1993 um fyriskipan fyri eftirlitsverjar". Ein eftirlitsverji veršur settur til at hava eftirlit viš antin stųšuni ķ heiminum ella, um barniš er sett heiman, viš stųšuni ķ t.d. fosturheiminum. Męlt veršur til, at nżggja kunngeršin um eftirlitsverjar veršur tilevnaš viš fyrimynd ķ omanfyrinevndu kunngerš.

Til § 17. Brįšfeingis avgerš um at taka barniš śr heiminum skal bert verša nżtt ķ heilt serligum fųrum, har formašurin ķ barnaverndarnevndini ella um honum berst frį, nęstformašurin, metir, at barniš veršur munandi skatt viš at verša verandi ķ heiminum, og at taš tķ er neyšugt at taka taš śr heiminum beinanvegin.

Formašurin eigur at syrgja fyri, at umstųšurnar hjį barninum eru so tryggar sum gjųrligt, tį iš tiltųk verša sett ķ verk sambęrt hesi grein. Mišjast skal ķmóti, at barniš fęr so lķtiš įrin av tiltakinum sum gjųrligt. Til dųmis eigur barniš at hava ein hjįsita hjį sęr, sum barniš kennir seg tryggan viš.

Formašurin ķ barnaverndarnevndini ella um honum berst frį, nęstformašurin, mį ķ hesum fųrum gera eina meting av, um taš er best fyri barniš at taka taš śr heiminum, ķmešan haršast leikar į, ella um bķšast kann viš at taka barniš śr heiminum til nęsta dag, av tķ at stųšan ikki er so ring, at taš er neyšugt at taka barniš śr heiminum alt fyri eitt. Inntriviš mį standa ķ mun til tųrvin į hjįlp hjį barninum.

Havast mį ķ huga, at taš, at barnaverndarmyndugleikar saman viš lųgregluni koma inn ķ heimiš eftir einum barni, kann hava viš sęr stųrri skelk fyri barniš, enn taš at verša verandi ķ heiminum.

Um barniš veršur tikiš heiman į hendan hįtt, skal barnaverndarnevndin seta ķ verk neyšugar fyriskipanir, taš vil millum annaš siga, at plįss er til taks til barniš hjį fosturforeldrum, į samdųgursstovni ella į ųšrum góškendum uppihaldsstaši.

Um samtykki ikki er fingiš til vega sambęrt hesi grein, skal mįliš sostatt leggjast fyri Hųvušsbarnaverndarnevndina til góškenningar skjótast gjųrligt innan 2 yrkadagar. Taš vil siga, at um gerandisdagur er dagin eftir, at avgeršin er tikin, skal mįliš leggjast fyri Hųvušsbarnaverndarnevndina til avgeršar dagin eftir, men um vikuskiftiš ella halgidagur er, kann barnaverndarnevndin bķša viš at leggja mįliš fyri Hųvušsbarnaverndarnevndina, til gerandisdagur er aftur.

Tķšarfreistin kann tykjast stutt, men taš eigur at vera mųguligt hjį eini barnaverndarnevnd at senda Hųvušsbarnaverndarnevndini skriv um avgeršina viš telefaxi ella viš telduposti, soleišis at avgeršin so skjótt sum gjųrligt er Hųvušsbarnaverndarnevndini ķ hendi.

Uppgįvan hjį Hųvušsbarnaverndarnevndini ķ hesum fųrinum er at kanna eftir, um barnaverndarnevndin hevur boriš seg rętt at. Um so er, góškennir Hųvušsbarnaverndarnevndin fyriskipanina, um ikki, skal barniš sendast aftur til foreldrini.

Barnaverndarnevndin skal ikki hava ręttarśrskurš fyri at taka barniš brįšfeingis śr heiminum. Hetta av tķ at taš kann taka eina tķš at fįa ręttarśrskurš til vega, og vandi kann vera fyri, at barniš veršur įlvarsliga skatt, um taš ikki beinanvegin veršur tikiš śr heiminum.

Fyriskipanin kann nżtast sum ein lišur ķ at taka barn śr heiminum uttan samtykki frį foreldrunum. Tį iš Formašurin ķ barnaverndarnevndini ella um honum berst frį, nęstformašurin, hevur tikiš barniš śr heiminum sambęrt hesi grein, eigur barnaverndarumsitingin beinanvegin at byrja fyrireiking at leggja mįliš um umsorganaryvirtųku fyri Hųvušsbarnaverndarnevndina.

Avgeršin hjį barnaverndarnevndini um at taka barniš brįšfeingis śr heiminum kann ikki standa viš longri enn trķggjar mįnašir.

Til § 18. Formašurin ķ barnaverndarnevndini ella um honum berst frį, nęstformašurin, eigur at leita rįš hjį lęknum, sįlarfrųšingum og fakfólki innan heilsuverkiš, įšrenn avgerš veršur tikin sambęrt hesi grein.

Viš hóskandi višgerš ella kanning ķ stk. 1, veršur hugsaš um, at barniš kann verša sent til kanningar hjį lękna ella sįlarfrųšingi, ella at barniš kann flytast į sjśkrahśs ella į annan hóskandi višgeršarstovn til kanningar ella višgeršar. Hesin višgeršarstovnur mį vera betur egnašur enn sjśkrahśsiš til at śtinna kanningina ella višgeršina. Mųguleiki er eisini fyri at senda barniš uttanlands til kanningar, um mett veršur, at kanningin gerst betri av hesum.

Tųrvur kann vera į at taka barniš śr heiminum til kanningar uttan foreldranna samtykki. Serliga stórur tųrvur er į hesum, tį iš talan er um sišamisbrot ella neyštųku av bųrnum. Ķ tķlķkum fųrum kann talan vera um, at prógvini fyri, at sišamisbrot ella neyštųka eru framd, farast eftir heilt fįum tķmum. Fyri at verja bųrnini so vęl sum gjųrligt, er tķ neyšut at hava eina heimild til at taka bųrn śr heiminum til kanningar uttan samtykki frį tķ ella teimum, iš hava foreldramyndugleikan. Tķ er neyšugt, at formašurin ķ barnaverndarnevndini ber skjótt at. Talan kann eisini vera um brįšfeingis kanningar, tį iš talan er um haršskap e.l. ķmóti bųrnum.

Formašurin ķ barnaverndarnevndini skal ikki hava ręttarśrskurš til inntriv sambęrt hesi grein. Hetta av tķ at taš kann taka eina tķš at fįa ręttarśrskurš til vega, og um illgruni t.d. er um, at blóšskemd er framd, er neyšugt at kanna barniš beinanvegin fyri at fįa prógv fyri hesum. Harumframt kann vandi vera fyri, at barniš veršur įlvarsliga skatt, um taš ikki beinanvegin veršur tikiš heiman.

Formašurin eigur at syrgja fyri, at umstųšurnar hjį barninum eru so tryggar sum gjųrligt, tį iš tiltųk verša sett ķ verk sambęrt hesi grein. Mišjast skal ķmóti, at barniš fęr so lķtiš įrin av tiltakinum sum gjųrligt. Til dųmis eigur barniš at hava ein hjįsita hjį sęr, sum barniš kennir seg tryggan viš.

Mįl sambęrt hesi grein skulu leggjast fyri Hųvušsbarnaverndarnevndina til góškenningar skjótast gjųrligt, og innan 2 yrkadagar. Taš vil siga, at um gerandisdagur er dagin eftir, at avgeršin er tikin, skal mįliš leggjast fyri Hųvušsbarnaverndarnevndina til góškenningar dagin eftir, men um vikuskifti ella halgidagur er, kann barnaverndarnevndin bķša viš at leggja mįliš fyri Hųvušsbarnaverndarnevndina, til gerandisdagur er aftur.

Tķšarfreistin kann tykjast stutt, men taš eigur at vera mųguligt hjį eini barnaverndarnevnd at senda Hųvušsbarnaverndarnevndini skriv um avgeršina viš telefaxi ella viš telduposti, soleišis at avgeršin so skjótt sum gjųrligt er Hųvušsbarnaverndarnevndini ķ hendi.

Til § 19. Greinin er śttųmandi, taš vil siga, at bert ķ teimum fųrum, sum eru nevnd ķ stykki 1, er taš mųguligt hjį Hųvušsbarnaverndarnevndini at taka avgerš um umsorganaryvirtųku.

Tį iš avgerš um umsorganaryvirtųku er tikin, veršur barniš sett heiman. Neyšugt er at nevna umsorganaryvirtųku ķ hesi grein og ikki nżta oršingina "seta barniš heiman", av tķ at ivi ikki skal vera um, hvųrt talan er um umsorganaryvirtųku ella frįtųku av foreldramyndugleika.

Hųvušsbarnaverndarnevndin tekur avgerš ķ mįlum sambęrt umsorganaryvirtųku, bęši tį iš samtykki frį tķ ella teimum, iš hava foreldramyndugleikan, er til skjals, og tį einki samtykki er til skjals. Hetta av teirri orsųk, at taš kann vera trupult at skilja ķmillum, nęr foreldur geva sķtt samtykki til, at eitt barn kann verša flutt frį teimum, og nęr foreldur ikki geva sķtt samtykki. Foreldur kunnu t.d. kenna seg kroyst til at samtykkja ķ, at barniš veršur tikiš frį teimum, men ķ veruleikanum ikki vilja hava, at hetta skal henda. Fyri at tryggja foreldrini ķmóti hesum, veršur taš mett at vera ręttast, at Hųvušsbarnaverndarnevndin tekur avgerš ķ ųllum mįlum um umsorganaryvirtųku, eftir tilmęli frį barnaverndarnevndini.

Barnaverndarnevndin fyrireikar mįliš fyri Hųvušsbarnaverndarnevndina eftir mannagongdini ķ kapitli 8.

Taš er bert, tį iš taš veršur mett at vera til barnsins besta, at umsorganaryvirtųka kann fremjast sambęrt hesi grein. Barnaverndarnevndin skal fyrst troyta mųguleikarnar fyri fyribyrgjandi fyriskipanum, įšrenn fariš veršur til umsorganaryvirtųku. Ķ teimum fųrum, har barnaverndarnevndin alt fyri eitt sęr, at fyribyrgjandi fyriskipanir ikki fara at hjįlpa barninum, skal barnaverndarnevndin ikki drįla viš at leggja tilmęli um umsorganaryvirtųku fyri Hųvušsbarnaverndarnevndina.

Um Hųvušsbarnaverndarnevndin metir, at foreldramyndugleikin eigur av verša tikin frį foreldrunum, ella at barniš eigur at verša ęttleitt, eigur Hųvušsbarnaverndarnevndin at leggja mįliš fyri Rķkisumbošiš til stųšutakan. Rķkisumbošiš umsitur familjuręttarliga ųkiš, undir hesum reglurnar um foreldramyndugleika og ęttleišing.

Sjįlvt um Hųvušsbarnaverndarnevndin hevur tikiš avgerš um umsorganaryvirtųku, hevur avvaršandi barnaverndarnevnd framvegis įbyrgd av barninum og eftirlit viš, at fyriskipanin virkar eftir ętlan, jb. § 16.

Barnaverndarnevndin hevur eisini eftirlit viš, at foreldrini mennast, jb. § 16. Taš vil siga, at barnaverndarnevndin, sjįlvt um barniš er tikiš śr heiminum, skal fylgja viš ķ, hvussu foreldrini hava taš og hjįlpa teimum soleišis, at tey kunnu gerast fųr fyri at taka barniš heim aftur.

Mett veršur, at avgeršin eigur at verša sett ķ verk skjótast gjųrligt, av tķ at taš ķ flestu fųrum er talan um, at vandi er fyri barnsins heilsu og menning at verša verandi ķ heiminum. Eisini er neyšugt, at barnaverndarnevndin hevur neyvt eftirlit viš bųrnunum, mešan tey eru uttan fyri heimiš.

Til § 20. Ķ nųkrum fųrum kann taš vera neyšugt, at barnaverndarnevndin hevur heimild til at halda einum barni aftur į einum stovni ella hjį fosturforeldrum, hóast foreldrini vilja hava taš heim aftur. Hetta kann t.d. vera, um barnaverndarnevndin, eftir tilmęli frį barnaverndarumsitingini, metir, at barniš er ķ stųšugari menning uttan fyri heimiš, og um barniš veršur sett heim aftur, hevši taš havt ta įvirkan, at fyriskipanin hevši veriš til fįnżtis. Ein onnur orsųk er, at umstųšurnar ķ heiminum eru versnašar, sķšan barniš var sett į stovn, soleišis at taš hevši veriš til skaša fyri barnsins heilsu og menning at veriš sent heim aftur.

Greinin hevur uppruna ķ § 17, stk. 2 ķ galdandi barnaforsorgarlóg.

Fyriskipanin kann nżtast sum ein lišur ķ at taka barn śr heiminum uttan samtykki frį foreldrunum. Tį iš barnaverndarnevndin, eftir tilmęli frį barnaverndarumsitingini, hevur tikiš avgerš sambęrt hesi grein, eigur barnaverndarumsitingin beinan vegin at byrja at fyrireika at leggja eitt mįl um umsorganaryvirtųku uttan samtykki frį tķ ella teimum, iš hava foreldramyndugleikan, fyri barnaverndarnevndina.

Avgeršin hjį barnaverndarnevndini um at taka barniš brįšfeingis śr heiminum kann ikki standa viš ķ meira enn trķggjar mįnašir, sbr. stk. 1.

Mįl sambęrt hesi grein skulu leggjast fyri Hųvušsbarnaverndarnevndina til góškenningar skjótast gjųrligt, og innan 2 yrkadagar. Taš vil siga, at um yrkadagur er dagin eftir, at avgeršin er tikin, skal mįliš leggjast fyri Hųvušsbarnaverndarnevndina til góškenningar dagin eftir, men um vikuskifti ella heiligdagur er, kann barnaverndarnevndin bķša viš at leggja mįliš fyri Hųvušsbarnaverndarnevndina, til yrkadagur er aftur.

Barnaverndarnevndin hevur uppfylgjanina av mįlinum um hendi, jb. § 16.

Til § 21. Greinin stašfestir, hvųr hevur įbyrgdina av barninum, tį iš taš veršur sett heiman viš ella uttan samtykki frį tķ ella teimum, iš hava foreldramyndugleikan.

Barnaverndarnevndin hevur įbyrgdina av dagligu umsorganini av barninum, ķmešan barniš er sett śr heiminum.

Tį iš barnaverndarnevndin hevur latiš umsorganarįbyrgdina upp ķ hendurnar į t.d. fosturforeldrum, hava hesi vanliga umsorganarįbyrgdina av barninum, til barniš veršur sett heim aftur til foreldrini. Sjįlvt um barnaverndarnevndin letur umsorganarįbyrgdina upp ķ hendurnar į fosturforeldrum ella einum stovni, hevur barnaverndarnevndin endaligu įbyrgdina av barninum.

Barnaverndarnevndin kann t.d. avgera, at taš bert er barnaverndarnevndin, sum hevur alt samskiftiš viš tann ella tey, iš hava foreldramyndugleikan, ella foreldrini. Hetta kann serliga koma upp į tal, um talan er um trupul foreldur, sum kunnu vera trupul at hava viš at gera hjį fosturforeldrum.

Til § 22. Męlt veršur til, at reglur um samverurętt og duldan bśstaš verša įsettar ķ nżggju barnaverndarlógini.

Greinin um samverurętt og duldan bśstaš er bert galdandi fyri mįl sambęrt hesi lóg. Hendan lóg fevnir sostatt ikki um mįl, har barnaverndarnevndin ikki er blandaš uppķ.

Vanlig mįl um samverurętt, tį iš foreldur verša skild, eru fevnd av L. nr. 277 af 30.06.1922 om Umyndighed og Vęrgemål, som senest ęndret ved A. nr 14 af 18.01.1982, ella tann sokallaša myndugleikalógin. Hesi mįl verša avgjųrd av Rķkisumbošnum.

Ķ hesi grein veršur įsett, at barn og foreldur hava samverurętt, um ikki annaš er avgjųrt. Taš vil siga, at hųvušsreglan er, at barn og foreldur hava samverurętt. Avgeršir, sum Rķkisumbošiš hevur tikiš višvķkjandi samverurętti, eiga sum meginregla at verša virdar, men um tųrvur er į at broyta avgeršina, kann hetta tó gerast.

Taš er eitt įlvarsamt inntriv ķ ręttindini hjį foreldrum og bųrnum at nokta teimum samveru. Mett veršur tķ, at taš er ręttast, at Hųvušsbarnaverndarnevndin tekur avgerš ķ ųllum mįlum višvķkjandi samverurętti.

ST-barnaręttindasįttmįlin įsetur lķknandi reglur ķ art. 9, stk. 3 og 4, har sagt veršur, at barniš hevur samverurętt viš foreldrini, men at myndugleikarnir kunnu gera avmarkingar ķ hendan rętt, um teir meta, at taš er til barnsins besta.

Mett veršur, at taš ķ flestu fųrum er av stórum tżdningi bęši fyri barniš og foreldrini, at varšveita eitt įvķst samband.

Meginreglan sambęrt hesi grein er, at foreldrini hava samverurętt viš barniš. Samverurętturin eigur at vera galdandi fyri bęši foreldrini, og ikki bert taš av foreldrunum, iš hevur foreldramyndugleikan. Bęši foreldrini kunnu hava eins tętt tilknżti til barniš. Tķ veršur taš ķ hesi grein stašfest, at bęši foreldrini, og ikki bert tann ella tey, iš hava foreldramyndugleikan, hava ręttindi til samveru viš barniš.

Tį iš ein stųša er tikin višvķkjandi yvirtųku av umsorgan, skal stųša takast til, hvussu samveran skal skipast. Treytir kunnu setast fyri samveruni, t.d. kann krav setast um, at foreldrini ikki skulu vera įvirkaš av rśsevni, tį iš tey sķggja barniš, ella at samveran skal vera į samdųgursstovninum ella heima hjį fosturforeldrum undir umsjón.

Tį iš taš er neyšugt fyri heilsu og menning hjį barninum, kann stųša takast til, at samvera fyri eitt įvķst tķšarskeiš bert kann vera, tį iš eitt umboš fyri barnaverndartęnastuna er hjįstatt. Taš vil siga, at eitt umboš frį barnaverndarnevndini ella barnaverndarumsitingini kann vera hjįstatt. Um samtykki ikki er fingiš til hetta frį tķ ella teimum, iš hava foreldramyndugleikan, veršur taš Hųvušsbarnaverndarnevndin, sum tekur avgerš ķ hesum mįlum.

Hųvušsbarnaverndarnevndin kann eisini taka stųšu til, at foreldrini og barniš ikki skulu hava samverurętt, um hetta er best fyri barniš. Somuleišis kann stųša takast til, at foreldrini ikki skulu hava rętt til at vita, hvar barniš bżr, taš vil siga, at barniš hevur duldan bśstaš. Treytirnar fyri, nęr taš er mųguligt at hava duldan bśstaš, eiga at vera tęr somu, sum tį iš samvera viš foreldrini veršur sżtt sambęrt hesi lóg.

Hųvušsbarnaverndarnevndin kann somuleišis taka stųšu til, at onnur enn foreldrini skulu hava samverurętt viš barniš. Mett veršur, at taš ķ fleiri fųrum er tżdningarmikiš fyri barniš, at taš varšveitir sambandiš viš onnur, iš standa tķ nęr, til dųmis viš ommur og abbar.

Barnaverndarnevndin leggur mįl sambęrt hesi grein fyri Hųvušsbarnaverndarnevndina sambęrt kapitli 8 ķ hesi lóg.

Til § 23. Mett veršur, at heimildin ķ hesi grein bert skal nżtast ķ serliga įlvarsomum mįlum, tį iš foreldrini varandi ikki eru fųr fyri at taka sęr av barninum. Hetta kann vera vegna rśsevnismisnżtslu hjį foreldrum. Taš kann eisini koma fyri, at foreldrini ikki kunnu taka sęr av barninum vegna sįlarlig brek, taš vil siga, at tey antin eru sinnissjśk ella menningartarnaš. Harumframt eigur mųguleiki at vera fyri varandi at yvirtaka umsorganina frį foreldrunum, um bųrn teirra verša įlvarsliga misrųkt, misnżtt kynsliga ella į annan hįtt eru śti fyri įlvarsligum sįlarligum įgangi ella eyšmżking ķ heiminum.

Greinin er śttųmandi, taš vil siga, at bert ķ teimum fųrum, sum eru nevnd ķ hesi grein, er taš mųguligt hjį Hųvušsbarnaverndarnevndini varandi at yvirtaka umsorganina fyri barninum.

Barnaverndarnevndin leggur mįl sambęrt hesi grein fyri Hųvušsbarnaverndarnevndina sambęrt kapitli 8 ķ hesi lóg.

Varandi yvirtųka av umsorganini fyri einum barni eigur ikki at verša umhugsaš, fyrr enn umsorganin av barninum er yvirtikin, og barnaverndarnevndin ikki metir, at taš er rįšiligt at senda barniš heim aftur til foreldrini. Taš vil siga, at heimildin veršur nżtt ķ fųrum, har barnaverndarnevndin hevur uppgiviš foreldrini og sostatt stešgar at arbeiša viš ętlanini um, at barniš skal kunna fara aftur til foreldrini.

Ein treyt fyri, at eitt barn kann verša sett varandi til fosturs, er, at fosturforeldrini hava vķst seg at vera skikkaš at uppala barniš sum sķtt egna. Taš er sostatt neyšugt, at fosturforeldrini hava havt barniš bśgvandi ķ eini royndartķš, sum įsett nišanfyri ķ kapitlinum um fosturforeldraskipanina.

Tį iš talan er um varandi yvirtųku av umsorganini fyri einum barni, skal mįliš altķš leggjast fyri Hųvušsbarnaverndarnevndina til avgeršar. Taš vil siga, bęši tį iš foreldrini loyva tķ, og tį iš talan er um tvingsil. Hetta av tķ at varandi yvirtųka av umsorganini fyri einum barni er eitt sera įlvarsligt inntriv ķ ręttindini hjį foreldrunum. Um foreldrini geva samtykki, veršur uppgįvan hjį Hųvušsbarnaverndarnevndini at syrgja fyri, at rętt er fariš fram undir višgeršini av mįlinum, og at foreldrini skilja, hvat avgeršin ber viš sęr.

Mišast skal ķmóti, at foreldrini framhaldandi skulu hava samveru viš barniš, sjįlvt um varandi yvirtųka av umsorganini er farin fram. Hetta fyri at tryggja, at barniš kennir sķn uppruna.

