Framtaksgrunnurin

 

16  Uppskot til  lųgtingslóg um val av nevndarlimum ķ Framtaksgrunnin

A. Upprunauppskot
B. 1. višgerš
C. Oršaskifti viš 1. višgerš
D. Nevndarskjųl
E. Įlit
F. 2. višgerš
G. Oršaskifti viš 2. višgerš

Įr 2002, 6. november, legši Johan Dahl,  lųgtingsmašur, vegna Sambandsflokkin fram soljóšandi  

Uppskot

til

lųgtingslóg um val av nevndarlimum ķ Framtaksgrunnin

§ 1. Įšrenn landsstżrismašurin velur nevndarlimir ķ Framtaksgrunnin, sambęrt § 4 ķ vištųkum grunsins, skal hann bišja um tilmęli višvķkjandi trimun av limunum. Fjórša limin velur landsstżrismašurin sjįlvur uttan tilmęli.

§ 2. Ein limur skal verša valdur eftir tilmęli frį 7 mannabólkinum av yrkisfelųgum (Fųroya Arbeišarafelag, Starvsmannafelagiš, Sjśkrasystrafelagiš, Havnar Arbeišskvinnufelag, Havnar Arbeišsmannafelag, Handverkarafelųgini ķ Fųroyum og Fiskimannafelagiš), ein eftir tilmęli frį Vinnuhśsinum og ein eftir tilmęli frį Bśskaparrįšnum.

§ 3. Henda lóg kemur ķ gildi dagin eftir, at hon er kunngjųrd. Sitandi nevnd veršur tó sitandi valskeišiš śt.

Almennar višmerkingar

Ķ felagslżsing frį 17. november 1994 millum donsku stjórnina og landsstżriš varš gjųrt av at stovna ein framtaksgrunn (Erhvervsudviklingsinstitut) viš einum innskoti upp į 100 mió kr. frį statinum og 100 mió kr. frį fųroyskari sķšu. Av innskotinum ķ grunnin skuldu 2 feršir 99 mió kr. vera rentu- og avdrįttarfrķ lįn ķ 10 įr og 2 feršir 1 mió kr. innskot sum stovnsfę. Ķ 1995 gav Lųgtingiš heimild til, at ein partur av lįninum kundi leggjast um til stovnsfę.

Formligu višurskifti Framtaksgrunsins broyttust munandi ķ 1999 ķ sambandi viš avtaluna millum Fųroya Landsstżri og donsku stjórnina tann 10. juni 1998. Stjórnin tók seg burtur śr Framtaksgrunninum. Góškenningarheimildin hjį rķkisstjórnini av įvķsum avgeršum, vištųkubroytingum v.m., nęrri tilskilašar ķ vištųkunum, umframt heimildin hjį stjórnini av velja nevndarlimir varš tikin av. Landsstżriš fekk herviš ręši į grunninum, og vóršu Framtaksgrunsins višurskifti broytt m.a. soleišis, at Fųroya Landsstżri (landsstżrismašurin ķ vinnumįlum) velur fżra av nevndarlimunum ķ Framtaksgrunninum, mešan hesir fżra ķ felag velja fimta limin. Eisini varš lįnspeningurin frį donsku stjórnini, 99 mió kr., umlagdur til stovnsfę, iš nś er 101 mió kr.

Framtaksgrunnurin, iš virkar sambęrt lógini um vinnurekandi grunnar, er ein sjįlvseigandi grunnur. Sambęrt ręttarligum grundreglum fyri grunnar er taš ikki loyvt stovnarum at hava įvirkan į ein grunn. Stovnararnir hava heldur ikki krav um nakaš avkast av stovnsfęnum og fįa ikki lut ķ avlopinum, um grunnurin veršur tikin av.

Ķ seinastuni hevur spurningurin um mųguleikan hjį landsstżrismanninum at įvirka avgerširnar hjį Framtaksgrunninum veriš nógv umrųddur. Hetta serliga ķ sambandi viš val av nevndarlimum.

Fyri at beina burtur allan iva, hvųrt Framtaksgrunnurin er politiskt óheftur, veršur tķ męlt til at įleggja landsstżrismanninum at velja nevndina eftir frammanundan givnum tilmęli.

Hóast taš sum śtgangsstųši mį sigast eisini at vera ķ strķš viš ręttarligar grundreglur fyri grunnar at lóggeva višvķkjandi einum įvķsum grunni, veršur hetta ikki mett at forša fyri, at yvirskipašar reglur verša settar fyri, hvussu landsstżrismašurin skal fremja hetta val. Heldur fer hetta at stušla undir ręttarligu grundreglurnar fyri grunnar og fortreytirnar annars fyri stovnanina av grunninum bęši hjį donsku stjórnini og landsstżrinum.

Męlt veršur til, at arbeišstakarafelųgini ķ felag tilmęla ein lim, arbeišsgevarafelųgini ķ felag ein lim og Bśskaparrįšiš ein lim. Landsstżrismašurin sjįlvur velur fjórša limin.

Landsstżrismašurin er ikki bundin av slķkum tilmęli, men velur hann ikki at fylgja tilmęlinum, skal hann sjįlvsagt hava eina sakliga og lógliga grundgeving fyri hesum. Ein saklig og lóglig grundgeving kann t.d. vera, at ein tilmęltur limur ikki lżkur krųvini, iš vištųkurnar fyri Framtaksgrunnin seta til nevndarlimir. Ķ slķkum fųrum hevši taš veriš ręttast at bišiš um nżtt tilmęli.

