Tingskipanin, sum er

A. Stųšiš undir tingskipanini
Hin 25.02.1981 legši Hilmar Kass, lųgtingsmašur fyri Adolf Hansen, Finnboga Isaksen, Agnar Nielsen, Hilmar Bech, Jógvan Sundstein og seg sjįlvan fram uppskot um at seta millumtinganevnd viš tingmonnum, einum śr hvųrjum flokki, at endurskoša:
    Lųgtingslóg um Stżrisskipan Fųroya ķ sermįlum,
    Lųgtingslóg um Umbošsvald Fųroya og
    Tingskipan Fųroya Lųgtings.

Grundgevingin fyri at endurskoša tingskipanina veršur soleišis lżst:

"Tį iš havt veršur ķ huga, hvussu ofta frįvik eru gjųrd frį tingskipanini, er taš óivaš rętt at kanna, um hon er nóg góš, ella um fastari reglur kundu veriš gjųrdar."

Viš tingsamtykt 20. mars 1981 varš samtykt viš 20 atkvųšum fyri og ongari ķmóti at seta nevndina viš hesum limum: Finnboga Isaksen, Jógvani Sundstein, Agnari Nielsen, Hilmari Kass, Atla P. Dam og Adolfi Hansen.

Hin 31.08.1984 leggur Jógvan Sundstein, formašur ķ millumtinganevndini, fram fyri lųgtingiš nevndarinnar įlit, sum er uppskot til nżggja tingskipan viš višmerkingum, samstundis sum hann upplżsir, at nevndin hevur havt 15 fundir um mįliš.

Uppskotiš fęr tvęr višgeršir į lųgtingi og ikki nevndarvišgerš ķmillum višgerširnar og veršur 06.09.1985 endaliga samtykt ķ lųgtinginum viš 29 atkvųšum fyri og ongari ķmóti at fįa gildi, tį iš broytingarnar, sum samtyktar vóru tį ķ stżrisskipanarlógini, skuldu fįa gildi.

B. Tingskipanin frį 06.09.1985 og óskrivašar reglur fyri formligu framferšini ķ tingarbeišinum

1. Inngangur.

Tį iš tingskipanin, sum nś er, skal verša umrųdd, so er taš ein sannroynd, at ógvuliga lķtiš av skrivašum tilfari er um tingskipanina. Ķ landsstżrisins j. nr. 116-1 er ógvuliga pķriš viš tulkingarķskoytum, og ķ lųgtingsmįli nr. 10/1984, Lųgtingstķšindum 1984 bls. 101 er uppskot til tingskipan viš ręttiliga stuttum višmerkingum til hvųrja einstaka grein.

Hųvdu stundir veriš til tess, hevši ivaleyst boriš til at fariš ķgjųgnum einstųku lųgtingsmįlini, sum hava veriš, sķšan tingskipanin fekk gildi, at finna tulkingarķskoyti, og į sama hįtt kundi veriš fariš ķgjųgnum geršabók lųgtingsins hesi įr. - Helst hevši śrslitiš veriš ógvuliga tunnligt, av tķ at tingskipanarivaspurningar ķ flestum fųrum verša avgjųrdir į tingfundi, og hvųrki er skrivligt grundarlag ella serlig grundgeving, sum fųrt veršur į blaš.

Tingskipanin, gjųgnumgingin nišanfyri, er tķ mest ein frįsųgn av skrivaša tekstinum ķ tingskipanini og višmerkingunum til hana, tį iš hon var lųgd fram, og teim royndum, sum einstųku tingformenninir hava frį sķni tķš sum formašur.

2. Skipan tingsins.

Eftir tingskipanini § 1 stk. 1 skipar elsti tingmašur į aldri fyribils sum formašur fyri fundinum, til valbrųvini eru kannaš og góškend, og formašur og 3 nęstformenn eru valdir.

Valbrųvini verša sķšani sbr. § 1 stk. 2 kannaš. 6 tingmenn ķ tveimum deildum kanna valbrųvini. Ķ ašrari deildini eru 3 noršanfjųršstingmenn t.e. tingmenn, valdir ķ Noršoyggjum, Eysturoy, Noršstreymoy. Ķ hinari eru 3 sunnanfjųršstingmenn, t.e. tingmenn, valdir ķ Sušurstreymoy, Sandoy og Sušuroy. Teir kanna valbrųvini hjį tingmonnunum ķ hinum partinum ķ landinum.

Deildirnar fara ķgjųgnum śtskriftir śr geršabókunum hjį valnevndunum, og hvussu lųgmašur hevur roknaš valheildina og alt tingmannatališ. Kannaš veršur, at valbrųvini eru śtskrivaš til rųttu fólkini eftir allari valuppgeršini.

Mešan kannaš veršur, veršur tingfundurin nišurlagdur. Tį iš fundurin veršur uppafturtikin, kunnger framsųgumašurin fyri hvųnn bólkin av tingsins rųšarapalli, hvųrjir iš valdir eru fyri tann partin av landinum, teir hava kannaš.

Sbr. tingskipanini § 1 stk. 3 leggur talsmašur fyri hvųrja deildina sęr fyri lųgtingiš munnligt tilmęli um, hvųrja nišurstųšu lųgtingiš eigur at taka endaliga at góškenna vališ.

Į sama fundi, sum munnliga tilmęliš frį deildunum veršur lagt fram, skal lųgtingiš sbr. § 1 stk. 3 ķ tingskipanini endaliga góškenna taš soleišis tilmęlta śrslitiš av lųgtingsvalinum.

Fer tingmašur frį - viš alla ella fyribils - kemur varamašur į ting. Tį iš umbųn um farloyvi veršur lųgd fyri tingiš, bišur formašurin trķggjar tingmenn śr hinum partinum ķ landinum kanna valśrslitiš ķ hesum valdųmi. Kannaš veršur so eftir, hvųr iš er varamašur, og framsųgumašurin bišur lųgtingiš góškenna, at hann tekur sęti į tingi. Tį iš hetta er gjųrt eina ferš ķ einum valskeiši, er tingiš kunnaš um, hvųr varamašurin er. Bišur valdi tingmašur aftur um farloyvi ķ sama valskeiši, kunnger formašurin tinginum hetta og bišur tingiš atkvųša um farloyvi og varamannin, tį veršur valśrslitiš ikki kannaš.

Fyrr enn nżvalda lųgtingiš hevur góškent sķtt egna val, kann valdur tingmašur ikki gera annaš enn at vera viš ķ sjįlvari višgeršini at góškenna vališ og taš, sum samband hevur viš vališ. Hetta er sbr. tingskipanini § 1 stk. 4. Hann kann sostatt ikki leggja fyri lųgtingiš uppskot, hann kann ikki verša limur ķ lųgtingsnevnd ella taka oršiš į rųšarapalli lųgtingsins uttan so, at taš snżr seg um at umrųša spurningin, um vališ er ķ lagi ella ikki.

Tį iš valbrųvini og valśrslitiš eru góškend, velur tingiš formann og trķggjar nęstformenn sbr. tingskipanini § 2 stk. 1. Teir verša eftir somu grein nevndir "formansskapur tingsins".

