A. Upprunauppskot
B. 1. višgerš
C. Oršaskifti viš 1. višgerš
D. Nevndarskjųl
E. Įlit
F. 2. višgerš
G. Oršaskifti viš 2. višgerš
H. 3. višgerš
I. Oršaskifti viš 3. višgerš

Įr 2004, 13. aprķl, legši Bjarni Djurholm, landsstżrismašur, vegna landsstżriš fram soljóšandi  

§ 1

Ķ lųgtingslóg nr. 48 frį 3. aprķl 2001, sum broytt viš lųgtingslóg nr. 110 frį 20. desember 2002, verša gjųrdar hesar broytingar:

1) § 5 veršur oršaš soleišis:
"§ 5. Taš tķšarskeiš, lųntakari er ķ barsilsfarloyvi eftir §§ 1 og 2, veršur roknaš sum vanlig arbeišstķš, tį starvsaldur skal roknast".

2) § 9, stk. 1, 1. pkt. veršur oršaš soleišis:
„§ 9. Kvinna, sum hevur A-inntųku, og sum fer frį arbeiši orsakaš av višgongu ella barnsburši, hevur rętt til barsilspening frį tķ degi, mett veršur, at 4 vikur eru eftir til barnsburš, ella frį tķ lųtu, hon viš lęknavįttan prógvar, at taš fyri fostur og/ella hana sjįlva stendst heilsuvandi av at vera ķ starvinum, tó ķ fyrsta lagi frį tķ degi, mett veršur, at 8 vikur eru eftir til barnsburš".

3) § 13, stk. 1 veršur oršaš soleišis:
„§ 13. Barsilspeningur er 100% av śtrokningargrundarlagnum smbrt. § 12 tó soleišis, at barsilspeningur ikki kann verša meira enn kr. 25.000 um mįnašin.

4). Aftan į § 14 veršur sett:
"§ 14 a. Lųntakara, sum fęr barsilspening frį barsilsskipanini, veršur rindaš frķtķšarlųn.
Stk. 2. Įšrenn barsilspeningur veršur śtgoldin, veršur upphęddin eftir § 13 bżtt viš 1,12. Upphęddin, sum veršur śtroknaš eftir 1. pkt., veršur rindaš lųntakaranum, mešan munurin millum upphęddina eftir § 13 og upphęddina, śtroknaš eftir pkt. 1, veršur rindaš sum frķtķšarlųn eftir frķtķšarlógini."

5) § 15, stk. 2 veršur oršaš soleišis:
" Stk. 2. Ķ tann mun, barsilspeningur eftir stk. 1 rųkkur, veršur śtgoldiš fyri rindašar A-inntųkur, umframt fyri lógarįlųgd arbeišsmarknašargjųld, iš arbeišsgevarin rindar ķ sambandi viš farloyvistķšarskeišiš. Rindaš veršur tó ikki fyri frķtķš viš lųn og frķtķšarķskoyti, sum lųntakarin ķ barsilsfarloyvistķšini vinnur rętt til eftir frķtķšarlógini. Rinda fleiri arbeišsgevarar lųn til sama persón, sum er ķ barsilsfarloyvi, og rųkkur barsilspeningur ikki til fult endurgjald, veršur endurgjaldiš til hvųnn teirra skert eftir nęrri reglum, sum landsstżrismašurin įsetur ".

6) Aftan į § 15 veršur sett:
"§ 15 a. Ųllum stovnum, sum eru į fķggjarlųgtingslógini viš rakstrarjįttan, lųgujįttan, landsfyritųkum og almennum grunnum, umframt teimum stovnum, iš koma undir mįlsręšiš hjį landsstżrismanninum ķ fķggjarmįlum at įseta lųnar- og setanartreytir, veršur veittur barsilspeningur eftir § 15, stk. 1, um starvsfólk veršur sett ķ stašin fyri tann, iš fer ķ barsilsfarloyvi. Stovnurin fęr tó ķ mesta lagi endurgoldiš taš, sum tann, iš er ķ farloyvi, fęr goldiš ķ lųn.
Stk. 2. Landsstżrismašurin ķ vinnumįlum įsetur nęrri umsitingarligar reglur, herundir um freistir fyri at lata inn umsóknir. "

§ 2.