Įsett veršur, at varandi yvirtųka av umsorganini bert kann fara fram, um taš ikki er mųguligt at seta ašrar og lagaligari fyriskipanir ķ verk, ella um slķkar fyriskipanir hava veriš royndar, men ikki giviš śrslit.

Til § 24. Greinin įsetur reglur um ręttindi hjį foreldrunum, um stųša teirra betrast. Įšrenn avgerš veršur tikin um, at barniš skal fara heim aftur, mį barnaverndarnevndin ķ hvųrjum einstųkum fųri gera eina meting av, um trupulleikin ķ heiminum er loystur, og um barniš aftur kann fįa nųktandi umsorgan ķ heiminum, ella um umstųšurnar hjį foreldrunum ikki eru betrašar, soleišis at barniš skal verša verandi ķ fosturheimi ella į stovni.

Barnaverndarnevndin skal viš jųvnum millumbilum gera hesa meting og leggja mįliš fyri Hųvušsbarnaverndarnevndina sambęrt reglunum ķ kapitli 8, sķ serliga § 52.

Tį iš talan er um, at eitt barn varandi er tikiš śr heiminum, kunnu foreldrini krevja, at mįliš veršur tikiš upp aftur til nżggja stųšutakan, um umstųšur teirra eru munandi broyttar. Hųvušsbarnaverndarnevndin kann nokta hesum, um nevndin hevur višgjųrt mįliš innan teir seinastu 12 mįnaširnar.

Hųvušsbarnaverndarnevndin kann tó nokta, at barniš veršur sent heim, um taš eftir eini heildarmeting kann verša atvoldin til įlvarsamar trupulleikar fyri barniš, at taš fer heim aftur til foreldrini. Taš vil siga, um taš kann skaša heilsu og menning hjį barninum munandi.

Kapittul 5: Fosturforeldraskipan 

Greinirnar ķ hesum kapitli hava sķn uppruna ķ §§ 29-39 ķ ķslendsku barnaverndarlógini: "Children and Youth Protection Act No. 58/1992 as amended by Act No. 22/1995."

Til § 25. Taš er įbyrgdin hjį landsstżrismanninum at seta į stovn eina fosturforeldraskipan fyri alt landiš.

Fosturforeldraskipanin veršur sett į stovn sum ein partur av Barnaverndarstovuni. Barnaverndarstovan setur starvsfólk og umsitur skipanina.

Ķ praksis kemur taš fyri, at sera trupul bųrn, iš ikki kunnu fįa nųktandi fosturheim ķ Fųroyum, verša sett ķ fosturheim ķ Danmark. Neyšugt er tķ at hava eina heimild til at seta bųrn ķ fosturheim uttanlands ķ hesum lógaruppskoti. Taš er tó bert ķ serligum fųrum, at hendan heimild skal nżtast og bert, tį iš nųktandi fosturforeldur ikki finnast ķ Fųroyum.

Sambęrt ST-barnaręttindasįttmįlanum skulu tęr fyriskipanir, iš verša settar ķ verk mótvegis bųrnum, altķš verša settar ķ verk viš atliti at tķ, iš er best fyri barniš. Taš er ķ flestu fųrum best fyri barniš at vera ķ Fųroyum, av tķ at barniš viš at vera ķ Fųroyum er ķ kendum umhvųrvi, kann tosa sķtt egna móšurmįl og kann hava samband viš foreldur sķni. Mišast skal tķ ķmóti, at ųll bųrn kunnu setast ķ fosturheim ķ Fųroyum.

Til § 26. Viš "styttri ella longri tķšarskeiš" ķ stk. 1 veršur hugsaš um, at barniš kann setast śr heiminum til umlętting, sum vanliga er ķ vikuskiftum ella styttri tķšarskeiš, og at barniš eisini kann setast śr heiminum ķ fyribils fosturheim. Taš vil siga, at barniš tį ķ flestu fųrum veršur sett ķ 3 mįnašir ķ senn ķ fosturheim. Eftir hetta tķšarskeiš veršur mįliš tikiš upp aftur til nżggja stųšutakan.

Viš "fosturforeldur" veršur hugsaš um tey vaksnu, iš verša sett til at hava umsorganina fyri einum barni, antin varandi, brįšfeingis, fyribils ella til umlęttingar ķ heiminum hjį fosturforeldrunum.

Viš "foreldur" veršur hugsaš um biologisk- ella ęttleišingarforeldur.

"Umlętting" veršur nżtt, tį iš foreldrini hava tųrv į hesum sum ein fyribyrgjandi fyriskipan. Danska umsetingin av umlętting er "aflastning". Eitt slķkt uppihald hjį bųrnum uttan fyri heimiš er ętlaš sum ein umlętting fyri foreldrini. Barniš kann t.d. vera til umlęttingar ķ einum fosturheimi ķ vikuskiftum ella ein įvķsan dag ķ vikuni, har foreldrini ikki hava mųguleika fyri at ansa barninum.

Tķšum er tųrvur į "brįšfeingis fosturheimum", tį iš ein brįšfeingis stųša tekur seg upp ķ einum heimi, t.d. at bųrn verša bukaš av foreldrum. Tį mį Formašurin ķ barnaverndarnevndini ella, um honum berst frį, nęstformašurin, taka bųrnini śr heiminum beinanvegin, og neyšugt er tį, at eitt fosturheim er til reišar at taka ķmóti bųrnunum. Bųrnini verša verandi ķ einum brįšfeingis fosturheimi, til eitt fyribils- ella eitt varandi fosturheim er funniš.

Męlt veršur til, at loysnin viš brįšfeingis fosturheimum bert veršur nżtt ķ serligum fųrum. Ętlanin er, at ein samdųgursstovnur (Barnaheimiš) skal taka bųrn inn til eygleišingar, kanningar og virka sum eitt brįšfeingis heim hjį bųrnum, sum hava tųrv į at verša flutt śr heiminum ķ stundini. Tųrvur kann tó vera į at hava brįšfeingis fosturheim, um plįss ikki er tųkt į samdųgursstovninum, ella um barnaverndarnevndin metir, at barniš fęr eitt betri tilboš viš at verša sett ķ brįšfeingis fosturheim. Dųmi um hetta kann t.d. vera, at samdųgursstovnurin ikki hevur fųrleika til at taka sęr av deyvum bųrnum, ķmešan eitt fosturheim hevur fųrleika til hetta. Ķ hesum fųrinum kundi besta loysnin veriš at sett eitt deyvt barn ķ brįšfeingis fosturheim. Hetta veldst tó alt um umstųšurnar ķ tķ einstaka mįlinum.

Męlt veršur ikki til at nżta brįšfeingis fosturheim, tį iš talan er um sera trupul bųrn. Mett veršur, at taš er ein ov stór uppgįva fyri fosturforeldur at taka į seg, at taka bųrn brįšfeingis til fosturs, um bųrnini eru ķ svįrari kreppu.

Um ętlanin er at nżta fosturforeldur sum brįšfeingis fosturheim, mį hetta tilskilast ķ avtaluni, sum veršur gjųrd ķmillum Fosturforeldraskipanina og fosturforeldrini.

Tį iš eitt barn veršur sett ķ eitt "fyribils fosturheim" er talan ķ flestu fųrum um, at barnaverndarnevndin fyribils hevur yvirtikiš umsorganina fyri barninum viš samtykki frį tķ ella teimum, iš hava foreldramyndugleikan, men barnaverndarnevndin kann eisini yvirtaka umsorganina fyri barninum uttan samtykki frį tķ ella teimum, iš hava foreldramyndugleikan (foreldrunum), jb. § 21. Ķ hesum fųrum er fosturheimiš ein fyribils loysn, av tķ at arbeitt veršur fram ķmóti, at barniš skal koma heim aftur til foreldrini, tį iš umstųšurnar ķ heiminum aftur eru nóg góšar at liva undir hjį barninum.

Um mett veršur, at barniš ikki kann fara heim aftur, kann stig takast til at seta barniš varandi til fosturs. Hetta kemur bert fyri ķ heilt serligum fųrum. Mett veršur, at heimildin ķ hesi grein bert skal nżtast ķ serliga įlvarsomum mįlum, tį iš foreldrini varandi ikki eru fųr fyri at taka sęr av barninum. Hetta kann vera vegna rśsevnismisnżtslu hjį foreldrum. Taš kann eisini koma fyri, at foreldrini ikki kunnu taka sęr av barninum vegna sįlarlig brek, taš vil siga, at tey antin eru sinnissjśk ella menningartarnaš. Harumframt eigur mųguleiki at vera fyri at seta bųrn varandi til fosturs, um tey verša įlvarsliga misrųkt, misnżtt kynsliga ella į annan hįtt eru śti fyri įlvarsligum sįlarligum įgangi ella eyšmżking ķ heiminum.

Um Hųvušsbarnaverndarnevndin metir, at foreldramyndugleikin eigur at verša tikin frį foreldrunum, ella barniš eigur at verša ęttleitt, kann mįliš leggjast fyri Rķkisumbošiš, iš umsitur familjuręttarliga ųkiš, undir hesum reglur um foreldramyndugleika og ęttleišing.

Talan kann vera um eitt "varandi fosturheim", tį iš Hųvušsbarnaverndarnevndin hevur avgjųrt, at eitt fosturheim varandi skal hava umsorganina fyri einum barni sambęrt § 23, t.d. at barniš veršur sett varandi til fosturs hjį fosturforeldrum, til taš er myndugt, taš vil siga, til taš hevur fylt 18 įr, ella ķ serligum fųrum til barniš hevur fylt 21 įr sambęrt § 2, stk. 2 ķ hesi lóg. Fosturforeldrini skulu ķ hesum fųri hava barniš ķ eitt įr sum royndartķš og hava vķst seg at vera skikkaš til at uppala barniš, sbr. § 28.

Tį iš eitt barn veršur sett til fosturs, er ikki neyšugt, at avtalan er nįgreinaš til, at barniš skal vera fyribils ella varandi sett til fosturs. Taš skal bert vera įsett, at barniš skal setast til fosturs.

Ein ętlan skal verša gjųrd um, hvussu leingi mett veršur, at barniš skal verša ķ fosturheiminum, men neyšugt er ikki at śtgreina, um barniš skal verša fyribils ella varandi sett til fosturs. Hetta av tķ at taš er ringt at meta um, hvųrt barniš skal fara heim aftur innan stutta tķš, ella um barniš skal verša verandi ķ fosturheiminum.

Til § 27. Ętlanin er, at Fosturforeldraskipanin skal virka soleišis, at skipanin sųkir eftir fosturforeldrum, hevur samrųšu viš umsųkjarar og metir, um tey eru egnaš at vera fosturforeldur. Mųguleiki skal eisini vera fyri, at fosturforeldur kunnu sųkja av sķnum eintingum til Fosturforeldraskipanina. Um fosturforeldrini eru egnaš at vera fosturforeldur, verša tey góškend og skrįsett ķ eini skipan hjį Fosturforeldraskipanini. Tį iš ein barnaverndartęnasta hevur tųrv į fosturforeldrum, er ętlanin, at tey skulu seta seg ķ samband viš Fosturforeldraskipanina og alt fyri eitt fįa įvķst fosturforeldur, iš longu eru skrįsett ķ skipanini.

Taš, at fosturforeldur skulu standa tųk til at taka ķmóti einum barni, tį iš tųrvur er į tķ, merkir ikki, at tey skulu hava samsżning frį tķ degi, tey verša góškend sum fosturforeldur, sķ nęrri undir višmerkingunum til § 29.

Įšrenn fosturforeldur verša góškend, skal kannast, um umsųkjararnir hava:

1. Reina revsivįttan. Hetta fyri at tryggja, at teir ikki fyrr eru revsašir fyri višurskifti, iš kunnu verša til skaša fyri barniš.
2. Lęknavįttan um heilsustųšu teirra. Kraviš mį vera, at umsųkjararnir ikki hava rśsevnistrupulleikar ella įlvarsligar sjśkur, sum kunnu ganga śt yvir uppalingina hjį barninum. Um umsųkjararnir hava sjśkur, iš ikki viškoma barninum, so sum ringan rygg, kemur hetta ikki mįlinum um góškenning sum fosturforeldur viš.
3. Góšar bśstašarumstųšur. Her krevst, at barniš fęr eitt rśm fyri seg sjįlvan at sova ķ, og at heimiš annars er hóskandi til eitt barn.
4. At fķggjarligu višurskiftini eru ķ lagi. Her kann Barnaverndarstovan krevja at fįa innlit ķ fķggjarligu višurskiftini hjį umsųkjarunum, so sum skattaupplżsingar og bankaupplżsingar.
5. Góšan fųrleika og mųguligar royndir sum góšir uppalarar. Umsųkjarar hava góšan fųrleika fyri at vera fosturforeldur, um tey hava neyšug innlivingarevni og umsorganarevni ķ mun til fosturbųrnini. Taš veršur ikki sett sum treyt, at fosturforeldur skulu hava royndir sum uppalarar, men hetta kann vera ein fyrimunur fyri barniš.

Sum meginregla skal Fosturforeldraskipanin finna hóskandi fosturforeldur til barniš ķ samstarvi viš foreldrini. Barniš kann til dųmis verša sett til fosturs hjį familju hjį foreldrunum. Hesi skulu eisini góškennast sum fosturforeldur eftir reglunum ķ hesi grein.

Um hetta ikki er gjųrligt, skal Fosturforeldraskipanin velja rųttu fosturforeldrini, taš vil siga fólk, iš hava góšar umstųšur, fųrleika og mųguligar royndir til at vera góšir uppalarar.

Tį iš Fosturforeldraskipanin leitar eftir hóskandi fosturforeldrum, skal hon hava ķ huga stųšugu og varandi uppalingina av barninum. Eisini skal hugsast um įtrśnaš, mentan og mįlsligan fųrleika.

Taš er sera tżdningarmikiš, at Fosturforeldraskipanin fyrireikar nżggj fosturforeldur viš undirvķsing, vegleišing og stušli og annars hjįlpir teimum, tį iš tey hava ymiskar spurningar um uppaling av barninum. Taš kann eisini vera neyšugt at geva fosturforeldrunum stušul, so sum sįlarfrųšiliga hjįlp, tį iš barniš er fariš śr aftur fosturheiminum.

Fosturforeldraskipanin kann m.a. eisini hjįlpa fosturforeldrunum viš at skipa seg ķ bólkar, har tey kunnu umrųša felags trupulleikar, iš tey hava viš fosturbųrnum, og harviš hjįlpa hvųrųšrum at loysa teir.

Taš er mųguligt at seta somu fyribyrgjandi fyriskipanir, sum tęr, iš eru nevndar ķ § 15 ķ hesum lógaruppskoti, ķ verk fyri barniš og fosturforeldrini, ķmešan barniš er hjį teimum. Taš vil siga, at taš t.d. veršur mųguligt at seta stušul ķ heimiš, geva fosturforeldrum sįlarfrųšiliga hjįlp, veita familjuvišgerš o.s.fr. Mett veršur, at barniš į hendan hįtt fęr taš best mųguliga tilbošiš frį skipanini.

Barnaverndartęnastan vitjar ķ fosturheiminum, av tķ at barnaverndartęnastan hevur eftirlit viš, hvussu barniš hevur taš, og um fyriskipanin virkar eftir ętlan.

Fosturforeldraskipanin skal ikki vitja ķ fosturheiminum. Samskiftiš ķmillum fosturforeldur og Fosturforeldraskipan skal ikki fara fram ķ heiminum, ķmešan barniš er hjįstatt. Hetta fyri at verja barniš ķmóti ov nógvum fremmandum.

Til § 28. Fyri at tryggja, at eins krųv eru galdandi fyri ųll fosturforeldur, og at skipaš višurskifti eru fyri tey bųrn, iš verša sett til fosturs, veršur mett at vera neyšugt, at ein skrivlig avtala veršur gjųrd viš fosturforeldrini sambęrt hesi grein.

Av tķ at barnaverndartęnastan hevur įbyrgd av sjįlvari fyriskipanini, og Fosturforeldraskipanin hevur įbyrgd av at veita fosturforeldrunum stušul og vegleišing, er neyšugt, at avtalan veršur undirskrivaš av bęši fosturforeldrum og Fosturforeldraskipanini. Avtalan veršur gjųrd ķ samstarvi viš avvaršandi barnaverndartęnastu. Hetta av teirri orsųk, at barnaverndartęnastan hevur framhaldandi višgeršina av mįlinum um hendi og tķ hevur eftirlit viš barninum, mešan taš er ķ fosturheiminum. Eru Fosturforeldraskipan og avvaršandi barnaverndartęnasta ikki samd, hevur Fosturforeldraskipanin tó endaliga oršiš at siga ķ mįlinum.

Til nr. 1) Įsetast skal, hvųr hevur umsorganarįbyrgdina fyri barninum, fosturforeldrini ella barnaverndartęnastan, og um foreldrini hava giviš samtykki til fyriskipanina ella ikki, sbr. § 26, stk. 2 ķ hesum lógaruppskoti.

Tilskilast skal eisini, um foreldrini hava foreldramyndugleikan ķ felag, ella um bert ein hevur foreldramyndugleikan.

Til nr. 2) Ein meting mį gerast av, hvussu leingi barniš er ętlaš at verša ķ fosturheiminum, m.a. um talan er um umlętting, eitt brįšfeingis, fyribils ella varandi fosturheim. Taš er trupult at įseta neyvt, hvussu leingi barniš skal verša ķ fosturheiminum, og tķ krevst bert ein meting ķ hesum fųrinum.

Til nr. 3) Sķ nęrri um įsetingar višvķkjandi samsżning til fosturforeldur, gjald fyri uppihald og ašrar śtreišslur višvķkjandi barninum nišanfyri ķ § 29.

Um tųrvur er į tķ, kann avtalan regluliga broytast ķ mun til hetta pettiš. Hugsaš veršur serliga um, tį iš lųnir og samsżningar verša regulerašar, ella um nżggjar uppihalds- ella ašrar śtreišslur višvķkjandi barninum koma ķ, eftir at avtalan er gjųrd.

Til nr. 4) Barniš hevur samverurętt viš sķni foreldur og onnur, sum standa tķ nęr, sķ omanfyri § 22. Foreldur og fosturforeldur skulu rųkja sambandiš, um hetta er til barnsins besta.

Til nr. 5) Stušul frį Fosturforeldraskipanini til barn og fosturforeldur, ķmešan barniš er ķ fosturheiminum. Her veršur ikki hugsaš um fķggjarligan stušul, men um sosialan stušul av ymiskum slagi, so sum stušul og vegleišing til fosturforeldrini.

Greinin er ikki śttųmandi. Taš vil siga, at onnur višurskifti enn tey, iš eru nevnd omanfyri, eisini kunnu verša įsett ķ avtaluni. Av hesum m.a. ķ fyrsta punktum ķ stk. 2.

Dentur skal leggjast į, at avtalurnar verša lagašar til barnsins serliga tųrv.

Um barniš veršur sett varandi til fosturs, skulu fosturforeldrini hava vķst seg at vera skikkaš til at uppala barniš og hava havt barniš ķ eitt įr sum royndartķš. Hetta fyri at tryggja, at barniš fęr best mųguligu fortreytir fyri uppvųkstri ašrastašni enn heima.

Fosturforeldraskipanin tilevnar serligar standardavtalur ella grunddųmi at nżta til avtalur um fosturheim. Hetta fyri at eins reglur skulu vera galdandi fyri ųll fosturforeldur.

Til § 29. Ętlanin er, at kunngerš nr. 79 frį 9. september 2002 um samsżning til fosturforeldur skal setast ķ gildi av nżggjum viš heimild ķ hesi lóg.

Fosturforeldraskipanin skal įseta samsżningina til fosturforeldrini sambęrt kunngerš um samsżning til fosturforeldur. Taš vil siga, at Fosturforeldraskipanin skal meta um, hvussu trupult eitt barn er, og um fosturforeldrini śt frį hesum skulu fįa vanliga samsżning ella samsżning faldaša viš t.d. tvey ella viš upp til sjey. Fosturforeldraskipanin skal halda seg innan fyri įsetingarnar ķ omanfyrinevndu kunngerš ella, um nżggjar reglur verša įsettar ķ framtķšini, innan fyri hesar reglur, iš verša įsettar av landsstżrismanninum. Tį iš samsżningin er įsett, rindar Fosturforeldraskipanin fosturforeldrunum samsżning umframt ašrar śtreišslur višvķkjandi barninum.

Fosturforeldur fįa ikki samsżning, fyrr enn tey fįa eitt barn til fosturs. Serlig avtala um samsżning kann tó gerast viš fosturforeldur, iš standa tųk til at fįa eitt barn brįšfeingis til fosturs. Ętlanin er at įseta reglur um hetta ķ kunngerš.

Mųguligt er eisini at įseta reglur ķ kunngerš um, ķ hvųnn mun fosturforeldrini skulu fįa tilboš um eftirśtbśgving, hvussu stór samsżningin skal vera, og hvussu hon skal regulerast. Onnur višurskifti višvķkjandi samsżning til fosturforeldur kunnu eisini įsetast.

Til § 30. Ein barnaverndartęnasta kann fįa kunnleika til, at fosturforeldrini ikki rųkja sķnar uppalingarskyldur frį fólkum, sum kenna fosturforeldrini, ella viš at vitja ķ fosturheiminum, ella viš at fosturforeldrini sjįlvi gera vart viš, at tey ikki megna uppalingaruppgįvuna longur.

Viš "uppalingarskyldur" er at skilja, at fosturforeldrini uppala barniš soleišis, at taš veršur nųktandi ment, bęši sįlarliga og likamliga. Fosturforeldrini skulu geva barninum eina góša og trygga rųkt og umsorgan. Barniš mį ikki verša śtsett fyri misrųkt, haršskapi ella lķknandi. Um fosturforeldur handfara barniš soleišis, at taš er vandi fyri tess sįlarligu og likamligu menning og bśning, misrųkja tey barniš. Kraviš til fosturforeldur er strangari enn kraviš til biologisku foreldrini.

Tį iš talan er um fyribils fosturheim, veršur ikki kravt av fosturforeldrunum, at tey taka barniš til sķn sum sķtt egna. Ķ hesum mįlum er fosturheimiš bert eitt fyribils uppalingarstaš. Mįliš veršur uppafturtikiš viš jųvnum millumbilum, og fosturforeldrini skulu vera fyrireikaš til, at barniš kann verša sett heim aftur. Tķ veršur ein meira professionel įskošan kravd av fyribils fosturforeldrum.