Formansskapurin veršur valdur viš lutbundnum vali sbr. § 2 stk. 2., soleišis at hin, iš fyrstur er valdur, er formašur og hinir įvikavist fyrsti, annar og triši nęstformašur. Lutfalsvališ er hitt sama sum ķ lųgtingsvallógini, d'Hondts hįttur.

Taš er skylda hjį lųgtingsmanni at taka viš starvinum sum formašur ella nęstformašur sbr. tingskipanini § 2 stk. 3. Afturfyri kunnu teir so bera seg undan at vera ķ tingnevndum eftir somu grein.

Uppgįvur og heimildir hjį formansskapinum eru ikki lżstar ķ tingskipanini, sum er, men eftir sišvenju verša ųll mįl, iš višvķkja vanliga tingarbeišinum, višgjųrd ķ formansskapinum.

Nevnast kann eisini, at formansskapurin hevur sett skrivstovustjóran hjį lųgtinginum ķ starv.

Uppgįvur og heimildir hjį lųgtingsformanninum eru nįgreiniligari lżstar ķ tingskipanini, enn hvat višvķkir uppgįvunum og heimildunum hjį formansskapinum.

Sum dųmi um uppgįvur og heimildir hjį lųgtingsformanninum kann verša nevnt, at:

a) Formansins atkvųša er avgerandi, tį iš taš stendur į jųvnum viš atkvųšugreišslu ķ formansskapinum sbr. § 2 stk. 1,

b) formašurin skipar fyri, at regluliga veršur fariš fram į tingfundi sbr. § 3 stk. 1,

c) formašurin hevur įbyrgdina av geršabók lųgtingsins sbr. § 4,

d) formašurin įsetir vanliga tingskrįnna, sbr. § 6,

e) formašurin beinir skriv til lųgtingiš, ķ nevnd ella til landsstżriš.

f) formašurin skrivar undir endaligu samtyktu lógaruppskotini.

g) formašurin ręšur, hvussu atkvųtt veršur.

h) formašurin kann sżta talara at fįa oršiš, og hann kann slķta fundin, veršur ófrišur.

i) įheitan um fyrispurning veršur sett formanninum.

j) frįbošanir um farloyvi skulu verša frįbošašar formanninum.

k) formašurin kann skjóta upp, at vikiš veršur frį tingskipanini.

l) formašurin įsetir, nęr iš lųgtingssetan veršur slitin, og

m) formašurin kann leggja fundirnar nišur ķ upp ķ 2. mįnašir, hóast tingiš hevur ikki samtykt taš.

Ķ tingskipanini, iš er, er einki forboš fyri, at formašurin samstundis, sum hann er formašur, er nevndarlimur ella nevndarformašur ķ lųgtingsnevnd.

Taš stendur eisini formanninum frķtt at leggja upp ķ oršaskifti į tingi og at taka oršiš, tó soleišis, at ķ § 3 er įsett at ".. um formašurin leggur upp ķ umrųšu į fundi meira enn formansstarviš krevur .. tekur ein av nęstformonnunum formanssessin." Į sama hįtt tekur nęstformašur sessin, berst formanninum frį at sita ķ formanssessinum, og berst ųllum nęstformonnunum frį, tekur tingsskrivari formanssessin sbr. § 3.

Vanliga er taš lųgtingsformašurin, sum helst situr ķ formanssętinum og stżrir tingfundunum. Men hvųrja ferš, formašurin hevur forfall, burturstaddur ella bundin į annan hįtt ella tekur oršiš, rųkir nęstformašur formansstarviš. Eftir grundregluni ķ nummarraš. Tį iš drśgt oršaskifti er, er ikki óvanligt, at formašurin og nęstformenninir rįša av eitt tķšarbżti sķnįmillum. Er eingin formašur til stašar, kann skrivari sita ķ formanssessinum.

Tį iš nżval hevur veriš, missa tingmenninir (eisini lųgtingsformašurin) tingsessin. Av tķ at taš kunnu fara upp ķ 30 dagar, įšrenn tingiš kemur saman eftir nżval, kunnu taš fara 30 dagar eftir nżval, įšrenn lųgtingsformašur er valdur.

Lųgtingsformašurin og nęstformenninir verša valdir, umframt tį nżvalt lųgting veršur sett, hvųrja ferš nżggj tingseta byrjar sbr. § 2 stk. 4. Eftir somu grein kunnu tó 10 tingmenn viš 3 daga frest og viš góškenning tingsins krevja, at formansskapurin veršur valdur av nżggjum. Oršingin er flųkjalig, men skal helst skiljast soleišis, at skjóta 10 lųgtingsmenn upp, at annar formansskapur veršur valdur, so kann lųgtingiš samtykkja taš eftir vanligum reglum. 9 tingmonnum er sostatt ikki heimilaš at leggja fyri lųgtingiš uppskot, har teir męla lųgtinginum til at samtykkja, at annar formansskapur skal verša valdur ķ setuni.

Hevur veriš kallaš saman til eykatingsetu, hevur ikki veriš vanligt at hava formansval av nżggjum.

Lųgtingsskrivstovan, soleišis sum hon er nś, varš sett į stovn ķ 1987.

Uppgįvur og heimildir hjį skrivstovustjóra lųgtingsins eru ikki įsettar ķ sjįlvari tingskipanini; men sambęrt starvslżsingini eru uppgįvur hansara:

a) at hava dagligu leišsluna av lųgtingsskrivstovuni.

b) at vera lųgfrųšiligur rįšgevi hjį tingmonnum.

c) at hava leišsluna av deligatiónini av tingmonnum ķ Noršurlanda Rįšnum.

d) at umsita tingmannarįš śtnoršurs, og

e) at standa fyri śtgįvuni av Lųgtingstķšindum.

Lųgtingsskrivstovustjórin varš settur ķ starv ķ 1987. Formansskapur lųgtingsins setti hann ķ starv eftir tęnastumannalķkum treytum. Hetta kemst av, at sambęrt stżrisskipanarlógini § 10, iš tį var, er taš bara landsstżriš, iš kann seta tęnastumenn ķ umsitingina undir heimastżrinum.

Ašrar starvssetanir į lųgtingsskrivstovuni ger lųgtingsskrivstovustjórin.

Umframt at velja formansskap velur tingiš eftir lutfalsvalhįttinum tveir skrivarar eftir § 2 stk. 2 ķ tingskipanini. Teirra uppgįva er at skriva geršabók lųgtingsins undir įbyrgd formansins sbr. § 4 stk. 1. Į sama hįtt sum formenninir kunnu tingmenn ikki bera seg undan at taka viš starvinum sum skrivari, sbr. § 2 stk. 3, men teir kunnu eftir somu grein bera seg undan at vera ķ tingnevndum. Reglurnar um valskeiš skrivaranna og nżval av teimum ķ śrtķš eru tęr somu sum fyri formenninar sbr.§ 2 stk. 4.

3. Nevndir lųgtingsins

Tį iš tingiš veršur sett, verša valdar 13 tingnevndir sbr. tingskipanini § 7. Tęr eru Fķggjarnevndin, Fiskivinnunevndin, Marknašarnevndin, Samferšslunevndin, Ręttarnevndin, Skattanevndin, Almanna- og heilsunevndin, Mentanar- og skślanevndin, Landbśnašarnevndin, ķdnašarnevndin, Umhvųrvisnevndin, Arbeišaramįlanevndin og Landsstżrismįlanevndin.