Henda lųgtingslóg kemur ķ gildi 1. juni 2004.
Stk. 2. Henda lųgtingslóg veršur ikki nżtt ķ fųrum, tį lųntakarin er farin ķ barsilsfarloyvi įšrenn 1. juni 2004, um lųntakarin hevši havt rętt til barisilspening, tį hann fór ķ barsilsfarloyvi.

1.    Orsųkin til uppskotiš
Lųgtingslóg um barsilsskipan kom ķ gildi 1. juni 2001 og hevur nś virkaš ķ skjótt 3 įr.

Tį landsstżriš til jóla 2000 legši lógaruppskotiš um barsilsskipan fyri Lųgtingiš, varš roknaš viš, at śtreišslurnar til barsilspening fóru at verša uml. 46 mió. kr. Śtreišslurnar ķ 2003 vóru einar 65 mió. kr., og nś veršur mett, at śtreišslurnar ķ 2004 verša einar 78 mió. kr., um ongar lógarbroytingar verša gjųrdar.

Śtreišsluųkingarnar ķ mun til metingina, tį iš uppskotiš varš lagt fram, komu m.a. av, at fortreytirnar ikki allar hildu, og at reglurnar um, hvussu barsilspeningur skuldi roknast śt, vóršu broyttar undir višgeršini ķ Lųgtinginum.

Į fķggjarlógini fyri 2003 vóršu avsettar 56,5 mió. kr. til endamįliš, tķ roknaš varš viš, at śtreišslurnar kundu tįlmast viš m.a. at taka av aftur serligu 6-mįnaša regluna, sum varš sett ķ lógina undir višgeršini av lógaruppskotinum ķ Lųgtinginum.

Avtųkan av 6-mįnaša regluni hevši tįlmandi įvirkan į śtreišsluvųksturin, men hóast hetta veršur nś roknaš viš, at śtreišslurnar ķ 2004, sum nevnt, verša einar 78 mió. kr. Orsųkirnar til hetta eru serliga, at 1) lųnargrundarlagiš hjį mammum og pįpum er hęgri enn mett, 2) at mammurnar eru longri ķ farloyvi enn mett frammanundan, 3) at taš eru fųdd umleiš 5% fleiri bųrn enn mett ķ fķggjarętlanini, og 4) at praksis er broytt soleišis, at umframt barsilspening, sum er mišalinntųkan seinasta įriš, veršur nś aftrat hesum lagt 12% til frķtķšarlųn, frķtķš viš lųn og frķtķšarķskoyti, eftir at Lųgtingsins Umbošsmašur hevur tikiš avgerš um, at barsilsskipanin hevur skyldu til at rinda frķtķšarlųn ķ grunn, vķst veršur til įlit frį Lųgtingsins Umbošsmanni, journalnummar 200300032.

Tųrvur er tķ į at gera lógarbroytingar soleišis, at śtreišslurnar kunnu tįlmast, og skipanin kann fįast ķ eina fastari legu.

2.    Endamįliš viš lógaruppskotinum
Endamįliš viš uppskotinum er

• at tillaga barsilsskipanina til fķggjarorkuna hjį landskassanum,
• at sleppa undan ov stórum og brįdligum hękkingum av barsilsgjaldinum, samstundis sum meginreglurnar ķ skipanini verša varšveittar m.a. soleišis,
• at taš veršur veitt endurgjald fyri lųnarmiss ķ sambandi viš barsilsfarloyvi,
• at bęši móšir og fašir hava rętt til barsilspening, og
• at fastlųnt og tķmalųnt ķ mest mųguligan mun verša javnsett višvķkjandi ręttinum til barsilspening, uttan at inntriv veršur gjųrt ķ galdandi sįttmįlar į arbeišsmarknašinum.

Ętlanin er at seta arbeišsbólk at endurskoša lógina ķ sķni heild fyri at bųta um teir vansar, sum eru ķ verandi lóg, t.d. at fólk fįa endurgjald frį barsilsskipanini, samstundis sum tey fįa fulla lųn frį arbeišsgevaranum, og fyri at gera mųguligar įbųtur, herundir at meta um, hvųrt broytingar skulu gerast ķ śtrokningargrundarlagnum ķ sambandi viš frįveru įšrenn fųšing vegna heilsuvanda fyri móšur ella barn.