Tį iš talan er um varandi fosturheim, har barniš skal verša, til taš er myndugt, eiga stųrri krųv at verša sett til fosturforeldrini višvķkjandi uppalingini av barninum og višvķkjandi sambandinum ķmillum fosturforeldrini og barniš.

Tį iš fosturforeldur misrųkja sķnar uppalingarskyldur, skal Fosturforeldraskipanin taka góškenningina frį fosturforeldrunum, soleišis at fosturforeldrini ikki ķ framtķšini kunnu virka sum fosturforeldur. Góškenningin eigur at verša tikin frį fosturforeldrunum skjótast gjųrligt, eftir at kunnleiki er til stašar um misrųkt, ella samstundis sum barniš veršur tikiš frį fosturforeldrunum.

Til § 31. Neyšugt er, at Fosturforeldraskipanin ķ samstarvi viš avvaršandi barnaverndartęnastu endurskošar avtaluna, av tķ at avvaršandi barnaverndartęnasta hevur įbyrgd av barninum og av at įseta samsżningina til fosturforeldrini, ķmešan Fosturforeldraskipanin hevur įbyrgd av at rinda samsżning til fosturforeldrini, og Fosturforeldraskipanin hevur annars skyldur mótvegis fosturforeldrunum at geva teimum vegleišing, stušul og undirvķsing. Fosturforeldrini mugu eisini undirskriva eina mųguliga nżggja avtalu.

Eru Fosturforeldraskipanin og avvaršandi barnaverndartęnasta ikki samd um avtaluna, tekur Fosturforeldraskipanin avgerš ķ mįlinum.

Viš "flytur śr heiminum" veršur hugsaš um, at annaš av fosturforeldrunum flytur śr heiminum, t.d. um fosturforeldrini verša skild.

Til § 32. Endamįliš viš at hava eina skrį yvir fosturforeldur er, at Fosturforeldraskipanin hevur yvirlit yvir, hvussu nógv fosturforeldur eru tųk, og hvųrjar fųrleikar hesi hava at taka fosturbųrn til sķn. Į henda hįtt kann Fosturforeldraskipanin finna fram til rųtt fosturforeldur ķ tķ lųtu, eitt barn fęr tųrv į tķ.

Ętlanin er tó ikki, at fosturforeldrini skulu fįa samsżning, mešan tey standa ķ skrįnni. Fosturforeldrini fįa samsżning, tį iš tey fįa eitt barn til fosturs.

Kapittul 6: Stovnar

Sambęrt galdandi barnaforsorgarlóggįvu kunnu bųrn setast į samdųgursstovn viš ella uttan samtykki frį tķ ella teimum, iš hava foreldramyndugleikan, sķ §§ 24 og 25 ķ galdandi lóg. Ķ flestu fųrum verša bųrn sett į samdųgursstovn viš samtykki frį tķ ella teimum, iš hava foreldramyndugleikan, men taš kemur eisini fyri, at bųrn verša sett į samdųgursstovn uttan samtykki frį tķ ella teimum, iš hava foreldramyndugleikan. Hetta hendir, um barnaverndarnevndin er komin til ta nišurstųšu, at vęlferš barnsins er įlvarsliga hótt, og at taš ikki er rįšiligt at lata barniš verša verandi heima.

Til § 33. Viš "samdųgursstovnar" veršur hugsaš um stovnar, sum eru ętlašir til bśstaš ķ styttri ella longri tķš hjį bųrnum og ungum, iš eru flutt śr egnum heimi og hava serligan tųrv į rųkt og višgerš v.m. vegna sosialar trupulleikar. Samdųgursstovnar kunnu eisini vera ašrar samdųgurfyriskipanir, so sum samdųgursheim ella annaš. Samdųgursstovnar kunnu vera almennir ella sjįlvsognarstovnar, sum landsstżrismašurin hevur gjųrt sįttmįla viš.

Landsstżrismašurin stovnsetur samdųgursstovnar sambęrt hesi lóg.

Landsstżrismašurin hevur įbyrgd av samlaša tilbošnum av samdųgursstovnum ķ landinum og hevur harumframt įbyrgdina av mųguligum tilknżttum sertęnastum. Hesar sertęnastur kunnu vera stovnar ella ašrar skipanir, iš stovnurin keypir veitingar frį višvķkjandi umsorgan og višgerš av bųrnum. Hetta kunnu eisini verša ašrar samdųgurfyriskipanir, so sum ķbśšir viš tilknżttum vegleišara (supervisor) ella vardar ķbśšir til ung viš sosialum tųrvi.

Fakfólk og hjįlparfólk ansa barninum, ķmešan taš er į stovninum.

Landsstżrismašurin kann eisini stovnseta dagstovnar til bųrn viš sosialum trupulleikum, men hetta skal bert gerast, um hesi bųrn ikki kunnu integrerast į kommunalar dagstovnar, jb. lųgtingslóg nr. 67 frį 10. mai 2000 um dagstovnar og dagrųkt. Bųrn viš sosialum trupulleikum kunnu ķ flestum fųrum integrerast į dagstovni. Hendan heimild er ein undantaksregla og skal tķ bert nżtast ķ serligum fųrum. Sum hųvušsregla skulu bųrn fįa tilboš um dagstovnaplįss frį kommununi.

Taš kann koma fyri, at sera trupul bųrn, iš ikki kunnu fįa nųktandi stovnsplįss ķ Fųroyum, verša sett į stovn ķ Danmark. Neyšugt er tķ at hava eina heimild til at seta bųrn uttanlands ķ hesum lógaruppskoti.

Taš mį vera lutfall ķmillum ta fyriskipan, iš veršur sett ķ verk, og tann trupulleika, iš barniš hevur. Sum dųmi kann nevnast, at um trupulleikin hjį einum barni kundi veriš loystur viš, at barniš fekk sįlarfrųšiliga hjįlp, ella at stušul varš settur ķ heimiš, skal barniš ikki verša sett į samdųgursstovn uttanlands. Fyriskipanin mį standa ķ mun til tann trupulleika, iš mišaš veršur ķmóti at loysa. Ein meting mį gerast ķ hvųrjum einstųkum fųri, hvųrt tann besta loysnin į einum trupulleika er at seta barniš į samdųgursstovn ella til fosturs uttanlands.

Sambęrt ST-barnaręttindasįttmįlanum skulu tęr fyriskipanir, iš verša settar ķ verk fyri bųrn, altķš verša settar ķ verk viš atliti at tķ, iš er best fyri barniš. Taš er ķ flestu fųrum best fyri barniš at vera ķ Fųroyum, av tķ at barniš viš at vera ķ Fųroyum er ķ kendum umhvųrvi, kann tosa sķtt egna móšurmįl og kann hava samband viš foreldur sķni. Mišast skal tķ ķmóti, at ųll bųrn kunnu fįa stovnsplįss ķ Fųroyum.

Taš er tķ bert ķ serligum fųrum, tį iš talan er um sera trupul bųrn, at henda heimild skal nżtast og bert, tį iš nųktandi stovnsplįss ikki fęst ķ Fųroyum.

Sambęrt § 79 ķ hesi lóg hevur landsstżrismašurin heimild til at gera avtalu viš onnur lond um visitasjón, gjald og endurgjald v.m., tį iš fųroysku sosialu myndugleikarnir senda bųrn til onnur lond fyri at fįa tilboš eftir barnaverndarlógini.

Landsstżrismašurin kann loyva ųšrum, sum t.d. privatum ella felųgum, at stovnseta og reka stovnar sambęrt stk. 1 og 2. Ķ hesum fųrum krevst, at serlig atlit verša tikin til, at tilbošiš veršur nųktandi fyri barniš. Ein avtala skal gerast ķmillum landsstżrismannin og tann ella tey, iš sųkja um at stovnseta stovn. Ķ avtaluni skal vera įsett, hvat tilbošiš skal innihalda, hvųrjar treytir stovnurin skal lśka fyri at varšveita loyvi til at hava stovnin, hvųrji ręttindi bųrn skulu hava į stovninum, hvat eftirlitiš hjį landinum skal innibera o.s.fr.

Barnaverndarnevndin ķ ųkinum, har stovnurin skal halda til, skal verša hoyrd, įšrenn stovnurin veršur settur į stovn.

Sambęrt hesum lógaruppskoti skal Barnaverndarstovan reka samdųgursstovnar v.m. og veita samdųgursstovnum v.m. neyšuga vegleišing og rįšgeving.

Įšrenn nżggjur stovnur veršur latin upp, skal landsstżrismašurin fįa ummęli til vega frį m.a. Arbeišseftirlitinum, Landslęknanum, byggimyndugleikunum og Brunaumsjón Landsins.

Harumframt skal ummęli fįast til vega frį Barnaverndarstovuni. Hetta skal tryggja, at stovnurin lżkur ųll krųv, soleišis at umhvųrviš hjį barninum og starvsfólkunum į stovninum er so gott og trygt sum gjųrligt.

Tį iš omanfyrinevndu myndugleikar geva sķtt ummęli, arbeiša teir ķ dag eftir hesum reglum:

Landslęknin: Kunngerš nr. 739 frį 11. september 1995 "for Fęrųerne om Landslęgens opgaver i forhold til dag- og dųgninstitutioner m.v.".

Arbeišseftirlitiš: Lųgtingslóg nr. 58 um arbeišaravernd frį 24. mai 1974 viš seinni broytingum, og reglugerš nr. R-A001-1 um bygging og innrętting av virkjum ķ Fųroyum og galdandi normum og standardum og viš atliti at "Bygningsreglementet" og krųv frį landslęknanum.

Brunaumsjón Landsins: Lųgtingslóg nr. 78 frį 12. juni 1986 um eldsbruna o.a./brand m.v. (serliga § 22 ķ lógini) og sambęrt kunngerš nr. 45 frį 9. mai 1992 um brunaverju og brunatrygd.

Tį iš męlt veršur til, at landsstżrismašurin kann įseta nęrri reglur um virksemi į samdųgursstovnum, veršur serliga hugsaš um tęr reglur, iš eru įsettar ķ galdandi kunngerš nr. 62 frį 01.04.1993 um dagstovnar, dagrųkt og samdųgursstovnar fyri bųrn og ung.

Neyšugt er, at ein heimild er hjį landsstżrismanninum til at įseta nęrri reglur um virksemi į samdųgursstovnum, undir hesum: reglur višvķkjandi bygningum, ambošum, manning og śtbśgving av starvsfólki. Hetta fyri at tryggja góšskuna į samdųgursstovnunum.

Mett veršur eisini, at taš er neyšugt at įseta nęrri reglur um lummapening v.m. til bųrn į stovnum, inn- og śtskriving į stovnum, herundir reglur um visitasjón og um krųv til samdųgursstovnar ķ hesum sambandi. Hetta er partur av virkseminum į samdųgursstovnum.

Til § 34. Mett veršur, at taš er neyšugt, at landsstżrismašurin skal hava mųguleika at seta ķ verk royndarskipanir innan ųkiš.

Viš "Royndarskipanir" veršur hugsaš um, at landsstżrismašurin ķ eitt įvķst tķšarskeiš setur eina fyribils skipan ķ verk. Hetta kunnu vera nżggjar, ókendar skipanir, sum eitt nś verša royndar ķ ųšrum londum. Endamįliš viš slķkum skipanum er at royna, um skipanin kann nżtast viš nóg góšum śrsliti ķ Fųroyum, įšrenn hon veršur sett ķ verk sum ein fųst skipan. Tį iš royndartķšin er farin, kann landsstżrismašurin avgera, um skipanin skal avtakast, ella um royndarskipanin skal stovnsetast sum ein varandi skipan.

Heimildin ķ stk. 2 til at įseta reglur ķ kunngerš skal bert nżtast ķ teimum fųrum, tį iš ein landsstżrismašur setur eina royndarskipan ķ verk.

Til § 35. Ķ hesi grein verša greišar reglur settar um inn- og śtskriving į stovnum. Mett veršur, at hetta er neyšugt, fyri at tryggja, at barniš beinan vegin fęr įvķst rętt plįss į samdųgursstovni, og at barniš er trygt į samdųgursstovninum, soleišis at taš ikki kann verša śtskrivaš fyri įsettu tķšina uttan góškenning frį Barnaverndarstovuni.

Um stovnurin ikki hevur plįss fyri barninum, kann Barnaverndarstovan seta barniš ķ brįšfeingis fosturheim.

Til § 36. Hendan grein samsvarar viš grein 4-26 ķ norsku barnaverndarlógini. Orsųkin til, at greinin er viš ķ lógaruppskotinum, er teir serligu trupulleikarnir, iš kunnu standast av atferšartruplum bųrnum. Atferšartrupulleikar kunnu standast av, at barniš į onkran hįtt er komiš soleišis fyri, at taš er voršiš atferšartrupult, soleišis at foreldrini ikki megna at uppala taš, ella at barniš til dųmis er komiš śt ķ rśsevnistrupulleikar, sum taš ikki hevur tamarhald į, og sum foreldrini ikki megna at halda barniš frį.

Viš "višgeršarstovnur" veršur hugsaš um einhvųnn stovn, iš višger trupulleikar hjį bųrnum.

Sambęrt grein 33 ķ ST-barnaręttindasįttmįlanum skulu limalondini seta ķ verk lóggįvu, sum verjir bųrn ķmóti rśsevnismisnżtslu. Sambęrt hesum lógaruppskoti kann barnaverndarnevndin seta fyriskipanir ķ verk fyri bųrn viš rśsevnistrupulleikum, men mett veršur, at neyšugt er at hava eina serliga fyriskipan višvķkjandi bųrnum viš rśsevnistrupulleikum. Tķ veršur ķ hesi grein įsett, at barnaverndarnevndin kann avgera, at barniš skal verša verandi į stovninum, um hetta veršur mett at vera neyšugt fyri at višgera barniš.

Stovnurin skal veljast viš barnsins eginleikum og tųrvi į umsorgan og upplęring ķ einum tryggum umhvųrvi ķ huga.

Barnaverndarumsitingin ger sambęrt kap. 7 og 8 eina frįgreišing um, at barniš veršur sett heiman til Barnaverndarstovuna. Ein ętlan skal gerast fyri umsorganarligu stųšuna hjį barninum. Ętlanin skal ikki broytast uttan so, at fyritreytirnar fyri henni eisini eru burtur.

Ein meting skal gerast um, hvussu leingi barniš skal verša į stašnum, og um taš er ynskiligt, at barniš hevur samband viš foreldrini. Ķ frįgreišingini skal verša sagt frį, hvķ barnaverndarumsitingin męlir til antin stovn, upplęringar- ella višgeršarstovn. Somuleišis mį ein meting gerast av, um stovnurin, har barniš skal bśgva, er fakliga fųrur fyri at bjóša barninum nųktandi hjįlp ķ mun til endamįliš viš uppihaldinum į stovninum.

Um eitt barn veršur sett heiman, innan taš fyllir 18 įr, kunnu fyriskipanirnar sambęrt hesi grein halda įfram, til viškomandi fyllir 21 įr, um viškomandi samtykkir, sķ § 2, stk. 2.

Frįgreišingarnar og ętlanirnar, iš eru nevndar omanfyri, skulu leggjast fyri barnaverndarnevndina til avgeršar, įšrenn tilfariš veršur latiš Barnaverndarstovuni, jb. tó § 7, stk. 2.

Viš "mųguligar treytir viš samtykkinum" ķ stk. 5 er at skilja, at Hųvušsbarnaverndarnevndin sambęrt stk. 3 kann taka avgerš um, at barniš skal afturhaldast į stovninum ķ trķggjar vikur, eftir at samtykkiš klįrt og tżšiliga er afturtikiš.

Til § 37. Ķ hesi grein veršur įsett, at Hųvušsbarnaverndarnevndin kann taka avgerš um at senda eitt barn į stovn til eygleišingar, kanningar og višgerš ķ upp til 4 vikur uttan samtykki frį barninum ella samtykki frį tķ ella teimum, iš hava foreldramyndugleikan, um barniš hevur įlvarsamar atferšartrupulleikar viš t.d. įlvarsomum ella afturvendandi brotsverki ella viš framhaldandi misnżtslu av rśsevnum. Hetta fyri at hjįlpa barninum burtur śr t.d. rśsevnistrupulleikunum, soleišis at taš aftur kann virka ķ samfelagnum.

Vķst veršur annars til višmerkingarnar til § 36. Um sęš veršur burtur frį, at endamįliš viš hesi grein er ųšrvķsi enn ķ § 36, eru somu višmerkingar galdandi fyri bįšar greinar.

Til § 38. Greinin tryggjar ręttindini hjį bųrnum, ķmešan tey eru į stovni. Neyšugt kann verša at gera įvķsar avmarkingar ķ ręttindunum hjį teimum fyri at tryggja, at endamįliš viš uppihaldinum veršur rokkiš.

Neyšugt er, at mųguleiki er fyri at gera serligar avmarkingar ķ ręttindunum hjį bųrnum, tį iš talan er um bųrn viš rśsevnistrupulleikum ella ųšrum serliga įlvarsomum trupulleikum, sum nevndir ķ §§ 36 og 37. Forboš kann t.d. setast einum barni at sleppa śt av stovninum, tį iš grundašur illgruni er um, at barniš, iš er rśsevnismisnżtari, nżtir ella ętlar at nżta rśsevni uttan fyri stovnin, ella tį iš barniš kann verša til vanda fyri seg sjįlvt ella onnur.

Stovnurin kann sambęrt hesi grein rinda barninum eina įvķsa upphędd til lummapening. Vanligt er, at lummapeningur veršur rindašur eina ferš um vikuna. Landsstżrismašurin įsetur, hvussu stór hendan upphędd er. Ętlanin er at įseta somu upphędd til lummapening, iš er įsett ķ kunngerš nr. 79 frį 9. september 2002 um samsżning til fosturforeldur, viš seinni broyting. Upphęddin til lummapening um vikuna er ķ dag hesin:

Til § 39. Neyšugt er at įseta meginreglur um at revsa bųrn. Taš er ikki loyvt at revsa bųrn likamliga. Ķ serligum fųrum kann taš tó verša neyšugt at įseta reglur um tvingsilsfyriskipanir av ųšrum slagi, t.d. at halda barniš inni ķ einrśmi, um talan er um at avrśsa taš, og hetta er neyšugt fyri at rųkka endamįlinum viš uppihaldinum. Hetta undantak kann gerast uttan ręttarśrskurš, av tķ at talan er um brįšfeingis umstųšur, har barniš sjįlvt er ķ vanda og kann seta onnur į stovninum ķ vanda.

Eisini kann verša neyšugt ķ serligum fųrum at kanna bręvaskiftiš hjį barninum, um vandi er fyri, at barniš tekur rśsandi evni inn į stovnin, ella um illgruni er um annan brotsligan atburš. Taš er bert mųguligt at kanna bręvaskifti barnsins sambęrt hesi grein viš ręttarśrskurši, jb. § 72 ķ Grundlógini.

Taš er bert leišarin į stovninum, iš kann taka avgerš um undantak sambęrt stk. 1.

Landsstżrismašurin skal įseta nęrri reglur um neyvlżsing (į donskum: pręcisering) av undantųkunum sambęrt stk. 1. Neyšugt er viš neyvari reglum um undantųkini ķ hesi grein, soleišis at taš er heilt greitt ķ hvųrjum fųrum, ein kann gera undantak sambęrt greinini. Hetta av tķ at taš er eitt įlvarsligt inntriv ķ ręttindini hjį bųrnum at seta hesar tvingsilsfyriskipanir ķ verk.

Ętlanin er at įseta lķknandi reglur, sum eru įsettar ķ donsku kunngeršini: "BEK nr 620 af 21/06/2001 om magtanvendelse m.v. i dųgninstitutioner for bųrn og unge og i opholdssteder for bųrn og unge for flere end 4 personer."

Til § 40. Landsstżrismašurin hevur eftirlit viš, at samdųgursstovnar verša riknir ķ samsvari viš hesa lóg og eftirlit viš virkseminum į stovninum. Landsstżrismašurin kann avgera at stešga virkseminum į stovninum, um stovnurin veršur rikin skilaleyst.

Ķ art. 3, stk. 3 ķ ST-barnaręttindasįttmįlanum er įsett, at limalondini skulu tryggja, at m.a. samdųgursstovnar til bųrn fylgja teimum reglum, iš eru įsettar av myndugleikunum. Serliga skal tryggjast, at stovnarnir lśka krųv um tryggleika og heilsuvišurskifti.

Višvķkjandi starvsfólki skal tryggjast, at tey eru nóg nógv ķ tali til at śtinna tęr uppgįvur, sum tey eru sett at rųkja, og at tey eru egnaš til at śtinna hesar uppgįvur.

Įsetingin ķ ST-barnaręttindasįttmįlanum er viš hesum sett inn ķ lógaruppskotiš.

Kapittul 7: Mįlsvišgeršarreglur

Til § 41. Fyrisitingarlógin: Ll. nr. 132 frį 10. juni 1993 um fyrisiting er galdandi ķ sambandi viš višgerš av mįlum sambęrt hesi lóg viš teimum serligu įsetingunum, iš eru ķ hesi lóg višvķkjandi višgerš av barnaverndarmįlum. Lógin er galdandi fyri almennar myndugleikar undir heimastżrinum.

Taš, at fyrisitingarlógin er galdandi viš teimum serligu įsetingunum, iš eru ķ hesi lóg, vil siga, at barnaverndarlógin į summum ųkjum vķškar reglurnar ķ fyrisitingarlógini. Barnaverndarlógin gevur teimum bųrnum og foreldrum, sum lógin fevnir um, betri ręttindi enn fyrisitingarlógin. T.d. kunnu nevnast tey stašfestu ręttindini hjį bųrnum sambęrt § 44.

Umframt fyrisitingarlógina er "L. nr. 571 af 19.12.1985 om offentlig forvaltning", sum er sett ķ gildi ķ Fųroyum viš A. nr. 1144 af 22.12.1993 (sum broytt viš A. nr. 119 af 02.03.1999) eisini galdandi. Kongliga fyriskipanin setti ķ gildi (rķkis)fyrisitingarlógina, sum er galdandi fyri rķkismyndugleikar ķ Fųroyum.

Taš vil siga, at vanligu reglurnar ķ fyrisitingarlógini um ógegni, vegleišing og umbošan, innlit ķ mįliš, partshoyring, grundgeving, kęruvegleišing, tagnarskyldu og um at geva upplżsingar vķšari til annan fyrisitingarligan myndugleika eru galdandi ķ mįlum, sum verša višgjųrd sambęrt hesi lóg. Harumframt eru tęr serligu įsetingarnar um mįlsvišgeršarreglur galdandi, iš eru įsettar ķ hesum kapitli.