Fķggjarnevndin, Fiskivinnunevndin og Marknašarnevndin eru "fastar" nevndir, t.e. at tęr sita ķmillum tingsetur. Harafturķmóti sita hinar nevndirnar bara ķ tingsetuni, uttan so, at lųgtingiš ger av, at tęr skulu verša millumtinganevndir. Hetta er sbr. § 7 stk. 2.

Tingiš kann eisini seta ašrar nevndir enn tęr, nevndar eru, eftir somu grein stk. 3. Tęr sita tó bara tingsetanina, uttan so at tingiš ger av, at tęr skulu verša millumtinganevndir.

Nevndarlimir verša valdir eftir lutfalsvali eftir reglunum ķ tingskipanini § 17 stk. 5. Vanliga er taš soleišis, at tingmenn ganga saman ķ valbólkar. Eisini ķ hesum fųrum er lutfalsval eftir reglunum ķ lųgtingsvallógini, "d' Hondts" hįttur.

Tį iš nevnd er vald, hevur fyrsti valdi limurin ķ lutfalsvalinum eftir § 8 ķ tingskipanini skyldu at boša til fundar. Į hesum fundinum veršur nevndin skipaš, og formašurin er framsųgumašur hjį nevndini.

Beinleišis veršur ikki sagt ķ tingskipanini, at tingmašur hevur skyldu at taka viš nevndarsessi. Hetta mį tó sigast at vera so eftir einum ųvugdųmi av tingskipanini § 2 stk. 3, har sagt veršur, at formašur, nęstformašur og skrivarar kunnu bera seg undan at vera ķ tingnevndum.

Vanliga vera tingmįl beind ķ nevnd ķmillum 1. og 2. višgerš. Skjżtur tingmašur ella landstżrismašur viš 1. višgerš upp, at mįl skal ķ nevnd, hevur formašurin skyldu at eftirlķka tķ.

Į ųšrum višgeršarstigum enn 1. višgerš kunnu mįl ikki verša beind ķ nevnd, uttan tingiš hevur samtykt taš.

Arbeišiš hjį nevndunum er ikki lżst nįgreiniliga ķ tingskipanini.

Sambęrt tingskipanini gera nevndirnar įlit og kunnu seta fram broytingaruppskot, og sambęrt tingskipanini kunnu skriv til tingiš eisini verša beind ķ nevnd.

Eisini kunnu nevndirnar leggja fram nżggj mįl fyri tingiš. Ķ sovoršnum fųrum skal eitt mįl, sambęrt višmerkingunum til tingskipanina, hava 1. višgerš į tingi.

Sjįlvt nevndararbeišiš veršur gjųrt į tann hįtt, at nevndarformašurin bošar til fundar.

Vanligt er, at stovnar og fólk verša innkallaš til fundar at gera višmerkingar til mįliš, iš nevndin višger.

Sambęrt tingskipanini hava nevndirnar ikki skyldu at gera hetta, men taš er vanligt.

Lųgtingsmašur, ella flokkur, iš ikki er umbošašur ķ nevnd, kann ikki krevja at sleppa at vera viš at višgera mįliš ķ nevndini, hóast hann sjįlvur hevur sett fram uppskotiš.

Nevndirnar hava fyri stóran part sjįlvar gjųrt av, hvussu skjótt mįlini hava veriš avgreidd. Ongar formligar freistir hava veriš, og arbeišslagiš hjį nevndarformanninum hevur avgerandi įvirkaš, hvussu mįliš veršur avgreitt. Sjįlvandi hevur eisini politiski og praktiski tżdningurin av mįlinum įvirkan į, hvussu skjótt taš veršur avgreitt. Tį iš tingsetan er um at vera av, er vanligt, at lųgtingsformašurin heitir į nevndirnar at avgreiša sķni mįl.

Ķ įvķsum fųrum hava nevndir tikiš upp nżggj mįl, skrivaš įlit og lagt tey fyri tingiš, og 1. višgerš hevur ikki veriš frammanundan. Įšur fingu hesi mįl bara 2. og 3. višgerš, men seinru įrini hevur veriš vanligt, at slķk mįl eru byrjaš viš 1. višgerš og mųguliga nżggjari nevndarvišgerš ķmillum 1. og 2. višgerš.

Skriv, sum eru komin til lųgtingiš, hava vanliga veriš beind ķ nevnd og eru sķšani višgjųrd har. Slķk skriv hava ofta veriš atvold til, at nevnd hevur lagt tey fram sum tingmįl, sum greitt er frį beint frammanundan.

4. Tingmįl.

Sbr. tingskipanini § 12 stk. 1 skulu

"Lųgtingslógaruppskot hava lógasniš og skulu tey hava 3 višgeršir. Onnur uppskot eru uppskot til samtyktar, iš verša at skriva sum uppskot til samtyktar, og skulu tey hava 2 višgeršir."

Ķ višmerkingunum til greinina, skrivar nevndin, sum skeyt hana upp:

"Galdandi tingskipan §§ 14 og 18. Stżrisskipanarlógin § 23. Óskrivaš regla hevur veriš, at onnur uppskot enn lųgtingslógaruppskot skulu hava 2 višgeršir, eitt nś uppskot til samtyktar. Hetta veršur eftir uppskotinum stašfest."

Ķ § 9 stk. 2 er įsett, at hvųr tingmašur skal hava eintak av tingmįli, sum framlagt veršur. Hetta er leivd frį eldri tķš, har helst ikki var so lętt at kopiera framlųgdu mįlini. Nś er hetta eingin trupulleiki viš teim framkomnu kopimaskinum, sum eru.

Um nevndarvišgerš veršur ķ tingskipanini § 13 sagt:

"Tingmįl verša vanliga beind ķ nevnd millum 1. og 2. višgerš. Um tingmašur ella landsstżrislimur undir 1. višgerš skjżtur upp, at mįl skal ķ nevnd, hevur formašurin skyldu at eftirlķka hesum.

Stk. 2. Į ųšrum višgeršarstigi enn 1. višgerš kann mįl ikki beinast ķ nevnd uttan tingsamtykt."

Um tingmįlsvišgerš veršur eisini sagt:

"§ 14. 1. višgerš kann ikki fara fram fyrrenn 2 dagar aftanį framlųgu. Undir 1. višgerš veršur uppskot umrųtt ķ sķni heild. Broytingaruppskot kann verša frįbošaš og stutt umrųtt.

2. stk. 2. višgerš kann ikki fara fram fyrr enn 3 dagar eftir 1. višgerš og ikki fyrr enn 2 dagar eftir, at mųguligt nevndarįlit er lagt fram. Undir 2. višgerš veršur uppskotiš umrųtt ķ sķni heild, einstakar greinir, broytingaruppskot og nevndarįlit. Broytingaruppskot kann setast fram av nevndini, meiriluta ella minniluta ķ henni, ella av tingmanni, um hann setir taš fram skrivliga undan 2. višgerš. Eftir umrųšuna veršur atkvųtt um broytingaruppskot og uppskotiš ella greinir ella partar av tķ. At enda veršur atkvųtt, um uppskotiš soleišis samtykt skal fara til 3. višgerš."