3.    Galdandi lóggįva
Barsilsgjald upp ķ 13 vikur įšrenn fųšing

Eftir § 9, stk. 1 ķ galdandi lóg hevur kvinna rętt til barsilspening įšrenn fųšing ķ 4 vikur frį tķ degi, at mett veršur, at 4 vikur eru eftir til fųšing. Farloyvistķšin įšrenn fųšing kann verša longd upp ķ 13 vikur įšrenn fųšing, um kvinnan viš lęknavįttan prógvar, at taš fyri fostur og/ella hana sjįlva stendst heilsuvandi av at vera ķ starvinum.

Fult endurgjald fyri inntųkumiss, men hįmarks śtgjald

Barsilspeningur er 100% av śtrokingargrundarlagnum tó soleišis, at eitt hįmarks śtgjald į kr. 35.000 er įsett.

Frķtķšarlųn og frķtķš viš lųn

Lųntakarar ķ almennum ella privatum starvi hava eftir lųgtingslóg um frķtķš viš lųn rętt til frķtķš, frķtķšarlųn, frķtķš viš lųn og frķtķšarķskoyti.

Frķtķšarlųn og frķtķš viš lųn hevur ikki veriš rindaš umframt barsilspening, tķ taš ikki hevur veriš hildiš, at barsilsskipanin hevur veriš fevnd av teimum skyldum, sum eftir frķtķšarlógini eru įlagdar einum arbeišsgevara.

Lųgtingsins Umbošsmašur hevur ašra įskošan og heldur, at barsilsskipanin eigur at rinda frķtķšarlųn og vķsir til § 5 ķ barsilslógini, sum er soljóšandi:

"§ 5. Taš tķšarskeiš, lųntakari er ķ barsilsfarloyvi eftir §§ 1 og 2, veršur roknaš sum vanlig arbeišstķš, tį starvsaldur, eftirlųnaraldur, ręttindi eftir frķtķšarlógini o.o. ręttindi skulu roknast."

Landsstżriš heldur, at taš er ikki greitt, at § 5 įleggur barsilsskipanini skyldur sum arbeišsgevari eftir frķtķšarlógini. Įsetingin kann mųguliga lesast į henda hįtt, og landsstżriš hevur valt at fylgja nišurstųšuni hjį Lųgtingsins Umbošsmanni, soleišis at taš aftrat barsilspeningi veršur rindaš frķtķšarlųn til lųntakarar, sum ikki fįa lųn ķ barsilstķšini, og endurgjald til arbeišsgevarar, sum rinda lųn ķ barsilstķšini, fyri lutfalsligan part ķ barsilstķšini til frķtķš viš lųn og frķtķšarķskoyti.

Ķ mun til įšur galdandi praksis skal sostatt eftir nżggjari praksis leggjast eini 12% aftrat barsilspeninginum. Hetta hevur viš sęr eina įrliga meirśtreišslu upp į uml. 8,5 mió. kr./įr.

Sum nevnt er ivi um, hvussu įsetingin ķ § 5 skal tulkast, og taš er tķ tųrvur į, at taš veršur presiseraš ķ barsilslógini, ķ hvųnn mun barsilsskipanin skal rinda frķtķšarlųn til lųntakarar, og um skipanin skal endurrinda arbeišsgevarum fyri śtreišslur til frķtķš viš lųn og frķtķšarķskoyti.

4.    Samandrįttur av uppskotinum
Eftir lógaruppskotinum verša gjųrdar hesar broytingar ķ lųgtingslógini um barsilsskipan:

1. Tilvķsingin ķ § 5 til "eftirlųnaraldur, ręttindi eftir frķtķšarlógini o.o. ręttindi" veršur strikaš, soleišis at § 5 ikki skal innihalda nakra śtgjaldsheimild/-skyldu, men samstundis veršur įsett sum § 14a, at ein partur av barsilspeninginum, iš veršur śtroknašur eftir §§ 12 og 13, skal rindast viškomandi fakfelag ella Frķtķšargrunninum ķ varšveitslu, til frķtķšin skal haldast.
2. Rętturin til barsilspening ķ serligum fųrum upp til 13 vikur įšrenn fųšing veršur broyttur til 8 vikur.
3. Hįmarks śtgjaldiš veršur lękkaš śr 35.000 til 25.000 kr.
4. Endurgjald til landsstovnar veršur treytaš av, at barsilsavloysari veršur settur.

5.    Ummęli
Lógaruppskotiš hevur veriš til višmerkingar hjį Arbeišsloysisskipanini og Fķggjarmįlarįšnum.

A. Fyri landiš
Barsilsskipanin kostaši umleiš 73,3 mió. kr. ķ 2003 ķroknaš frķtķšarlųn til lųntakarar og endurgjald fyri frķtķš viš lųn og frķtķšarķskoyti til arbeišsgevarar, sum svarar til umleiš 7,9 mió. kr. fyri taš įriš.