Greinin hevur uppruna ķ § 6-1 ķ norsku barnaverndarlógini.

Harumframt er eisini Ll. nr. 133 frį 10. juni 1993 um innlit ķ fyrisitingina, sum broytt viš Ll. nr. 76 frį 8. mai 2001 galdandi ķ sambandi viš višgerš av mįlum sambęrt hesi lóg.

Fyrisitingarlógin og innlitslógin hava sum endamįl at tryggja borgaranum og fjųlmišlum mųguleikan at fylgja viš ķ, hvat fer fram ķ almennu fyrisitingini, at skapa stųrri opinleika og virka fyri at ųkja um įlitiš į almennu fyrisitingina.

Stór krųv eiga at verša sett til mįlsvišgeršina ķ barnaverndarmįlum, tķ talan er um eitt sera viškvęmt ųki, har mįlini ofta innihalda persónligar upplżsingar. Hesi mįl kunnu innihalda avgeršir, sum undir įvķsum treytum fevna um tvingsil, bęši mótvegis tķ ella teimum, iš hava foreldramyndugleikan, og barninum. Hetta setur enn stųrri krųv til mįlsvišgeršina og til, at mįlsvišgeršin lżkur krųvini ķ fyrisitingarlógini.

Viš atliti at ręttartrygd foreldranna er taš av tżdningi, at tey verša vęl og viršiliga kunnaš um tęr upplżsingar, sum liggja ķ mįlinum, og um, hvat barnaverndarnevndin umhugsar višvķkjandi innheintan av upplżsingum frį ųšrum myndugleikum v.m., og hvat iš fyriskipanini višvķkur.

Ein nįgreinilig kunning er eisini ein fyritreyt fyri at skapa samstarv millum familjuna og barnaverndartęnastuna um at finna tęr loysnir, sum best tryggja familjuni at koma burtur śr teimum trupulleikum, hon er ķ.

Tį iš avgerš er tikin, skulu foreldrini fįa skrivlig boš, har grundgiviš veršur fyri avgeršini. Avgeršin skal vera soleišis oršaš, at foreldrini vita, hvat tey kunnu vęnta sęr.

Mįlsvišgeršarreglur eru įsettar ķ barnaforsorgarlógini og ķ fyrisitingarlógini, men ķ hesum lógaruppskoti er neyšugt at įseta, hvųrjar reglur skulu leggjast afturat višvķkjandi mįlsvišgerš ķ barnaverndarmįlum.

Ll. nr. 73 frį 8. mai 2001 um višgerš av persónsupplżsingum, sum kom ķ gildi tann 1. januar 2002, er eisini galdandi ķ mįlum, sum verša višgjųrd sambęrt hesi lóg, viš teimum serligu įsetingunum, sum eru ķ hesi lóg. Lógin įsetur reglur um almenna og privata elektroniska višgerš av persónsupplżsingum. Lógin kann sigast at vera tann trišja ķ rųšini, tį talan er um fyrisitingarlóggįvu, og hon regulerar ķ įvķsan mun somu višurskifti sum fyrisitingarlógin og lógin um innlit ķ fyrisitingina og gevur ķ summum fųrum skrįsetta betri ręttarstųšu, t.d. tį talan er um at lata upplżsingar vķšari, og tį talan er um egiš innlit. Persónsupplżsingarlógin er somuleišis bara galdandi fyri heimastżrismyndugleikarnar. Fyri rķkismyndugleikarnar er "lov nr. 294 frį 8. juni 1978 om offenlige myndigheders registre, statslige myndigheder, som sat i kraft ved anordning nr. 385 fra 1. juli 1988", galdandi. 

Avgeršir višvķkjandi veitingum og tęnastum sambęrt hesi lóg skulu skiljast sum avgeršir sambęrt § 2 ķ fyrisitingarlógini.

Višmerkjast skal, at fyrisitingarlógin, Lųgtingslóg um innlit ķ fyrisitingina og Lųgtingslóg um višgerš av persónsupplżsingum eisini skulu vera galdandi ķ einstaklingamįlum fyri sjįlvsognarstovnar og mųguligar privatar stovnar, iš śtinna uppgįvur sambęrt hesi lóg. Undir hetta kemur m.a. Barnaheimiš.

Tann parturin av uppgįvunum, sum slķkir stovnar rųkja, sum er "veruligt umsitingarvirksemi", taš vil siga tęnastuveitingar, er ikki fevndur av fyrisitingarlógini, men er ķ stašin fevndur av innlitslógini.

Til § 42. Stk. 1, 2 og 3 hava sķtt fordųmi ķ § 8 ķ galdandi barnaforsorgarlóg. Reglur um, hvussu fundirnir skulu haldast, eru hentar ķ dagliga arbeišinum hjį barnaverndarnevndum. Ķ geršabókini skal stųrstur dentur leggjast į at lżsa ta rįšgeving, sum Barnaverndarumsitingin hevur veitt Barnaverndarnevndini.

Barnaverndarumsitingin fyrireikar mįl til fundin og ger fundarskrį. Barnaverndarnevndin tekur avgerš eftir tilmęli frį umsitingini, jb. § 7.

Til § 43. Greinin svarar til § 4, stk. 1 og § 5, stk. 1 ķ galdandi barnaforsorgarlóg. Neyšugt er at įseta reglur um, nęr ein barnaverndarnevnd er vištųkufųr.

Til § 44. Ķ galdandi barnaforsorgarlóg er eingin įseting um, at barnaverndarnevndin skal hoyra eitt barn, įšrenn avgerš veršur tikin.

Ķ art. 12 ķ ST-barnaręttindasįttmįlanum frį 1989 er įsett, at eitthvųrt barn hevur rętt til at verša hoyrt ķ ųllum fyrisitingarligum mįlum og ręttarmįlum, iš višvķkja tķ. Dentur skal leggjast į barnsins sjónarmiš, sęš ķ mun til barnsins aldur, og hvussu bśgviš barniš er. Myndugleikarnir kunnu hoyra barniš beinleišis ella tilnevna eitt umboš fyri barniš, sum śttalar seg barnsins vegna.

Fyri at styrkja um ręttartrygdina hjį bųrnum ķ barnaverndarmįlum, veršur męlt til, at taš veršur lógarįsett, at bųrn į sama hįtt sum foreldrini skulu verša hoyrd ķ mįlinum. Taš kann verša trupult at seta eitt aldursmark į, nęr eitt barn er nóg bśgviš til at siga sķna egnu meining, men mett veršur, at aldursmarkiš eigur at verša sett til 12 įr, į sama hįtt, sum taš veršur gjųrt ķ Danmark og Noregi.

Hųvušsreglan eigur at vera, at barniš skal kunnast og takast viš upp į rįš, uttan mun til aldur, um tess bśning og menning loyvir tķ. Dentur skal tó leggjast į, um hetta er til frama fyri barniš. Sum oftast er taš gott fyri mįlsvišgeršina at lurta eftir barninum, įšrenn avgerš veršur tikin. Serliga tżdningarmikiš er at lurta eftir barninum, tį talan er um fyriskipanir, har foreldrini ikki hava giviš samtykki, og har talan er um umsorganaryvirtųku.

Barniš skal hoyrast av einum persóni, iš taš kennir seg trygt viš. Hesin persónur skal vera vanur at tosa viš bųrn og hava ta fakligu vitan, sum krevst til at tosa viš barniš um mįliš. Hetta kann t.d. vera ein sosialrįšgevi, sįlarfrųšingur, lękni ella annaš fakfólk. Mišast skal ķmóti at tosa viš barniš ķ heimligum umhvųrvi, har taš kennir seg trygt.

Hevur barniš fylt 12 įr, skal taš altķš fįa hųvi til at siga sķna hugsan, įšrenn ein avgerš veršur tikin um bśstaš ķ fosturheimi, į stovni, ella um seinni flyting. Dentur skal leggjast į barnsins ummęli.

Męlt veršur til, at barniš sjįlvt skal vera partur ķ mįlinum, tį iš taš snżr seg um barnaverndarmįl, og kunna kęra mįl, iš višvķkja barninum sjįlvum, til kęrunevndina ķ almannamįlum, tį iš taš hevur fylt 15 įr. Ein avgerš sambęrt hesum lógaruppskoti kann broyta lķviš grundleggjandi fyri barniš, og mett veršur tķ, at hóast barniš ikki er myndugt, fyrr enn taš er 18 įr sambęrt "Lov nr. 277 frį 30. juni 1922 om umyndighed og vęrgemaal, med senere ęndringer", skal barniš metast sum partur av mįlinum, frį tķ at taš hevur fylt 15 įr. Tį iš barniš er 15 įr, mį taš metast at kunna skilja, hvat mįliš snżr seg um, og somuleišis duga at taka stųšu til, hvat er rętta avgeršin ķ mun til barniš sjįlvt.

Tį iš eitt barn, iš hevur fylt 15 įr, er partur ķ mįlinum, hevur barniš rętt til umbošan sambęrt § 57, um talan er um eitt mįl viš tvingsli.

Til § 45. Viš "teimum myndugleikum, iš verša mettir at kunna geva tżšandi frįgreišingar ķ mįlinum" veršur hugsaš um frįgreišing frį dagstovni ella skśla, heilsusystraskipan, sjśkrahśsi, kommunulękna o.ų. Um taš ikki er mųguligt at fįa frįgreišing frį ųllum hesum fakbólkum, skal barnaverndarumsitingin ikki stešga mįlinum av hesi orsųk, men fara vķšari viš mįlinum.

Viš "og ųšrum" ķ stk. 2 og "og onnur" ķ stk. 3 veršur hugsaš um onnur, iš ikki eru myndugleikar, men hóast hetta kunnu vera viš til at geva tżšandi frįgreišingar ķ mįlinum. Hetta kunnu vera privat ella almenn fakfólk, so sum sįlarfrųšingur, lękni, prestur, ella onnur, sum barniš hevur tętt tilknżti til. Hetta kunnu eisini vera familja, grannar, vinir hjį foreldrunum ella onnur, iš verša mett at kunna geva tżšandi frįgreišingar ķ mįlinum. Endamįliš er, at mįliš skal lżsast so vęl sum gjųrligt.

Ein kanning sambęrt hesi grein inniber ikki, at barnaverndarumsitingin ger hśsarannsókn ķ hśsunum hjį foreldrunum. Til hetta krevst ręttarśrskuršur. Kanningin inniber, at barnaverndarumsitingin vitjar ķ heiminum fyri at kunna seg um, hvųrt barniš livir undir nųktandi umstųšum. T.d. kann barnaverndarumsitingin sķggja tey rśmini ķ hśsinum/bśstašnum, har barniš heldur til.

Ein atfinning višvķkjandi fųroysku barnaforsorgarlógini er, at lęknavįttan krevst, fyri at ein barnaverndarnevnd kann taka avgerš um, at eitt barn veršur sett śr heiminum. Hetta hevur tķšum viš sęr, at mįl stešga upp, tķ lęknar ikki vilja samstarva viš barnaverndarnevndirnar.

Mett veršur, at barnaverndarnevndin eigur at hava endaliga oršiš at siga ķ mįlum sambęrt barnaverndarlógini. Ein lęknavįttan saman viš frįgreišingum frį ųšrum heilsustarvsfólkum, iš hava viš barniš at gera, kann vera grundarlag fyri, at ein avgerš veršur tikin. Men taš eigur ikki at vera avgerandi, um ein lęknavįttan er fingin til vega ella ikki.

Męlt veršur til, at taš sum ķ Danmark, Noregi og Ķslandi veršur įsett ķ fųroysku barnaverndarlógini, at barnaverndarumsitingin ger eina meting av, um taš er neyšugt at seta barniš heiman, og at taš sostatt ikki er eitt krav, at ein įvķs lęknavįttan krevst, fyri at eitt barn kann verša sett heiman. Barnaverndarumsitingin skal hava eina frįgreišing frį ymiskum fakfólkum, sum er grundarlag undir avgeršini, men taš er ikki avgerandi neyšugt, at frįgreišingarnar eru gjųrdar, įšrenn avgerš veršur tikin.

Hildiš veršur, at taš er sera tżdningarmikiš, at tagnarskyldan veršur hildin ķ barnaverndarmįlum. Taš er sera įlvarsligt fyri bęši foreldur og barn, um upplżsingar ķ slķkum mįlum leka śt til almenningin. Mett veršur tķ, at neyšugt er at upplżsa persónar, iš geva frįgreišing sambęrt hesi grein, um tagnarskylduna og um avleišingar av broti į tagnarskylduna.

Brot į tagnarskylduna veršur revsaš sambęrt §§ 152-152 d og § 264 d ķ revsilógini (Lb. Nr. 215 af 24.06.1939 af straffeloven, som senest ęndret ved A.nr. 267 af 20.04.2001).

Foreldrini ella tey, iš barniš bżr hjį, kunnu ikki seta seg upp ķmóti, at ein kanning veršur gjųrd viš vitjan ķ heiminum. Taš vil siga, at ein kanning kann verša gjųrd viš, at barnaverndarumsitingin fer į vitjan ķ heiminum fyri at kanna, hvussu umstųšurnar ķ heiminum eru. Tann, iš ger kanningina, skrivar eina frįgreišing um vitjanina ķ heiminum. Kanningin veršur ein partur av grundarlagnum undir avgeršini hjį barnaverndarnevndini. Hesin parturin av greinini hevur sķna fyrimynd ķ galdandi barnaforsorgarlóggįvu.

Ķ galdandi barnaforsorgarlóg kann hendan vitjan ķ heiminum gerast uttan ręttarśrskurš. Sambęrt § 72 ķ Grundlógini skal slķk hśsarannsókn gerast viš ręttarśrskurši. Sambęrt hesum lógaruppskoti veršur sišvenjan broytt, soleišis at taš, eftir at lógaruppskotiš er sett ķ gildi, veršur neyšugt at hava ręttarśrskurš fyri at gera hśsarannsókn sambęrt § 45, stk. 6.

Reglur um kanning av mįlinum finnast ķ §§ 9 og 10 ķ galdandi barnaforsorgarlóg.

Ųll skjųl ķ mįlunum skulu skrįsetast og varšveitast į einum tryggum staši. Taš vil siga, at journal skal fųrast yvir ųll skjųl ķ mįlinum, og fysisku mįlini skulu varšveitast į einum tryggum staši. Harumframt hevur barnaverndarumsitingin skyldu til at skriva upp innihaldiš ķ munnligum upplżsingum višvķkjandi veruligum umstųšum, iš hava tżdning fyri mįliš sambęrt § 6 ķ Ll. nr. 133 frį 10.06.1993 um innlit ķ fyrisitingina.

Umframt hetta kann nevnast, at "kunngerš nr. 28 frį 27. februar 2001 um trygd ķ sambandi viš višgerš av persónsupplżsingum" (trygdarkunngeršin) setur neyvari treytir til elektroniska višgerš av persónsupplżsingum, m.a. treytir til fysiska, elektroniska og fyriskipanarliga trygd. Hesar treytir skulu teir ķ hesi lóg nevndu myndugleikar eisini lśka.

Til § 46. Kanningar vķsa, at tann besta loysnin fyri barniš sum oftast veršur funnin ķ samstarvi viš foreldrini. Um foreldrini ikki samstarva, įvirka tey sjįlvi barniš til ikki at trķvast ķ skipanini, sum barnaverndarnevndin setur ķ verk. Mett veršur tķ, at upplżsingar ķ stųrst mųguligan mun skulu śtvegast ķ samstarvi viš tann, iš mįliš snżr seg um.

Oršingin "Ķ stųrst mųguligan mun" skal skiljast soleišis, at upplżsingar ķ stųrst mųguligan mun skulu śtvegast ķ samstarvi viš foreldrini. Hetta er sostatt hųvušsreglan, men um barnaverndarumsitingin metir, at taš gongur ov nógv śt yvir barniš at samstarva viš foreldrini, skal barnaverndarumsitingin tó fįa upplżsingarnar til vega uttan hetta samstarv. Barnsins įhugamįl skulu takast fram um alt annaš.

Um privatfólk, so sum familja, vinir og grannar, bert vilja śttala seg, um foreldrini ikki fįa vitan um taš, kann barnaverndarumsitingin gera undantak frį hųvušsregluni um, at foreldrini skulu verša kunnaš um upplżsingar ķ mįlinum.

Viš "starvsfólk innan taš almenna" veršur serliga hugsaš um śtinnandi fakfólk sambęrt lęknalógini, tannlęknalógini, sjśkrasystralógini, sjśkrarųktaralógini, lóg um ljósmųšur, lóg um fysioterapeutar og ergoterapeutar, sįlarfrųšingar og harumframt um śtinnandi fakfólk eftir lųgtingslóg um kommunulęknaskipan og lųgtingslóg um Sjśkrahśsverk Fųroya. Hugsaš veršur eisini um lęrarar og nįmsfrųšingar og onnur starvsfólk innan taš almenna, iš arbeiša viš bųrnum.

Viš "onnur" veršur hugsaš um starvsfólk, sum t.d. starvast innan taš privata, men sum loysa uppgįvur sambęrt hesi lóg.

Tey, iš eru nevnd omanfyri, hava skyldu til at geva frįgreišing til barnaverndarumsitingina. Lķknandi įseting finst ķ § 10 ķ galdandi barnaforsorgarlóg. Tó veršur taš ķ hesum lógaruppskoti ikki įlagt privatfólki at śttala seg ķ mįlinum.

Til § 47. Endamįliš viš greinini er at tryggja eitt įvķst framhald viš tilbošnum. Barniš fęr ta bestu hjįlpina, um ein greiš ętlan er fyri, hvųr fyriskipan veršur sett ķ verk, og hvųr orsųkin er til at seta fyriskipanina ķ verk.

Samstundis kunnu bęši barn og foreldur kenna seg tryggari, av tķ at tey fįa greiš boš um, hvat fer at henda viš barninum. Hetta er ein lišur ķ at skapa ręttartrygd fyri foreldur og bųrn.

Fyrst skal ein skrivlig ętlan gerast, har śtgreinaš veršur, hvat ętlanin er viš fyriskipanini. Sķšani skal ein tķšaravmarkaš ętlan gerast, tį iš fyriskipanin er sett ķ verk. Śtgreinast skal millum annaš, hvųrja hjįlp foreldrini skulu fįa, og hvat foreldrini skulu gera fyri at varšveita foreldramyndugleikan. Tį iš talan er um at seta bųrnini heiman, skal ein virkisętlan gerast fyri barniš. Hetta kann gerast aftanį, at fyriskipanin er sett ķ verk, viš ella uttan samtykki frį tķ ella teimum, iš hava foreldramyndugleikan.

Til § 48. Sambęrt galdandi barnaforsorgarlóg er taš ein hųvušsregla, at fyriskipanir kunnu setast ķ verk, eftir at tann ella tey, iš hava foreldramyndugleikan, hava loyvt hesum. Ķ dag arbeiša barnaverndarnevndirnar sum hųvušsregla viš tķ ķ huga, at tęr skulu royna at fįa samtykki frį teimum, iš hava foreldramyndugleikan, įšrenn avgerš veršur tikin.

Um samtykkiš ikki fęst til vega, kann barnaverndarnevndin kortini ķ įvķsum fųrum taka avgerš, t.d. ķ sambandi viš at seta bųrn heiman, sbr. § 25 ķ galdandi barnaforsorgarlóg.

Lķknandi reglur um avgeršir viš og uttan samtykki finnast eisini ķ donsku, norsku og ķslendsku lóggįvunum.

Sambęrt hesi lóg veršur samtykki kravt frį tķ ella teimum, iš hava foreldramyndugleikan. Tį iš foreldrini eru gift, ella tann, iš hevur foreldramyndugleikan er giftur aftur, ella foreldrini hava felags foreldramyndugleika, krevst samtykki frį biologisku foreldrunum. Tį iš bert ein persónur hevur foreldramyndugleikan, veršur taš ķ flestu fųrum mamman at barninum, iš skal geva samtykki. Um barniš ikki hevur foreldur, krevst samtykki frį tķ, iš hevur foreldramyndugleikan yvir barninum vegna foreldrini, t.d. einum verja. Reglan um, at taš eru tann ella tey, iš hava foreldramyndugleikan, iš geva samtykki sambęrt hesi lóg, er eisini galdandi sambęrt donsku lógarįsetingunum um barnavernd.

Mett veršur, at krųvini til samtykki eiga at heršast ķ nżggju lógini. Męlt veršur til, at įšrenn ein sjįlvbošin fyriskipan veršur sett ķ verk, skal eitt skrivligt samtykki frį tķ ella teimum, iš hava foreldramyndugleikan, vera til skjals. Somuleišis eigur skrivligt samtykki at vera til skjals, tį iš sjįlvbošin fyriskipan veršur sett ķ verk fyri barniš, iš hevur fylt 15 įr. Hetta eftir at tann ella tey, iš hava foreldramyndugleikan, og barniš yvir 15 įr eru kunnaš um mįliš og avleišingar av einum mųguligum samtykki.

Ķ sambandi viš fyrireiking av mįlinum, skal Barnaverndarumsitingin fįa skrivligt samtykki til vega. Tį iš tilmęli veršur lagt fyri barnaverndarnevndina, skal skrivliga samtykkiš leggjast viš.

Įšrenn foreldur og bųrn yvir 15 įr skriva undir samtykki, skal barnaverndarumsitingin kunna tey um veruleikan ķ mįlinum og um mųguligar avleišingar av einum samtykki. Barnaverndarumsitingin eigur m.a. at boša foreldrunum og barninum yvir 15 įr frį, hvķ barnaverndarumsitingin metir taš vera neyšugt, at fyriskipan skal setast ķ verk, hvat endamįliš viš fyriskipanini er, og hvussu leingi fyriskipanin eftir ętlan stendur viš, įšrenn endaligt samtykki veršur giviš. Somuleišis eiga allar frįgreišingar, sum fakfólk, familja og onnur hava gjųrt ķ mįlinum, at vera til skjals, įšrenn samtykki frį tķ ella teimum, iš hava foreldramyndugleikan, veršur endaliga giviš.

Eitt av endamįlunum viš at herša krųvini til samtykki frį tķ ella teimum, iš hava foreldramyndugleikan, er, at foreldrini skulu kenna seg meira bundin av samtykkinum. Hetta kann minka um vandan fyri, at foreldrini vilja hava barniš heimaftur, eftir at barniš sjįlvbošiš er sett heiman, og um samstarviš millum foreldrini og myndugleikarnar er gott, veršur mįlsgongdin meira stųšug og lagalig fyri barniš.

