Upprit frį skrivaranum ķ landsstżrismįlanevndini
Višvķkjandi j. nr. 7.13-20000003 Tunfiskaloyvir
Į fundi ķ landsstżrismįlanevndini tann 1. september 2000 varš gjųrt av at heita į lųgtingsskrivstovuna um at gera nevndini eitt upprit, iš višger spurningin, um taš er ķ samsvari viš galdandi lóggįvu at selja/umseta tilsųgnir um royndarloyvir.
Ķ tķ įvķsa mįlinum eru taš tilsųgnir um royndarloyvi at fiska tun viš śtlendskum skipum, iš hava įhuga. Hesar tilsųgnir hava veriš latnar, vķsandi til at loyviš veršur giviš viš heimild ķ § 20, stk. 2 og 3, og § 23, stk. 3 ķ lųgtingslóg nr. 28 frį 10. mars 1994 um vinnuligan fiskiskap viš seinni broytingum.
§ 20 ķ lógini um vinnuligan fiskiskap er soljóšandi:
"§ 20. Fiskirannsóknarstovan hevur loyvi at fremja vķsindaligar fiskirannsóknir, viš egnum ella leigašum fiskifųrum, uttan mun til reglurnar ķ hesi lóg.
Stk. 2. Royndarfiskiskapur krevur serstakt loyvi frį landsstżrismanninum. Landsstżrismašurin kann įseta treytir fyri royndarfiskiskapi.
Stk. 3. Landsstżrismašurin kann uttan mun til galdandi avmarkingar ķ vinnuliga fiskiskapinum annars, loyva fiskiskapi sum lišur ķ einari undirvķsingar- og/ella menningarętlan."
§ 23 ķ lógini um vinnuligan fiskiskap er soljóšandi:
"§ 23. Hóast forbošnum ķ § 10, stk. 5 móti at fiskifųr, sum eru undir fremmandum flaggi, og rķkisborgarar, sum ikki eru heimahoyrandi ķ Fųroyum, reka vinnuligan fiskiskap į fųroysku landleišunum, kann landsstżrismašurin loyva tķlķkan fiskiskap sambęrt sķnįmillum fiskivinnuavtalum viš onnur lond.
Stk. 2. Hóast kraviš um, at bert fiskifųr śr londum, sum Fųroyar hava sķnįmillum fiskivinnuavtalu viš, kunnu fįa loyvi at reka fiskiskap į fųroysku landleišunum, kann landsstżrismašurin gera undantak frį hesi reglu, um taš tęnir royndarendamįlum ella er lišur ķ royndum at menna nżggja veiši ella fiskavirking."
Višmerkingarnar til § 20 (upprunaliga § 21) įseta, at: "Fiskirannsóknarstovan eigur til eina og hvųrja tķš at hava heimild at gera egnar royndir viš egnum ella leigašum skipum. Landsstżriš fyriskipar royndarveišu og skal veita ųll loyvir, herundir til skip, sum Fiskirannsóknarstovan ręšur yvir, undantikiš fųroyskt skrįsett fiskirannsóknarskip."
Višmerkingarnar til § 23 (upprunaliga § 24) innihalda ikki śtgreiningar.
Lógin um vinnuligan fiskiskap inniheldur ikki ašrar įsetingar, iš hava viš royndarfiskiskap at gera, og sostatt eru ongar beinleišis reglur, sum višgera spurningin um umseting av royndarloyvum.
§§ 14, 15 og 16 ķ lógini um vinnuligan fiskiskap innihalda hinvegin eina greiša heimild til at umseta įvikavist fiskidagar og egnar kvotupartar, egnar įrskvotur og egnar hjįveišikvotur.
§§ 14, 15 og 16 ķ lógini um vinnuligan fiskiskap er soljóšandi:
"§ 14. Fiskidagar kunnu umsetast upp til 10 įr ķ senn innanfyri hvųnn undirbólk įsettir sambęrt § 29, stk. 1. Umsetingin av fiskidųgum skal fara fram eftir reglum, sum landsstżrismašurin įsetir ķ kunngerš, og er er treytaš av, at partarnir lśka treytirnar įsettar ķ § 13. Fyri umseting millum bólkar, har slķk er loyvdø skulu reglurnar įseta taš lutfalsliga virši į fiskidųgum millum bólkarnar grundaš į veišuevni.