Mett veršur, at uttan lógarbrotingar og ķroknaš śtgjald til frķtķšarlųn, frķtķš viš lųn og frķtķšarķskoyti verša śtreišslurnar til barsilsskipanina einar 78 mió. kr. ķ 2004, sum svarar til ein vųkstur upp į umleiš 6% frį 2003 til 2004. At vųksturin veršur 6%, er tó bert ein leyslig meting.

Lógaruppskotiš hevši merkt eina samlaša sparing upp į umleiš 15% ella 11,6 mió. kr. į hųvušskontu 6.39.4.01. Barsilsskipan (Lógarbundin jįttan), um broytingarnar vóršu galdandi fyri alt fķggjarįriš 2004. Um so er, at lógarbroytingarnar hava gildi frį 1. juni 2004, veršur sparingin 8,7% ella 6,8 mió. kr ķ 2004, og merkir taš, at tųrvur er į eini jįttan upp į einar 71 mió. kr. ķ 2004.

Sparingarnar eru hesar fyri alt įriš:

Roknast mį viš, at įsetingin ķ § 15 a ķ uppskotinum um endurgjald til landsstovnar er treytaš av, at barsilsavloysari veršur settur, hevur viš sęr minni śtreišslur til endurgjald til landsstovnar m.a. tķ, at barsilsavloysari ikki veršur settur ķ ųllum fųrum, tį starvsfólk fara ķ barsilsfarloyvi.

Ašrar avleišingar fyri landskassan

Alment lųnt varšveita ręttindi sķni eftir galdandi sįttmįlum hóast lógarbroytingarnar, og koma stovnar o.t. tessvegna at rinda munin millum lųnina, herķmillum eisini frķtķšarlųnina hjį starvsfólki ķ barsilsfarloyvi, og endurgjaldiš frį barsilsskipanini. Taš merkir, at landsins śtreišslur av hesum, tį til stykkis kemur, samstundis ųkjast nakaš.

Harumframt kemur, at privat sett, sum verša sjśkrameldaš, hava rętt til veiting eftir dagpeningalógini, sum merkir hęgri śtreišslur į § 12. Almannamįl, veršur rętturin til frįveru undan fųšing minkašur śr 13 vikum nišur ķ 8 vikur.

B. Fyri kommunurnar
Kommunurnar fįa nakaš minni endurgjald frį barsilsskipanini.

C. Fyri vinnuna (arbeišsgevarar og lųntakarar)
Arbeišsgevarar og lųntakarar fįa minni śtgjald frį barsilsskipanini.

2.    Umsitingarligar avleišingar
Uppskotiš hevur viš sęr meira manuella mįlsvišgerš, og veršur roknaš viš, at meirśtreišslurnar hjį landinum av hesum verša uml. 500.000 kr.

3.    Umhvųrvisavleišingar
Uppskotiš hevur ongar umhvųrvisavleišingar.

4.    Avleišingar ķ mun til altjóša avtalur og reglur
Uppskotiš hevur ongar avleišingar ķ mun til altjóša avtalur og reglur.

5.    Sosialar avleišingar
Uppskotiš hevur ongar sosialar avleišingar. 

Talva 1: Yvirlit yvir avleišingar

Til nr. 1.
Ķ § 5 ķ barsilslógini er įsett, at taš tķšarskeišiš, lųntakari er ķ barsilsfarloyvi, skal roknast sum vanlig arbeišstķš, tį starvsaldur, eftirlųnaraldur, ręttindi eftir frķtķšarlógini og onnur ręttindi skulu roknast.

Tilvķsingin ķ įsetingini um eftirlųnaraldur, ręttindi eftir frķtķšarlógini og onnur ręttindi skapar iva um, hvųrji ręttindi arbeišstakari hevur mótvegis barsilsskipanini ķ tķšarskeišinum, lųntakari er ķ barsilsfarloyvi.