Til § 49. Greinin samsvarar § 6-9 ķ norsku barnaverndarlógini. Reglur um tķšarfreistir eru ikki įsettar ķ galdandi barnaforsorgarlóg.

Mett veršur, at taš er sera tżdningarmikiš at įseta tķšarfreistir fyri mįlsvišgeršina hjį barnaverndartęnastuni. Mįl, iš verša višgjųrd av barnaverndartęnastuni, hava ķ flestu fųrum skund.

Talan er um at geva bųrnum eitt tilboš so skjótt sum gjųrligt, soleišis at trupulleikin, sum tey liva viš, kann verša loystur so skjótt sum gjųrligt. Harumframt er taš sįlarliga stręviš fyri bęši foreldur og bųrn at vita, at eitt mįl teimum višvķkjandi veršur višgjųrt av barnaverndartęnastuni.

Męlt veršur tķ til, at reglur verša įsettar um tķšarfreistir ķ hesum lógaruppskoti, hetta fyri at tryggja, at foreldur og bųrn fįa eina so skjóta višgerš sum gjųrligt.

Tķšarfreistin er galdandi frį tķ, at frįbošan er innkomin, ella at barnaverndartęnastan hevur tikiš mįl upp av sķnum eintingum. Sambęrt § 8 hevur barnaverndartęnastan, taš vil siga bęši barnaverndarnevnd og barnaverndarumsiting, mųguleika at taka mįl upp av sķnum eintingum.

Ķ serstųkum fųrum kann tķšarfreistin vera seks mįnašir. Her veršur serliga hugsaš um tvingsilsmįl ella tung umsorganaryvirtųkumįl, iš eru sera trupul at lżsa til fulnar, av tķ at nógv skjalatilfar skal fįast til vega frį ymiskum myndugleikum.

Tį iš taš ikki er gjųrligt at savna inn nųktandi tilfar innan trķggjar mįnašir eftir, at frįbošan er innkomin, og grundarlag sostatt ikki er fyri at taka avgerš, av tķ at mįliš ikki er nóg vęl lżst, kann barnaverndarnevndin eisini vķkja frį tķšarfreistini soleišis, at mįliš veršur loyst aftanį trķggjar mįnašir eftir, at frįbošanin er innkomin, men įšrenn seks mįnašir frį frįbošan. Hetta kann t.d. koma fyri, um ikki ber til at fįa eina lęknafrįgreišing fyrr enn trķggjar mįnašir eftir, at frįbošan er innkomin.

Barnaverndarnevndin skal taka avgerš ķ einum mįli tvęr vikur eftir, at barnaverndarumsitingin hevur lagt eina kanning sambęrt § 45 fyri nevndina, taš vil sum hųvušsregla siga ķ seinasta lagi innan trķggjar mįnašir og tvęr vikur eftir, at frįbošan er innkomin.

Til § 50. Greinin hevur sķtt fordųmi ķ galdandi barnaforsorgarlóg § 12, stk. 2. Ķ galdandi barnaforsorgarlóg eru ongar avmarkingar fyri, nęr barnaverndarnevndin kann senda boš eftir lųgregluni.

Męlt veršur til, at hetta veršur broytt soleišis, at barnaverndarnevndin bert skal hava mųguleika at senda boš eftir lųgregluni, tį iš taš veršur mett at vera neyšugt ķ mun til umstųšurnar hjį barni og foreldrum.

Stk. 2 samsvarar § 6, stk. 3 ķ galdandi barnaforsorgarlóg. Eftir upplżsingum frį teimum, iš umsita lógina, veršur hetta stk. nógv nżtt ķ dag, og veršur taš tķ endurtikiš ķ hesum lógaruppskoti.

Stk. 2 kann nżtast, tį iš barnaverndarnevndin ikki metir, at hon hevur sett allar neyšugar fyriskipanir ķ verk fyri eitt barn, įšrenn lųgreglan hevur fingiš mįliš um hendi. Ķ hesum fųrum kann lųgreglan, eftir tilstušlan frį barnaverndarnevndini, taka avgerš um, at mįliš skal gevast aftur til barnaverndarnevndina til framhaldandi višgerš.

Til § 51. Eftir § 8, stk. 2 ķ galdandi barnaforsorgarlóg hava limir ķ barnaverndarnevndum og teirra starvsfólk tagnarskyldu. Ķ įlitinum um barnaforsorg frį november 2000 var męlt til at stašfesta reglurnar um tagnarskyldu ķ nżggju barnaverndarlógini.

Umframt at stašfesta reglurnar um tagnarskyldu ķ hesi lóg, veršur ein nżggj regla sett inn ķ stk. 2. Mett veršur, at neyšugt er at tryggja, at ųll, iš eru viš til, ella į annan hįtt eru vitandi um kanning sambęrt hesi lóg, hava tagnarskyldu. Tey, iš stk. 2 fevnir um, nżtast ikki at śtinna arbeiši višvķkjandi barnaverndarmįlum, men kunnu vera vanlig leikfólk, iš verša innkallaš til at geva upplżsingar ķ mįlinum.

Ųll starvsfólk ķ almennu umsitingini ella ķ almennum starvi hava tagnarskyldu eftir kapitli 8 ķ fyrisitingarlógini: Lųgtingslóg nr. 132 frį 10.06.1993 um fyrisiting.

Somuleišis er tagnarskyldan galdandi fyri ųll ķ almennari tęnastu innan lands- og kommunufyrisiting, undir hesum limir ķ rįšum og nevndum, starvsfólk į almennum ella alment góškendum dag- og samdųgursstovnum, heilsusystrar, fosturforeldur, eftirlitsverjar, umsjónarfólk o.o.

Tagnarskyldan fevnir sambęrt fyrisitingarlógini um allar upplżsingar, sum neyšugt er at halda duldar viš atliti at almennum ella privatum įhugamįlum, undir hesum fķggjarlig višurskifti hjį einstaklingum.

Tagnarskyldan stendur viš, hóast viškomandi fer śr almennari tęnastu.

Taš er tó ikki brot į tagnarskylduna, tį viškomandi, sum hevur upplżsingar, hevur skyldu til at geva tęr vķšari, ella tį viškomandi lógliga rųkir greiš almenn įhugamįl ella lógliga tekur stig til at verja barnsins tųrv, sķ serliga § 27, stk. 2 ķ fyrisitingarlógini.

Undantiknar frį tagnarskylduni eru eitt nś upplżsingar, iš verša latnar ķ sambandi viš tvųrfakligt samstarv, ella tį iš fosturforeldur arbeiša ķ sjįlvhjįlparbólkum. Hetta samstarv mį metast at vera greitt til frama fyri tann, sum mįliš snżr seg um, nevniliga barniš, og mį metast at vera ein neyšugur lišur ķ at finna bestu loysn į trupulleikum ķ mįlinum. Višmerkjast mį tó, at tey, iš eru viš ķ tvųrfakliga samstarvinum ella ķ einum sjįlvhjįlparbólki av fosturforeldrum, hava tagnarskyldu mótvegis ųllum, sum ikki luttaka ķ hesum tiltųkum. Taš vil siga, at tey kunnu tosa um einstaklingamįl sķnįmillum, men tey hava ikki loyvi at siga ųšrum, iš eru uttan fyri samstarviš, frį tķ, tey fįa at vita ķ hesum hųpi.

Til § 52. Barnaverndarumsitingin skal fyrireika eitt mįl sambęrt § 11 śt ķ ęsir, įšrenn barnaverndarnevndin leggur mįliš fyri Hųvušsbarnaverndarnevndina. Tęr skrivligu frįgreišingarnar og ummęlini, sum eru grundarlag undir tilmęlinum hjį barnaverndarnevndini, skulu vera hjįlųgd, tį iš mįliš veršur lagt fyri Hųvušsbarnaverndarnevndina, og upplżsast skal, hvųrjir persónar skulu geva frįgreišing fyri Hųvušsbarnaverndarnevndini.

Tį iš barnaverndarnevndin leggur eitt mįl sambęrt § 11 fyri Hųvušsbarnaverndarnevndina til avgeršar, skal barnaverndarumsitingin eisini gera tilmęli um, hvųrt barniš best egnar seg at fara į samdųgursstovn ella ķ fosturheim, ella um at nżta annaš tilboš til barniš uttan fyri heimiš. Hųvušsbarnaverndarnevndin tekur avgerš um, hvar barniš skal fara.

Av tķ at mįliš veršur kannaš śt ķ ęsir, įšrenn taš veršur lagt fyri Hųvušsbarnaverndarnevndina, skal Hųvušsbarnaverndarnevndin ikki hava fyri neyšini at kanna mįliš stórvegis meiri. Hųvušsbarnaverndarnevndin hevur tó allan rętt at kanna mįliš til fulnar, ella senda barnaverndarnevndini mįliš aftur til betri fyrireikingar.

Barnaverndarnevndin hevur próvbyršuna fyri, at eitt barn skal takast frį foreldrunum, ella um ašrar tvingsilsfyriskipanir skulu setast ķ verk. Megnar barnaverndarnevndin ikki at lyfta próvbyršuna, veršur eingin fyriskipan sett ķ verk.

Barnaverndarnevndin hevur rętt til at vera umbošaš ķ mįlinum. Taš vil siga, at barnaverndarnevndin kann velja at vera umbošaš av einum sakfųrara, tį iš eitt mįl veršur lagt fyri Hųvušsbarnaverndarnevndina. Hetta merkir ikki, at ašrir partar ikki eisini hava rętt til umbošan. Tann ella tey, iš hava foreldramyndugleikan, og bųrn, iš hava fylt 15 įr, hava rętt til ókeypis umbošan sambęrt § 57.

Barnaverndarnevndin kann eisini nżta umbošiš til at hjįlpa sęr viš at lżsa mįliš til fulnar. Taš kann vera bęši eitt trupult og eitt vķšfevnt arbeiši at lżsa mįliš innan tķšarfreistina į 3 mįnašir. Barnaverndarnevndin hevur tķ mųguliga hjįlp fyri neyšini ķ įlvarsomum mįlum, um hon skal vera fųr fyri eisini at rųkja vanliga barnaverndarbeišiš.

Til stk. 6. Oršingin " Skrivstovan hjį Hųvušsbarnaverndarnevndini ansar eftir, at mįliš er nóg vęl upplżst, įšrenn taš veršur lagt fyri Hųvušsbarnaverndarnevndina", merkir, at "officialprincippiš", taš vil siga skyldan at lżsa mįliš, er galdandi ķ hesum mįlum. Meginreglan er sostatt, at taš er skrivstovan hjį Hųvušsbarnaverndarnevndini, iš skal tryggja, at mįliš veršur lżst til fulnar, įšrenn mįliš veršur lagt fyri Hųvušsbarnaverndarnevndina. Hųvušsbarnaverndarnevndin kann tó eisini bišja um fleiri upplżsingar, um nevndin heldur taš vera neyšugt. Barnaverndarnevndin skal lżsa mįliš so vęl sum gjųrligt, men taš er Hųvušsbarnaverndarnevndin, iš hevur hųvušsįbyrgdina av, at mįliš er nóg vęl lżst.

Skrivstovan hjį Hųvušsbarnaverndarnevndini kann lata mįliš fara aftur til barnaverndarnevndina til betri fyrireiking, um mįliš ikki er nóg vęl lżst.

Til § 53. Reglurnar um ógegni ķ kap. 2 ķ lųgtingslóg nr. 132 frį 10. juni 1993 um fyrisiting/om forvaltning eru galdandi fyri limir og varalimir ķ Hųvušsbarnaverndarnevndini. Mett veršur, at taš er neyšugt at stašfesta, at ógegnisreglurnar ķ fyrisitingarlógini eru galdandi, av tķ at taš hevur serliga stóran tżdning, at hesar reglur verša hildnar, tį iš talan er um so viškvom mįl sum barnaverndarmįl.

Til § 54. Taš veršur ķ hesi grein stašfest, hvųr er partur ķ einum mįli, iš veršur lagt fyri Hųvušsbarnaverndarnevndina.

Partar ķ mįlinum eru tann ella tey, iš hava foreldramyndugleikan, taš vil siga ķ flestu fųrum foreldrini og barnaverndarnevndin. Um barniš er 15 įr, er taš eisini partur ķ mįlinum, sķ § 44 og višmerkingar. Um bęši foreldrini hava foreldramyndugleikan, eru bęši partar ķ mįlinum.

Ķ teimum fųrum, har ein avgerš er serliga inntrķvandi ķ višurskiftini hjį fosturforeldrunum, kunnu fosturforeldrini gerast partar ķ mįlinum.

Biologisku foreldrini, taš vil siga bęši tann, iš hevur foreldramyndugleikan og tann, iš ikki hevur foreldramyndugleikan, eru partar ķ mįlum um samverurętt sambęrt stk. 3 ķ hesi grein.

Til § 55. Fyri at tryggja at mįliš veršur so vęl lżst sum gjųrligt, er neyšugt at hava ein samrįšingarfund viš partarnar, sum ķ flestu fųrum eru foreldrini og barnaverndarnevndin. Neyšugt er, at skjalatilfariš og vitnisfrįgreišingarnar eru nųktandi sum avgeršargrundarlag ķ mįlinum.

Um skjalatilfar ikki fęst til vega, ella vitni ikki kunnu mųta vegna sjśku ella annaš, kann Hųvušsbarnaverndarnevndin fįa skjalatilfar, tį iš tilfariš er tųkt, og vitnisfųrslu, tį iš vitnini kunnu mųta. Fyri at mįliš skal verša so skjótt avgreitt sum gjųrligt, skal tó mišast ķmóti at hava skjalatilfar og vitnisfųrslu so skjótt sum gjųrligt.

Til § 56. Av alstórum tżdningi er, at mįl višvķkjandi tvingsli og umsorganaryvirtųku ikki draga śt. Best er, um Hųvušsbarnaverndarnevndin einans įsetur stuttar freistir til at fįa til vega tilfar ķ mįlinum. Tessvegna er eisini sera umrįšandi, at barnaverndarnevndin hevur lagt fram alt tilfar ķ mįlinum, bęši taš, iš stušlar inntrivum, og taš, sum gongur ķmóti inntrivum.

Višvķkjandi "pųrtum ķ mįlinum" sķ § 54.

Til § 57. Ķ galdandi fųroysku barnaforsorgarlóg eru ongar įsetingar um, at foreldur ella bųrn hava rętt til ókeypis umbošan, tį iš ein barnaverndarnevnd hevur ętlanir um at seta fyriskipan ķ verk fyri bųrn teirra. Foreldrini standa ķ hesum fųrum einsamųll mótvegis tķ almenna. Foreldrini kunnu lata ein advokat umboša seg, men taš er fyri teirra egnu rokning.

Męlt veršur til, at foreldur og bųrn, iš eru partar ķ mįlinum, fįa rętt til ókeypis umbošan ķ mįlum, har samtykki ikki er fingiš til vega frį tķ ella teimum, iš hava foreldramyndugleikan, ella einum barni, iš hevur fylt 15 įr.

Rętturin til ókeypis umbošan er ķ hesum lógaruppskoti avmarkašur til mįl višvķkjandi tvingsli og ķ summum fųrum višvķkjandi umsorganaryvirtųku, av tķ at mett veršur, at foreldrini ķ hesum fųrum hava mest tųrv į umbošan, tķ talan er um sera įlvarsom mįl, iš verša lųgd fyri Barnaverndarnevndina. Mett veršur ikki, at taš er neyšugt, at foreldrini hava rętt til ókeypis umbošan, tį iš tey frammanundan hava giviš samtykki til, at avgerš skal takast. Samstundis hevši taš ųkt nógv um śtreišslurnar į barnaverndarųkinum, um foreldur ķ ųllum barnaverndarmįlum hųvdu rętt til ókeypis umbošan.

Sambęrt stk. 3 veršur taš tó mųguligt hjį Hųvušsbarnaverndarnevndini at avgera, at foreldur og bųrn fįa ókeypis umbošan, sjįlvt um tey hava giviš sķtt samtykki. Hetta um nevndin metir, at taš gagnar mįlinum, jb. stk. 3.

Hava foreldrini ikki longu fingiš ein persón at umboša seg, kann Hųvušsbarnaverndarnevndin ella skrivstovan hjį nevndini hjįlpa foreldrunum viš at finna hóskandi umbošan. Hetta soleišis at ein advokatur veršur tilnevndur til at taka sęr av mįlinum.

Advokaturin skal beinanvegin kunnast um tilmęli viš hjįlųgdum skjųlum frį barnaverndarnevndini, og fįa eina freist fyri skrivligari framlųgu, umframt framlųgu av skjųlum og upplżsingum um, hvųrji vitni hann ynskir at fųra.

Višvķkjandi samsżning og endurgjaldi fyri śtreišslur til sakfųrara, eru somu reglur galdandi sum ķ fųrum, har frķ ręttarfųrsla er jįttaš, javnber kapittul 31 ķ "lov for Fęrųerne om rettens pleje", nęrri įsett: "lovbekendtgųrelse nr. 148 af 9. marts 2004 af lov for Fęrųerne om rettens pleje".

Śtreišslur sambęrt hesi grein verša hildnar av landskassanum, jb. § 69 ķ hesi lóg.

Mett veršur ikki, at taš er neyšugt, at landsstżrismašurin hevur heimild til at įseta nęrri reglur um rindan av śtreišslum til samsżning o.a. fyri ókeypis umbošan, tį iš greišar reglur hesum višvķkjandi eru įsettar ķ ręttargangslógini. Tķ veršur beinleišis įvķsing til ręttargangslógina sett ķ hesa grein. Sama regla er įsett ķ § 60, stk. 5 ķ ķ donsku: "lovbekendtgųrelse nr. 764 af 26. august 2003 lov om social service".

Til § 58. Įsetingarnar ķ hesum kaptli samsvara § 3, stk. 3 og 5 ķ galdandi barnaforsorgarlóg. Neyšugt er at stašfesta, hvųr Barnaverndarnevnd hevur įbyrgd av at fylgja eini fyriskipan upp višvķkjandi einum barni, sum er undir barnavernd, til fyriskipanin er lišugt višgjųrd.

Mett veršur, at taš greišasta uppgįvubżtiš er, at įbyrgdin av mįlinum flytur til barnaverndarnevndina į stašnum, har tann ella tey, iš hava foreldramyndugleikan, bśgva. Hetta av tķ, at foreldrini rinda skatt ķ kommununi, har tey bśgva og tķ eisini eiga rętt til at fįa veitingar frį kommununi, har tey bśgva. Tann kommunan, iš hevur įbyrgdina av mįlinum, skal eisini rinda śtreišslurnar, iš standast av mįlinum.

Tó kann avtala gerast millum avvaršandi barnaverndarnevndir um, at tann barnaverndarnevndin, iš hevur sett eina fyriskipan ķ verk ella hevur įbyrgd av framhaldandi at fylgja viš ķ eini fyriskipan, framvegis skal hava įbyrgd og heimild at fylgja viš ķ fyriskipanini og rinda śtreišslur ķ hesum sambandi, til endamįliš er rokkiš.

Tį iš ein familja flytur kommunu, eftir at ein fyriskipan er sett ķ verk, skal barnaverndarnevndin, har familjan flytur frį, geva tķ barnaverndarnevndini, har familjan flytur til, allar neyšugar upplżsingar um barniš og fyriskipanina, soleišis at besta śrslit kemur burturśr til frama fyri barniš.

Viš "barnaverndarnevnd" er at skilja barnaverndarnevnd og felags barnaverndarnevnd. Taš vil siga, at um fleiri kommunur hava avgjųrt at hava felags barnaverndarnevnd, hevur felags barnaverndarnevndin somu uppgįvur sum barnaverndarnevndin sambęrt hesi grein. Hevur barnaverndarnevndin ķ įvķsum mįli giviš barnaverndarumsitingini avgeršarmyndugleikan, hevur barnaverndarumsitingin įbyrgd av at avgreiša mįliš samsvarandi reglunum ķ hesi grein.

Um tann kommunan, iš barniš ella tann ella tey, iš hava foreldramyndugleikan, flyta til, er viš ķ einum kommunalum samstarvi um felags barnaverndarnevnd, skal frįbošast til hesa barnaverndarnevnd.

Til § 59. Greinin įsetur, hvųr hevur įbyrgdina av mįlinum, tį iš tann ella tey, iš hava foreldramyndugleikan, bśgva ķ tveimum ymiskum kommunum.

Til § 60. Av tķ at barnaverndarlógin hevur sum hųvušsendamįl at verja taš einstaka barniš, veršur mett, at hjįlpin til barniš eigur at kunna verša givin, har sum barniš bżr. Um sambandiš er slitiš ķmillum foreldramyndugleika og barniš, veršur skotiš upp, at tann barnaverndarnevndin, har barniš bżr, hevur įbyrgd av at seta endaliga fyriskipan ķ verk fyri barniš.

Til § 61. Įsett veršur, at tį familja viš bųrnum undir 18 įr flytur śr eini kommunu ella einum kommunalum samstarvi um barnavernd, har barnaverndarnevndin metir, at eitt ella fleiri av bųrnunum hava tųrv į stušli, skal barnaverndarnevndin kunna ta barnaverndarnevnd, har familjan flytur til, um višurskiftini.

Hetta fyri at bųrnini ikki skulu koma ķ klųtur av fleiri barnaverndarnevndum, tķ familjan flytur, ella at familjan veršur slept upp į fjall, av tķ at barnaverndarnevndin į tķ staši, sum familjan er flutt til, ikki er kunnaš um višurskiftini hjį familjuni. Taš eru dųmi um familjur, iš jśst flyta kommunu fyri at sleppa sęr undan, at almennir myndugleikar koma sęr upp ķ teirra familjuvišurskifti. Um barnaverndarnevndin ķ kommununi tį ikki er kunnaš um višurskiftini hjį familjuni, er vandi fyri, at trupulleikarnir hjį bųrnunum ikki verša loystir ręttstundis.

Um taš tęnir mįlinum, skal barnaverndarnevndin senda tęr upplżsingar, sum hon hevur um barniš, viš, tį iš kunnaš veršur sambęrt hesi grein. Hetta fyri at tryggja, at mįlsvišgeršin gongur so skjótt sum gjųrligt, soleišis at barniš kann verša hjįlpt, įšrenn ov stórur skaši er hendur.