"§ 15. 3. višgerš mį ikki fara fram fyrr enn 3 dagar eftir 2. višgerš. Broytingaruppskot kann bert verša framlagt av nevndini, meiriluta ella minniluta ķ henni ella av 4 tingmonnum ķ felag. Undir 3. višgerš verša broytingaruppskot og tęr greinir, broytingaruppskotiš višvķkir, umrųdd fyrst, og koma tey fyrst undir atkvųšugreišslu. So fer fram endaliga samtykt tingsins av lógaruppskotinum. Samtyktin veršur undirskrivaš av formanni og einum tingskrivara og send lųgmanni."

Sum sagt ķ tingskipanini, veršur mįl vanliga beint ķ nevnd ķmillum 1. og 2. višgerš. Bara um tingiš er samt um ikki at beina taš ķ nevnd, veršur hetta gjųrt. Į ųllum ųšrum višgeršarstigum kann mįliš bara verša beint ķ nevnd, um tingsamtykt er um hetta. Ofta er taš so, at tingmašur ella -menn bišja um at fįa mįl aftur ķ nevnd. Taš er vanliga tķ, at nżggjar upplżsingar koma fram, ella at okkurt er ógreitt. Politiskar snildir kunnu eisini bśgva undir slķkum įheitanum.

Tingskipanin įsetir, hvųrjar nevndir eru, og hvųrjum mįlum tęr taka sęr av. Av og į kann kortini ósemja vera um, hvųrja nevnd eitt mįl skal verša beint ķ. Um mįl greitt eigur at fara ķ įvķsa nevnd eftir tingskipanini, skal formašurin beina taš ķ hesa nevnd, uttan so at avgjųrdur meiriluti beinir taš ķ ašra nevnd. Ręšur óvissa, kann vanligur meiriluti gera av, at mįliš fer ķ ašra nevnd, enn formašurin sigur.

Ķ tingskipanini § 20 veršur sagt at

"§ 20. Um tingmašur ynskir įvķst alment mįl til umrųšu og ķ hesum sambandi bišur um frįgreišing frį landsstżrislimi ella rķkisumbošsmanninum, veršur įheitanin viš grundgeving handaš formanninum. Formašurin sigur tinginum frį į sama ella nęsta fundi.

2. stk. Į fyrsta fundi eftir frįbošan formansins ger tingiš viš atkvųšugreišslu uttan umrųšu av, um fyrispurningurin skal svarast. Skal hann taš, veršur hann av formanninum sendur viškomandi landsstżrislimi ella rķkisumbošsmanninum.

3. stk. Fyrispurningurin veršur sķšani svarašur į fundi seinast 10 dagar aftan į, at tingiš hevur góškent, at fyrispurningurin skal svarast. Ķ hesum fųrinum er talutķšin 2 feršir 5 minuttir fyri bęši spyrjara og svarara. Formašurin kann tó geva oršiš til stuttar višmerkingar ella ręttleišingar til spyrjara og svarara eins og til ašrar tingmenn."

Skipanin viš fyrispurningum hevur veriš ręttiliga nógv brśkt, sķšani tingskipanin frį 1985 fekk gildi. Broytingin tį var, at ašrir enn spyrjarin og landsstżrismašurin kundu fįa oršiš. Veikleikin viš fyrispurningarskipanini hevur veriš, at landsstżrismenn hava ikki altķš svaraš fyri įsettu tķšarfrestina. Ofta hava gingiš mįnašir, įšrenn svaraš hevur veriš. Fyrispurningarnir ķ eini tingsetu hava veriš ymiskir ķ tali, men hava seinastu įrini ligiš ķmillum 20 og 40.

Uppskot til samtyktar at įleggja landsstżrinum eitthvųrt ķ fyrisitingarligum mįlum hava ikki veriš óvanlig. Tey eru kortini sjįldan samtykt, og enn sjįldnari hevur landsstżriš tikiš eftir samtyktini, um hon varš gjųrd.

Tingskipan, iš er, sigur einki um, um lųgmašur ella landsstżrismenn kunnu geva lųgtinginum frįgreišing og ikki boša frį frammanundan. Taš hevur tķ veriš formansins avgerš, um hetta hevur boriš til. Ķ įvķsum fųri (oktober 1990) ętlaši lųgmašur at geva tinginum eina frįgreišing um politisku stųšuna ķ sambandi viš, at tveir samgonguflokkar hųvdu sagt upp samgonguavtaluna. Formašurin metti ikki, at heimild var fyri hesum ķ tingskipanini. Lųgmašur baš tķ um, at atkvųtt varš um spurningin. Viš 12-0 atkvųšum var felt, at lųgmašur kundi fįa oršiš. Lųgmašur baš sķšan um, at formašurin las upp skriviš. Hetta var sķšani gjųrt.

Ķ tingskipanini § 10 er įsett, at

"Bęši landsstżrisuppskot og uppskot frį tingmanni kunnu į ųllum višgeršastigum verša tikin aftur. Beint aftanį, at bošaš er tinginum frį afturtųku, spyr formašurin, um uppskotiš veršur tikiš upp aftur av ųšrum"

Ķ § 11 veršur sagt, at

"Framlųgd uppskot og broytingaruppskot kunnu eftir įheitan frį tingmanni verša vķst burtur. Įheitanini veršur at seta fram, įšrenn umrųšan av uppskotinum er byrjaš. Tingiš ger tį av uttan umrųšu og um ķ minsta lagi 3/5 av tingmanningini greišir atkvųšu fyri, at uppskotiš veršur at vķsa burtur.

2. stk. Reglan ķ 1. stk. veršur eisini at nżta ķ tķ fųrinum, at formašurin męlir tinginum til at vķsa uppskot ella broytingaruppskot burtur."

Ķ višmerkingunum til uppskotiš sigur nevndin, sum gjųrdi uppskot til galdandi tingskipan, at

"Nżtt er kraviš ķ uppskotinum um, at ķ minsta lagi 3/5 av tingmanningi skulu greiša atkvųšu fyri at vķsa uppskot burtur, eftir galdandi krevst bert vanligur meiriluti"

Henda greinin hevur ógvuliga sjįldan - kanska ongantķš - veriš nżtt.

Ķ tingskipanini § 12 stk. 2 er įsett at

"Uppskot kann ikki verša broytt į sama fundi, sum taš er samtykt"

Eisini veršur sagt ķ somu grein stk. 3 at

"Um uppskot er avgerandi samtykt ella felt av tinginum, kann taš ikki ķ somu tingsetu broytast ella samtykkjast uttan so, at ķ minsta lagi 3/5 av tingmanningini greiša atkvųšu fyri"

Ķ višmerkingunum til § 12 stk. 3 frį nevndini, sum skeyt hana upp, veršur sagt, at

"Eftir uppskotinum skulu somu reglur fylgjast, tį uppskot er felt, sum tį taš er samtykt."

Vanliga hevur tingformašurin, tį iš komiš er śt ķ februar, bošaš frį, at seinasti framlųgudagur til nżggj uppskot veršur įsettur til įvķsan dag. Hesin dagur er vanliga ķ fyrru helvt ķ mars mįnaši. Ofta hevur hetta veriš gjųrt į tann hįtt, at landsstżriš og tingmenn (flokkar) henda dag hava bošaš frį sķnum uppskotum. Ikki fyrrenn fleiri dagar seinri eru uppskotini endaliga framlųgd.