Umsitingin av barsilsskipanini hevur, sķšani lųgtingslógin um barsilsskipan kom ķ gildi, ikki tulkaš hesa įseting sum eina įseting um ręttindi til barsilspening, tķ hesi ręttindi eru įsett śtgreinandi ķ ųšrum įsetingum ķ lógini, og eingin tilvķsing er ķ § 5 til hesar įsetingarnar, og heldur ongar tilvķsingar eru ķ nevndu įsetingum til § 5. Ręttindi eftir frķtķšarlógini eru ręttindi, sum lųntakari kann gera galdandi mótvegis arbeišsgevaranum, og ķ višurskiftunum millum barsilsskipanina og tey, iš fįa barsilspening, er ikki talan um lųntakaravišurskifti.

Lųgtingsins Umbošsmašur hevur ašra tulking av įsetingini ķ § 5, og veršur vķst til Lųgtingsins Umbošsmann, journalnummar 200300010.

Ręttindi eftir barsilslógini til barsilspening eiga at verša įsett śt ķ ęsir ķ barsilslógini sjįlvari og ikki viš eini tilvķsing ķ eini įseting ķ barsilslógini til ašra lóggįvu og reglur. Ein tķlik tilvķsing skapar óvissu um, hvųrji ręttindi kunnu gerast galdandi mótvegis barsilsskipanini.

Tķ veršur skotiš upp, at tilvķsingin ķ § 5 ķ barsilslógini til eftirlųnaraldur, ręttindi eftir frķtķšarlógini og onnur ręttindi veršur strikaš, og at įsetingin fęr somu oršing, sum įsetingin hevši ķ uppskoti landsstżrisins, tį uppskotiš varš lagt fyri Lųgtingiš į fyrsta sinni.

Oršingin av § 5, sum her er skotin upp, hevur viš sęr, at eingin ivi longur veršur um, at barsilsskipanin eftir § 5 ikki hevur skyldur eftir frķtķšarlógini sum arbeišsgevari ella ašrar skyldur sum arbeišsgevari eftir ųšrum reglum.

Til nr. 2
Įšrenn fųšing hevur kvinna eftir § 9, stk. 1 ķ lųgtingslógini um barsilsskipan rętt til barsilspening frį tķ degi, mett veršur, at 4 vikur eru eftir til fųšing.

Um lękni metir, at taš ikki er rįšiligt, at kvinnan heldur fram at arbeiša, tķ at vandi er fyri móšur ella fostur, kann barsilspeningur verša veittur ķ upp til 13 vikur įšrenn barnsburš.

Skotiš veršur upp, at tķšarskeišiš, kvinna įšrenn fųšing ķ serligum fųrum hevur rętt til barsilspening, veršur stytt śr upp til 13 vikur nišur ķ upp til 8 vikur.

Eftir § 2 ķ lųgtingslóg um dagpening vegna sjśku v.m. veršur eisini veittur dagpeningur orsakaš av frįveru įšrenn fųšing vegna heilsuvanda fyri móšur ella barn.

Kvinnur, sum fara ķ barsilsfarloyvi įšrenn 8 vikur įšrenn fųšing, hava sostatt mųguleika at fįa dagpening eftir dagpeningalógini ķ stašin fyri barsilspening ķ nevndu fųrum, tį taš viš lęknavįttan veršur skjalprógvaš, at taš fyri móšur ella fostur stendst heilsuvandi av, at móširin er ķ starvi, mešan hon er viš barn.

Ķ ašrari lóggįvu og ķ sįttmįlunum serliga į almenna arbeišsmarknašinum eru eisini reglur um rętt til barsilsfarloyvi og barsilspening. Įsetingarnar ķ barsilslógini og ķ hesum lógaruppskotinum gera ikki inntriv ķ ręttindi, sum lųntakari hevur mótvegis arbeišsgevaranum eftir ašrari lóggįvu ella sįttmįlum.

Til nr. 3
Skotiš veršur upp, at hęgsta śtgjaldiš veršur lękkaš śr 35.000 kr. nišur ķ 25.000 kr.

Įsetingin ger ikki inntriv ķ ašra lóggįvu ella sįttmįlar, sum tryggja lųntakarum rętt til lųn ella endurgjald ķ sambandi viš barsilsfarloyvi.

Til nr. 4
Broytingin ķ nr. 1 hevur viš sęr, at barsilsskipanin ikki hevur skyldur eftir frķtķšarlógini sum arbeišsgevari.

Viš hesi broyting veršur tó skotiš upp, at ein partur av barsilspeninginum skal rindast sum frķtķšarlųn eftir frķtķšarlógini, t.e. til viškomandi lųntakarafelag, ella, um einki umbošandi lųntkarafelag er, Frķtķšargrunninum ķ varšveitslu, til frķtķšin skal haldast.