Til § 62. Greinin įsetur, at um familja flytur uttanlands, skal barnaverndarnevndin kunna rętta myndugleika uttanlands um mįliš. "Avvaršandi myndugleiki uttanlands" er tann myndugleiki, sum kann taka avgerš ķ barnaverndarmįlum. Hetta verša ķ flestu fųrum sosialu deildirnar ķ teimum einstųku kommununum, sum foreldrini flyta til. Um myndugleikin ynskir taš, skal barnaverndarnevndin senda allar viškomandi upplżsingar til myndugleikan, sum frameftir skal taka sęr av mįlinum.

Til § 63. Hendan grein samsvarar § 3, stk. 5 ķ galdandi barnaforsorgarlóg. Neyšugt er at stašfesta, hvųr tekur endaliga avgerš, um barnaverndarnevndir eru ósamdar um, hvųr eigur mįliš.

Kapittul 10: Kęrumųguleiki 

Til § 64. Ķ hesi grein veršur įsett, at mįl, sum verša višgjųrd av Hųvušsbarnaverndarnevndini, verša lųgd beinleišis fyri ręttin.

Sorinskrivarin og Eystari landsręttur hava męlt landsstżrismanninum til at įseta reglur um, at Fųroya ręttur veršur veršur vķškašur viš sakkųnum, at mįlini verša višgjųrd sambęrt reglunum um borgarlig mįl sambęrt ręttargangslógini og at verandi mannagongd višvķkjandi landsręttarvišgerš av barnaverndarmįlum sambęrt galdandi barnaforsorgarlóg veršur stašfest ķ hesum lógaruppskotinum. Almanna- og heilsumįlarįšiš hevur umrųtt spurningin viš danska Lųgmįlarįšiš, iš eisini męlir til at broyta lógaruppskotiš samsvarandi višmerkingunum hjį omanfyrinevndu. Lųgmįlarįšiš metti ikki, at taš var neyšugt at broyta ręttargangslógina av hesi orsųk. Landsstżrismašurin hevur tķ broytt lógaruppskotiš samsvarandi višmerkingunum frį Sorinskrivaranum og Eystara landsrętti.

Męlt veršur til, at Fųroya ręttur ķ hesum mįlum veršur vķškašur viš einum sakkųnum ķ barnavernd og einum sakkųnum ķ sįlarfrųši. Ein sakkųnur ķ barnavernd kann vera ein sosialrįšgevi, lųgfrųšingur ella annaš fakfólk, iš hevur serkunnleika til barnavernd, og ein sakkųnur ķ sįlarfrųši kann vera ein sįlarfrųšingur, iš helst skal hava serkunnleika ķ barnasįlarfrųši.

Mįlini verša višgjųrd eftir reglunum um borgarlig mįl sambęrt ręttargangslógini, undir hesum kapittul 43 a um roynd av fyrisitingarligari fręlsistųku. Rętturin kann taka avgerš um, at ręttarfundirnir verša afturlatnir. 

Stykki 4 um landsręttarinnar višgerš av barnaverndarmįlum samsvarar viš § 7, stk. 2 og 4 ķ galdandi barnaforsorgarlóg um kęru av avgeršum tiknar av "Fęrųernes nęvn for bųrneforsorg". Tį iš skrivaš veršur: "landsręttarinnar višgerš av barnaverndarmįlum ķ hinum pųrtunum av rķkinum", veršur vķst til §§ 124-127 ķ "lov om social service LBK nr 708 af 29/06/2004".Stykki 5 um partarnar ķ mįlinum svarar til § 7, stk. 3 ķ galdandi barnaforsorgarlóg.

Avgeršir, tiknar av Hųvušsbarnaverndarnevndini, kunnu ikki kęrast til annan fyrisitingarligan myndugleika og verša ikki freistašar, um tęr verša lagdar fyri Fųroya rętt. Avgeršir, tiknar av Fųroya rętti, verša ikki freistašar, um tęr verša lagdar fyri landsręttin.

Avgerš tikin av landsręttinum kann ikki leggjast fyri hęgstarętt.

Avgeršir hjį Hųvušsbarnaverndini verša ikki freistašar, um tęr verša lagdar fyri Fųroya rętt. Taš vil siga, at um Hųvušsbarnaverndarnevndin hevur tikiš eina avgerš, og avgeršin veršur lųgd fyri Fųroya rętt, veršur avgeršin hjį Hųvušsbarnaverndarnevndini kortini sett ķ verk. Taš, at Fųroya ręttur višger mįliš, stešgar ikki avgeršini hjį Hųvušsbarnaverndarnevndini.

Til § 65. Męlt veršur til, at kęrumyndugleikin ķ ųllum ųšrum barnaverndarmįlum, enn teimum ķ § 64 nevndu, veršur Kęrunevndin ķ almannamįlum, sķ Ll. nr. 47 frį 23.03.1993 um kęrunevnd ķ almannamįlum. Kęrunevndin hevur eina umsiting, Fųroya Kęrustovn, sum višger og fyrireikar tey mįl, iš verša lųgd fyri nevndina.

Mešan avgeršir hjį Kęrunevndini ikki kunnu kęrast til hęgri fyrisitingarligan myndugleika, kunnu tęr eftir vanligum reglum leggjast fyri dómsvaldiš.

Avgeršir hjį Kęrunevndini verša ikki freistašar, um tęr verša lagdar fyri dómsvaldiš. Taš vil siga, at um Kęrunevndin hevur tikiš eina avgerš, og avgeršin veršur lųgd fyri dómsvaldiš, veršur avgeršin hjį Kęrunevndini kortini sett ķ verk. Taš, at rętturin višger mįliš, stešgar ikki avgeršini hjį Kęrunevndini.

Į sama hįtt verša avgeršir hjį barnaverndarnevndum og ųšrum myndugleikum, iš hava tikiš avgerš sambęrt lógini, heldur ikki freistašar, um tęr verša lagdar fyri Kęrunevndina. Kęrunevndin kann tó ķ serligum fųrum taka avgerš um, at avgeršin skal freistast.

Av tķ at kęrur um tżšandi inntriv, so sum tvingsilsmįl og umsorganaryvirtųku, verša lagdar fyri Fųroya rętt sambęrt hesum lógaruppskoti, er vęntandi, at taš ikki verša nógv mįl, iš verša kęrd til Kęrunevndina ķ almannamįlum. Tey mįl, iš verša kęrd til Kęrunevndina ķ almannamįlum, verša mįl, har tann ella tey, iš hava foreldramyndugleikan, frammanundan hava samtykt ella loyvt, at ein fyriskipan varš sett ķ verk.

Til § 66. Ķ hesi grein veršur stašfest, hvųr hevur rętt til at kęra. Avgeršir tiknar av Hųvušsbarnaverndarnevndini kunnu ikki kęrast til annan fyrisitingarligan myndugleika, men kunnu leggjast fyri Fųroya rętt. Kęrarin veršur ķ flestu fųrum tann ella tey, iš hava foreldramyndugleikan. Ķ summum fųrum hava fosturforeldur rętt til at kęra.

Taš er barnaverndarnevndin og ikki barnaverndarumsitingin, iš hevur rętt til at kęra. Hetta av tķ, at barnaverndarnevndin hevur evsta myndugleika į ųkinum ķ kommununi ella kommunala samstarvinum.

Taš skal višmerkjast, at faktiskar geršir (į donskum: faktisk forvaltningsvirksomhed) tó ikki kunnu kęrast. Taš eru bert avgeršir, tiknar av myndugleikum sambęrt hesi lóg, iš kunnu kęrast.

Męlt veršur til, at eitt barn, sum hevur fylt 15 įr, sjįlvt skal vera partur ķ mįlinum, tį iš taš snżr seg um barnaverndarmįl, og kunna kęra mįl, iš višvķkja tķ sjįlvum, sķ višmerkingarnar til § 44.

Kapittul 11: Eftirlit

Til § 67. Eftirlitiš hjį landsstżrismanninum er ikki bert avmarkaš til ólógligar avgeršir og samtyktir ķ sambandi viš mįlsvišgerš og tķlķkt. Eftirlitiš fevnir eisini um tey fųri, har kommunustżriš er óvirkiš ķmóti teimum lógarįsettu reglunum, ella har kommunustżriš óvitaš umsitur reglurnar ķ hesi lóg skeivt. 

Višvķkjandi eftirlitinum sum heild veršur eisini vķst til tęr heimildir, sum landsstżrismašurin ķ kommunumįlum hevur sambęrt kapitli 9 ķ lųgtingslóg nr. 87 frį 17. mai 2000 um Kommunustżri.

Ķ fųrum, har taš er neyšugt, kann landsstżrismašurin ķ almannamįlum heita į landsstżrismannin ķ kommunumįlum um at draga teir einstųku kommunustżrislimirnar til svars sambęrt kommunustżrislógini.

Landsstżrismašurin kann sambęrt hesi grein įleggja kommunum at fara ķ kommunalt samstarv, um hesar ikki hava skipaš seg ķ kommunal samstųrv į 1.500 ķbśgvar, tį iš lógin kemur ķ gildi. Veršur hetta neyšugt, hevur landsstżrismašurin viš hesi heimild eisini heimild til at įseta, hvussu kommunala samstarviš skal skipast ķ mun til setan av felags barnaverndarnevnd, umsiting og fķgging.

Kapittul 12: Fķgging 

Til § 68. Ķ hesi grein veršur įsett, at taš eru kommunurnar, iš hava fķggjarligu įbyrgdina av barnaverndarųkinum. Hetta śt frį meginregluni um, at tann, iš skal valda, skal gjalda. Taš vil siga, at tį iš kommunurnar taka avgerš sambęrt hesi lóg, skulu tęr eisini halda tęr śtreišslur, iš standast av avgeršini. T.d. kann nevnast, at kommunurnar skulu halda śtreišslurnar av at seta bųrn til umlęttingar, hóast Fosturforeldraskipanin umsitur umlęttingarforeldur. Hetta tķ at kommunurnar taka avgerš um, at eitt barn skal setast til umlęttingar. Kommunur kunnu samstarva um śtreišslur į barnaverndarųkinum.

Hvųr einstųk kommuna syrgir fyri, at neyšug jįttan er til taks til at veita borgarunum ķ kommununi tęr tęnastur og fyriskipanir, sum kommunan hevur įbyrgd av at veita sambęrt hesi lóg.

Kommunurnar skulu tó ikki halda tęr śtreišslur, iš standast av § 69. Hesar śtreišslur verša hildnar av landinum. Av tķ at landiš heldur ein part av barnaverndarśtreišslunum, skuldi taš veriš betri mųguleiki hjį kommununum at lagt stųrri įheršslu į taš fyribyrgjandi barnaverndararbeišiš, iš veršur gjųrt av barnaverndartęnastunum ķ kommununum.

Landsstżrismašurin hevur heimild til at įseta nęrri reglur um kommunala samstarviš višvķkjandi felags barnaverndarnevndum, felags barnaverndarumsiting og fķgging av barnaverndarųkinum. Hetta arbeišiš skal gerast ķ samrįš viš kommunurnar. "Ķ samrįš viš kommunurnar" merkir ķ hesi lóg, at kommunurnar verša spurdar til rįšs ķ sambandi viš tilevnan av kunngeršini ella ųšrum reglum, men at landsstżrismašurin tekur endaliga avgerš um, hvussu kunngeršin skal verša.

Ętlanin er ķ hesum fųrinum at seta ein arbeišsbólk viš umbošum frį Almanna- og heilsumįlarįšnum, Innlendismįlarįšnum, Fųroya Kommunufelag og Kommunusamskipan Fųroya at tilevna eitt uppskot til kunngerš, sum landsstżrismašurin tekur endaliga stųšu til. Tį iš uppskotiš til kunngerš er endaligt frį landsstżrismansins sķšu, veršur taš sent til allar partar til hoyringar eftir vanligari mannagongd.

Til § 69. Greinin įsetur, hvųrjar śtreišslur landskassin heldur sambęrt hesi lóg. Greinin er śttųmandi.

Landsstżrismašurin syrgir fyri, at neyšug jįttan er til taks til at veita borgarunum tęr tęnastur og fyriskipanir, sum landiš hevur įbyrgd av at veita sambęrt hesi lóg.

Kęrunevndin ķ Almannamįlum er ikki nevnd ķ hesi grein, av tķ at hendan nevnd er reguleraš ķ "Ll. nr. 47 frį 23.03.1993 um Kęrunevnd ķ Almannamįlum".

Til § 70. Sambęrt § 43, stk. 3 ķ galdandi barnaforsorgarlóg veršur tann, iš hevur uppihaldsskyldu mótvegis einum barni, sum veršur sett heiman, settur ķ gjald sambęrt reglunum ķ lóg um almenna forsorg, taš vil siga galdandi "Lb. nr. 100 af 02.03.1988 om offentlig forsorg, med senere ęndringer".

Ķ hesum lógaruppskoti veršur hendan regla broytt soleišis, at Fosturforeldraskipanin kann avgera, at foreldur at einum barni, iš er sett heiman, skulu rinda eitt uppalingarķskoyti fyri barniš. Sostatt er taš ikki ķ ųllum fųrum, at foreldrini skulu rinda gjald fyri barniš. Uppalingarķskoyti kann ikki krevjast, um foreldrini ikki hava fķggjarligar umstųšur til at rinda upphęddina.

Landsstżrismašurin įsetur nęrri reglur um m.a. stųddina į uppalingarķskoytinum. Hendan kann mųguliga javnast į sama hįtt, sum ašrar upphęddir verša javnašar, eitt nś pensjónirnar. Įsetingar kunnu vera um, hvussu lįga inntųku ein skal hava fyri at skula gjalda uppalingarķskoyti. Somuleišis kann ein upphędd t.d. vera įsett fyri hvųrt inntųkustig. Eisini kunnu įsetingar vera um umsiting og innkrevjing av ķskoytinum. Hetta kann t.d. vera, at ķskoytiš skal krevjast inn av einum pantifśta.

Ętlanin er eisini at įseta lķknandi reglur sum ķ donsku kunngeršini: "BEK nr 1093 af 08/12/2000 om betaling for ophold i anbringelsessteder for bųrn og unge under 18 år samt for dųgnophold og udslusningsophold for unge i alderen 18 til og med 22 år."

Til § 71. Ķ hesi grein verša lķknandi reglur um uppalingargjald įsettar fyri egingjald hjį bųrnum.

Hetta kann verša neyšugt, um barniš er sett heiman sambęrt §§ 36 og 37, taš vil siga er sett į samdųgursstovn grundaš ķ egnum samtykki, ella er sett og/ella afturhildiš į samdųgursstovni uttan egiš samtykki. Hugsaš veršur um dųmi, har barniš, iš hevur fylt 15 įr, er nóg bśgviš til at kunna rinda ein part av uppihaldinum sjįlvt. Ķ nógvum fųrum kann taš vera ein fyrimunur hjį barninum at rinda ein part av uppihaldinum sjįlvt, tį hetta kann ųkja um įbyrgdarkensluna hjį barninum og styrkja taš ķ at rųkja sķnar skyldur ķ samfelagnum sum ein vaksin borgari.

Rętturin til at krevja uppalingarķskoyti frį bųrnum er avmarkašur til, at barniš hevur fylt 15 įr, og at barniš hevur vunniš sęr peningin viš egnum virksemi. Hetta veršur įsett, fyri at greinin skal samsvara viš įsetingina ķ § 39 ķ "Ll. nr. 277 af 30.06.1922 om umyndighed og vęrgemaal" viš seinni broytingum.

§ 39 fyrsta, annaš og trišja punktum ķ hesi lóg er soljóšandi: "§ 39. En umyndig raader selv over, hvad han har erhvervet ved egen virksomhed efter sit fyldte 15de aar eller, hvis han er umyndiggjort, efter umyndiggųrelsen. Raadigheden omfatter ogsaa indtęgten af det saaledes erhvervede, og hvad der tręder i stedet derfor. Den medfųrer ikke adgang til at paatage sig gęldsforpligtelser."

Taš veršur įsett, at taš kann verša įlagt bųrnum, sum hava fylt 15 įr, at gjalda eitt uppalingarķskoyti, ķmešan tey eru sett heiman. Hetta merkir ikki, at barniš skal vera 15 įr, tį iš taš veršur sett heiman, fyri at Fosturforeldraskipanin kann krevja uppalingarķskoyti. Barniš kann hava veriš sett heiman, įšrenn taš fylti 15 įr, men Fosturforeldraskipanin hevur bert heimild til at krevja uppalingarķskoyti frį tķ degi, barniš fyllir 15 įr.

Tį iš Fosturforeldraskipanin tekur avgerš um, at barn skal rinda uppalingarķskoyti sambęrt hesi grein, skal hon hava ķ huga, at hon skal verja bųrn og ung ķmóti at verša misnżtt fķggjarliga, og verja tey ķmóti at śtinna arbeiši, sum kann vera sįlarliga ella likamliga tyngjandi fyri tey, įvirka śtbśgvingina hjį teimum ov nógv, ella vera skašandi fyri barnsins heilsu ella likamligu, sįlarligu, andaligu, moralsku ella sosialu menning. Hetta er įsett ķ ST-barnaręttindasįttmįlanum art. 32 og stašfest ķ §§ 48 til 50 ķ lųgtingslóg nr. 70 frį 11. mai 2000 um arbeišsumhvųrvi.

Sambęrt stk. 4 kann landsstżrismašurin įseta nęrri reglur um uppalingarķskoyti hjį bųrnum. Ętlanin viš hesi heimild er at įseta lķknandi reglur sum ķ donsku kunngeršini: "BEK nr 1093 af 08/12/2000 om betaling for ophold i anbringelsessteder for bųrn og unge under 18 år samt for dųgnophold og udslusningsophold for unge i alderen 18 til og med 22 år."

Kapittul 13: Revsing 

Greinirnar ķ hesum kapitli samsvara viš ella hava sķna fyrimynd ķ greinunum ķ kap. VIII ķ galdandi barnaforsorgarlóg.

Tį iš vķst veršur til revsilógina, veršur vķst til (Lb. nr. 215 af 24.06.1939 af straffeloven, som senest ęndret ved A.nr. 134 af 2. marts 2004).

Til § 72. Greinin hevur sķna fyrimynd ķ § 38 ķ galdandi barnaforsorgarlóg. Tó eru stk. 2 og 3 ķ galdandi § 38 ķ barnaforsorgarlógini strikaš eftir tilmęli frį fśtanum.

Til § 73. Greinin samsvarar viš § 39 ķ galdandi barnaforsorgarlóg.

Til § 74. Greinin samsvarar viš § 40 ķ galdandi barnaforsorgarlóg, men er lagaš til hetta lógaruppskot, tį iš talan er um įvķsing til myndugleikar.

Til § 75. Greinin hevur sķna fyrimynd ķ § 41 ķ galdandi barnaforsorgarlóg og er lagaš til višmerkingarnar frį fśtanum.

Stk. 2. er tikiš śr ķslendsku barnaverndarlógini (lov nr. 80 af 10. maj 2002 om bųrneforsorg) § 99. Mett veršur, at neyšugt er at hava mųguleika fyri at seta revsifyriskipanir ķ verk mótvegis fólkum, iš eggja bųrnum og ungum til at fremja brotsverk, og eisini fólkum, iš eggja bųrnum til misnżtslu av rśsevnum, undir hesum narkotika. Hetta kann vera ein trupulleiki ķ nśtķšarsamfelagnum.

Til § 76. Greinin hevur sķna fyrimynd ķ § 40 ķ galdandi barnaforsorgarlóg og ķ § 117 ķ donsku lbkg. nr. 755 af 9. september 2002 om social service.

Taš at seta eitt barn ella taka ķmóti einum barni til fosturs veršur ikki mett at vera fevnt av § 80, og mett veršur tķ, at taš er hent at hava hesa įseting ķ lógini.

Kapittul 14: Gildiskoma v.m.

Til § 77. Greinin įsetur lógarinnar gildiskomu og setur galdandi barnaforsorgarlóg śr gildi. Hóast gildiskoman er 1. januar 2006, veršur greinin um, at kommunurnar skulu seta felags barnaverndarnevndir sett ķ gildi dagin eftir, at lógin er kunngjųrd. Hetta veršur gjųrt eftir ynski frį Kommunufelųgunum, og samstundis gevur hetta kommununum mųguleika til at fyrireika seg til at yvirtaka fķggjarligu įbyrgdina av barnaverndarųkinum og at fyrireika seg til at seta felags barnaverndarumsitingar pr. 1. januar 2006.

Upprunalógin er: "Lov for Fęrųerne nr. 251 af 10. juni 1960 om bųrneforsorg".

Lógin er broytt viš:

• "lov nr. 579 af 19. december 1969", hendan broyting kom ķ gildi ķ Fųroyum viš kongligari fyriskipan nr. 386 frį 26. august 1970,
• "lov nr. 226 af 27. maj 1970",
• "lov nr. 155 af 24. april 1975",
• "lov nr. 247 af 8. juni 1983",
• "lov nr. 618 af 18. november 1987",
• "lov nr. 154 af 15. marts 1989" višvķkjandi broyting ķ kęrumyndugleikanum,
• "lov nr. 393 af 20. maj 1992" višvķkjandi nżggjum reglum um veitingar viš endurrindingarskyldu til śtreišslur višvķkjandi ognarķbśšum,
• "lov nr. 393 af 22. juni 1993" višvķkjandi lóg um studning til Fųroyska heimastżriš,
• Ll. nr. 163 frį 29. desember 1997 višvķkjandi broyting ķ śtreišslubżtinum ķmillum land og kommunu,
• Ll. nr. 77 frį 17. mai 2000, um at bert samdųgursstovnar, og ikki dagstovnar og dagrųktir, eru fevndir av barnaforsorgarlógini. Harumframt eru įsetingar um, at śtreišslur til fyriskipanir sambęrt lógini og śtreišlsur av virkseminum av samdųgursstovnum skulu rindast av landinum.
• Ll. nr. 21 frį 2. mars 2001, um at fķggjarligt frķplįss ikki longur veršur rindaš av landinum, men av kommununum.
• Ll. nr. 18 frį 12.03.2002, har heimild varš fingin til vega til at seta ķ gildi kunngerš um samsżning til fosturforeldur.

Til § 78. Kunngeršir o.a., settar ķ gildi sambęrt galdandi barnaforsorgarlóg, verša verandi ķ gildi, til tęr verša avloystar av reglum sambęrt hesi lóg ella settar śr gildi.

Ętlanin er skjótast gjųrligt at tilevna hesar kunngeršir, men fyri at įvķs ųki ikki skulu liggja ķ lógloysi, til nżggju kunngerširnar eru tilevnašar, verša galdandi kunngeršir ķ gildi, til tęr verša avloystar av reglum sambęrt hesi lóg ella settar śr gildi.