Višvķkjandi vęlskeišnum hjį nevndini er spurningurin, um taš ikki hevši veriš ein fyrimunur, um hetta heldur varš tvey įr, t.d. soleišis at ųll nevndin ikki varš skift śt samstundis. Sambęrt vištųkunum er taš nevndin, iš, eftir góškenning frį grunnmyndugleikanum, tekur avgerš um broytingar ķ vištųkunum.

Serligar višmerkingar
Ad. § 1)
Sambęrt § 4, stk. 1 ķ vištųkunum fyri Framtaksgrunnin er grunnurin undir leišslu av eini fimm manna nevnd, harav landsstżriš velur fżra, mešan tann fimti einmęlt veršur śtnevndur av hinum fżra limunum. Limirnir verša śtnevndir fyri eitt įr ķ senn, men kunnu afturveljast. Nevndin skipar seg sjįlv viš formanni og nęstformanni.

Ad. § 2) Krųvini, iš vištųkurnar fyri Framtaksgrunnin seta til nevndarlimir, eru, at hesir skulu hava kunnleika til vinnulig og bśskaparlig višurskifti. Limirnir kunnu ikki vera fólkatings- ella lųgtingslimir og kunnu ikki samstundis vera nevndarlimir ella limir ķ stjórnunum ķ teimum fyritųkum, sum grunnurin er ella hevur havt fķggjarligt tilknżti til.

Ad. § 3) Valskeišiš hjį nevndini er frį 1. aprķl til 31. mars. Sitandi nevnd veršur sitandi til valskeiš hennara er av 31. mars 2003. Tį nevndarlimir skulu veljast at sita valskeišiš frį 1. aprķl 2003 til 31. mars 2004, skal landsstżrismašurin fyrstu ferš bišja um tilmęli sambęrt hesi lóg. Sambęrt vištųkunum kunnu nevndarlimir loysast (men ikki sigast) śr starvinum ķ valskeišnum. Vištųkurnar įseta eisini, at tį talan er um varandi forfall, skulu nżggir nevndarlimir śtnevnast fyri restina av valskeišnum. Um sitandi nevndarlimur bišur um at verša loystur śr starvinum innan 31. mars 2003, skal landsstżrismašurin bišja um tilmęli, viš taš at hendan lógin tį er komin ķ gildi. Spurningurin er tó, hvųnn hann skal bišja um tilmęli frį. Fyri at fįa eitt politiskt óheft tilmęli og samstundis sleppa undan at velja antin eitt arbeišsgevaratilmęli ella eitt arbeišstakaratilmęli, eigur tilmęli ķ hesum fųri at verša fingiš frį Bśskaparrįšnum.

Hjįlųgd skjųl:
Vištųkurnar fyri Framtaksgrunnin.

1. višgerš 12. november 2002. Mįliš beint ķ vinnunevndina, sum tann 29. november 2002 legši fram soljóšandi

Įlit

Sambandsflokkurin hevur lagt mįliš fram tann 6. november 2002, og eftir 1. višgerš tann 12. november 2002 er taš beint vinnunevndini.

Nevndin hevur višgjųrt mįliš į fundi tann 19., 21. og 28. november 2002.

Undir višgeršini hevur nevndin havt fund viš umboš fyri Framtaksgrunnin, viš Heina Fossį, fyrrverandi nęstformann ķ Framtaksgrunninum ,og viš umboš fyri Fųroya Arbeišsgevarafelag.

Frį umbošunum fyri Framtaksgrunnin fekk nevndin eintųk av įrsfrįgreišingunum hjį grunninum fyri 2000 og 2001.

Sambęrt vištųkunum fyri Framtaksgrunnin veršur nevndin vald fyri eitt įr ķ senn. Undir višgeršini ķ nevndini er tķšiliga komiš fram, at valskeišiš er ov stutt, viš taš at nevndin eisini skal hava stundir at seta seg inn ķ arbeišiš. Heimildin at broyta vištųkurnar fyri Framtaksgrunnin liggur tó hjį grunninum sjįlvum, eftir góškenning frį grunnmyndugleikanum.

Nevndin er harumframt samd um, at tųrvur er į, at gjųrdar verša greišar generellar mannagongdir fyri, hvussu farast skal fram, tį landsstżrismenn velja limir ķ nevndir.

Nevndin hevur ķ sķni stųšutakan til uppskotiš bżtt seg ķ ein meiriluta og ein minniluta.

Meirilutin ķ nevndini (Henrik Old, Heini O. Heinesen, Tórbjųrn Jacobsen, Gerhard Lognberg og Hešin Zachariasen) tekur ikki undir viš uppskotinum og męlir Lųgtinginum frį at samtykkja uppskotiš.

Minnilutin ķ nevndini (Alfred Olsen og Kaj Leo Johannesen) tekur undir viš mįlinum og męlir Lųgtinginum til at samtykkja uppskotiš.

2. višgerš 3. desember 2002. §§ 1, 2 og 3 fullu 8-6-15. Mįliš sostatt falliš. Mįliš avgreitt.