Skotiš veršur upp, at rindaš veršur 12% av upphęddini, sum veršur įsett eftir §§ 12 og 13, til frķtķšarlųn. Upphęddin eftir §§ 12 og 13 skal sostatt bżtast viš 1,12 fyri at finna upphęddina uttan frķtķšarlųn. Hendan upphęddin veršur rindaš lųntakaranum, og restin, frķtķšarlųnin, veršur rindaš viškomandi lųntakarafelag, ella, um einki umbošandi lųntakarafelag er, Frķtķšargrunninum ķ varšveitslu, til frķtķšin skal haldast.

Broytingin hevur viš sęr, at lųntakarar, sum ikki fįa lųn frį arbeišsgevaranum ķ barsilsfarloyvistķšini, fįa minni leypandi śtgjald ķ barsilsfarloyvistķšini.

Endamįliš viš broytingini er, at ein partur av barsilspeninginum kann vera tųkur, tį frķtķšin skal haldast.

Til nr. 5
Skotiš veršur upp, at taš veršur stašiliga įsett, at barsilsskipanin ikki skal rinda arbeišsgevaranum endurgjald fyri frķtķš viš lųn og frķtķšarķskoyti aftrat lųnini, arbeišsgevarin rindar ķ farloyvistķšini.

Eisini veršur presiseraš, at arbeišsmarknašargjųld, sum barsilsskipanin kann endurrinda, um plįss er innan fyri įsetta hįmarkiš eftir §§ 12 og 13, eru lógarįlųgd gjųld t.v.s. ALS, AMG o.a.t. Hetta er ķ samsvari viš galdandi praksis.

Til nr. 6
Įšrenn lųgtingslóg um barsilsskipan kom ķ gildi ķ juni 2001, varš į lųgtingsfķggjarlógini konta nevnd: Buršarfarloyvi. Į hesa kontu varš sett 0,8% av lųnarpartinum hjį ųllum almennum stovnum at gjalda starvsfólki, sum kom fyri tęr starvskvinnur, iš fóru ķ barsilsfarloyvi.

Tį lųgtingslóg um barsilsskipan kom ķ gildi varš kontan Buršarfarloyvi į fķggjarlųgtingslógini nišurlųgd, tķ viš barsilslógini fįa landsstżriš og stovnar undir landsstżrinum rindaš lųnarśtreišslur til starvsfólk ķ barsilsfarloyvi. Munurin millum skipanina, sum var, og barsilslógina er, at eftir barsilslógini fįa stovnarnir rindaš fyri lųnarśtreišslur, eisini um eingin veršur settur fyri tann, sum fer ķ barsilsfarloyvi.

Skotiš veršur upp, at vent veršur aftur til reglurnar fyri śtgjaldi av kontu fyri buršarfarloyvi soleišis, at taš er ein treyt fyri endurgjaldi, at avloysari veršur settur fyri tann, sum fer ķ barsilsfarloyvi.

Av tilvķsingini til § 15, stk. 1 fylgir, at endurgjaldiš heldur ikki kann verša hęgri enn śtrokningargrundarlagiš eftir §§ 12 og 13 hjį tķ, sum fer ķ barsilsfarloyvi, og endurgjaldiš kann ikki verša hęgri enn lųnin, sum barsilsvikarurin fęr.

Uppskotiš fevnir um tey somu, sum komu undir almenna barnsburšargrunnin, iš varš tikin av, tį iš lųgtingslógin um barsilsskipan varš sett ķ gildi.

Taš er ov umfatandi at įseta umsitingarligu reglurnar fyri śtgjaldinum ķ sjįlvari lógini. Tķ veršur skotiš upp, at landsstżrismašurin fęr heimild at įseta nęrri umsitingarligar reglur.

Til § 2.
Tey, sum hava rętt at fįa barsilspening įšrenn 1. juni 2004, koma ikki undir hesa lųgtingslóg. Er lųntakari farin ķ barsilsfarloyvi įšrenn 1. juni 2004, men ikki hevur rętt at fįa barsilspening fyrr enn frį 1. juni 2004 ella seinni, verša įsetingarnar ķ lógaruppskotinum tó nżttar.