Galdandi kunngeršir sambęrt barnaforsorgarlógini eru hesar:

- K. nr. 43 frį 24.03.1993 um afturgjaldsskyldu višvķkjandi śtreišslum til egnan bśstaš.
- K. nr. 50 frį 25.03.1993 um barnaforsorg.
- K. nr. 62 frį 01.04.1993 um dagstovnar, dagrųkt og dųgnstovnar fyri bųrn og ung.
- K. nr. 65 frį 01.04.1993 um fyriskipan fyri eftirlitsverjar.
- K. nr. 6 frį 25.01.1995 um gjaldsreglur fyri dagstovnar og dagrųkt, sum broytt viš K. nr. 84 frį 07.10.1999.
- K. nr. 79 frį 09.09.2002 um samsżning til fosturforeldur.

Til § 79. Av tķ at nųktandi tilboš uttan fyri heimiš ikki eru ķ Fųroyum, er ķ summum fųrum neyšugt at senda bųrn og ung til onnur lond, undir hesum Danmark og Grųnland, į samdųgursstovn ella til fosturforeldur.

Ętlanin viš hesi grein er, at landsstżrismašurin skal hava mųguleika fyri at įseta nęrri reglur eftir avtalu viš donsku stjórnina višvķkjandi teimum fųrum, har bųrn verša send til Danmarkar ella til Grųnlands į samdųgursstovn v.m. Ętlanin er at įseta lķknandi reglur sum ķ donsku kunngeršini: "Bek nr. 314 af 30.04.2003 om visitation, betaling og refusion samt besųgsrejser m.v., for personer fra Grųnland og Danmark, som skal opholde sig i Danmark eller Grųnland i tilbud om boformer".

Til § 80. Neyšugt er at įseta reglur um, nęr og hvussu verandi barnaverndarnevndir skulu takast av.

Ķ greinini veršur tryggjaš, at tęr upplżsingar og taš tilfar, sum verandi barnaverndarnevndir liggja inni viš, ikki veršur burturbeint, men at verandi barnaverndarnevndir skulu handa hetta tilfar til barnaverndarnevndirnar, og harumframt kunna barnaverndarnevndirnar um tey mįl, sum enn eru virkin, og sum barnaverndarnevndirnar frameftir skulu umsita.

Til § 81. Skiftisreglur mugu įsetast um, at tęr fyriskipanir, sum eru settar ķ verk sambęrt galdandi barnaforsorgarlóg, verša verandi ķ gildi.

Hesar fyriskipanir verša frameftir višgjųrdar eftir hesi lóg.

Hetta gevur mųguleika fyri, at barnaverndarnevndin kann broyta hesar fyriskipanir, um hon metir, at ein onnur fyriskipan tęnir barninum betur, ella um hon metir, at avgeršin, iš var tikin av barnaverndarnevndini, er skeiv. Barnaverndarnevndin skal gera broytingar ķ fyriskipanum ķ samstarvi viš foreldrini og tey, sum eru partur ķ mįlinum, taš vil siga m.a. bųrn og fosturforeldur.

Talan veršur tķšum um eina fyriskipan, sum er best fyri barniš, taš vil siga eina sonevnda "begunstigende forvaltningsakt". Barnaverndarnevndin eigur tķ bert at broyta hesar avgeršir, um mett veršur, at nżggja fyriskipanin tęnir barninum betur enn verandi fyriskipan. Taš vil siga, at barnaverndarnevndin ikki kann seta bųrnini ķ eina verri stųšu, enn tey vóru ķ sambęrt gomlu barnaforsorgarlógini, undantikiš tį iš avgeršin, sum barnaverndarnevndin tók, var beinleišis skeiv og ólóglig sambęrt gomlu barnaforsorgarlógini.

Fyriskipanir višvķkjandi setan av bųrnum ķ fosturheim skulu broytast, soleišis at tęr samsvara viš hesa lóg. Taš vil siga, at ein avtala veršur gjųrd viš fosturforeldrini, gjald fyri uppihald, samsżning til fosturforeldrini, og at ašrar śtreišslur višvķkjandi barninum verša ķ samsvari viš hesa lóg, o.s.fr.

Til § 82. Neyšugt er at įseta skiftisreglur soleišis, at Tórshavnar- og Klaksvķkar kommunur, sum ķ lųtuni umsita stušlar til brekaš bųrn, fįa heimild til at umsita skipanirnar hesum višvķkjandi, til landsstżrismašurin hevur sett eina slķka skipan į stovn. Hetta fyri at tey brekašu bųrnini ikki skulu detta nišur ķmillum tvęr skipanir.

Ętlanin er, at stušulsfólkaskipanin fyri bųrn undir skślaaldri skjótast gjųrligt skal skipast undir landinum. Ķ framtķšini fevnir forsorgarlógin og ikki barnaforsorgarlógin um brekaš bųrn.

Śtreišslurnar til stušulsfólkaskipan til brekaš bųrn verša rindašar av landinum sambęrt § 17, stk. 2 ķ forsorgarlógini.

Eisini er neyšugt at įseta skiftisreglur višvķkjandi fosturforeldraskipanini. Taš vil siga, at Tórshavnar kommuna fęr heimild til at halda įfram viš sķnari fosturforeldraskipan, til ein fosturforeldraskipan fyri alt landiš er sett į stovn. Męlt veršur til, at nżggja fosturforeldraskipanin veršur sett į stovn ķ neyvum samstarvi viš Tórshavnar kommunu, sum hevur royndirnar viš at skipa fosturforeldraskipan ķ Fųroyum.

Av tķ at stušulsfólkaskipan til brekaš veršur landsuppgįva, rindar landiš śtreišslurnar av hesum, tį iš hendan lóg kemur ķ gildi. Kommunurnar rinda śtreišslurnar av fosturforeldraskipanini ķ samsvari viš reglur, įsettar ķ hesi lóg.

Av tķ at barnaverndarnevndirnar ķ kommununum hava heimild til at jįtta stušul ķ heiminum, hava kommunurnar heimild til at skipa stušulsfólk ķ skipanir. Taš vil siga, at tęr hava heimild til at stovnseta stušulsfólkaskipanir fyri bųrn viš sosialum tųrvi sambęrt hesi lóg. Hesar skipanir skulu kommunurnar rinda.

Til § 83. Taš er trupult at hava yvirlit yvir tęr avleišingar, iš kunnu standast av at seta nżggju barnaverndarlógina ķ gildi ķ mun til galdandi reglur og skipanir. Mett veršur tķ, at taš er neyšugt at geva landsstżrismanninum heimild til at įseta nęrri reglur um ašrar skiftisreglur ķ kunngerš.

Heimildin til at įseta skiftisreglur ķ kunngerš skal bert nżtast, um taš er neyšugt at gera ašrar skiftisreglur enn tęr, iš eru įsettar ķ hesum lógaruppskoti.

Til § 84. Lųgtingslógin skal endurskošast 5 įr eftir, at lógin er sett ķ gildi. Ętlanin er, at arbeišiš viš at endurskoša skipanina skal byrja 5 įr eftir, at lógini er sett ķ gildi. Hetta fyri at meta um, hvųrt lógin virkar eftir ętlan, ella um, hvųrt broytingar skulu gerast fyri at betra um skipanina. Eftir at lógin hevur virkaš ķ 5 įr, eru tęr ymisku skipanirnar komnar ręttiliga ķ gongd, og mųguligt er tķ at eftirmeta skipanina. Endurskošanin skal fara fram ķ samstarvi viš kommunufelųgini og ašrar partar ķ mįlinum.

1Vart skal gerast viš, at ķ mun til lógaruppskotiš, sum varš lagt fram ķ seinastu tingsetu, eru višmerkingarnar um fķggjarligar avleišingar broyttar. Orsųkir til hesar broytingar eru partvķs, at uppskotiš er broytt, og partvķs at nżggjar upplżsingar eru fingnar til vega. Eisini hevur taš veriš mųguligt at gjųrt greišari metingar.
²Runavķkar kommuna er ikki tikin viš ķ metingarnar av barnatali pr. starvsfólk, tķ umsitingin į sosiala ųkinum er so nżggj.
³Allar śtreišslur verša višgjųrdar į 2004-stigi, tó verša eisini roknskapartųl nżtt, sum ikki beinleišis kunnu framskrivast.
⁴Her er ikki lagt upp fyri lųnar- og rakstrarframskrivingum ķ 2005. Grundarlagiš er 2004-tųl.
⁵Taš hevur veriš ein partur av barnaforsorgarśtreišslunum (lógarbundin)
⁶Stušul til brekaš bųrn ķ Tórshavn fyri 2002 er viš ķ hesum tali.
⁷Hetta eru śtreišslur eftir barnaverndarlógini, tó ikki śtreišslur til "tilnevnda lųgfrųšingin" og "endurgjald til samsżning av barnaverndarnevndarlimum". Śtreišslur til Rókina, Bśstovnin fyri ung og Barnaheimiš eru tiknar viš.
⁸Atlit er tikiš fyri kommunusamanleggingum 1. januar 2005.
⁹Vart skal gerast viš, at 3,8% av śtreišslunum ikki eru bżtt śt į kommunubólkar.
¹⁰Vart skal gerast viš, at hetta er ein meting. Taš ber ikki til at greina hvųrja einastu śtreišslu, uttan at skula kanna hvųrt mįl. Śtreišslurnar eru bżttar upp ķ bólkar – sķ talvu 2, og sambęrt hesum tųlum er mett um, hvųr kemur at bera śtreišslurnar frameftir. Tķ kann ein śtreišsla, sum er ķ hesum bólki, frameftir verša ein landsśtreišsla og ųvugt: Ein śtreišsla sett upp ķ talvu 5 veršur ein kommunuśtreišsla.
¹¹Kostnašir pr. barn/mš. eru gjųrdir viš grundarlagi ķ roknskapartųlunum fyri 2003
¹²Sķ notu 11.
¹³Kommunurnar skulu gjalda fyri tann partin, sum snżr seg um umlętting. Taš var 453 tkr. ķ 2003.
¹⁴Her er lųgd inn ein rętting į 66 tkr., tķ taš er munurin millum uppgeršina frį Almannastovuni, har śtreišslurnar eru bżttar sundur į tiltųk, og roknskapartališ frį Landsroknskapinum fyri 2003.

Fylgiskjųl:
Skjal 1: samandrįttur av hoyringssvarum 2004
Skjal 2: hoyringssvar frį sįlarfrųšingum į Barnaheiminum
Skjal 3: hoyringssvar frį Sorinskrivaranum
Skjal 4: hoyringssvar frį Gjaldstovuni
Skjal 5: hoyringssvar frį Vįgs Barnaverndarnevnd
Skjal 6: hoyringssvar frį Fųroyskum sįlarfrųšingum
Skjal 7: hoyringssvar frį Meginfelag teirra brekašu ķ Fųroyum
Skjal 8: hoyringssvar frį Gųtu barnaverndarnevnd
Skjal 9: hoyringssvar frį Fųroya Kęrustovni
Skjal 10: hoyringssvar frį Pręsidenten for Ųstre Landsret
Skjal 11: hoyringssvar frį Heilsufrųšiskipanini
Skjal 12: hoyringssvar frį Sosialrįšgevarafelag Fųroya
Skjal 13: hoyringssvar frį Almannastovuni
Skjal 14: hoyringssvar frį Javnašarflokkinum
Skjal 15: hoyringssvar frį Fųroya Kommunufelag
Skjal 16: hoyringssvar frį Sambandsflokkinum
Skjal 17: hoyringssvar frį Sjśkrasystrafelag Fųroya
Skjal 18: hoyringssvar frį Mentamįlarįšnum
Skjal 19: hoyringssvar frį Kommunusamskipan Fųroya
Skjal 20: hoyringssvar frį Innlendismįlarįšnum
Skjal 21: hoyringssvar frį Domstolsstyrelsen
Skjal 22: hoyringssvar frį Fólkaflokkinum
Skjal 23: hoyringssvar frį Justitsministeriet

1. višgerš 21. oktober 2004. Mįliš beint ķ trivnašarnevndina sum tann 24. februar 2005 legši fram soljóšandi

Į l i t
 

Landsstżriš hevur lagt mįliš fram tann  8. oktober 2004, og eftir 1. višgerš 21. oktober 2004 er mįliš beint ķ trivnašarnevndina.

 Nevndin hevur višgjųrt mįliš į fundum tann

27. oktober, 10., 17., 24. og 29. november, 9. desember 2004, 12. og 18. januar, 2. og 23 februar 2005.

Undir višgeršini hevur nevndin havt fund viš:

Landsstżrismannin ķ almanna- og heilsumįlum 

Fųroya Kommunufelag

Kommunusamskipan Fųroya

Sosialu deild Tórshavnar Kommunu

Socialrįšgevarafelagiš

MBF

Kommunulęknafelagiš

Barnaverndina/Sosialu deild Runavķkar Kommunu

Umboš frį kommununum hava lagt stóran dent į, at taš er umrįšandi at fįa sett lógina ķ verk.

Nevndin hevur lagt dent į at fįa vissu fyri, at lógin er ķ samsvar viš barnaręttindakonventiónina, og hevur landsstżrismašurin vissa nevndini um hetta.

Nevndin leggur dent į, at tann neyšuga ųkonomiska uppgeršin millum land og kommunur mį fįast uppį plįss so skjótt sum gjųrligt. Nevndin vęntar, at landsstżrismašurin ķ tųttum samstarvi viš kommunurnar fęr hesi višurskifti uppį plįss ķ seinasta lagi į ólavsųku, so tķš veršur hjį kommununum at leggja fķggjarętlan, og at landiš kann lękka skattin samsvarandi uppgeršini.

Nevndin hevur lagt fleiri ivamįl og višmerkingar fyri landsstżrismannin.  Hesir snśgva seg ķ stóran mun um lógarteknisk ivamįl. Landsstżrismašurin hevur ķ mest sum ųllum ivamįlum gjųrt nżggjar lógaroršingar, iš skulu loysa tey ivamįl, sum nevndin hevur reist. Nevndin hevur tikiš tęr broytingar, iš landsstżrismašurin hevur gjųrt, til eftirtektar.

Nevndin ynskti fylgjandi broytingar:

• Barnaverndarstovan skal verša ein felagskommunalur stovnur - og sum so umsita fosturforeldraskipanina, men ikki samdųgursstovnar.

• Kommunalt brśkaragjald fyri samdųgursstovnar.

Hendan skipanin eigur ikki at setast ķ verk, fyrr enn kommunurnar hava fingiš trygd fyri, at landsskatturin er lękkašur viš samsvarandi upphędd.

• Eingin įseting ķ hesi lóg um, at kommunustżrislimir og lųgtingslimir ikki kunna taka sęti ķ barnaverndarnevndum.

• Tališ av barnaverndarlimum skal verša minst 3, men einki ovasta mark.

Hetta er ein avleišing av, at nevndin ikki hevur ynskt at įseta nakaš ovasta mark fyri tal av limum ķ barnaverndini, hóast nevndin er samd viš landsstżrismannin um, at eitt tal millum 3-5 er hóskandi. Hetta tķ at serliga kommunurnar hava vķst į, at taš ķ fyrstani mųguliga kunnu vera įvķsir trupulleikar at fįa manna nevndirnar nś, tį fleiri kommunur skula samstarva. Ųll eru tó samd um, at tališ viš tķšini fer at leggja seg į eitt rķmiligt stųši.

Hetta kann hava stųrri śtreišslur viš sęr, enn lagt er upp fyri ķ lógaruppskotinum. Veršur taš soleišis, at fleiri velja at hava stųrri barnaverndarnevndir, halda višmerkingarnar um fķggjarligu avleišingarnar ikki.

• Tį bųrn verša sett heiman, skal atlit takast til nęrmastu familjuna fyrst.

• Foreldur eiga at verša partar ķ mįlinum, tį avgerš veršur tikin um at geva ųšrum samverurętt viš bųrn teirra.

Ųll hesi ynski nevndarinnar eru lųgd fyri landsstżrismannin, iš hevur oršaš allar tęr lógarbroytingar, sum eru neyšugar fyri at fylgja ynski nevndarinnar. Umsiting landsstżrismansins hevur viš hansara góškenning viš stóra vęlvild veriš nevndini til hjįlpar at fįa gjųrt allar broytingarnar.
 

 Nevndarskjųl:

a)      Višmerkingar til uppskotiš

b)      Spurningar til landsstżrismannin

c)      Spurningar til landsstżrismannin

d)      Svar uppį fyrispurning frį trivnašarnevndini

e)      Notat: Er samsvar millum barnaverndarlógaruppskotiš og grundlógartryggjašu fręlsisręttindini

f)        Uppskot til kunngerš

g)      Svar landsstżrismansins višv. fręlsisręttindunum

h)      Višurskifti, trivnašarnevndin ynskir tikin upp

i)        Višurskifti, landsstżrismašurin hevur havt til nżggja višgerš

j)        Bręv til landsstżrismannin frį Finni Helmsdal

k)      Umbųn til landstżrismannin um innlit ķ višmerkingar frį lógardeildini

l)        Svar til trivnašarnevndina višv. višmerkingum frį lógardeildini

m)    Višmerkingar hjį lógardeildini

n)      Višmerkingar til kap. 7 og 8.

o)      Višmerkingar frį Kommunufelagnum

p)      Ynski nevndarinnar um broytingar

q)      Broytingaruppskot frį landsstżrismanninum

 Samsvarandi hesum veršur sett fram soljóšandi

b r o y t i n g a r u p p s k o t

1.      § 4, stk. 2, 1. pkt. veršur oršaš soleišis: “Ķ eini barnaverndarnevnd skulu vera ķ minsta lagi 3 limir og samsvarandi varalimir.”

2.      Ķ § 4, stk. 3 veršur oršingin:  “Kommunustżrislimir og lųgtingslimir kunnu ikki taka sęti ķ barnaverndarnevnd” strikaš.

3.      Ķ § 4, stk. 5 veršur oršingin: “ķ kommunumįlum” strikaš.

4.      § 4, stk. 7 veršur strikaš.

Stk. 8 og 9 verša hereftir stk. 7 og 8.

5.      § 4, stk. 9, iš veršur stk. 8, veršur oršaš:

“Stk. 8. Landsstżrismašurin kann ķ samrįš viš kommunurnar įseta nęrri reglur um at manna barnaverndarnevndirnar.”

6.      Ķ § 5, stk. 1 veršur oršingin  “innan heilsu-, almanna- og skślaverk”  strikaš.

7.      § 5, stk. 5 veršur strikaš.

Stk. 6 veršur hereftir stk. 5

8.      Ķ § 6 veršur sett sum stk. 2: 

“Stk. 2. Ķ teimum fųrum, har kommunur ynskja samstarv, verša hesar at samstarva um bęši barnaverndarnevnd sambęrt § 4, barnaverndarumsiting sambęrt § 5 og fķgging sambęrt § 68.”

9.      § 7, stk. 2 veršur strikaš.

10.  § 10, stk. 1 veršur oršaš soleišis: 

“Barnaverndartęnastan skal samstarva viš onnur barnaverndarųki og myndugleikar, tį iš Barnaverndartęnastan metir hetta vera eina hjįlp til at loysa uppgįvur sambęrt hesi lóg.”

11.  § 10, stk. 2 veršur oršaš soleišis:

“Stk. 2. Barnaverndartęnastan skal skipa fyri tvųrfakligum samstarvi ķmillum teir fakbólkar, sum starvast viš bųrnum ķ barnaverndarųkjunum, undir hesum sosialrįšgevarar, heilsusystrar, lęknar, lęrarar, sįlarfrųšingar og nįmsfrųšingar.”

12.  § 10, stk. 3 veršur strikaš.

13.  § 11, stk. 4 veršur strikaš.

14.  § 13, stk. 1 veršur oršaš soleišis:

“Barnaverndarstovan er ein felagskommunalur stovnur.”

15.  § 13, stk. 2,  nr. 5)  veršur oršaš soleišis: “veita samdųgursstovnum rįšgeving og vegleišing.”

16.  Ķ § 13, stk. 2, nr. 7, veršur oršingin: “gransking og” strikaš.

17.  § 13, stk. 3 veršur strikaš.

18.  Ķ § 14, stk. 1 veršur oršingin: “Starvsfólk innan almanna-, heilsu- og skślaverk og onnur”  broytt til “Ųll”.

19.  § 17 veršur oršaš soleišis:

“§ 17. Er vandi fyri, at eitt barn veršur munandi skatt av at verša verandi ķ heiminum, kann barnaverndarnevndin uttan samtykki frį tķ ella teimum, iš hava foreldramyndugleikan, avgera at taka barniš śr heiminum uttan ręttarśrskurš.

Stk. 2. Um barnaverndarnevndin ikki er saman, kann formašurin ella, tį honum berst frį, nęstformašurin avgera at taka barniš śr heiminum sambęrt stk. 1.

Stk. 3. Avgeršin skal skjótast til ber og innan 2 yrkadagar leggjast fyri Hųvušsbarnaverndarnevndina til góškenningar.

Stk. 4. Ķ teimum fųrum, har eitt barn er uttan umsorgan, skal barnaverndarnevndin seta ķ verk neyšugar fyriskipanir.

Stk. 5. Avgeršin sambęrt stk. 1, 2 og 4 um at taka barniš brįšfeingis śr heiminum kann ikki standa viš ķ meira enn trķggjar mįnašir.”

20.  § 18 veršur oršaš soleišis:

“§ 18. Ķ teimum fųrum, har orsųk er at halda, at eitt barn hevur eina lķvshóttandi ella įlvarsama sjśku ella skaša, er śti fyri blóšskemd ella haršskapi, og um tann ella tey, iš hava foreldramyndugleikan, ikki syrgja fyri, at barniš kemur til kanningar ella višgerš, kann barnaverndarnevndin uttan ręttarśrskurš avgera, at barniš skal til hóskandi višgerš ella kanning.

Stk. 2. Um barnaverndarnevndin ikki er saman, kann formašurin ella, tį honum berst frį, nęstformašurin avgera, at barniš skal til hóskandi višgerš ella kanning sambęrt stk. 1.

Stk. 3. Avgeršir sambęrt stk. 1 og 2 skulu skjótast til ber, og innan 2 yrkadagar, leggjast fyri Hųvušsbarnaverndarnevndina til góškenningar. “

21.  § 20, stk. 1 veršur oršaš soleišis:

“Er eitt barn sett heiman viš samtykki frį tķ ella teimum, iš hava foreldramyndugleikan, kann barnaverndarnevndin avgera, at barniš ķ mesta lagi trķggjar mįnašir ikki skal flytast/setast heimaftur.”

