Lųgtingsumbošsmašurin
Ll. nr. 60 frį 10.05.2000 um Lųgtingsins umbošsmann
1. Partur
Umbošsmašurin og Lųgtingiš
§ 1. Lųgtingiš velur ein uttantingsmann fyri eitt 5 įra skeiš at hava innlit
viš fyrisiting heimastżrisins.
2. stk. Doyr umbošsmašurin ķ embętistķš sķni ella er hann av ųšrum
orsųkum ikki fųrur fyri at rųkja starv sķtt, ger formansskapur Lųgtingsins av, hvųr
skal rųkja starviš, til Lųgtingiš velur ein nżggjan umbošsmann. Taš sama er
galdandi, um umbošsmašurin bišur um at verša loystur śr starvi, ella um Lųgtingiš
loysir hann śr starvi smb. stk. 3.
3. stk. Hevur Lųgtingiš ikki longur įlit į umbošsmanninum, kunnu tveir
trišingar av lųgtingsmonnunum loysa hendan śr starvi.
§ 2. Umbošsmašurin, iš ikki kann sita į Lųgtingi ella ķ kommunustżri, skal so vķtt gjųrligt hava lųgfrųšiliga śtbśgving.
§ 3. Viš lųgtingslóg kunnu verša gjųrdar almennar reglur fyri virksemi umbošsmansins. Annars er umbošsmašurin ķ starvi sķnum óheftur av Lųgtinginum.
2. Partur
Heimildir
§ 4. Virksemiš umbošsmansins fevnir um alla fyrisiting heimastżrisins (t.e.
lands- og kommunalu).
2. stk. Lógin er eisini galdandi fyri felųg, stovnar, felagsskapir v.m., iš
verša roknaš viš til almennu fyrisitingina sambęrt fyrisitingarlógini, lógini um
alment innlit ella lógini um almennar skrįir.
3. stk. Ķ meting sķnari av kommunalari umsiting skal umbošsmašurin vķsa atlit
til tęr serligu umstųšur, kommunufyrisiting virkar undir.
4.stk. Interkommunalir felagsskapir eru undirlagdir virksemi umbošsmansins.
5. stk. Virksemi umbošsmansins fevnir ikki um rķkismyndugleikar, Lųgtingiš og
stovnar undir Lųgtinginum.
§ 5. Umbošsmašurin hevur eftirlit viš, at tęr ķ § 4 nevndu umsitingareindir ikki gera mistųk ella vanrųkja skyldur sķnar, og at almenna umsitingin ikki fremur órętt móti einstaka borgaranum.
3. Partur
Kęrumįl og egin mįl
§ 6. Ein og hvųr kann senda umbošsmanninum klagu um tęr ķ § 4 nevndu
umsitingareindir.
2. stk. Tann, iš klagar, skal navngeva seg ķ klaguni. Klagan skal vera
umbošsmanninum ķ hendi ķ seinasta lagi eitt įr eftir, at tey višurskifti, iš klagaš
veršur um, įttu sęr staš.
3. stk. Klaga um avgeršir, iš mųguligur hęgri umsitingarmyndugleiki kann
broyta, kann ikki sendast umbošsmanninum, fyrr enn viškomandi hęgri myndugleiki hevur
tikiš avgerš ķ mįlinum. Freistin, iš er nevnd ķ 2. stk., skal ķ slķkum fųrum
roknast frį tķ degi, hęgri myndugleikin tekur avgerš sķna.
4. stk. Umbošsmašurin tekur stųšu til, um grundarlag er fyri vķšari kanningum
ķ mįli, iš klagaš veršur um.
5. stk.Umbošsmašurin kann sjįlvur taka eitt mįl til višgeršar og fremja
neyšugar kanningar ķ hesum sambandi.
4. Partur
Kanningar
§ 7. Ger umbošsmašurin av at taka eina kęru til višgeršar, skal hann beinanvegin kunna viškomandi umsiting um innihaldiš ķ kęruni, um ikki vandi er fyri, at hetta kann darva kanningini. Harumframt skal umsitingin bišjast um ummęli ķ mįlinum, įšrenn umbošsmašurin tekur avgerš um at gera vart viš meting sķna av mįlinum smb. § 10, stk. 2. Umbošsmašurin kann įseta tķšarfreist til ummęli.
§ 8. Tęr ķ § 4 nevndu umsitingar hava skyldu at geva umbošsmanninum tęr
upplżsingar og at leggja fram ųll tey skjųl, sum hesin embętis vegna krevur at fįa
fyrilagt.