5. Fundarskipan.

Ķ § 6 ķ tingskipanini er įsett at

"Įšrenn fundur er lokin, setir formašurin skrįnna fyri nęsta fund. Tó kann onnur skrį setast eftir skrivligum uppskoti frį 6 tingmonnum og viš góškenning tingsins.

Stk. 2. Er dagsskrį ikki sett sambęrt tingsamtykt, kann formašurin broyta rašfylgjuna į mįlunum į skrįnni ella taka mįl av skrįnni, tį iš hann greišir tinginum frį orsųkini. Formašurin kann bert viš loyvi tingsins taka mįl til višgeršar, iš ikki eru į skrįnni."

Vanliga veršur nęsti tingfundur frįbošašur į tingfundinum. Um taš ikki  ber til, veršur bošaš frį ķ śtvarpinum, eins og avlżsingar og broytingar kunnu lżsast į henda hįtt. Eingin įvķs frest hevur veriš, eins og dagsskrįin ikki altķš er fullfķggjaš viš slķkari frįbošan. Nżggj mįl kunnu tó ikki vera sett į skrįnna į sama fundi, uttan tingiš samtykkir taš. Viš nżggju telefonskipanini į telefon 11530 er tó bųtt vęl um kunningina frį Lųgtingsskrivstovuni til tingmenn og onnur.

Ķ tingskipanini § 22 er įsett, at:

"§ 22. Fundir tingsins eru almennir. Tó kann formašurin įseta, ella 6 tingmenn krevja, at įhoyrararnir skulu śt śr tingsalinum. Tingiš ger sķšani av, um mįlsvišgeršin fer fram fyri opnum ella afturlatnum huršum.

2. stk. Formašurin skipar annars fyri, at įhoyrarar ikki órógva. Órógvar įhoyrari, kann formašurin vķsa honum ella, um umstųšurnar tala fyri, ųllum įhoyrarum śt śr tingsalinum."

Ķ tingskipanini § 18 er įsett, at:

"§ 18. Tingmašur, iš hevur fingiš oršiš, skal tala frį talarastólinum.

2. stk. Til endurgeving krevst loyvi frį formanninum.

3. stk. Formašurin gevur tingmonnum oršiš ķ teirri rųš, teir hava bišiš um taš. Tó kann hann gera undantak fyri framsųgumenn flokkanna fyri stuttar višmerkingar og ręttleišingar. Eisini kann formašurin gera undantak frį talutķšini fyri landsstżrislim og rķkisumbošsmann, jbr. § 16, 1. og 2. stk.

4. stk. Tingmenn skulu halda góšan tingsiš og geva seg undir avgerš formansins.

5. stk. Hevur formašurin 2 feršir į sama fundi įtalaš tingmann at bróta góšan tingsiš, kann formašurin sżta honum oršiš į sama fundi. Um ófrišur veršur, kann formašurin slķta fundin.

6. stk. Um formašurin ella 4 tingmenn halda, at umrųša gerst ov drśgv, kann hann ella teir skjóta upp, at umrųšan endar. Tingiš tekur avgeršina uttan umrųšu."

Tingmenn skulu tala til og gjųgnum formannin. Av hesum er helst ķkomiš, at rųšan byrjar viš "Harra formašur" og at hesin talihįttur veršur endurtikin fleiri feršir ķ rųšuni.

Vanligt er, at tingmenn umrųša hvųr annan fólkaliga. Tingmenn verša nevndir viš bęši fornavni og eftirnavni og ofta viš oršum sum "hįttvirdi tingmašur" ella tķlķkt. Lųgmašur veršur sum oftast - og eigur at vera - umrųddur sum lųgmašur, tó ikki viš navni annars. Tį iš landsstżrismašur veršur umrųddur, veršur sagt: t.d. "Jóannes Eidesgaard, landsstżrismašur, (kanska fķggjarmįlarįšharri)"

Ķ tingskipanini § 19 er įsett, at į tingi er višmęlis- ella mótmęlisundirtųka ósišur. Hetta merkir, at tingmenn svara ikki til tann, sum rųšar t.d. į sama hįtt, sum gjųrt veršur ķ bretska undirhśsinum. Sum greitt er frį į bls. * hevur veriš vanligt at rópa hurrį fyri kongi og Fųroyum, tį iš tingsetan veršur slitin, hóast oršaljóšiš ķ greinini, men hesin sišur er nś sleptur.

Talutķširnar eru įsettar ķ § 16. Har veršur sagt:

"§ 16. Talitķšin undir 1. og 2. višgerš er henda: framsųgumenn flokkanna, um ikki annaš er frįbošaš formanninum, er fyrsti talari floksins framsųgumašur, landsstżrislimur og rķkisumbošsmašur fyrstu ferš 20 minuttir, ašru ferš 10 minuttir og sķšani 5 minuttir hvųrja ferš. Fyri ašrar tingmenn enn teir her nevndu, er talutķšin fyrstu ferš 15 minuttir og ašru ferš 10 minuttir. Herumframt kann formašurin geva oršiš til stuttar višmerkingar ella ręttleišingar.

2. stk. Talutķšin undir 3. višgerš er 5 minuttir eina ferš. Er talan um broytingaruppskot, kann ein framsųgumašur fyri hvųnn flokkin, landsstżrislimur og rķkisumbošsmašur fįa oršiš 2 feršir 5 minnuttir. Herumframt kann formašurin geva oršiš til stuttar višmerkingar ella ręttleišingar.

3. stk. Talar rųšari longur enn loyvt er, tekur formašurin oršiš frį honum aftanį eina ferš at hava mint hann į, at talutķšin er śti. Tį kann hann ikki fįa oršiš aftur undir tķ višgeršini av sama mįli.

4. stk. Er mįl rśgvismikiš ella tala serstakar orsakir fyri, kann formašurin leingja talutķšina, um heitt veršur į hann, įšrenn višgeršin byrjar."

Ķ tingskipanini § 23 veršur sagt:

"§ 23. Tingmašur hevur skyldu til, um honum berst frį, at boša formanninum frį forfalli.

2. stk. Tį iš tingmašur leggur frį sęr, tekur varamašur sęti į tingi.

3. stk. Eftir įheitan frį tingmanni kann tingiš loyva honum farloyvi og geva varamanni hansara loyvi fyribils at taka sęti į tingi. Avgerš tingsins veršur tikin uttan umrųšu eftir munnligum tilmęli frį formanninum.

4. stk. Farloyvi kann veitast, tį iš tingmašurin fyri formanninum sigur frį,

a) at hann vegna sjśku, barnsferš, fųšing ella feršing uttanlands ķ almennum ųrindum kann ikki mųta į tingfundi ķ
    minsta lagi ķ 7 dagar,

b) at hann av ųšrum grundum, enn nevndar ķ litra a, ikki kann mųta į tingfundi ķ minsta lagi ķ 7 dagar,

c) at hann, um hann eisini er limur av landsstżrinum, ķ minsta lagi ķ 7 dagar ikki kann mųta į tingfundi vegna feršing
    ķ almennum ųrindum uttanlands.