Stk. 2. Leigašir fiskidagar falla aftur til upprunaliga ręttindahavaran aftan į leigumįliš, treytaš av, at hann lżkur treytina įsett ķ § 12. Lżkur hann ikki hesa treyt, verša fiskidagarnir bżttir javnt millum fiskifųrini ķ viškomandi undirbólki sambęrt § 29, stk. 1. Fiskiręttindi svarandi til seldar fiskidagar verša lųgd afturat ręttindunum hjį fiskiloyvinum, hvųrs eigari hevur keypt ręttindini.
Stk. 3. Fiskidagar kunnu verša lęntir ella leigašir ķ sama fiskiįri millum hųvušsbólkarnar įsettir sambęrt § 28, stk. 1, undantikiš frį bólki 5 til hinar bólkarnar, tį 3 mįnašir eru eftir av fiskiįrinum eftir nęrri reglum, sum landsstżrismašurin įsetur. Fiskidagar ķ hųvušsbólki 4, smb. § 28, stk. 1, kunnu ikki latast frį hśki til trol.
Stk. 4. Fiskiveišueftirlitiš skal hava frįbošan um flyting av fiskidųgum, įšrenn fariš veršur at brśka fluttu dagarnar. Frįbošanin skal gerast skrivliga og skal verša vįttaš av bįšum pųrtum. Fiskidagar kunnu ikki setast ķ veš.
Stk. 5. Hjį felųgum og einstaklingum, sum hava śtvegaš sęr fiskidagar innan 1. september 1997, veršur 10 įra skeišiš roknaš frį hesum degi.
Stk. 6. Fiskidagar, sum eru umsettir ķ einum fiskiįri fyri įvķst tķšarskeiš, skulu fylgja vųkstri og nišurskurši ķ sama mun, sum įsetingin ķ § 29 fyri hvųrt fiskiįr broytist.
§ 15. Egin kvotupartur, egin įrskvota og egin hjįveišukvota kann umsetast upp til 10 įr ķ senn eftir nęrri reglum, sum landsstżrismašurin įsetir. Umsetingin er treytaš av, at partarnir lśka treytirnar įsettar ķ § 13.
Stk. 2. Leigašur egin kvotupartur, egin įrskvota ella egin hjįveišukvota falla aftur til upprunaliga ręttindahavaran aftan į leigumįliš, treytaš av at hann lżkur treytirnar įsettar ķ § 12. Lżkur hann ikki hesa treyt, veršur egin kvotupartur, egin įrskvota ella egin hjįveišukvota bżtt millum fiskifųrini sum eru ķ sama kvotubżti. Fiskiręttindi svarandi til seldar egnar kvotupartar, egnu įrskvotu ella egnu hjįveišukvotu verša lųgd afturat ręttindunum hjį fiskiloyvinum, hvųrs eigari hevur keypt.
Stk. 3. Fiskiveišueftirlitiš skal hava frįbošan um umseting av egnum kvotuparti, egnari įrskvotu og egnari hjįveišukvotu, įšrenn fariš veršur at brśka hesar. Frįbošanin skal gerast skrivliga og skal verša vįttaš av bįšum pųrtum. Egin kvotupartur, egin įrskvota og egin hjįveišukvota kunnu ikki setast ķ veš.
Stk. 4. Fyri egnar kvotupartar og egnar įrskvotur umsettar innan 1. september 1997, er reglan ķ § 14, stk. 2 galdandi.
Stk. 5. Egin kvotupartur og partur ķ felagskvotu, sum er umsettur ķ einum fiskiįri fyri įvķst tķšarskeiš, skal fylgja vųkstri ella nišurskurši ķ sama mun, sum felags įrskvotan broytist hvųrt įr.
§ 16. Landsstżrismašurin įsetir reglur um, į hvųnn hįtt egnir kvotupartar kunnu umsetast, verša leigašir, ella lętnir millum bólkar av fiskifųrum og veišuhęttir."
Ķ fyrstu atlųgu, er eitt ųvugdųmi/modsętningsslutning tann mest nįttśrliga og nęrliggjandi tulkingin av greišu heimildini til at umseta įvikavist fiskidagar og egnar kvotupartar, egnar įrskvotur og egnar hjįveišikvotur, samanhildiš viš manglandi įsetingum um ręttindi til umseting av royndarloyvum.
Fyri at fįa eina fullfķggjaša mynd av teimum višurskiftunum, sum hava tżdning ķ mįlinum, eigur tó eisini at verša hugt at, hvųrji endamįl hava ligiš til grund fyri umrųddu įsetingum, og hvussu sišvenjan annars hevur veriš į ųkinum gjųgnum tķširnar.