2. stk. Umbošsmašurin kann stevna fólki ķ ręttin at vitna um višurskifti, iš
eru avgerandi ķ kanningararbeišinum. Ķ slķkum fųrum eru reglurnar ķ
ręttargangslógini galdandi. Ręttarfundirnir eru ikki almennir. Tann, iš klagan
višvķkur, hevur saman viš hjįseta rętt at vera hjįstaddur, mešan slķk
vitnisfųrsla fer fram.
3. stk. Umbošsmašurin hevur rętt til at vitja stųš, iš kannaš verša, og
hann hevur frķa atgongd til at gera kanningar ķ ųllum neyšugum hųlum.
§ 9. Umbošsmašurin hevur tagnarskyldu um tey višurskifti, hann ķ virksemi sķnum fęr kunnleika til. Tagnarskyldan stendur viš, eftir at umbošsmašurin fer śr starvi, og fevnir eisini um starvsfólk į umbošsmansstovninum.
5. Partur
Nišurstųšur
§ 10. Kemur umbošsmašurin til ta nišurstųšu, at įlvarsligt mistak ella
vansketni er framt av einum av teimum ķ § 4 nevndu umsitingum, skal umbošsmašurin
boša formansskapi Lųgtingsins, lųgmanni og viškomandi landsstżrismanni og /ella
kommunustżri frį hesum og koma viš tilmęli til teirra.
2. stk. Umbošsmašurin hevur rętt til alment at finnast at, koma viš tilmęlum,
og į annan hįtt gera vart viš meting sķna av mįli, hann hevur kannaš.
Stk. 3. Umbošsmašurin kann męla viškomandi myndugleikum til, at frķur ręttargangur
veršur givin, smb. ręttargangslógini §§ 330 336c, ķ mįlum, sum hava veriš
višgjųrd eftir hesi lóg.
§ 11. Umbošsmašurin letur Lųgtinginum įrsfrįgreišing um arbeišiš sķtt.
Frįgreišingin veršur almannakunngjųrd įšrenn 1. juli.
2. stk. Bošar umbošsmašurin Lųgtinginum, landstżrismanni ella kommunustżri
frį einum mįli, ella tekur hann eitt mįl viš ķ įrsfrįgreišing sķna, skal hann
upplżsa um, hvat viškomandi hevur fųrt fram til verju sķna.
§ 12. Rakar umbošsmašurin viš lżti ķ galdandi lógum, fyriskipanum ella umsitingarligum avgeršum, skal umbošsmašurin boša Lųgtingi og viškomandi landsstżrismanni frį hesum. Er talan um višurskifti, iš višvķkja kommunalari ella interkommunalari umsiting, skal umbošsmašurin eisini boša viškomandi kommunustżri frį.
§ 13. Um umbošsmašurin krevur taš, kunnu dómstólarnir vķsa frį sęr privatmįl móti umbošsmanninum vegna avgeršir, sum hann tekur viš grundarlagiš ķ hesi lóg.
6. Partur
Lųnar- og eftirlųnarvišurskifti
§ 14. Lųnarvišurskifti umbošsmansins, herundir eisini spurningin um eftirlųn
og bķšipening, verša įsett viš lųgtingslóg.
2. stk. Umbošsmašurin kann ikki, uttan viš loyvi Lųgtingsins, vera ķ starvi
hjį almennum ella privatum fyritųkum, virkjum ella stovnum.
3. stk. Mųguligur spurningur um ógegni umbošsmansins ķ įvķsari sųk veršur
lagdur fyri formansskap Lųgtingsins, sum, um mett veršur, at talan er um ógegniš,
śtnevnir annan at višgera hetta įvķsa mįl.
§ 15. Umbošsmašurin kann krevja at verša loystur śr starvi viš seks mįnaša freist at galda frį seinasta degi ķ einum mįnaši.
7. Partur
Fyrisiting
§ 16. Umbošsmašurin setir og loysir śr starvi starvsfólk sķni.
§ 17. Tęr śtreišslur, iš standast av umbošsmansstovninum, verša jįttašar
į Lųgtingsins fķggjarlóg.
2. stk. Umbošsmašurin ger roknskap fyri virksemi stovnsins, hesin skal vera
grannskošašur av grannskošara Lųgtingsins.
8. Partur
Ķgildisreglur
§ 18. Henda lóg kemur ķ gildi 1. januar įr 2001.
2. stk. Klagur um višurskifti ķ tķšarskeišinum 1. januar 2000 og til henda
lóg kemur ķ gildi, kunnu kortini leggjast fyri umbošsmannin til višgeršar.