5. stk. Tingmašur, iš hevur farloyvi eftir reglunum ķ 4. stk. litra a, ella c varšveitir ręttin til samsżning ķ
    farloyvistķšini.

6. stk. Ķ fųrunum nevnd ķ 4. stk. litra a, ella c leggur varamašurin frį sęr, tį iš tingmašurin skrivliga sigur
    formanninum frį, at hann luttekur aftur į tingfundi, tó ķ fyrsta lagi 8. dagin aftanį, at farloyvistķšin byrjaši.

7. stk. Ķ fųrinum nevnt ķ 4. stk. litra c leggur varamašurin frį sęr, tį iš landsstżrislimur leggur frį sęr sum
    landsstżrislimur ella skrivliga sigur formanninum frį, at hann regluliga luttekur aftur į fundi, tó ķ fyrsta lagi 8.
   dagin aftanį, at farloyvistķšin byrjaši."

Taš er ógvuliga vanlig, at varamašur er į tingi fyri tingmann. Taš, at tingmašur hevur krķm ella fer stutta ferš, ella heldur frķ nakrar dagar, ger taš neyšugt, at bišiš veršur um farloyvi. Varamašur kemur so į ting ķ minsta lagi eina viku - og ofta bara hesa vikuna - og įvirkar hetta ofta gongdina ķ tingarbeišnum. Taš eru atkvųšureglurnar viš avgjųrdum meiriluta, sum gera taš neyšugt altķš at skula hava fullmannaš ting.

6. Atkvųšugreišslur

Skrivašu reglurnar um atkvųšugreišsluna į lųgtingi eru įsettar ķ § 5. Har veršur sagt:

"Tį iš atkvųtt veršur, telja skrivararnir atkvųšurnar. Teir siga formanninum frį śrslitinum, og hvussu teir sjįlvir atkvųša. Sķšani greišir formašurin atkvųšu og sigur tinginum frį atkvųšuśrslitinum. Skrivararnir bżta teljingina sķnįmillum eftir avgerš formansins."

Ķ § 17 veršur sagt:

"§ 17. Treyt fyri gilduga tingsamtykt er, at meira enn helvtin av tingmanningini er į fundi og greišir atkvųšu fyri.

2. stk. Formašurin ręšur, hvussu atkvųšugreišslan fer fram.

3. stk. Atkvųšugreišslan fer fram soleišis, at tingmenn reisa seg śr stóli og atkvųša fyri, ķmóti ella atkvųša ikki. Er atkvųšugreišslan eftir formansins metan ógreiš, kann hann lata hana fara fram viš navnakalli. Formašurin ella 4 tingmenn saman kunnu įšrenn atkvųšugreišsluna krevja, at hon fer fram viš navnakalli.

4. stk. Metir formašurin, at allir tingmenn eru samdir, kann hann gera tinginum kunnugt, at mįl er samtykt uttan atkvųšugreišslu, undantikiš lógaruppskot undir 3. višgerš ella uppskot til samtyktar undir 2. višgerš.

5. stk. Skal meira enn ein mašur veljast, veršur lutfalsval. Tingmanningin veršur tį at bżta ķ bólkar soleišis, at ķ hvųrjum bólkinum eru teir, iš hava sagt formanninum frį, at teir eru ķ valbólki ķ įvķsum mįlum. Lutfalsvališ fer fram eftir reglunum ķ lųgtingsvallógini.

6. stk. Skal bert ein mašur veljast, krevur hann meira enn helmingin av tingmanningini fyri. Fęr eingin taš, veršur sķšani valt enn einaferš. Fęr heldur ikki nakar tį helmingin av tingmanningini, veršur 3. atkvųšugreišsla.

Tį veršur valt millum teir bįšar, iš fingu flestu atkvųšurnar viš 2. atkvųšugreišslu, stendur į jųvnum, ręšur lutakast. Viš hesi 3. atkvųšugreišslu vinnur hann, iš fęr flestu atkvųšurnar, stendur į jųvnum, ręšur lutakast.

7. stk. Veršur atkvųtt viš sešli, er hesin ógildugur, tį iš fleiri nųvn eru skrivaš į hann enn menn, iš skulu veljast, navn er skrivaš ógjųllaš ella óviškomandi navn."

Atkvųšugreišsla er viš 2. višgerš og 3. višgerš. Vanliga veršur atkvųtt um grein 1 fyrst og sķšani grein fyri grein, tó ofta um fleiri greinir saman. Atkvųtt veršur altķš um broytingaruppskot fyrst, og sķšani um greinina soleišis broytta. Eru fleiri broytingaruppskot, veršur vanliga atkvųtt um taš mest vķšgongda fyrst, men hesum kann tó verša vikiš frį, eru uppskotsstillararnir og formašurin samdir um hetta. Taš kann eisini vera, at atkvųtt veršur um minnilutauppskot fyrst, so minnilutin aftanį kann atkvųša fyri einum meirilutauppskoti.

Formašurin kann gera av, at eitt mįl er samtykt, hóast atkvųšugreišsla hevur ikki veriš, ger eingin vart viš, at hann er ķmóti tķ.

Atkvųtt veršur viš at reisa seg śr sessi. Bara ķ einum fųri atkvųšur tingiš viš sešlum, taš er, tį iš lųgmašur veršur valdur. Óvist er, hvķ hetta er sišur.

7. Ymisk mįl

Ķ tingskipanini § 9 er įsett, at

"Bert tingnevnd, tingmašur og landsstżrislimir kunnu leggja mįl fram į ting. Skriv til tingiš beinir formašurin ķ nevnd ella til landsstżriš. Um tingnevnd leggur tķlķkt mįl fyri tingiš, kemur mįliš til višgeršar eftir tingskipanini."

Ķ tingskipanini § 21 veršur eisini sagt, at

"§ 21. Umbųn kann bert handast tinginum av tingmanni. Sum umbųn er at skilja umsókn, klaga og onnur įheitan frį fólki, iš ikki er tingmašur. Allar umbųnir verša, aftanį at formašurin hevur bošaš frį į fundi, vķstar tķ nevndini, sum hann, iš hevur boriš umbųnina til tingiš, hevur vķst til. Er eingin įvķsing, ger formašurin av, um umbųnin veršur at vķsa til nevnd, iš situr, til serstaka nevnd, ella hon veršur at bżta śt til tingmenninar."

Vanliga koma ręttiliga nógv skriv til lųgtingiš. Formašurin ger av, um tey verša lisin upp. Tey verša vanliga skrivaš ķ geršabók, og višmerkt veršur, hvagar tey verša beind. Vanligast er, at skriv antin verša beind til eitt įvķst mįl, sum er til višgeršar, beind ķ nevnd ella beind til landsstżriš. Ķ summum fųrum verša tey fjųlritaš og bżtt śt til tingmenn.