22.  § 22, stk. 1 veršur oršaš soleišis:

“Ķ hesi lóg hava bųrn og foreldur samverurętt ķ tann mun, samverurętturin ikki er skerdur sambęrt myndugleikalógini.  “

23.   § 25, stk. 1, 1. pkt. veršur oršaš: “Kommunurnar stovnseta eina fosturforeldraskipan fyri alt landiš.”

24.  Ķ § 27 veršur eftir stk. 4 sett sum nżtt stk:

“Stk. 5. Tį fosturforeldur skulu veljast, skulu fyrilit takast fyri nęstrafólkum ella ųšrum, iš hava tętt samband viš barniš. Tó skulu fosturforeldur altķš veljast eftir tųrvinum hjį barninum samb. stk. 4.”

Stk. 5-6  verša hereftir stk. 6-7.

25.  Ķ § 33, stk. 1 veršur oršingin “og Barnaverndarstovan” strikaš.

26.  Ķ § 33, stk. 2 veršur oršingin “og Barnaverndarstovan” strikaš

27.  Ķ § 33, stk. 3, veršur  oršingin “Barnaverndarstovan” broytt til “landsstżrismašurin”

28.  § 33, stk. 6 veršur oršaš soleišis:

“Stk. 6. Landsstżrismašurin kann įseta nęrri reglur um virksemi į stovnum, iš eru stovnsettir sambęrt hesi lóg”. 

29.  § 35 veršur oršaš soleišis:

“§ 35. Tį iš avgjųrt er, at eitt barn skal į ein samdųgursstovn, įliggur taš Hųvušsbarnaverndarnevndini at seta barniš į ręttan samdųgursstovn. Hetta veršur gjųrt ķ samrįš viš avvaršandi barnaverndartęnastu og leišaran av samdųgursstovninum.

Stk. 2. Barniš kann ikki śtskrivast fyri įsettu tķšina uttan góškenning frį Hųvušsbarnaverndarnevndini.”

30.  § 38, stk 3 veršur oršaš soleišis:

“Stk 3. Tį iš eitt barn er sett heiman sambęrt §§ 36 og 37, kann leišarin į stovninum nokta barninum at sleppa śt ķ tann mun, taš tęnir endamįlinum viš, at barniš varš sett į stovn.”

31.  § 39  veršur oršaš soleišis:

Ҥ 39. Undir stovnsuppihaldinum er ikki loyvt:

1.    at revsa bųrn likamliga

2.    at festa bųrn viš beltum, reimum o.ų.

3.    at lęsa bųrn inni ķ einrśmi

4.    at nżta likamliga valdsnżtslu móti bųrnum

5.    at kanna samskifti barnsins, undantikiš ķ serligum fųrum, um taš hevur til endamįls:

a.       at forša barninum at taka rśsevni,

b.      at forša rśsevnum ella vandamiklum lutum at koma inn į stovnin, ella

c.       at forša fyri ųšrum brotsligum atburši, tį iš illgruni er til tess.”

Stk. 2. Likamlig valdsnżtsla og at lęsa bųrn inni ķ einrśmi er tó loyvt, tį hetta er neyšsynt fyri at verja barniš ella onnur į stovninum. Valdsnżtslan skal altķš standa ķ mįt viš umstųšurnar ķ hvųrjum einstųkum fųri.

Stk. 3. Landsstżrismašurin įsetur nęrri reglur um valdsnżtslu į stovnum, herundir um nįgreining av undantųkunum ķ stk. 1, nr. 3, 4 og 5.”

32.  Ķ § 40, stk. 1 veršur oršingin: “omanfyrinevndu stovnar” broytt til “stovnar sambęrt hesi lóg”.

33.  § 40, stk. 3 og  4  verša strikaš.

34.  Ķ § 41 veršur oršingin “hesum lógum” broytt til “hesi lóg”

35.  § 43 veršur oršaš soleišis:

“§ 43. Fyri at barnaverndarnevndin kann taka avgerš um at seta ķ verk fyriskipanir sambęrt hesi lóg, skal minst helvtin av limunum, formašurin ķroknašur, vera til stašar. Er meirilutin ķ nevndini ikki samdur viš formannin um, hvųrt eitt mįl skal leggjast fyri Hųvušsbarnaverndarnevndina, tekur formašurin avgerš.”

Stk. 2. Um barnaverndarnevndin ikki er saman, kann formašurin ella, tį honum berst frį, nęstformašurin ķ barnaverndarnevndini seta ķ verk fyribils fyriskipanir, iš ikki kunnu śtsetast, av tķ at vandi er fyri barnsins vęlferš. Slķkar avgeršir verša skjótast gjųrligt lagdar fyri barnaverndarnevndina til góškenningar ”

36.  § 45, stk. 5 veršur oršaš soleišis:

“Stk. 5. Barnaverndarumsitingin skal ansa eftir, at ikki óneyšugur kunnugleiki til kanningina veršur breiddur śt.”

37.  § 45, stk. 6 veršur oršaš soleišis: 

“Stk. 6. Foreldrini ella tey, sum barniš bżr hjį, kunnu ikki seta seg upp ķmóti, at ein kanning sambęrt hesi lóg veršur framd viš vitjan ķ heiminum”

38.  Ķ § 45, stk. 9,  veršur oršingin “, jb. tó § 7, stk. 2”  strikaš.

39.  Ķ § 47, stk. 1, veršur oršingin “, jb. tó § 7, stk. 2”  strikaš.

40.  Ķ § 47, stk. 3, veršur oršingin “, jb. tó § 7, stk. 2”  strikaš.

41.  § 54, stk. 1 veršur oršaš soleišis:

“Partar ķ einum mįli, iš veršur lagt fyri Hųvušsbarnaverndarnevndina, eru tann ella tey, iš hava foreldramyndugleikan, og bųrn, iš hava fylt 15 įr.”

42.  § 54, stk. 3 veršur oršaš soleišis:

“Stk. 3. Foreldrini eru partar ķ mįlum sambęrt § 22, stk. 2-7, og tey, iš eru fevnd av § 22, stk. 7, eru partar ķ mįlum, iš višvķkja samverurętti.”

43.  Yvirskriftin til Kapittul 9 veršur oršaš soleišis: “Mįl, iš višvķkja fleiri barnaverndarųkjum”

44.  Ķ § 58, stk. 1 veršur oršingin: “ašra kommunu ella ųki uttan fyri myndugleikaųkiš hjį eini barnaverndarnevnd,”   broytt til  ”annaš barnaverndarųki”

45.  Ķ § 58, stk. 3 veršur oršingin: “ ašra kommunu ella ųki”  broytt til “annaš barnaverndarųki”

46.  Yvirskriftin millum § 58 og § 59 veršur oršaš soleišis:

“Tann ella tey, iš hava foreldramyndugleikan, og barn bśgva ķ ymiskum barnaverndarųkjum.”

47.  Ķ § 59 veršur oršingin: “tveimum ymiskum kommunum ella kommunalum samstųrvum” broytt til  “tveimum ymiskum barnaverndarųkjum”

48.  Ķ § 60, stk. 2, 1. punkt  veršur oršingin: “kommununi ella kommunala samstarvinum” broytt til “barnaverndarųkinum”

49.  Ķ § 60, stk. 2, 2. punkt veršur oršingin: “kommununi ella kommunala samstarvinum” broytt til  “barnaverndarųkinum”

50.  § 61, stk. 1  veršur oršaš soleišis:

“Um eingin fyriskipan er sett ķ verk, tį iš ein familja viš bųrnum undir 18 įr flytur frį einum barnaverndarųki, og barnaverndarnevndin ķ tķ ųkinum, har flutt veršur frį, metir, at eitt ella fleiri av bųrnunum hava tųrv į stušli, skal barnaverndarnevndin ķ ųkinum, har familjan flytur til, verša kunnaš um višurskiftini.”

51.  § 61, stk. 2   veršur strikaš.

Stk. 3 veršur hereftir stk. 2.

52.  § 64, stk. 1 veršur oršaš soleišis:

“Avgeršir, tiknar av Hųvušsbarnaverndarnevndini og góškenningar samb. § 17 og § 18 kunnu innan 8 vikur eftir, at partarnir hava fingiš frįbošan um avgeršina, leggjast fyri Fųroya rętt. Rętturin kann vķkja frį hesi freist, um serlig orsųk er fyri tķ.”

53.  Ķ § 64, stk. 5 veršur oršingin “og barnaverndarnevnd” strikaš.

54.  Ķ § 67 veršur eftir stk. 2 sett sum nżtt stk.:

”Stk. 3. Landsstżrismašurin kann įseta nęrri reglur um eftirlit.”

55.  § 68, stk. 1 veršur oršaš soleišis:

“Kommunurnar halda śtreišslurnar, iš standast av hesi lóg, tó undantikiš śtreišslur, iš standast av § 69, stk. 1.”

56.  § 69, stk. 1 veršur oršaš soleišis:

“Landiš heldur śtreišslurnar fyri stovnsetan og rakstur av Hųvušsbarnaverndarnevndini og fyri stovnsetan og rakstur av samdųgursstovnum, herundir familjuvišgerš į samdųgursstovnum, fyri stovnsetan og rakstur av dagstovnum hjį landinum, sambęrt § 33, stk. 2, fyri stovnsplįss uttanlands, sambęrt § 33, stk. 3 og harumframt fyri śtreišslur ķ sambandi viš ókeypis umbošan, sambęrt § 57.”

57.  Ķ § 69 veršur sett inn sum stk. 2:

“Stk. 2. Barnaverdaųkini rinda brśkaragjald fyri at seta barn į stovn sambęrt hesi lóg. Landsstżris-mašurin įsetir ķ kunngerš nęrri reglur um brśkaragjaldiš.”

58.  § 70 veršur oršaš soleišis:

“§ 70. Hųvušsbarnaverndarnevndin kann avgera, at tann, iš hevur uppihaldsskyldu mótvegis einum barni, sum veršur sett heiman, skal gjalda eitt uppalingarķskoyti ķ tķšini, barniš er sett śr heiminum.

Stk. 2. Uppalingarķskoyti kann bert krevjast, um taš veršur mett at vera rķmiligt ķ mun til fķggjarligu stųšuna hjį tķ ella teimum, sum hava foreldramyndugleikan, ella, um foreldrini liva saman, foreldranna fķggjarligu stųšu.

Stk. 3. Partin av ķskoytinum, sum ikki er viš til at rinda fyri śtreišslur, iš standast av, at barniš er sett heiman, eigur barniš sjįlvt.

Stk. 4. Landsstżrismašurin įsetir nęrri reglur um uppalingarķskoytiš, herundir um stųddina į ķskoytinum ķ mun til inntųkuna hjį foreldrunum, um umsiting og mųguliga innkrevjing av uppalingarķskoytinum.”

59.  § 71 veršur orša soleišis:

“§ 71. Hųvušsbarnaverndarnevndin kann avgera, at eitt barn, sum hevur fylt 15 įr, skal gjalda eitt uppalingarķskoyti, ķmešan taš er sett heiman.

Stk. 2. Uppalingarķskoyti kann bert krevjast, um barniš hevur vunniš sęr peningin viš egnum virksemi, og taš veršur mett at vera rķmiligt at krevja uppalingarķskoyti. Taš er tó ikki mųguligt at krevja, at uppalingarķskoytiš veršur goldiš av fķggjarogn ella fķggjarognaravkasti barnsins.

Stk. 3. Landsstżrismašurin įsetir nęrri reglur um uppalingarķskoyti hjį bųrnum, herundir um umsiting og mųguliga innkrevjing av uppalingarķskoytinum.”

60.  § 77, stk. 3 veršur strikaš.

61.  § 82, stk. 2 veršur oršaš soleišis:

“Stk. 2. Tórshavnar kommuna umsitur fosturforeldraskipanina fyri Tórshavnar kommunu, til  kommunurnar hava sett eina fosturforeldraskipan į stovn.”

62.  § 84 veršur oršaš soleišis:

“§ 84. Landsstżrismašurin skal eftir 5 įrum leggja fram fyri tingiš frįgreišing um, hvųrt lógin virkar eftir ętlan, her undir um broytingar mugu gerast ķ skipanini.”

 Višmerkingar til tęr einstųku broytingarnar:

 ad 1)        Onki ovasta mark skal verša fyri tali av limum ķ barnaverndini

ad 2)        Hesi višurskifti verša reguleraš ķ ašrari lóggįvu, og taš er tķ ikki neyšugt at endurtaka taš her.

ad 3)        Oršingin er skeiv.

ad 4)        jb. 8)

ad 5)        jb. 8)

ad 6)        Oršingin ķ uppskotinum hevur óhepnar avleišingar.

ad 7)        jb. 8)

ad 8)        Grundleggjandi eindin er barnaverndartęnastan og ikki kommunurnar. Fyri at gera bygnašin av lógini meira greiša og fyri at sleppa frį nógvum endurtųkum er taš ķ lógini broytt soleišis, at hugtakiš barnaverndartęnasta og barnaverndarųki er nżtt ķ staši fyri kommunur og kommunalt samstarv.

ad 9)        Taš kann hava óhepnar avleišingar, um ein so grundleggjandi umsitingarlig regla skal įsetast ķ lóg.

ad 10)    jb. 8)

ad 11)    Taš ber ikki til geva barnaverndartęnastuni heimild at įleggja ųšrum myndugleikum skyldur.  jb 8)

ad 12)    jb. 8)

ad 13)    Viš verandi oršing veršur mett óhugsandi at koma undan ógegnistrupulleikanum.

ad 14)    Barnaverndarstovan skal verša ein kommunalur stovnur og ikki ein landsstovnur.

ad 15)    jb. 14)

ad 16)    Taš ber neyvan til at įleggja stovnum granskingarskyldu uttan samstundis at tryggja neyšugan granskingarfųrleika.

ad 17)    Henda įseting er óneyšug. jb 8) 

ad 18)    “Starvsfólk innan almanna-, heilsu- og skślaverk” eru umfataš av hugtakinum “onnur”.

ad 19)    Fyri at fįa ķ ręttlag taš manglandi samsvar millum §§9, stk. 2, 17, 18 og 43, stk. 2 er įsett sum  hųvušsregla, at barnaverndarnevndin tekur avgerš eisini ķ brįšfeingis stųšum, og at taš bert er ķ undantaksstųšum, at formašurin einsamallur kann taka avgerš. Samstundis veršur § 43, stk. 2 veršur broytt soleišis, at nęstformašurin, tį formanninum berst frį, kann taka avgerš, soleišis at § 43, stk. 2 veršur ķ trįš viš § 5 ķ galdandi barnaforsorgarlóg.

Ętlanin er ikki, at tį ein brįšfeingis avgerš skal takast, at ųll Barnaverndarnevndin mųtir upp hjį familjuni, hetta er ov ógvusligt og strķšir ķmóti lutfalsmeginregluni (proportionalitetsprincip).

ad 20)    jb. 19)

ad 21)    Fyri at taš skal verša greitt, at heimildin ikki kan nżtast fleiri feršir upp ķ saman.

ad 22)    Verandi oršing kann hava óhepnar avleišingar.

ad 23)    Kommunurnar og ikki landiš skula umsita eina fosturforeldraskipan

ad 24)    Fyrilit eiga at takast fyri nęstrafólkum ella ųšrum, iš hava tętt samband viš barniš, tį bųrn verša sett heiman.

Oršingin ķ broytingini samsvarar viš oršingina ķ svensku Socialtjänstlag (2001:453) § 5, kap. 6.:

“När ett barn placeras skall det i första hand övervägas, om barnet kan tas emot av någon anhörig eller annan närstående. Vad som är bäst för barnet skall dock enligt 1 kap., 2 § alltid beaktas.”

ad 25)    jb. 14)

ad 26)    jb. 14)

ad 27)    jb. 14)

ad 28)    Taš er mųguliga ikki neyšugt at įseta nęrri reglur um virksemi į stovnum, men mett veršur, at her skal verša ein heimild, um hetta gerst neyšugt.

ad 29)    jb. 14)

ad 30)    Henda įseting er neyvan ķ samsvari viš grundlógartryggjašu fręlsisręttindini.

Ķ barnaręttindakonvensjónini art. 37, litra d er įsett, at: "ethvert barn, der er berųvet sin frihed, har ret til hurtig juridisk og anden passende bistand samt ret til at få lovligheden af sin frihedsberųvelse prųvet ved en domstol eller anden kompetent, uafhęngig og upartisk myndighed og til hurtig afgųrelse af enhver sådan sag".

ad 31)    Henda įseting er neyvan ķ samsvari viš grundlógartryggjašu fręlsisręttindini.  

ad 32)    Oršingin er heldur óheppin.

ad 33)    Vv. stk. 3 so skal  Barnaverndarstovan skal ikki hava fakligt eftirlit viš stovnum undir landsstżrismanninum nś, tį henda stova er kommunal. Stk. 4  veršur strikaš, tķ įsetingin er óneyšug, hetta er ein partur av landsstżrismannaįbyrgdini.

ad 34)    Skeiv oršing.

ad 35)    Oršingin er misvķsandi, og annars veršur vķst til 19)

ad 36)    Oršingin er óneyšug og kann hava óhepnar avleišingar.

§ 45 hevur ķblįstur frį § 4-3 ķ norsku barnaverndarlógini. Taš, iš svarar til stk. 5, er ķ norsku lógini soljóšandi: “Det skal legges vekt på å hindre, at kunnskap om undersųkelsen blir spredt unųdig”

ad 37)    Taš er heldur ógreitt, hvat meinast viš “ķ serligum fųri”. Annars er 2. pkt. ķ strķš viš mannaręttindi viš taš, at taš įleggur persónum at gera sķtt til at uppklįra mįl, tey sjįlvi eri partur av.

ad 38)    jb  9)

ad 39)    jb  9)

ad 40)    jb  9)

ad 41)    Mett veršur ikki, at barnaverndarnevndin eigur at verša partur ķ mįlinum. Hetta er ķ samsvar viš višmerkingarnar frį justitsministeriet.

ad 42)    Mett veršur ikki, at taš er rętt at frįtaka foreldur ręttin til at verša partur ķ einum mįliš višvķkjandi bųrnum teirra. Taš er eisini ivasamt, um hetta er partur av lóggįvuųkinum hjį heimastżrinum.

ad 43)    jb. 8)

ad 44)    jb. 8)

ad 45)    jb. 8)

ad 46)    jb. 8)

ad 47)    jb. 8)

ad 48)    jb. 8)

ad 49)    jb. 8)

ad 50)    jb. 8)

ad 51)    jb. 8)

ad 52)    jb. 13)

ad 53)    Mett veršur ikki, at barnaverndarnevndin eigur at verša part ķ einum mįli, iš er lagt fyri ręttin.

ad 54)    Viš taš at landsstżrismašurin skal hava eftirlitiš viš Barnaverndarstovuni, sum nś veršur ein kommunalur stovnur, veršur taš mett heppiš at kunna seta ķ kunngerš, hvussu hetta eftirlitiš skal skipast.

ad 55)    Barnaverndarstovan og fosturforeldurskipanin verša kommunalt rikin og kommunurnar gjalda śtreišslurnar, iš standast av hesum.

ad 56)    jb. 55)

ad 57)    Fyri at kommununar ikki skulu leggja uppgįvur til landiš, veršur brśkaragjald įsett, iš veršur goldiš fyri hvųrt barnaverdarųkiš sęr. Gjaldiš skal bert fķggja ein part av śtreišslunum til stovnarnar. Goldiš veršur sambęrt nżtsluna.

ad 58)    Tį Barnaverndarstovan veršur kommunalur stovnur, veršur umsitingin av uppalingarķskoytinum lagt til hųvušsbarnaverndina. Hugsanin er, at Hųvušsbarnaverndarnevndin ķ sķni avgerš upplżsir um, hvar uppalingarķskoytiš skal rindast. Hetta kann mųguliga įsetast ķ kunngeršini viš heimild ķ § 70, stk. 4 og § 71, stk. 3.

Taš veršur mett tvųrligt, um Barnaverndarstovan skal taka ķmóti uppalingarķskoytinum fyri bųrn į samdųgursstovnum, viš taš at hetta veršur einasta ferš, at Barnaverndarstovan, iš er stovnur undir kommununum, veršur blandaš uppķ, um barn veršur sett į stovn undir landinum.

ad 59)    jb. 55)   
 

ad 60)    Hetta stk. er ikki longur viškomandi.
  

ad 61)    jb. 55) 

2. višgerš 1. mars 2005. Broytingaruppskot frį samdari trivnašarnevnd til §§ 4, 5, 6, 7, 10, 11, 13, 14, 17, 18, 20, 22, 25, 27, 33, 35, 38, 39, 40, 41, 43, 45, 47, 54, yvirskriftina til Kapittul 9, § 58, yvirskriftina millum § 58 og § 59, §§ 59, 60, 61, 64, 67, 68, 69, 70, 71, 77, 82 og 84 samtykt 29-0-0. Uppskotiš soleišis broytt samtykt 29-0-0. Uppskotiš fer soleišis samtykt til 3. višgerš.

Į tingfundi 4. mars 2005 lųgdu tingmenninir Jųrgen Niclasen, Finnur Helmsdal, Andrias Petersen, Lisbeth L. Petersen, Johan Dahl, Annita į Frķšriksmųrk og Bill Justinussen fram soljóšandi 

Broytingaruppskot

til 

3. višgerš

Ķ   § 77 veršur eftir stk. 2 sett sum nżtt stk:

"Stk. 3. Hóast įsetingina ķ stk. 1, kemur § 4, stk. 1 til og viš stk. 6 og stk. 8, og § 80, stk. 1, og 2,  ķ hesi lóg ķ gildi dagin eftir, at lógin er kunngjųrd. Kommunurnar halda śtreišslurnar av hesi grein, frį tķ at hon kemur ķ gildi. Samstundis fer śr gildi § 1, stk. 1, fyrsta punktum og § 1, stk. 2 ķ lov for Fęrųerne om bųrneforsorg, sbr. "Lovbekendtgųrelse nr. 104 af 2 marts 1988 om bųrneforsorg", sum seinast broytt viš ll.nr. 18 frį 12.03.02." 

Višmerkingar: 

Av misgįvum var ķ įlitinum § 77, stk. 3 strikaš, ķstašin fyri at verša ręttaš.

3. višgerš 4. mars 2005. Broytingaruppskot til § 77 samtykt 28-0-0. Uppskotiš, sum samtykt viš 2. višgerš og soleišis broytt, endaliga samtykt 28-0-0. Mįliš avgreitt.

Ll.nr. 18 frį 08.03.2005