Vķsandi til § 54, stk. 2 ķ tingskipanini vįtta undirritašu tingmenn viš hesum, at teir višmęla, at lųgtingsmįl nr. 66/2003: Uppskot til lųgtingslóg um broyting ķ lųgtingslóg um barsilsskipan veršur lagt fram:

1. višgerš 15. aprķl 2004. Mįliš  beint ķ vinnunevndina, sum tann 12. mai 2004 legši fram soljóšandi

Landsstżriš hevur lagt mįliš fram tann 13. aprķl 2004, og eftir 1. višgerš tann 15. aprķl 2004 er taš beint vinnunevndini.

Nevndin hevur višgjųrt mįliš į fundum tann 26., 28. og 29. aprķl 2004.

Undir višgeršini hevur nevndin havt fund viš umboš fyri barsilsskipanina og landsstżrismannin ķ vinnumįlum.

Frį landsstżrismanninum fekk nevndin upprit viš śtrokningum av śtgjaldi sambęrt verandi lóg, pr. 17. mars 2004, viš tķ tulking, iš Lųgtingsins umbošsmašur hevur av įsetingunum um frķtķšarlųn, sammet viš śtgjaldiš sambęrt fyriliggjandi uppskoti.

Frį Barsilsskipanini fekk nevndin hagtųl fyri, hvussu nógv hava inntųkugrundarlag oman fyri 25.000 kr. Hesi vķstu, at av 947 kvinnum, sum vóru ķ skipanini ķ 2003, hųvdu 48 kvinnur eitt śtrokningargrundarlag, sum var oman fyri 25.000 kr. Av hesum hųvdu 11 tilknżti til privatar arbeišsgevarar. Og av 445 monnum hųvdu 210 menn eitt śtrokningargrundarlag oman fyri 25.000 kr. Av hesum hųvdu 24 tilknżti til privatar arbeišsgevarar.

Sambęrt višmerkingunum fevnir uppskotiš ķ § 15 a um at avmarka śtgjaldiš til almennar arbeišsgevarar um tey somu, sum komu undir almenna barnsburšargrunnin, iš varš tikin av, tį iš lųgtingslógin um barsilsskipan varš sett ķ gildi. Ķ hesum sambandi skal verša višmerkt, at so hvųrt sum kommunurnar yvirtaka uppgįvur frį landinum, fellur heimildin hjį landsstżrismanninum ķ fķggjarmįlum at įseta lųnar- og setanartreytir burtur, og herviš fella hesi ųki eisini so hvųrt uttan fyri įsetingina ķ § 15a.

Ķ telduskrivi, dagfest 28. aprķl 2004, hevur Vinnumįlarįšiš tilmęlt, at skiftisreglan ķ § 2, stk. 2 ķ fyriliggjandi uppskoti veršur strikaš. Vinnumįlarįšiš męlir tó til, at įsetingin ķ § 1, nr. 2 ikki fęr gildi fyri kvinnur, sum eru farnar ķ farloyvi, tį hendan lųgtingslóg kemur ķ gildi.

Undir višgeršini hevur spurningurin veriš umrųddur, um munurin millum śtrokningargrundarlag og śtgoldna lųn ķ farloyvistķšini skal rindast lųntakaranum. Trupulleikin tekur seg upp, tį arbeišgevari rindar lųntakarum A-inntųku ķ farloyvistķšini.

Spurningurin er tikin upp ķ nevndini, hóast įsetingarnar ķ §§ 14 og 15 ikki eru til višgeršar ķ fyriliggjandi broytingaruppskoti. Orsųkin til hettar er, at endamįliš viš broytingaruppskotinum er at minka um śtreišslurnar av barsilsskipanini.  

Vķsandi til:

1. at lógin krevur umsókn sum treyt fyri śtgjaldi, umframt
2. at įsetingin ķ § 15 sigur, at tį arbeišsgevarin rindar A-inntųku ķ sambandi viš barsilsfarloyvi, veršur barsilspeningurin, sum lųntakarin hevši haft rętt til sbrt. §§ 12 og 13, um viškomandi ikki varš rindaš A-inntųka, rindašur arbeišsgevaranum

hevur nevndin spurt Vinnumįlarįšiš um heimildina hjį Barsilsskipanini fyri at rinda lųntakarum, sum hava veriš ķ farloyvi viš lųn frį arbeišsgevara, munin.

Vinnumįlarįšiš hevur ķ telduskrivum, dagfest 27. aprķl 2004, vķst į, at heimildin fyri at śtgjalda munin, eftir teirra įskošan, er ķ lagi. Um munurin ikki skal gjaldast śt, heldur Vinnumįlarįšiš, at neyšugt er viš lógarbroyting.