Ķ tingskipanini § 4 stk. 1 er įsett, at undir įbyrgd formansins skriva skrivararnir geršabók um mįlini, iš hava veriš į fundi, og um śrslitiš av višgeršini. Tį iš fundur veršur settur, veršur geršabókin frį fundinum undan lisin upp, og sķšan skriva formašur og skrivari undir hana. Eru mótmęli, skulu tey verša sett fram, tį iš geršabókin er lisin, og eftir uppskoti formansins skulu tey verša sett undir atkvųšugreišslu og ikki umrųdd. Ķ stk. 2 er įsett, at eftir avgerš formansins kann avskrift av geršabókini verša bżtt śt til allar tingmenn, tį veršur geršabókin ikki lisin upp.

Sķšani Lųgtingsskrivstovan varš sett į stovn, hevur skrivstovufólk skrivaš geršabókina į maskinu (teldu); skrivarin og tingformašurin hava kannaš, at hon er rųtt, og skrivaš undir hana. Hon veršur lisin upp ķ tinginum og sķšani bżtt śt til tingmenn. Fundarskrįin stendur ķ geršabókini, og sķšani tęr avgeršir, atkvųšugreišslur o.a., sum višvķkja teim einstųku punktunum ķ skrįnni. Skrįin fyri nęsta fund veršur eisini fųrd ķ geršabókina. Framlųgur og višgeršir į fundi verša fųrdar ķ geršabókina, men ikki sjónarmiš annars, uttan so er, at tingmašur serliga bišur um hetta.

Ķ lųgtingslóg nr. 45 frį 04.06.1981 um at taka upp munnligar umrųšur į Fųroya lųgtingi § 1 veršur įsett, at munnligar umrųšur į lųgtingsfundum verša at stašfesta viš bandupptųku. Ķ § 2 ķ lógini veršur įsett, at formansskapurin ger reglur fyri upptųkurnar eftir góškenning frį flokkunum į tingi. Ķ § 3 ķ somu lóg veršur įsett, at lógin fęr ikki gildi, fyrr enn hon veršur sett ķ gildi viš kunngerš frį landsstżrinum. Slķka kunngerš hevur landsstżriš ikki sett śt, og lógin er tķ formliga ikki ķ gildi. Formansskapurin hevur heldur ikki gjųrt reglur sbr. § 2.

Oršaskiftini į tingi eru ųll, sum tey eru, tikin upp į lųgtingsskrivsstovuni sķšan 1989. Alt er tikiš upp, frį tķ fundur veršur settur, til fundur er slitin, eisini atkvųšugreišslurnar. Hvųnn trišja tķma eru tó stutt glopp ķ, taš varir at skifta band og seta nżtt ķ.

Śtvarpiš hevur į bandi lųgmansrųšuna og oršaskiftini um hana og oršaskiftini um fķggjarlųgtingslógina ųll įrini frį 1963. Harumframt eru onnur oršaskifti goymd, tó er ikki skrįsett, hvat hetta er um. Frį 1950-įrunum er einki, og alment kann sigast, at so hvųrt, vit koma upp ķ tķšina, eru fleiri oršaskifti į bandi. Nevnast kann, at goymt er oršaskiftiš um heimastżrislógina mišskeišis ķ 60 - įrunum og oršaskiftiš um rśsdrekkalógarbroytingina ķ 1973.

Lųgtingslóg nr. 45 frį 04.06.1981 tekur ikki stųšu til spurningin um at skriva av oršaskiftiš. Ķ višmerkingunum til lógina sigur lóganevndin, sum višgjųrdi mįliš, at

"..Nevndin heldur, at munnligu umrųšurnar į tingi eiga at verša tiknar uppį band og sostatt varšveittar, mešan spurningurin um avskriving og mųguliga prenting av tilfarinum kann višgerast fyri seg ķ samband viš tęr įrligu jįttanirnar į fķggjarlógini"

Tingsetan 1989 er ųll, sum hon er, avskrivaš og er į pappķri. Eftir hetta er bara okkurt serstakt śtskrivaš av bondunum t.d. tį iš nżggja stżrisskipanarlógin var til višgeršar.

Tingskipanin § 4 stk. 3 įsetir ongar reglur um upptųku ella at skriva av oršaskifti, men vķsir ķ § 4 stk. 3 til, at "varšveitsla av oršaskiftinum į tingi er eftir lóg og kunngerš."

Lųgtingstķšindi komu śt į fyrsta sinni ķ 1880 undir heitinum "Beretning til lagtingssamlingen". Ķ 1905 skifti heitiš til Lagtingstidende og ķ 1927 til Lųgtingstķšindi.

Ķ Lųgtingstķšindum Bind A eru:

- lųgmansrųšan,
- lógaruppskot og višmerkingar landsstżrisins,
- lógaruppskot og įlit frį lųgtingsnevnd,
- broytingaruppskot ķ samb. viš 2. og 3. višgerš,
- fyrispurningar lųgtingsins og svar landsstżrisins.

Bind A er vanliga 7-900 sķšur. Skuldi oršaskiftiš į tingi veriš skrivaš (soleišis sum gjųrt veršur ķ hinum Noršurlondum), varš Bind A einar 5-6.000 sķšur

Ķ Lųgtingstķšindum Bind B eru tey skjųl, iš vķst veršur til ķ Bind A. Bind B er vanliga 7-800 sķšur.

Lųgtingstķšindi Bind A verša nś skipaš į Lųgtingsskrivstovuni (Beinta Joensen). Lųgtingstķšindi Bind B verša nś tilręttislųgd eksternt (Hanna Mereta Mikkelsen, stytt HMM). Umbrótingin veršur gjųrd hjį HMM. Til hetta arbeiši hevur HMM til lįns śtgerš frį Lųgtingsskrivstovuni - Apple-teldu og forritini Ragtime og Quark-Ekspress.

Lųgtingstķšindi Bind A og B eru śtkomin fyri įrini upp ķ 1986. Lųgtingstķšindi Bind A eru śtkomin fyri įriš 1987 og fyri įriš 1991. Hvussu veršur viš Lųgtingstķšindum fyri įrini (1988-1990), er óvist - hetta er ein tųkniligur spurningur, veršur sagt. Sambęrt Lųgtingsskrivstovuni er greitt at geva śt Lųgtingstķšindi fyri 1992.

Lųgtingstķšindi Bind A eru ikki śtgivin fyri įrini 1988, 89, 90 og 92. Lųgtingstķšindi Bind B eru ikki śtgivin fyri įrini eftir 1986.

Ķ § 24 er įsett, at

"Ķ sera įtrokandi fųrum kann eftir uppskoti frį formanninum ella eftir skrivligum uppskoti frį 6 tingmonnum verša vikiš frį tingskipanini treytaš av, at tingskipanin ikki er grundaš į lógarrreglur og treytaš av, at ķ minsta lagi 3/5 av tingmanningini greiša atkvųšu fyri."

Greinin um frįvik hevur mest veriš nżtt ķ sambandi viš tķšarfrestir. Ķ onkrum fųrum hevur taš veriš, um mįl fara ķ ašrar nevndir enn tęr įsettu. Taš er nęstan altķš formašurin, sum skjżtur upp frįvik, men vanliga er taš landsstżriš, sum heitir į hann at gera taš.

C. Atfinningar lżstar soleišis, sum tęr kunnu verša settar fram og hava veriš settar fram at tingskipanini, iš er

Tį iš nś nżggj tingskipan veršur gjųrd, ręšur um, at so nógvir sum mųguligt av teim veikleikum ķ gomlu tingskipanini, sum menn hava veriš varugur viš, verša ręttašir. Serliga eiga nišanfyri nevndu ųki at verša višgjųrd, og reglurnar gjųrdar betur ķ nżggju tingskipanini.