Skipanin viš umsetiligum kvotum er innfųrd viš lųgtingslóg nr. 28 frį 10. mars 1994 um vinnuligan fiskiskap.
Endamįliš viš at įseta rętt til at leiga, keypa og selja kvoturęttindi var sambęrt višmerkingunum, at fiskiflotin viš hesum skuldi kunna laga seg til mųguleikarnar, og skuldi hetta gera taš mųguligt hjį fiskifųrum at śtvega sęr eitt veišigrundarlag, sum kundi tryggja positivan rakstur.
Upprunaliga var taš sambęrt oršaljóšinum bara egnir kvotupartar, iš vóru umsetiligir.
Tį skipanin viš fiskidųgum kom inn ķ lógina viš lųgtingslóg nr. 50 frį 20. mai 1996, varš įsett, at eisini fiskidagar skuldu vera umsetiligir.
Viš lųgtingslóg nr. 69 frį 18. august 1998 veršur įsetingin, iš heimilar, at egnir kvotupartar kunnu umsetast, m.a. broytt soleišis, at egin įrskvota og egin hjįveišikvota veršur tikin viš undir heimildina.
Ķ almennu višmerkingunum til hetta broytingarlógaruppskotiš veršur upplżst, at:
"Ikki allir skipabólkar eru undir skipanum, har ręttindi kunnu umsetast. Djśpvatnstrolararnir eru ein av hesum. Teir eru ikki undir fiskidagaskipan og hava ikki part ķ kvotum, men hjįveiša teirra av toski og hżsu er avmarkaš viš hjįveišiprosentum. Hesir hava tķ eingi ręttindi at umseta ella at leggja saman viš. Garnaskipini, iš fiska havtasku og svartkalva, eru ķ somu stųšu.
Fiskimįlastżriš hevur seinasta įriš fyrireikaš lógarbroyting, har taš veršur heimilaš landsstżrismanninum ķ fiskivinnumįlum at lata ręttin til hjįveišikvotu fyri 10 įr ķ senn, og at hesi ręttindi kunnu umsetast į sama hįtt sum fiskidagar og kvotur annars.
Uppskotiš tekur stųši ķ, at taš vegleišandi ber til at rokna, hvussu nógv tons av įvikavist toski og hżsu tann egna hjįveišikvotan er fyri fiskiįriš. Hetta kann verša gjųrt grundaš į eina heildarveišinųgd, sum Skipanarnevndin męlir landsstżrismanninum ķ fiskivinnumįlum til at brśka sum śtrokningargrundarlag. Tey įsettu prosentini ķ § 28, stk. 2, svara til hjįveišipartin hjį bólki 1 og bólki 6. Ķ fiskiloyvinum hjį hvųrjum skipi veršur sķšani įsett, hvųnn part - lutfalsliga og ķ tonsum hvųrt fiskiįriš (egin hjįveišikvota) - eigari av skipinum eigur rętt til. Loyvt skal vera at umseta egnu hjįveišikvotuna į sama hįtt sum fiskidagar og egnar įrskvotur."
Hetta undirbyggir, at tulkingin av greišu heimildini til at umseta įvikavist fiskidagar og egnar kvotupartar, egnar įrskvotur og egnar hjįveišikvotur, samanhildiš viš manglandi įsetingum um ręttindi til umseting av royndarloyvum, bara kann gerast viš einum ųvugdųmi/modsętningsslutning.
Sostatt mį taš leggjast til grund, at tį ongar beinleišis reglur eru, sum višgera spurningin um umseting av royndarloyvum, mešan greiš heimild er til at umseta įvikavist fiskidagar og egnar kvotupartar, egnar įrskvotur og egnar hjįveišikvotur, so er taš ikki ķ samsvari viš galdandi lóggįvu at umseta royndarloyvir.
Lógin um vinnuligan fiskiskap inniheldur ongar reglur, iš višgera taš fyribrigdiš, at givnar verša tilsųgnir um loyvir. Eingin ivi kann tó vera um, at taš vildi veriš meiningsleyst, um ein tilsųgn um eitt loyvi ikki varš fevnd av somu avmarkingum sum taš loyvi, sum tilsųgnin fevnir um.
Nišurstųšan er tķ tann, at taš ikki er ķ samsvari viš galdandi lóggįvu at selja/umseta tilsųgnir um royndarloyvir.
8. september 2000
Kristina Samuelsen
lųgfr.