Undir višgeršini hevur nevndin bżtt seg ķ ein meiriluta og ein minniluta.

Meirilutin ķ nevndini (Henrik Old, Alfred Olsen, Jųrgen Niclasen, Hešin Zachariasen og Gerhard Lognberg) hevur umrųtt, um lógin eigur at verša broytt fyri at tryggja, at nevndu lógarįsetingar verša bindandi treytir fyri ręttinum til śtgjald frį skipanini. Meirilutin er tó samdur um, at innihaldiš ķ nevndu greinum er greitt. Verša broytingar gjųrdar ķ sjįlvari lógini, er vandi fyri, at ręttarstųšan veršur ein onnur, enn ętlanin var. Ętlanin viš įsetingini ķ § 15 var, at tį lųntakari fęr rindaš A-inntųku frį arbeišsgevara, skal rętturin til stušul frį barsilsskipanini verša fluttur arbeišsgevaranum. Herviš var mett, at rętturin hjį arbeišstakaranum til barsilspening fall burtur, hvat višvķkur hesum arbeišsgevaranum.

Ķ telduskrivi, dagfest 11. mai 2004, hevur Vinnumįlarįšiš tó heitt į vinnunevndina um at broyta § 13, stk. 2 ķ lógini. Vinnumįlarįšiš hevur samstundis sent nevndini uppskot til oršing. Vinnumįlarįšiš ger tó vart viš, at taš hava ikki veriš stundir at umhugsa ųll višurskifti ķ sambandi viš spurningin um barsilspening til lųntakarar, sum fįa fulla lųn frį arbeišsgevaranum, og avleišingar av at avtaka ręttin til barsilspening ķ nevndu fųrum.

Meirilutin metir seg ikki kunna taka įbyrgdina fyri eini broyting, sum Vinnumįlarįšiš tekur slķkt fyrivarni fyri. Meirilutin heldur, at Vinnumįlarįšiš eigur at fįa stundir at višgera spurningin nęrri og leggja broytingaruppskot fyri Lųgtingiš skjótast gjųrligt, men ikki fyrr enn avleišingarnar av slķkari broyting eru nóg vęl umhugsašar.

Meirilutin ķ nevndini tekur undir viš mįlinum og męlir Lųgtinginum til at samtykkja uppskotiš. Meirilutin metir ikki, at rętturin hjį teimum, sum eru farin ķ farloyvi įšrenn 1. juni 2004, eigur at verša broyttur, og sęr tķ ikki orsųk til at broyta ķgildisreglurnar, sum skotiš upp av Vinnumįlarįšnum.

Minnilutin (Heidi Petersen og Tórbjųrn Jacobsen) męlir Lųgtinginum til ikki at taka undir viš uppskotinum um broytingar ķ lųgtingslóg um barsilsskipan. Grundaš į politisku fatan Tjóšveldisfloksins, sum eisini var vķst į ķ alternativa fķggjarlógaruppskoti floksins fyri 2004, męla undirritašu til, at landsstżrismašurin ķ vinnumįlum beinanvegin tekur samrįšingar upp viš partarnar į arbeišsmarknašinum um at leggja barsilsskipanina śt til arbeišsmarknašin sjįlvan at hava įbyrgd av og at gera eina skipan, sum partarnir į arbeišsmarknašinum semjast um.

Viš hesum verša skyldur landskassans mótvegis skipanini tiknar burtur, og leikluturin hjį landskassanum veršur so frameftir at rinda taš inn ķ skipanina, sum hann sum arbeišsgevari hevur skyldu til smb. sįttmįla millum partarnar į arbeišsmarknašinum.

Viš hesum ķ huga heldur minnilutin ikki, taš er skilagott at gera nakrar broytingar ķ nśverandi barsilsskipan, sum bara veršur ein lappaloysn fyri landskassan og ikki ein verulig haldgóš loysn fyri barsilsskipanina ķ framtķšini.

2. višgerš 14. mai 2004. §§ 1 og 2 samtyktar 15-0-9. Uppskotiš fer soleišis samtykt til 3. višgerš.

3. višgerš 18. mai 2004. Uppskotiš, sum samtykt viš 2. višgerš, endaliga samtykt 19-0-10. Mįliš avgreitt.

Ll.nr. 29 frį 19.05.2004