1. Formansskapurin
Taš hava ikki veriš nóg greišar reglur fyri arbeišinum og avgeršarręttinum og -hįttinum hjį formansskapinum. Taš hevur ikki veriš greitt, nęr formansskapurin skal taka avgeršir, og nęr formašurin tekur avgeršina. Heldur ikki arbeišsbżtiš ķ tingsalinum er lżst, og ķ royndum eru heldur ikki reglur gjųrdar fyri, hvussu teir bżta fundarstjórastarviš sķnįmillum.

Hetta eigur at verša broytt, og veršur taš eisini ķ nżggju skipanini. Harafturat verša gjųrdar reglur fyri starviš hjį tingformanninum tį iš nżtt landsstżri veršur skipaš.

Hava formenn veriš ov lagaligir ella ov strangir viš tingfundum, er ikki lętt at svara. Taš valdast eisini fólk. Ein sannroynd er taš kortini, at tingfundirnir og nevndararbeišiš hava ikki altķš veriš nóg professionell. Uppmųtingin hevur veriš ov vįnalig, menn koma ov seint, ov nógvur ófrišur er ķ salinum m.a. av myndatųkumonnum, tį iš hugsaš veršur um taš lķtla rśmiš. Talutķšin hevur veriš ov long. Menn fara ov langt śt um evniš. Agin (disiplinen) er sum heild ov vįnaligur. Hetta bųtist ikki bara viš eini nżggjari tingskipan, men ųšrvķsi hugburšur skal til. Nakaš kann tó kortini verša gjųrt viš styttri talutķš og viš teim nżggju atkvųšureglunum.

2. Atkvųšugreišslur
Atkvųšugreišslurnar hava helst veriš nakaš flųktar, av tķ at atkvųtt hevur veriš um nógvar smįlutir. Men hųvušsatfinningin at atkvųšugreišsluskipanini er tó, at avgjųrdur meiriluti altķš hevur skulaš veriš fyri einum mįli. Tķ hava atkvųšugreišslur ofta veriš śtsettar, og formašurin, sum altķš er ķ samgonguni, hevur ofta bķšaš viš atkvųšugreišsluni, til allir samgongutingmenn vóru til stašar. Nżggi atkvųšuhįtturin at atkvųša fyri og ķmóti fer helst at gera hesi višurskifti greišari.

Atkvųšuhįtturin at reisa seg śr sessi kann eisini flųkja atkvųšugreišsluna. Ein elektronisk skipan fer at bųta um hesi višurskifti, eins og hon eisini stašfestir, hvat hvųr einstakur tingmašur hevur atkvųtt.

3. Nevndararbeiši
Nevndirnar eru ov nógvar. Fleiri tingmenn ganga aftur ķ fleiri nevndum, og tķ er torfųrt at skipa arbeišiš. Hetta kann bųtast um viš at minka nevndartališ. Mįlsvišgeršin ķ tinginum viš fyrstu, ašru og trišju višgerš er mest sum ķ lagi. Taš, at mįlini verša beind ķ nevnd ķmillum 1. og 2. višgerš, hevur sum heild eisini virkaš vęl. Ymsar meiningar kunnu vera um, hvussu mįl verša višgjųrd ķ nevndunum, tį iš tey verša beind aftur ķ nevnd. Men vanliga hevur hetta veriš ķ lagi.

Hųvušsnevndarvišgeršin er, sum sagt, ķmillum 1. og 2. višgerš. Summar nevndir fįa fleiri mįl til višgeršar enn ašrar. Tey kunnu tķ ķ įvķsum fųrum koma upp ķ rųkur. Taš er helst ikki ov nógv avgjųrt, at nevndararbeišiš ofta hevur veriš, sum nevndarformašurin er. Taš fer helst altķš at verša soleišis. Men var ein fųst skipan viš yrkisskrivara sett ķ verk, hevši taš bųtt um hetta.

Ķ ašrar mįtar kann verša sagt, at nevndararbeiši ķ įvķsum nevndum kundi veriš betur skipaš viš fųstum fundardųgum.

Taš hevur veriš ógvuliga ymist, sum taš skrivliga tilfariš, sum kemur aftur frį nevndunum, sęr śt. Her kemur skrivaraspurningurin aftur inn ķ myndina.

Nevndarfundir eiga tķ at vera skipašir viš fųstum skrivara, viš fųstum fundardųgum, viš góšari frįbošan og viš nįgreiniligari dagsskrį.

4. Tingmįlini og višgeršin
Tingmįlini koma ov tilvildarliga į tingborš. Ķ mongum fųrum eru tey ov illa fyrireikaš. Bęši tey frį landsstżrinum og - serliga - tey frį einstųkum tingmonnum. Frįbošanarfreist įtti at veriš, og alt tilfariš ķ mįlinum įtti eisini at veriš višgjųrt nógv neyvari. Višgeršin er ofta įvirkaš av, um landsstżriš og samgongan leggja mįliš fram, ella um taš eru andstųšuuppskot.

Sum tingsetan lķšur móti endanum, verša alt ov nógv mįl lųgd fram, og alt arbeišiš kemur upp ķ rųkur. Višgeršin veršur ov vįnalig, samskiftiš śteftir ķgjųgnum fjųlmišlarnar veršur eisini ov vįnaligt. Taš er, at almenningurin veit alt ov lķtiš um, hvat iš fyriferst ķ tinginum. Eisini er torfųrt hjį almenninginum at fylgja viš, hvat iš endaliga er samtykt og avgreitt.

Eitt, sum serliga stingur seg upp, tį iš tingsetan fer at halla, og eisini upp undir jól, er frįvik frį tķšarfreistini. Hetta er óskikkur, sum bara hendingaferš eigur at vera. Bęši eftir sakligum og góšskusjónarmišum er taš burturviš, eins og taš er ófólkaręšisligt, tį iš eftirlitiš frį almenninginum ikki hevur mųguleika at virka.

5. Lųgtingsfyrisitingin
Lųgtingsfyrisitingin hevur nś ikki mųguleika at virka til fulnar. Bygnašurin er ķ hųvušsheitinum ķ lagi, men hóast taš ljóšar heldur bķligt, so mį taš vera sagt. Fyrisitingini tųrvar fleiri fólk. Ķ minsta lagi eiga tveir juristar at vera ķ fyrisitingini. Harafturat onnur kųn fólk viš skrivstovu- og fyrisitingarligum fųrleika. Manningin mį kunna greiša lųgrųšiligu og fyrisitingarligu rįšgevingaruppgįvuna, skrivarauppgįvuna, bęši ķ tinginum og hjį nevndunum, parlamentariska noršurlandarįšs arbeišiš, skrivi- og skrivstovuarbeišiš į lųgtingsskrivstovuni og harafturat tęnastuarbeišiš fyri parlamentarikararnar.

Hųlisvišurskiftini hjį bęši lųgtinginum, umsitingini og politisku flokkunum eru ķ dag ikki nųktandi, og neyšugt veršur at bųta um umstųšurnar sum skjótast.